Giáo án Địa lý Lớp 8 - Học kỳ II
I. môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc, HS cÇn:
1.Kiến thức: Trình bày và giải thích được đặc điểm chung của khí hậu VN (2 đặc điểm chính của khí hậu Việt Nam):
+ Tính chất nhiệt đới gió mùa ẩm: Thể hiện qua số giờ nắng, nhiệt độ TB năm, hướng gió, lượng mưa và độ ẩm.
+ Tính chất đa dạng, thất thường: Phân hóa theo thời gian, không gian.
2. KÜ năng:
- Phân tích bản đồ khí hậu để làm rõ đặc điểm của khí hậu VN và của mỗi miền
- Phân tích về nhiệt độ, lượng mưa của một số địa điểm
II.thiÕt bÞ d¹y häc:
- Bản đồ khí hậu VN.
- Bảng số liệu khí hậu các trạm: Hà Nội, Huế, TP Hồ Chí Minh (sgk)
III.ho¹t ®éng d¹y häc:
1. Tæ chøc:
2. Kiểm tra bµi cò: kh«ng
3. Bµi míi :
«ng níc ta l¹i ch¶y theo híng ®ã? Cho VD? Nhãm 3: (?) §Æc ®iÓm s«ng ngßi níc ta trong 2 mïa lò, c¹n ? Gi¶i thÝch v× sao l¹i cã ®Æc ®iÓm ®ã? Nhãm 4: (?) NhËn xÐt hµm lîng phï sa? Gi¶i thÝch v× sao s«ng ngßi nø¬c ta nhiÒu phï sa? - C¸c nhãm th¶o luËn, tr¶ lêi - Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung GV kÕt luËn,chuÈn kiÕn thøc: a) Níc ta cã m¹ng líi s«ng ngßi dµy ®Æc, ph©n bè réng kh¾p c¶ níc (?) T¹i sao s«ng ngßi níc ta nhá, ng¾n dèc? ( Do níc ta cã lîng ma lín, 3/ 4 diÖn tÝch LT lµ ®åi nói, LT níc ta hÑp ngang) - Níc ta cã 2360 con s«ng - C¸c s«ng níc ta chñ yÕu nhá, ng¾n vµ dèc (?) T¹i sao s«ng ngßi níc ta ch¶y theo 2 híng ®ã? ( Do cÊu tróc ®Þa h×nh theo híng: TB- §N vµ vßng cung) b) S«ng ngßi níc ta ch¶y theo 2 híng chÝnh: TB- §N vµ vßng cung + HíngTB- §N:S.Hång,S.§µ,S.Cöu Long + Híng vßng cung:S. L«, S. CÇu, S.G©m (?) T¹i sao s«ng ngßi cã 2 mïa lò vµ c¹n? ( Do chÕ ®é ma theo mïa: mïa ma trïng víi mïa lò, mïa kh« trïng víi mïa c¹n) c) S«ng ngßi níc ta cã 2 mïa níc: mïa lò vµ mïa c¹n - Mïa lò: chiÕm 70-> 80 % lîng níc c¶ n¨m - Mïa c¹n: chiÕm 20-> 30 % lîng níc c¶ n¨m - Dùa vµo b¶ng 33.1, cho biÕt: (?) Mïa lò trªn c¸c lu vùc s«ng cã trïng nhau kh«ng? V× sao? ( Mïa lò ë c¸c s«ng kh«ng trïng nhau do mïa ma kh«ng trïng nhau vµ chÕ ®é ma ë mçi lu vùc s«ng còng kh¸c nhau, lò cã xu híng chËm dÇn tõ B vµo N) (?) ND ta ®· tiÕn hµnh nh÷ng BP nµo ®Ó khai th¸c nguån lîi vµ h¹n chÕ t¸c h¹i cña lò lôt? ( ®¾p ®ª, lµm kªnh r¹ch, XD hå thuû ®iÖn) - Quan s¸t H33.1, h·y: (?) X§ c¸c hå thuû ®iÖn: Hoµ B×nh, TrÞ An, Y- a- li, Th¸c Bµ, DÇu TiÕng? Cho biÕt chóng n»m trªn c¸c dßng s«ng nµo? (?) V× sao s«ng ngßi cã hµm lîng phï sa lín? ( do diÖn tÝch ®åi nói vµ ma theo mïa) d) S«ng ngßi níc ta cã hµm lîng phï sa lín (?) Lîng phï sa lín t¸c ®éng ®Õn TN vµ ®êi sèng c d©n cña 2 vïng §B ntn? - Hµm lîng phï sa TB: 223g/ m3 níc - Tæng