Giáo án Công nghệ lớp 7 bài 12: Sâu, bệnh hại cây trồng

Tuần 5	 Ngày soạn : 05/09/2013
Tiết PPCT: 10	 Lớp: 7A1, 7A2	
BÀI 12: SÂU, BỆNH HẠI CÂY TRỒNG
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
 - Nêu được những tác hại do sâu, bệnh hại gây ra cho cây trồng về năng suất, chất lượng sản phẩm ở các mức độ khác nhau. Lấy được ví dụ minh họa.
- Xác định được những đặc điểm sinh học cơ bản của côn trùng làm cơ sở để hình thành khái niệm sâu hại.
- Xác định được các đặc điểm chung và bản chất của sâu hại qua phân tích những điểm giống và khác nhau giữa côn trùng và sâu hại.
- Lấy được ví dụ sâu hại cây trồng cần tiêu diệt và côn trùng có ít cần phát triển.
- Chỉ ra được những dấu hiệu cơ bản của khái niệm về bệnh cây và lấy được ví dụ minh họa, phân biệt được sâu hại và bệnh hại về nguyên nhân gây hại, biểu hiện bị hại.
- Trình bày được một số dấu hiệu cây bị hại ở các bộ phận khác nhau và xác định được nguyên nhân gây ra.
2. Kỹ năng:
- Hình thành những kỹ năng phòng trừ sâu, bệnh hại cây trồng.
- Rèn luyện kỹ năng hoạt động nhóm.
3. Thái độ: 
- Có ý thức phòng, trừ sâu bệnh để hạn chế sự gây hại về số lượng, chất lượng sản phẩm trồng trọt.
- Có ý thức phát hiện sâu, bệnh hại qua quan sát dấu hiệu bị hại trên lá, than, hoa, quả của cây, từ đó có biện pháp phòng trừ có hiệu quả.
II. CHUẨN BỊ:
1. Đồ dùng dạy học:
- GV: Hình 18, 19, 20 SGK phóng to.
- HS: Mỗi tổ sưu tầm 2 mẫu sâu, bệnh.
2. Phương pháp: Đàm thoại, trực quan, thảo luận nhóm.
III. TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY:
1. Ổn định lớp: (1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (10 phút)
- Sản xuất giống cây trồng bằng hạt được tiến hành theo trình tự nào?
- Thế nào là giâm cành, chiết cành, ghép mắt?
	- Hạt giống thường có thể bảo quản ở đâu?
3. Bài mới:
	Vào bài: (2 phút) Trong trồng trọt có nhiều nhân tố làm giảm năng suất và chất lượng nông sản, trong đó sâu, bệnh là 2 nhân tố gây hại nhiều nhất. Để hạn chế sâu bệnh hại cây trồng ta cần nắm vững các đặc điểm của sâu bệnh hại. Để hiểu rõ điều đó ta vào bài mới.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bài
Hoạt động 1: Tác hại của sâu, bệnh. (8 phút)
- GV: Yêu cầu HS đọc phần I SGK và trả lời các câu hỏi:
+ Sâu, bệnh có ảnh hưởng như thế nào đến đời sống cây trồng?
+ Em hãy nêu một vài ví dụ về ảnh hưởng của sâu bệnh hại đến năng suất và chất lượng nông sản mà em biết hay thấy ở địa phương.
- GV: Nhận xét, bổ sung.
- GV giảng thêm:
+ Sâu bệnh hại có ảnh hưởng đến sinh trưởng, phát triển của cây: cây trồng bị biến dạng, chậm phát triển, màu sắc biến đổi.
+ Khi bị sâu, bệnh phá hại năng suất cây trồng giảm mạnh (ở nước ta số liệu thống kê cho thấy sâu, bệnh phá hại khoảng 20% tổng sản lượng cây trồng nông nghiệp).
+ Khi bị sâu bệnh phá hại, chất lượng nông sản giảm ( quả bị sâu ăn thường có vị đắng).
- GV: kết luận, ghi bảng.
Hoạt động 2: Khái niệm về côn trùng và bệnh cây. (15 phút)
- GV: Yêu cầu học sinh đọc mục II.1 và trả lời các câu hỏi:
+ Côn trùng là gì? Cho ví dụ?
+ Vòng đời của côn trùng được tính như thế nào?
+ Trong vòng đời , côn trùng trải qua các giai đoạn sinh trưởng, phát triển nào?
+ Biến thái của côn trùng là gì?
- GV: Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm, quan sát kĩ hình 18,19 và nêu những điểm khác nhau giữa biến thái hoàn toàn và biến thái không hoàn toàn?
- GV: Côn trùng có lợi hay có hại đối với cây trồng?
- GV: Giảng giải thêm khái niệm về côn trùng.
- GV: Tiểu kết, ghi bảng.
