Giáo án Địa lý 7 - Tiết 4, Bài 4: Thực hành phân tích lược đồ dân số và tháp tuổi

Tiết 4- Bài 4
THỰC HÀNH: PHÂN TÍCH LƯỢC ĐỒ DÂN SỐ 
VÀ THÁP TUỔI
I. Mục tiêu:
1: Kiến thức
- Củng cố kiến thức về dân số, các khái niệm: dân số, sự phân bố dân cư.
- Các khái niệm đô thị, siêu đô thị và sự phân bố các siêu đô thị ở châu á.
- Củng cố và năng cao thêm kỹ năng nhận biết 1 số cách thể hiện mật độ dân số, phân bố dân cư và đô thị trên lược đồ dân số.
2.kĩ năng
- Đọc và khai thác thông tin kiến thức trên lược đồ dân số.
- Đọc sự biến đổi kết cấu dân số theo độ tuổi ở 1 địa phương qua tháp tuổi, nhận dạng tháp tuổi.
- Biết tìm hiểu về vấn đề dân số ở châu Á, ở Việt Nam và ở địa phương.
3. thái độ
- Có ý thức thực hiện chính sách dân số , pháp lệnh dân số và gia đình Việt Nam.
II. Đồ dùng:
- Bản đồ dân số thế giới. Bảng số liệu về phân bố dân cư Việt Nam.
- Bản đồ tự nhiên thế giới hoặc châu á.
- HS bút màu, bài tập bản đồ thực hành.
III. Hoạt động trên lớp:
1. Tổ chức: 
2.Kiểm tra: - Phân biệt quần cư nông thôn và quần cư đô thị
 - Sự tăng nhanh của số dân đô thị và các siêu đô thị gây ra những hậu quả gì? 
3.Bài thực hành:
 GV
 HS
* HĐ1: HS hoạt động cặp/nhóm.
Quan sát H4.2 + H4.3 cho biết sau 10 năm :
1) Hình dạng tháp tuổi có gì thay đổi?
( Đáy, thân, đỉnh tháp) Điền bảng
2) Nhóm tuổi nào tăng về tỉ lệ? Nhóm tuổi nào giảm về tỉ lệ?
3) Qua đó em có thể rút ra kết luận gì về sự thay đổi dân số ở TP Hồ Chí Minh sau 10 năm?
- HS báo cáo -> nhận xét.
- GV chuẩn kiến thức.
* HĐ2:
. - GV yêu cầu HS thực hiện từng bước đọc lược đồ
+ B1: Đọc tiêu đề lược đồ 
+ B2: Đọc chú giải có mấy kí hiệu? ý nghĩa của từng kí hiệu đó?
+ B3: Tìm các khu vực tập trung nhiều kí hiệu đó
Dựa vào H4.4 
1) Hãy xác định các khu vực tập trung đông dân ở châu Á?Khu vực nào thưa dân
-Tại sao lại như vậy?có thuận lợi khó khăn gì cho phát triển kinh tế?
2) Các đô thị lớn ở châu Á thường phân bố ở đâu?
? Đối chiếu xác định các siêu đô thị lớn thuộc các quốc gia nào ở châu á?(Trung quốc(3), Hàn Quốc(1) , Nhật Bản (2), Ấn Độ, In -đô- nê-xia...
? Việt Nam có đô thị nào lớn? 
I. Bài tập 2: Đọc, phân tích kết cấu dân số qua biểu đồ tháp tuổi 
* So sánh hình dáng 2 tháp tuổi
Tháp tuổi
1989
1999
- Đáy
- Thân
- Đỉnh
Rộng hơn
Thu hẹp dần
Nhọn
Hẹp hơn
Phình ra
Rộng ra
Kết luận
Dân số trẻ
Dân số già
* Nhóm tuổi tăng về tỉ lệ: Từ 15->59 tuổi trong độ tuổi lao động, và nhóm tuổi >60 tuổi ngoài tuổi lao động.
+ Nhóm tuổi giảm về tỉ lệ: Từ 0->14 tuổi
dưới độ tuổi lao động.
- Kết luận: Sau 10 năm dân số ở TP Hồ Chí Minh già đi.
III. Bài tập 3: Nhận xét lược đồ phân bố dân cư châu Á.
- Những khu vực tập trung đông dân ở châu Á: Đông Á, Đông Nam Á, Nam Á.
-Nơi thưa dân: Bắc Á, Trung Á
- Các đô thị lớn thường phân bố ven 2 đại dương lớn (TBD và ÂDD), ở trung và hạ lưu các con sông lớn (Hoàng Hà, Trường Giang, Mê Kông, Ân - Hằng.)
4-Củng cố
- HS hoàn thiện bài thực hành 4 trong bài tập bản đồ thực hành => GV thu 1 số bài chấm điểm.
- Nhận xét thái độ, ý thức của HS trong tiết thực hành.
5) Dặn dò
- HS hoàn thiện bài thực hành.
- Ôn tập toàn bộ phần I: Thành phần nhân văn của môi trường.
- Nghiên cứu tiếp bài 5 sgk/15.