Giáo án Hình học 9 - Tiết 18, 19

Tuần 11 Ngày soạn 15/11/13 
Tiết 18 SỰ XÁC ĐỊNH ĐƯỜNG TRÒN
 TÍNH CHẤT ĐỐI XỨNG CỦA ĐƯỜNG TRÒN
A. MỤC TIÊU
Kiến thức: HS biết được những nội dung kiến thức chính của chương.HS nắm được định nghĩa đường tròn cách xác định một đường tròn, đường tròn ngoại tiếp, đường tròn nội tiếp tam giác và tam giác nội tiếp đường tròn.HS nắm được đường tròn là hình có tâm đối xứng, có trục đối xứng.
Kĩ năng: Dựng đường tròn đi qua 3 điểm không thẳng hàng, biết chứng minh một điểm nằm trên, bên trong, bên ngoài đường tròn.
Thái độ: tích cực vận dụng kiến thức vào thực tế.
B. CHUẨN BỊ 
Giáo viên: Một tấm bìa hình tròn, thước thẳng, compa,
Học sinh: thước thẳng, compa, tấm bìa hình tròn.
C. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
Hoạt động của GV, HS
Ghi bảng 
GV trình bày các chủ đề của chương và các kĩ năng mà HS cần đạt được trong chương……
HS nghe GV trình bày
I. GIỚI THIỆU CHƯƠNG
II.BÀI MỚI
GV vẽ và yêu cầu HS vẽ đường tròn tâm O bán kính R. HS vẽ:
Nêu định nghĩa đường tròn.
HS phát biểu định nghĩa đường tròn như SGk tr.97
GV giới thiệu 3 vị trí của điểm M với đường tròn. (O;R)
Hỏi: Hãy cho biết các hệ thức liên hệ giữa độ dài đoạn OM và bán kính R của đường tròn (O) trong từng trường hợp, HS trả lời
GV ghi hệ thức dưới mỗi hình.
OM > R;
OM = R
OM < R
Gv đưa và hình 53 lên bảng phụ.
II.BÀI MỚI 
1.Nhắc lại về đường tròn 
Định nghĩa : SGk tr.97.
đường tròn tâm O bán kính R Kí hiệu (O;R) hoặc (O)
Điểm M nằm ngoài đường tròn(O;R)OM > R 
Điểm M nằm trên đường tròn(O;R)
OM = R 
Điểm M nằm trong đường tròn(O;R)
OM < R 
Điểm H nằm bên ngoài đường tròn(O)
OH > R
Điểm k nằm trong đường tròn (O) 
 OK < R
Từ đó suy ra OH > OK
Trong OKH có OH > OK
 ^ (theo định lí về góc và cạnh đối diện trong tam giác)
Một đường tròn được xác định khi biết những yếu tố nào ?
HS: Một đường tròn được xác định khi biết tâm và bán kính.
HS: Biết một đoạn thẳng là đường kính của nó
Cho HS thực hiện 
GV: Như vậy biết một hoặc hai điểm của đường tròn ta chưa xác định được duy nhất một đường tròn 
HS: vẽ đường tròn qua 3 điểm A, B, C không thẳng hàng.
Hãy thực hiện 
Vẽ được bao nhiêu đường tròn ? vì sao ?
HS:Chỉ vẽ được một đường tròn vì trong một tam giác 3 đường trung trực cùng đi qua một diểm.
Vậy qua bao nhiêu điểm thì ta xác định được một đường tròn duy nhất ?
HS trả lời
Hỏi: Cho 3 điểm A, B, C thẳng hàng có vẽ được một đường tròn qua 3 điểm này hay không ? vì sao ? GV vẽ hì Hỏi: Có phải đường tròn là hình có tâm đối xứng không ? Hãy thực hiện để trả lời câu hỏi trên .
Một HS lên bảng làm
Cho HS ghi kết luận trong SGK tr.99 SGK.nh minh hoạ
Gv yêu cầu HS lây 3 miếng bìa hình tròn
Vẽ một đường thẳng qua tâm của miếng bìa hình tròn 
Gấp miếng bìa hình tròn theo đường thẳng vừa vẽ. Có nhận xét gì ?