lîng phï sa: 200 triÖu tÊn/ n¨m + Víi TN: båi ®¾p phï sa mµu mì cho §B + Víi ®êi sèng: gióp ND cã lÞch canh t¸c NN, h×nh thµnh phong tôc, tËp qu¸n vïng s«ng níc ( nhÊt lµ §BSCL) 2. Khai th¸c kinh tÕ vµ b¶o vÖ sù trong s¹ch cña c¸c dßng s«ng - Cho HS quan s¸t 1 sè ¶nh vÒ viÖc khai th¸c nguån lîi s«ng( nÕu cã) + hiªu biÕt: (?) Nªu gi¸ trÞ cña s«ng ngßi níc ta? a) Gi¸ trÞ cña s«ng - Thuû ®iÖn, thuû lîi - Båi ®¾p phï sa cho §B - Nu«i trång thuû s¶n - Giao th«ng, du lÞch (?) M« t¶ níc s«ng khi bÞ « nhiÔm? ( mµu s¾c, mïi...) (?) T¹i sao s«ng ngßi bÞ « nhiÔm? (?) §Ó h¹n chÕ sù « nhiÔm cña dßng s«ng, chóng ta cÇn ph¶i lµm g×? (?) Liªn hÖ c¸c dßng s«ng ë ®Þa ph¬ng em? b) S«ng ngßi níc ta ®ang bÞ « nhiÔm * Nguyªn nh©n: chÊt th¶i, vËt liÖu bÞ ch×m ®¾m, ®¸nh b¾t TS b»ng ®iÖn vµ ho¸ chÊt * BiÖn ph¸p: - B¶o vÖ rõng ®Çu nguån - Khai th¸c hîp lÝ nguån lîi s«ng - Xö lÝ tèt c¸c chÊt th¶i 4. Cñng cè: +) Nªu ®Æc ®iÓm chung cña s«ng ngßi níc ta? +) Nguyªn nh©n lµm cho c¸c dßng s«ng níc ta bÞ « nhiÔm? BP kh¾c phôc? 5. Híng dÉn VN: Su tÇm tranh ¶nh vÒ du lÞch vµ s«ng ngßi ViÖt Nam Ngày soạn: Tuần: Ngày dạy: Tiết: bµi 34: CÁC HỆ THỐNG SÔNG LỚN Ở NƯỚC TA I. môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc, HS cÇn: 1.Kiến thức: Nêu và giải thích được sự khác nhau về chế độ nước, về mùa lũ của 3 vùng : Bắc Bộ, Trung Bộ, Nam Bộ. Biết một số hệ thống sông lớn ở nước ta. 2. KÜ năng: Sử dụng bản đồ để trình bày đặc điểm chung của sông ngòi nước ta và các hệ thống sông lớn: HT sông Hồng, sông Thái Bình, sông Mê Kông và sông ĐNai. II.thiÕt bÞ d¹y häc: - Phân tích bảng thống kê về sông ngòi VN - Bản đồ sông ngòi VN. - Các bảng số liệu thống kê và tranh ảnh sgk III. ho¹t ®éng d¹y häc 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: (?) Nªu ®Æc ®iÓm chung cña s«ng ngßi níc ta ? T¹i sao s«ng ngßi níc ta cã 2 mïa: mïa lò vµ mïa c¹n 3. Bµi míi: ho¹t ®éng cña gv vµ hs Néi dung chÝnh (?) ThÕ nµo lµ hÖ thèng s«ng lín ? ( lµ s«ng cã diÖn tÝch lu vùc trªn 10.000 km2 - Dùa vµo b¶ng 34.1 vµ H33.1, h·y: (?) X§ 9 hÖ thèng s«ng lín cña VN theo thø tù tõ B¾c vµo Nam ? ( Lu ý chØ theo híng ch¶y cña s«ng, tõ dßng chÝnh-> dßng phô, tõ phô lu-> chi lu-> cöa s«ng) Ho¹t ®éng nhãm: - Dùa vµo b¶n ®å s«ng ngßi VN+ SGK, h·y: (?) Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm hÖ thèng s«ng ngßi B¾c Bé, Trung Bé, Nam Bé ? - Gîi ý néi dung th¶o luËn: + Nªu c¸c hÖ thèng s«ng chÝnh ë c¶ 3 miÒn? + H×nh d¹ng, chÕ ®é níc s«ng( thuû chÕ) 1. §Æc ®iÓm hÖ thèng s«ng 3 miÒn - GV tæng hîp theo b¶ng sau: Khu vùc B¾c Bé Trung Bé Nam Bé C¸c hÖ thèng s«ng S. Hång, S. Th¸i B×nh, S. B»ng Giang, S. K× Cïng, S. M· S. c¶, S. Thu Bån, S. §µ R»ng S. §ång Nai, S. Cöu Long §Æc ®iÓm - D¹ng nan qu¹t - ChÕ ®é níc thÊt thêng, lò tõ T6 -> T10( cao nhÊt T8) - Lò lªn nhanh vµ kÐo dµi - Ng¾n dèc - Lò vµo thu- ®«ng( T9 -> T12) - Lò lªn nhanh vµ ®ét ngét - Lßng s«ng réng vµ s©u, lîng níc lín, ¶nh hëng cña thuû triÒu m¹nh - ChÕ ®é níc ®iÒu hoµ h¬n - Lò tõ T7 -> T11 Gi¶i thÝch - Do địa hình chủ yếu là các dãy núi cánh cung => SN có hình nan quạt. - Do mưa tập trung từ tháng 4 -> 10 (80%) - Do địa hình hẹp ngang, có các nhánh núi lan sát biển - Do mưa lớn vào thu đông - Do sông có diện tích lưu vực lớn, chảy qua VN ở vùng hạ lưu - Có biển Hồ điều hòa lượng chảy của s Cửu Long (?) §o¹n s«ng Mª K«ng ch¶y qua níc ta cã tªn lµ g× ? Chia lµm mÊy nh¸nh vµ ®æ níc ra biÓn b»ng c¸c cöa nµo ? (?) Liªn hÖ : C¸c TP Hµ Néi, TP Hå ChÝ Minh, §µ n½ng, CÇn Th¬ n»m trªn bê nh÷ng dßng s«ng nµo? 2. VÊn ®Ò sèng chung víi lò - Dùa vµo vèn hiÓu biÕt, cho biÕt: (?) Khi sèng chung víi lò, ë §BSCL cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g×? * ThuËn lîi: - Thau chua, röa mÆn ®Êt §B - Båi ®¾p phï sa, më réng §B - Du lÞch ST, GT trªn kªnh r¹ch * Khã kh¨n: - NgËp lôt, ph¸ ho¹i cña c¶i, mïa mµng - G©y dÞch bÖnh, chÕt ngêi VN ph¶i phèi hîp víi c¸c níc trong UB tiÓu vïng s«ng Mª K«ng dù b¸o sö dông nguån lîi s«ng * BiÖn ph¸p: - Tiªu lò ra kªnh r¹ch nhá - Lµm nhµ næi - XD n¬i c tró ë vïng ®Êt cao 4. Cñng cè: +) Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm 3 hÖ thèng s«ng lín cña Vn: B¾c Bé, Trung Bé, Nam Bé +) Nªu c¸ch phßng chèng lò ë §BSCL 5. Híng dÉn VN: Giê sau TH: mang dông cô häc tËp Ngày Tháng năm 2018 Tổ trưởng kí duyệt Lê Thị Tơ Phó Giám đốc kí duyệt Nguyễn Thị Ba Ngày soạn: Tuần: Ngày dạy: Tiết: bµi 35: THỰC HÀNH VỀ KHÍ HẬU, THỦY VĂN VIỆT NAM I. môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc, HS cÇn: 1.Kiến thức: Củng cố các kiến thức cơ bản về khí hậu - thủy văn VN 2. KÜ năng: - Vẽ biểu đồ lưu lượng chảy và mưa của 2 lưu vực sông. - Phân tích và xử lí số liệu về khí hậu - thủy văn. - Phân tích mối quan hệ giữa lượng mưa của khí hậu với lượng chảy cúa sông II.thiÕt bÞ d¹y häc: - Bản đồ khí hậu, bản đồ sông ngòi VN. - Bảng số liệu 35.1 sgk III. ho¹t ®éng d¹y häc 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi: ho¹t ®éng cña gv vµ hs Néi dung chÝnh * HĐ1: Cá nhân (?) Nªu yêu cầu bài thực hành? (3 yêu cầu) - GV híng dÉn các bước vẽ biểu đồ: 1. Chọn tỉ lệ thích hợp: + Lưu ý tới số liệu nhỏ nhất và lớn nhất. + Vẽ hệ trục tọa độ: 2 trục dọc thể hiện 2đại lượng( lượng mưa và lượng chảy), trục ngang thể hiện 12 tháng trong