Giáo án Hóa học 9 tiết 27: Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn

Bài 21 - Tiết 27
Tuần: 14 SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI VÀ BẢO VỆ
1. MỤC TIÊU: KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN
1.1. Kiến thức:
* HS biết: Khái niệm về sự ăn mòn kim loại, và các yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim lọai
* HS hiểu: Biết cách bảo vệ kim loại không bị ăn mòn
1.2. Kĩ năng:
- HS thực hiện được: Biết quan sát một số thí nghệm và rút ra nhận xét về một số yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim lọai
- HS thực hiện thành thạo: Nhận biết được hiện tượng ăn mòn trong thực tế. Vận dụng kiến thức để bảo vệ một số đồ vật bằng kim loại trong gia đình.
1.3. Thái độ:
- Thói quen: Giáo dục HS biết được các biện pháp bảo vệ kim loại khỏi bị sự ăn mòn. Biết cách thực hiện các thí nghiệm ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường để khỏi bị ăn mòn.
- Tính cách: Giáo dục HS phương pháp học tập bộ môn.
2. NỘI DUNG HỌC TẬP: Khái niệm ăn mòn và các yếu ảnh hưởng. Biện pháp chống ăn mòn kim loại. 
3. CHUẨN BỊ:
3.1. Giáo viên: Các vật mẫu như: muối ăn, đinh sắt, dao bị gỉ, nước cất, dầu nhờn, ống nghiệm.
3.2. Học sinh: Làm thí nghiệm ở nhà H2.19/ 65.
4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
4.1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: Kiểm tra sĩ số HS.
4.2. Kiểm tra miệng: 
Câu 1: Gang và thép là gì ? So sánh sự khác nhau của gang, thép ?(8đ) 
Đáp án:
- Gang là hợp kim của sắt với cacbon, trong đó hàm lượng cacbon chiếm từ 2 – 5%, còn có một số nguyên tố khác: Si, Mn, S, . 
- Thép là hợp kim của sắt với cacbon, trong đó hàm lượng cacbon chiếm dưới 2%, và một số nguyên tố khác: Si, Mn, S, . 
- Sự khác nhau: 
+ Gang: C từ 2 – 5% 
+ Thép: C dưới 2% 
4.3. Tiến trình bài học:
HOẠT ĐỘNG 1: Sự ăn mòn kim loại. (Thời gian: 10’)
(1) Mục tiêu:
- Kiến thức: 
+ HS biết khái niệm về sự ăn mòn kim loại
- Kỹ năng: 
Biết quan sát một số thí nghệm và rút ra nhận xét về một số yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim lọai 
(2) Phương pháp, phương tiện dạy học: 
- Phương pháp: Vấn đáp.
- Phương tiện:
(3) Các bước của hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Sự ăn mòn kim loại
GV: Cho HS quan sát một số mẫu vật là đồ dùng đã bị gỉ như con dao, cây đinh sắt, 
HS: Quan sát vật mẫu và giải thích tại sao có sự ăn mòn.
- Giải thích: kim loại bị gỉ dẫn đến kim loại bị phá hủy và đồ vật bị phá hỏng.
GV: Vậy thế nào là sự ăn mòn kim loại?
HS: Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.
GV: Yêu cầu HS liên hệ thực tế cho thêm một số ví dụ khác về kim loại bị ăn mòn.
HS: Ví dụ: Vành xe đạp bị gỉ, yên xe bị gỉ (làm bằng sắt)
HS khác nhận xét, bổ sung (nếu có)
I. Thế nào là sự ăn mòn kim loại:
Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.
HOẠT ĐỘNG 2: Yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại (Thời gian: 15’)
(1) Mục tiêu:
- Kiến thức: các yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim lọai.
- Kĩ năng: Nhận biết được hiện tượng ăn mòn trong thực tế 
(2) Phương pháp, phương tiện dạy học:
- Phương pháp: Trực quan, hoạt động nhóm, vấn đáp.
- Phương tiện: Kết quả thí nghiệm làm trước 1 tuần
(3) Các bước của hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại
GV: Yêu cầu HS quan sát thí nghiệm HS đã chuẩn bị trước một tuần của mỗi nhóm và nêu hiện tượng thí nghiệm.