HS thực hiện theo hướng dẫn của GV.
HS: Hai phần bìa hình tròn trùng nhau 
đường tròn có bao nhiêu trục đối xứng ?
HS: đường tròn là hình có vô số trục đối xứng
GV cho HS gấp theo một vài dường kính khác.
Cho HS làm 
GV rút ra kết luận tr.99 SGK.
CỦNG CỐ
Hỏi: Những kiến thức cần ghi nhớ của bài náy là gì ?
HS trả lời: - Nhận biết một điểm nằm trong, nằm trên, nằm ngoài đường tròn
Cách xác định đường tròn ,đường tròn là hình có tâm đối xứng, có vô số trục đối xứng.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Về nhà học kĩ lý thuyết, thuộc định lí, định nghĩa.
Làm các bài tập 1, 2, 3, 4 tr.99, 100 SGK. Bài 3, 4, 5 tr. 128 SBT.
2. Cách xác định đường tròn
a) vẽ hình: 
Có vô số đường tròn đi qua 2 điểm A và B, tâm của các đường tròn này nằm trên đường trung trực của AB vì có OA = OB
 Qua 3 điểm không thẳng hàng ta chỉ vẽ được một đường tròn.
….. Không vẽ được một đường tròn qua 3 điểm không thẳng hàng….
3. Tâm đối xứng
HS làm 
Ta có OA = OA’
Mà OA = R
OA’ = R
A’ (O)
Vậy đường tròn là hình có tâm đối xứng.
Tâm của đường tròn là tâm đối xứng của đường tròn đó.
4.Trục đối xứng
 Đường tròn là hình có trục đối xứng.
… đường tròn là hình có vô số trục đối xứng là bất cứ đường kính nào của nó .
HS làm 
TuÇn 12 Ngày soạn 18/11/13
TiÕt 19 luyÖn tËp
I) Môc tiªu: 
- N¾m ®­îc ®Þnh nghÜa ®­êng trßn, c¸c c¸ch x¸c ®Þnh mét ®­êng trßn,®êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c vµ tam gi¸c néi tiÕp ®­êng trßn. N¾m ®­îc ®­êng trßn lµ h×nh cã t©m ®èi xøng, cã trôc ®èi xøng.
	- BiÕt dùng ®­êng trßn ®i qua ba ®iÓm kh«ng th¼ng hµng. BiÕt chøng minh mét ®iÓm n»m trªn, n»m bªn trong, n»m bªn ngoµi ®­êng trßn.
- BiÕt vËn dông c¸c kiÕn thøc trong bµi vµo vµo c¸c t×nh huèng thùc tÕ ®¬n gi¶n nh t×m t©m cña mét vËt h×nh trßn; nhËn biÕt c¸c biÓn giao th«ng h×nh trßn cã t©m ®èi xøng, cã trôc ®èi xøng.
II) ChuÈn bÞ:
Com pa, £ ke, Thíc ®o gãc.
III) C¸c ho¹t ®éng d¹y häc 
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Ghi B¶ng
H§1: KiÓm tra bµi cò.
 HS1: a) Mét ®­êng trßn x¸c ®Þnh ®­îc khi biÕt nh÷ng yÕu tè nµo? 
b) Cho 3 ®iÓm A; B; C nh­ h×nh vÏ, h·y vÏ ®­êng trßn ®i qua 3 ®iÓm nµy.
HS2: Ch÷a bµi tËp 3(b) tr100 SGK
Chøng minh ®Þnh lý
NÕu mét tam gi¸c cã mét c¹nh lµ ®­êng kÝnh cña ®­êng trßn ngo¹i tiÕp th× tam gi¸c ®ã lµ tam gi¸c vu«ng.
GV nhËn xÐt, cho ®iÓm.
HS1: Mét ®­êng trßn x¸c ®Þnh ®­îc khi biÕt:
- T©m vµ b¸n kÝnh ®­êng trßn.