năm. 2. Vẽ từng đại lượng qua các tháng: + Lượng mưa: vẽ biểu đồ cột màu xanh + Lượng chảy: vẽ biểu đồ đường màu đỏ. 3.Hoàn thiện biểu đồ: Ghi các chú giải cần thiết, ghi tên biểu đồ. * HĐ2: Cả lớp - Gọi một HS khá hoặc giỏi lên vẽ trên bảng. - Các HS khác hoàn thiện biểu đồ vào vở - GV treo biểu đồ mẫu. + Chọn tỉ lệ: Biểu đồ trạm sông Hồng Số liệu lớn nhất về lượng mưa lµ 335,2mm : 1cm = 50mm => dài 8cm. Số liệu lớn nhất về lượng chảy lµ 9246m3/s: 1cm = 1000m3/s => 10cm. 12 tháng : 0,5cm = 1 tháng =>12cm. + Vẽ biểu đồ theo tỉ lệ đã chọn: * HĐ3: Nhóm (?) Tính lượng mưa, lượng chảy TB trong năm của lưu vực sông Hồng? (?) X§ độ dài thời gian mùa mưa, mùa lũ? - HS báo cáo - Nhóm khác nhận xét - GV chuẩn kiến thức * HĐ4: Nhóm (?) Các tháng mùa lũ và mùa mưa trùng nhau là những tháng nào? (?) Những tháng nào của mùa mưa và mùa lũ không trùng nhau? (?) Tại sao mùa mưa và mùa lũ lại không hoàn toàn trùng nhau? - HS báo cáo - Nhóm khác nhận xét - GV chuẩn kiến thức: 1. Nội dung, yêu cầu: - Nội dung - Quy trình vẽ biểu đồ: (3bước) 2. Tiến hành: a) Vẽ biểu đồ: b) Tính thời gian và độ dài của mùa mưa và mùa lũ: * Lưu vực sông Hồng: - Lượng mưa TB = 1834mm/12 = 153mm - Lượng chảy TB = 435900m3/12 = 3632m3 - Độ dài thời gian: + Mùa mưa: Từ tháng 5 -> tháng 10 + Mùa lũ: Từ tháng 6 -> tháng 11. * Lưu vực sông Gianh: - Lượng mưa TB = 2230mm/12 = 186mm - Lượng chảy TB = 740 m3/12 = 62 m3 - Độ dài thời gian: + Mùa mưa: Từ tháng 8 -> tháng 11 + Mùa lũ: Từ tháng 9 -> tháng 10 c) Nhận xét về mối quan hệ giữa mùa mưa của khí hậu với mùa lũ của sông: - Các tháng mùa lũ trùng mùa mưa: Từ tháng 6 - tháng 10. - Mùa lũ đến chậm và kết thúc muộn hơn mùa mưa sau 1 tháng => Tháng đầu và tháng cuối của mùa lũ không trùng với các tháng đầu và cuối của mùa mưa. - Mùa lũ và mùa mưa không hoàn toàn trùng nhau do: Ngoài mưa còn có các nhân tố khác tác động đến mùa lũ của sông ngòi (®ộ che phủ rừng, hệ số thẩm thấu của đất đá, hình dạng mạng lưới s«ng ngßi và nhất là ảnh hưởng của các hồ chứa nước nhân tạo) 4. Cñng cè: - Nhận xét đánh giá tiết thực hành: cho điểm cá nhânvà nhóm thực hành - Thu một số bài thực hành chấm điểm. - Yêu cầu những HS chưa hoàn thiện thì hoàn thiện bài thực hành vào vở. 5. Híng dÉn VN: Nghiên cứu bài 36: §Æc ®iÓm ®Êt ViÖt Nam Ngày soạn: Tuần: Ngày dạy: Tiết: bµi 36 : ®Æc ®iÓm ®Êt viÖt nam I. Môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc, HS cÇn: 1.KiÕn thøc: - Tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch ®îc ®Æc ®iÓm chung cña ®Êt VN - N¾m ®îc ®Æc tÝnh, sù ph©n bè vµ gi¸ trÞ kinh tÕ cña c¸c nhãm ®Êt chÝnh ë níc ta - Nªu ®îc mét sè vÊn ®Ò lín trong sö dông vµ c¶i t¹o ®Êt ë VN 2. KÜ n¨ng: - §äc l¸t c¾t ®Þa h×nh- thæ nhìng ®Ó nhËn biÕt sù t¬ng øng trong ph©n bè ®Êt víi ®Þa h×nh ë níc ta - Sö dông b¶n ®å, lîc ®å thæ nhìng, b¶n ®å §Þa lÝ tù nhiªn hoÆc ¸t l¸t §Þa lÝ VN ®Ó nhËn xÐt sù ph©n bè c¸c lo¹i ®Êt chÝnh, gi¶i thÝch sù ph©n bè ®ã, ph©n tÝch b¶ng sè liÖu vÒ tØ lÖ cña 3 nhãm ®Êt chÝnh II. thiÕt bÞ d¹y häc - B¶n ®å c¸c lo¹i ®Êt VN - ¶nh phÉu diÖn ®Êt hoÆc bé mÉu ®Êt VN( nÕu cã) III. ho¹t ®éng d¹y häc 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: kh«ng 3. Bµi míi: (?) Nªu 1 sè c©u ca dao, tôc ng÷ nãi vÒ gi¸ trÞ cña ®Êt? GV kh¼ng ®Þnh ®Êt lµ tµi nguyªn quý gi¸ nªn con ngêi ®· ch¨m bãn, c¶i t¹o ®Êt trë thµnh tµi nguyªn quý víi nhiÒu môc ®Ých sö dông. Ho¹t ®éng cña gv vµ hs Néi dung chÝnh (?) Nh¾c l¹i: §Êt gåm nh÷ng thµnh phÇn chÝnh nµo?( kho¸ng vµ h÷u c¬) (?) Nªu c¸c nh©n tè h×nh thµnh ®Êt? ( ®¸ mÑ, sinh vËt, KH, co ngêi...) 1. §Æc ®iÓm chung cña ®Êt ViÖt Nam - Quan s¸t H36.1, cho biÕt: (?) Níc ta gåm nh÷ng lo¹i ®Êt nµo? Nªu ®iÒu kiÖn h×nh thµnh tõng lo¹i? (?) NhËn xÐt chung vÒ c¸c lo¹i ®Êt ë VN? a) §Êt ë níc ta rÊt ®a d¹ng, thÓ hiÖn râ tÝnh chÊt nhiÖt ®íi giã mïa Èm cña tù nhiªn ViÖt Nam C¸c nh©n tè h×nh thµnh ®Êt: ®¸ mÑ, ®Þa h×nh, KH, níc, sinh vËt, con ngêi... Ho¹t ®éng nhãm: - Quan s¸t H36.2, cho biÕt: (?) Níc ta cã mÊy nhãm ®Êt chÝnh? Nªu ®Æc ®iÓm tõng nhãm? b) Níc ta cã 3 nhãm ®Êt chÝnh: ®Êt Fe ra lit, ®Êt phï sa, ®Êt mïn nói cao - GV ph©n líp thµnh 3 nhãm, mçi nhãm th¶o luËn mét lo¹i ®Êt? - Gîi ý: + Nªu diÖn tÝch mçi nhãm? + Mçi nhãm ®Êt pt trªn ®Þa h×nh nµo? + Nªu ®Æc tÝnh, nguån gèc, sù ph©n bè? C¸c mÆt §Êt Fe ra lit §Êt mïn nói cao §Êt båi tô phï sa DiÖn tÝch 65% diÖn tÝch LT 11% diÖn tÝch LT 24% diÖn tÝch LT §Æc tÝnh - Chua, Ýt mïn, nhiÒu sÐt - Mµu ®á vµng, dÔ bÞ kÕt von thµnh ®¸ ong - Xèp, giµu mïn - Mµu ®en hoÆc n©u( mïn th« hoÆc than bïn trªn nói) - T¬i xèp, Ýt chua, giµu mïn, ®é ph× cao - Gåm ®Êt phï sa trong ®ª vµ ®Êt phï sa ngoµi ®ª Ph©n bè Vïng nói phÝa B¾c, §NB, T©y nguyªn Vïng nói cao trªn 2000m( HLS...) Ch©u thæ SH, SCL vµ vïng tròng Gi¸ trÞ sö dông ThÝch hîp trång c©y CN nhiÖt ®íi PT l©m nghiÖp ( trång rõng ®Çu nguån) Ph¸t triÓn c©y l¬ng thùc( lóa, hoa mµu) (?) Tai sao gäi lµ ®Êt Fe ra lit? ( §Êt tÝch tô c¸c « xit nh«m vµ « xit s¾t) (?) Muèn h¹n chÕ hiÖn tîng ®Êt bÞ xãi mßn vµ ®¸ ong ho¸, cÇn ph¶i lµm g×? ( Ph¶i trång rõng, phñ xanh ®åi träc...) 2. VÊn ®Ò sö dông vµ c¶i t¹o ®Êt ë ViÖt Nam - B»ng kiÕn thøc thùc tÕ, h·y: (?) Nªu vai trß cña ®Êt ®èi víi SX vµ ®êi sèng? - GV nªu hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt cña VN ( 50% diÖn tÝch cÇn c¶i t¹o, 10 tr ha bÞ xãi mßn) a) Vai trß cña ®Êt §Êt lµ tµi nguyªn quèc gia v« cïng quý gi¸, lµ TLSX kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña ngµnh NN (?) Nhµ níc ta ®· cã BP g× ®Ó sö dông vµ b¶o vÖ ®Êt hîp lÝ? b) BiÖn ph¸p - Nhµ níc ta ®· ban hµnh LuËt ®Êt ®ai ®Ó b¶o vÖ vµ sö dông ®Êt cã hiÖu qu¶ (?) C¶t t¹o ®Êt b»ng c¸ch nµo? - Ph¶i sö dông hîp lÝ, chèng xãi mßn röa tr«i vµ b¹c mµu ®Êt( ®åi nói) - Cai t¹o ®Êt chua, ®Êt mÆn, ®Êt phÌn( §B, ven biÓn) 4. Cñng cè: +) So s¸nh 3 nhãm ®Êt chÝnh ë níc ta vÒ: ®Æc tÝnh, sù ph©n bè vµ gi¸ trÞ sö dông +) Nªu BP sö dông vµ c¶i t¹o ®Êt ë VN? +) Híng dÉn HS lµm BT3( SGK- tr.129): VÏ biÓu ®å h×nh trßn 5. Híng dÉn VN: +) Häc bµi +) ST tranh ¶nh vÒ: rõng, biÓn vµ 1 sè §V quý hiÕm ë VN Ngày soạn: Tuần: Ngày dạy: Tiết: bµi 37 : ®Æc ®iÓm sinh vËt viÖt nam I. Môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc, HS cÇn: 1.KiÕn thøc: - Tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch ®îc ®Æc ®iÓm chung cña sinh vËt VN - N¾m ®îc c¸c kiÓu hÖ sinh th¸i rõng ë níc ta vµ ph©n bè cña 2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng nhËn xÐt, ph©n tÝch b¶n ®å §v- TV, X§ sù ph©n bè c¸c lo¹i rõng vµ VQG, mèi quan hÖ gi÷a VT§L, LT, ®Þa h×nh khÝ hËu víi §V- TV II. thiÕt bÞ d¹y häc - B¶n ®å tù nhiªn VN( cã ®¸nh dÊu VQG) hoÆc b¶n ®å §V-TV ViÖt Nam - Tranh ¶nh: HST ®iÓn h×nh( rõng, ven biÓn, h¶i ®¶o, ®ång rõng) vµ 1 sè loµi sinh vËt quý hiÕm( nÕu cã) III. ho¹t ®éng d¹y häc 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò: (?) So s¸nh 3 nhãm ®Êt chÝnh ë níc ta vÒ: ®Æc tÝnh, sù ph©n bè vµ gtrÞ sö dông? 3. Bµi míi: (?) Nh¾c l¹i ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña khÝ hËu VN? Theo em, KH cã ¶nh hëng g× ®Ðn sù ph¸t triÓn cña SV? KH níc ta mang tÝnh chÊt N§GM Èm: nhiÖt ®é cao, lîng ma vµ ®é ¶m lín t¹o ra SV phong phó vµ ®a d¹ng.VËy SV níc ta cã ®Æc ®iÓm g× vµ ph©n bè ra sao? Chóng ta sÏ t×m hiÓu qua bµi häc h«m nay. Ho¹t ®éng cña gv vµ hs Néi dung chÝnh - Dùa vµo b¶n ®å §V- TV ViÖt Nam, h·y: 1. §Æc ®iÓm chung (?) T×m vµ kÓ tªn 1 sè kiÓu rõng + §V- TV tiªu biÓu ë VN? Rót ra nhËn xÐt - SV níc ta rÊt phong phó vÒ: thµnh phÇn loµi vµ gen, kiÓu HST, c«ng dông vµ SP - GV më réng: + SV sèng ë nhiÒu m«i trêng kh¸c nhau( c¹n, níc, ven biÓn) + SV rÊt ®a d¹ng( cã nhiÒu loµi kh¸c nhau) - SV ph©n bè kh¾p mäi n¬i trªn LT vµ ph¸t triÓn quanh n¨m 2. Sù giµu cã vÒ thµnh phÇn loµi sinh vËt - Dùa vµo SGK vµ kiÕn thøc ®· häc: (?) LÊy dÉn chøng ®Ó chøng minh r»ng níc ta giµu cã vÒ thµnh phÇn loµi SV? - GV më réng: + TV: Trong sè 14.600 loµi cã 