HS: Nhóm nêu hiện tượng: 
- Ống nghiệm 1: Đinh sắt trong không khí khô không bị ăn mòn
- Ống nghiệm 2: Đinh sắt trong nước có khí oxi (không khí) bị ăn mòn chậm.
- Ống nghiệm 3: đinh sắt trong dung dịch muối ăn bị ăn mòn nhanh.
- Ống nghiệm 4: Đinh sắt trong nước cất không bị ăn mòn.
HS: các nhóm khác nhận xét, bổ sung hoàn chỉnh các hiện tượng trong 4 ống nghiệm.
GV: Từ các hiện tượng trên các em hãy rút ra kết luận.
HS: Kết luận: Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc nhanh, chậm phụ thuộc vào thành phần môi trường mà kim loại tiếp xúc.
HS khác nhận xét.
GV: Chốt lại kiến thức.
GV: Thực nghiệm cho thấy ở nhiệt độ cao sẽ làm cho sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hơn.
GV: Đưa ra ví dụ: Thanh sắt để trong bếp than và thanh sắt để ở nơi khô ráo, thanh sắt nào bị ăn mòn nhanh hơn.
HS:Thanh sắt trong bếp than bị ăn mòn nhanh hơn so với thanh sắt để nơi khô ráo, thoáng mát.
II. Những yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại
1. Aûnh hưởng của các chất trong môi trường:
Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc nhanh, chậm phụ thuộc vào thành phần môi trường mà kim loại tiếp xúc.
2. Aûnh hưởng của nhiệt độ:
Thực nghiệm cho thấy ở nhiệt độ cao sẽ làm cho sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hơn.
HOẠT ĐỘNG 3: Bảo vệ các kim loại không bị ăn mòn (Thời gian: 10’)
(1) Mục tiêu:
- Kiến thức: Biết cách bảo vệ kim loại không bị ăn mòn.
- Kĩ năng: Vận dụng kiến thức để bảo vệ một số đồ vật bằng kim loại trong gia đình
(2) Phương pháp, phương tiện dạy học:
- Phương pháp: Vấn đáp, hoạt động nhóm.
- Phương tiện: 
(3) Các bước của hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Bảo vệ các kim loại không bị ăn mòn
GV: Vì sao phải bảo vệ kim loại của đồ vật không bị ăn mòn ?
GV: Yêu cầu các nhóm thảo luận nêu các biện pháp để bảo vệ kim loại mà các em thấy trong thực tế.
HS: Nhóm thảo luận.
Đại diện nhóm báo cáo kết quả: Có 2 biện pháp chính: 
1. Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường
2. Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn.
GV: Yêu cầu HS hệ thống lại các biện pháp bảo vệ kim loại theo ý chính.
GV giáo dục HS: Đồ vật để nơi khô ráo, thường xuyên lau chùi, rửa sạch dụng cụ lao động, tra dầu mỡ làm cho kim loại bị ăn mòn chậm.
GV: Gọi HS đọc phần “Em có biết”
III. Làm thế nào để bảo vệ các kim loại không bị ăn moon?
- Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường (không khí, nước)
Ví dụ: Sơn, mạ, bôi dầu mỡ, lên trên bề mặt kim loại.
- Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn
5. TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP:
5.1. Tổng kết (củng cố, rút gọn kiến thức): 
1/ Sự ăn mòn kim loại là gì ?
Là sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường
2/ Có mấy biện pháp chống ăn mòn kim loại ?
Có 2 biện pháp:
- Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường (nước, không khí)
- Chế tạo những hợp kim ít bị ăn mòn.
5.2. Hướng dẫn học tập (hướng dẫn HS tự học ở nhà)
* Đối với bài học tiết này:
- Học bài. 
- Làm bài tập: 1, 2, 3, 4, 5/ 67 SGK. 
 * Đối với bài học ở tiết học tiếp theo:
- Xem trước bài “Luyện tập chương II”. Xem kỹ phần các PTHH.
6. PHỤ LỤC: SGK, SGV