- HoÆc biÕt mét ®o¹n th¼ng lµ ®­êng kÝnh cña ®­êng trßn ®ã.
- HoÆc biÕt 3 ®iÓm thuéc ®­êng trßn ®ã
Bµi TËp 3 100 SGK
A
a) XÐt tam gi¸c vu«ng ABC vu«ng t¹i A. Gäi O lµ trung ®iÓm cña BC. Ta cã AO lµ ®­êng trung tuyÕn øng víi c¹nh huyÒn nªn OA= OB = OC. Do ®ã O lµ t©m ®­êng trßn ®i qua A, B, C. VËy t©m ®­êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c ABClµ trung ®iÓm cña c¹nh huyÒn BC.
b) XÐt tam gi¸c ABC néi tÕp ®êng trßn (O) ®­êng kÝnh BC, ta cã: OA =OB =OC.
Tam gi¸c Abc cã ®êng trung tuyÕn Ao b»ng nöa c¹nh huyÒn BC nªn gãc BAC b»ng 1v. VËy tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A.
Bµi 1 (Bµi 2 tr100 SGK)
HS: tr¶ lêi
H§2: LuyÖn tËp lµm nhanh, tr¾c nghiÖm 
Bµi 2 tr100 SGK
( 1 ) – ( 5 ); ( 2 ) – ( 6 ); ( 3 ) – ( 4 ).
Bµi 3 Bµi 6 tr100 SGK)
H×nh 58 SGK cã t©m ®èi xøng vµ trôc ®èi xøng.
H×nh 59 SKG cã trôc ®èi xøng kh«ng cã t©m ®èi xøng
Cho HS thùc thùc hiÖn theo nhãm bµi 3
C¸c nhãm th¶o luËn 
§¹i diÖn c¸c nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶.
NhËn xÐt vµ cho ®iÓm c¸c nhãm
HS tr×nh bµy bµi vµo vë.
Lµm bµi trªn phiÕu häc tËp c¸ nh©n bµi4
KiÓm tra kÕt qu¶ häc tËp cña mét sè hs trªn m¸y chiÕu.
Gäi 2hs lªn ch÷a bµi 5
NhËn xÐt vµ ch÷a bµi cña b¹n.
GV ch÷a bµi vµ cho ®iÓm häc sinhCho HS thùc thùc hiÖn theo c¸c nhãm bµi 6.
C¸c nhãm th¶o luËn 
§¹i diÖn c¸c nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶.
NhËn xÐt vµ cho ®iÓm c¸c nhãm
HS tr×nh bµy bµi vµo vë.
Gäi 2hs lªn ch÷a bµi 7; 8
NhËn xÐt vµ ch÷a bµi cña b¹n.
GV ch÷a bµi vµ cho ®iÓm häc sinh
 Cñng cè: Bµi 9 SGK
 DÆn dß: 
- Bµi tËp 6; 7 SBT SGK
- HS kh¸: Bµi 8; 9; 10SBT
- ChuÈn bÞ tríc bµi häc giê sau.
2) Bµi4: SGK (Hs vÏ h×nh)
Gäi O lµ b¸n kÝnh cña ®uêng trßn t©m O.
* Ta cã OA2 = 12 +12 = 2
Nªn A n»m bªn trong (O).
* OB2 = 12 +22 = 5 
Nªn B n»m bªn ngoµi (O).
OC2 = Nªn C n»m trªn (O)
3) Bµi5: SGK
VÏ hai d©y bÊt k× cña h×nh trßn . Giao ®iÓm c¸c ®uêng trung trùc cña hai d©y ®ã lµ t©m ®uêng trßn.
4) Bµi6: SGK H×nh 58 SGK lµ h×nh cã t©m ®èi xøng vµ cã trôc ®èi xøng.. H×nh 59 SGK cã trôc ®èi xøng.
5) Bµi7: SGK Nèi (1) víi (4) , Nèi (2) víi (6) , Nèi (3) víi (5) .
6) Bµi 8: SGK(hs vÏ h×nh)
T©m O lµ giao ®iÓm cña tia Ay vµ ®uêng trung trùc cña BC.