9949 loµi ë rõng nhiÖt ®íi, 4675 loµi ë ¸ nhiÖt ®íi + §V: Trong sè 11.200 loµi cã 1000 loµi chim, 250 loµi thó, 5000 loµi c«n trïng, 2000 loµi c¸ biÓn, 500 loµi c¸ níc ngät + NhiÒu loµi ®îc ghi tªn vµo “ S¸ch ®á VN” nh: sÕu ®Çu ®á, voäc mòi hÕch... - Níc ta cã kho¶ng 30.000 loµi SV( trong ®ã loµi b¶n ®Þa chiÕm kho¶ng 50%) + TV: 14.600 loµi + §V: 11.200 loµi (?) Gi¶i thÝch v× sao SV níc ta phong phó vÒ thµnh phÇn loµi? ( Do VT§L, KH, thæ nhìng vµ c¸c thµnh phÇn kh¸c t¹o ra thµnh phÇn loµi SV phong phó) - NhiÒu loµi SV quý hiÕm( TV cã 350 loµi, §V cã 365 loµi) (?) KÓ tªn c¸c HST tù nhiªn vµ HST nh©n t¹o mµ em biÕt? 3. Sù ®a d¹ng vÒ hÖ sinh th¸i Ho¹t ®éng nhãm: (?) Tr×nh bµy ®Æc ®iÓm vµ sù ph©n bè cña c¸c HST níc ta? - GV kÕt luËn: a) C¸c HST tù nhiªn: * HST ngËp níc:( rõng ngËp mÆn) - Ph©n bè: däc bê biÓn vµ ven h¶i ®¶o - §Æc ®iÓm: sèng trong bïn láng( só, vÑt, ®íc, c¸c loµi chi thó, h¶i s¶n) * HST rõng nhiÖt ®íi giã mïa: - Ph©n bè: vïng ®åi nói - §Æc ®iÓm: rõng thêng xanh, rõng tha rông l¸, rõng tre nøa, rõng «n ®íi nói cao b) C¸c HST nh©n t¹o: * HST n«ng nghiÖp: ®ång ruéng * Khu b¶o tån TN vµ VQG (?) KÓ tªn vµ X§ 1 sè VQG tõ B¾c vµo Nam? Nªu gi¸ trÞ cña VQG vµ cho vÝ dô? - Cã 11 VQG ( miÒn B¾c: 5, miÒn Trung: 3, miÒn Nam: 3) - VQG cã gi¸ trÞ b¶o tån vµ nh©n lai gièng 4. Cñng cè: +) Chøng minh vµ gi¶i thÝch: SvËt níc ta phong phó vµ ®a d¹ng vÒ thµnh phÇn loµi +) Nªu ®Æc ®iÓm vµ sù ph©n bè c¸c HST níc ta? 5. Híng dÉn VN: +) Häc bµi +) VÏ lîc ®å trèng VN vµ ®iÒn lªn ®ã tªn 11 VQG +) ST: Tranh ¶nh vÒ §V- TV quý hiÕm vµ c¸c VQG Ngày Tháng năm 2018 Tổ trưởng kí duyệt Lê Thị Tơ Phó Giám đốc kí duyệt Nguyễn Thị Ba Ngày soạn: Tuần: Ngày dạy: Tiết: bµi 38: BẢO VỆ TÀI NGUYÊN SINH VẬT VIỆT NAM I. Môc tiªu bµi häc: Sau bµi häc, HS cÇn: 1.KiÕn thøc: Nªu ®îc gi¸ trÞ cña tµi nguyªn sinh vËt, nguyªn nh©n cña sù suy gi¶m vµ sù cÇn thiÕt ph¶i b¶o vÖ nguån tµi nguyªn sinh vËt ë VN 2. KÜ n¨ng: - Ph©n tÝch b¶ng sè liÖu vÒ biÕn ®éng diÖn tÝch rõng - Phân tích tranh ảnh, bản đồ sinh vật VN, liên hệ thực tế địa phương, 3. Th¸i ®é: Có ý thức bảo vệ nguồn tài nguyên sinh vật ở xung quanh ta. II. thiÕt bÞ d¹y häc - Bản đồ sinh vật VN - Tranh ảnh về một số loài động thực vật quý hiếm ở nước ta. - Tranh ảnh về các hoạt động khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên sinh vật. III. ho¹t ®éng d¹y häc 1. Tæ chøc: 2. KiÓm tra bµi cò (?) Nêu đặc điểm chung của sinh vật VN? (?) Tài nguyên sinh vật có những giá trị như thế nào? VD? 3. Bµi míi: Tài nguyên sinh vật cũng không phải là tài nguyên vô tận.Sự giàu có của rừng và động vật hoang dã ở VN đã giảm sút nghiêm trọng, trước hết là tài nguyên rừng.Vậy chúng ta phải làm gì và làm ntn để bảo vệ nguồn tài nguyên quan trọng này? ho¹t ®éng cña gv vµ hs Néi dung chÝnh 1. Gi¸ trÞ cña tµi nguyªn sinh vËt (?) LÊy VD mét sè ®å dïng hoÆc vËt dông hµng ngµy cña gia ®×nh ®îc lµm tõ TV? ( bµn ghÕ, tñ, ®òa, t¨m...) (?) Nªu mét sè s¶n phÈm ®îc lÊy tõ §V mµ em biÕt ?( mËt ong, näc r¾n, phÊn hoa, c¸nh kiÕn ®æ, nhung h¬u...) - Tõ thùc tÕ vµ b¶ng 38.1, h·y: (?) Nªu gi¸ trÞ cña tµi nguyªn SV níc ta? - Gi¸ trÞ kinh tÕ: lµm gç XD, LT- TP, thuèc ch÷a bÖnh, nguyªn liÖu SX - Gi¸ tri VH- du lÞch: SV c¶nh, tham quan, du lÞch - B¶o vÖ m«i trêng ST: ®iÒu hoµ khÝ hËu, gi¶m « nhiÔm m«i trêng Ho¹t ®éng nhãm: - Dùa vµo tranh ¶nh vµ vèn hiÓu biÕt, h·y: (?) Nªu thùc tr¹ng cña rõng VN? Nguyªn nh©n vµ híng gi¶i quyÕt? 2. B¶o vÖ tµi nguyªn rõng - GV kÕt luËn vµ më réng: + DiÖn tÝch rõng trªn ®Çu ngêi cña VN lµ 0, 14 ha/ ngêi, cña TG lµ 1,6 ha/ ngêi + DiÖn tÝch rõng ngµy cµng suy gi¶m: N¨m 1963 cã 1/ 2 diÖn tÝch cã rõng che phñ N¨m 1973 cã 1/ 3 diÖn tÝch cã rõng che phñ N¨m 1983 cã 1/ 4 diÖn tÝch cã rõng che phñ (?) Liªn hÖ mét sè vô ch¸y rõng ë ®Þa ph¬ng em( nÕu cã) * Thùc tr¹ng: - DiÖn tÝch rõng ngµy cµng bÞ thu hÑp - TØ lÖ che phñ rõng thÊp * Nguyªn nh©n: - §èt rõng lµm n¬ng rÉy, sèng du canh - Sö dông lµm ®Êt SX - Khai th¸c qu¸ møc phôc håi - ChiÕn tranh huû diÖt - KÜ thuËt khai th¸c l¹c hËu, l·ng phÝ - Ch¸y rõng - GV dÉn chøng ( kÓ chuyÖn) mét sè hiÖn tîng ph¸ rõng cña bän l©m tÆc (?) Nhµ níc ta ®· cã BP, híng phÊn ®Êu vµ ph¸t triÓn rõng ntn trong kÕ hoach ®Õn 2010? ( Ch¬ng tr×nh PAM ®Õn 2010 sÏ trång thªm 5 triÖu ha rõng) * BiÖn ph¸p: - Trång rõng, phñ xanh ®Êt trèng ®åi träc - Tu bæ, t¸i t¹o rõng - Sö dông hîp lÝ tµi nguyªn rõng - B¶o vÖ rõng phßng hé - XD khu sinh th¸i 3. B¶o vÖ tµi nguyªn ®éng vËt (?) Rõng bÞ ph¸ cã lµm liªn ®íi ®Õn §V kh«ng? ¶nh hëng ntn? ( §V sÏ mÊt n¬i c tró hoÆc tuyÖt chñng) * Thùc tr¹ng: - MÊt rõng-> §V cã nguy c¬ bÞ tuyÖt chñng - Nguån lîi h¶i s¶n gi¶m sót (?) CÇn cã BP g× ®Ó b¶o vÖ §V? * BiÖn ph¸p: - CÊm ph¸ rõng vµ cÊm giÕt §V quý - XD c¸c khu b¶o tån TN vµ c¸c VQG (?) §Þa ph¬ng em vµ b¶n th©n em ®· thùc hiÖn c¸c BP b¶o vÖ §V ntn? 4. Cñng cè: +) CMR: Tµi nguyªn SV níc ta cã gi¸ trÞ to lín vÒ nhiÒu mÆt? - Phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống: Cung cấp lương thực, thực phẩm, dược liệu, sản phẩm xuất khẩu có giá trị kinh tế cao, tạo công ăn việc làm cho người lao động, tăng thu nhập, phục vụ nghiên cứu khoa học - Bảo vệ môi trường sinh thái:Nguồn lợi sinh vật đa dạng, phong
File đính kèm:
- dia ly 8 hk2 2016.doc