- GV: Yêu cầu học sinh đọc thông tin mục II.2 và hỏi:
+ Thế nào là bệnh cây? 
+ Hãy cho một số ví dụ về bệnh cây.
- GV: Nhận xét, bổ sung, ghi bảng.
Hoạt động 3. Một số dấu hiệu khi cây trồng bị sâu, bệnh phá hại (6 phút)
- GV: Treo tranh kết hợp những mẫu cây bị bệnh (HS sưu tầm) cho học sinh quan sát, thảo luận nhóm và hỏi:
+ Ở những cây bị sâu, bệnh phá hại ta thường gặp những dấu hiệu gì?
+ Nhìn vào hình cho biết hình nào cây bị sâu và hình nào cây bị bệnh.
+ Khi cây bị sâu, bệnh phá hại thường có những biến đổi về màu sắc, cấu tạo, trạng thái như thế nào?
- GV: chốt lại kiến thức, ghi bảng.
- HS: Đọc và trả lời:
+ Sâu, bệnh có ảnh hưởng xấu đến đời sống cây trồng. Khi bị sâu, bệnh phá hại, cây trồng sinh trưởng, phát triển kém, năng suất và chất lượng nông sản giảm thậm chí không cho thu hoạch.
+ HS cho ví dụ: Bệnh nắm tắc kè ở thanh long gây cháy cành và nám trái→ Cắt bỏ.
- HS: Lắng nghe.
- HS: Lắng nghe.
- HS: Ghi bài.
- HS: đọc thông tin và trả lời:
+ Côn trùng là lớp động vật thuộc ngành Chân khớp, cơ thể chia làm 3 phần: đầu, ngực, bụng. Ngực mang 3 đôi chân và thường có 2 đôi cánh, đầu có 1 đôi râu. VD: châu chấu, chuồn chuồn, rầy nâu,.
+ Vòng đời của côn trùng là khoảng thời gian từ giai đoạn trứng đến giai đoạn trưởng thành và lại đẻ trứng.
+ Qua các giai đoạn: trứng – sâu non – nhộng – trưởng thành hoặc trứng – sâu non – trưởng thành.
+ Biến thái là sự thay đổi cấu tạo, hình thái của côn trùng trong vòng đời.
- HS: Thảo luận nêu ra sự khác nhau:
+ Biến thái hoàn toàn phải trải qua 4 giai đoạn: trứng – sâu non – nhộng – trưởng thành.
+ Biến thái không hoàn toàn chỉ trải qua 3 giai đoạn: trứng – sâu non- trưởng thành.
- HS: Côn trùng có thể có lợi hoặc có hại
+ Có lợi ví dụ: chuồn chuồn, nhện, kiến vàng, ong kí sinh đẻ trứng vào ấu trùng của sâu phá hoại cây trồng.
- HS: lắng nghe.
- HS: ghi bài.
- HS: đọc và trả lời:
+ Bệnh cây là trạng thái không bình thường về chức năng sinh lí, cấu tạo và hình thái của cây dưới tác động của VSV gây bệnh và điều kiện sống không bình thường.
+ HS cho một số ví dụ: bệnh đạo ôn, bệnh vằn lá,
- HS: Ghi bài.
- HS: Thảo luận nhóm và trả lời:
+ Thường có những biến đổi về màu sắc, hình thái,cấu tạo.
+ Bị sâu: a,b,h.
Bệnh: c,d,e,g.
+ Cây trồng thường thay đổi:
 Cấu tạo hình thái: biến dạng lá, quả, gãy cành, thối cũ, thân cành sần sùi.
 Màu sắc: trên lá, quả có đốm nâu, đen, vàng.
 Trạng thái: cây bị héo rũ.
- HS: Ghi bài.
I. Tác hại của sâu, bệnh:
 Sâu, bệnh ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng, phát triển của cây trồng và làm giảm năng suất, chất lượng nông sản.
III. Khái niệm về côn trùng và bệnh cây:
1. Khái niệm về côn trùng
- Côn trùng là lớp động vật thuộc ngành Chân khớp, cơ thể chia làm 3 phần: đầu, ngực, bụng. Ngực mang 3 đôi chân và thường có 2 đôi cánh, đầu có 1 đôi râu.
- Biến thái của côn trùng là sự thay đổi cấu tạo, hình thái của côn trùng trong vòng đời.
- Có 2 loại biến thái:
+ Biến thái hoàn toàn.
+ Biến thái không hoàn toàn.
2. Khái niệm về bệnh cây
 Bệnh cây là trạng thái không bình thường của cây do VSV gây hại hoặc điều kiện sống bất lợi gây nên.
3. Một số dấu hiệu khi cây trồng bị sâu, bệnh phá hại
 Khi bị sâu bệnh phá hại màu sắc, cấu tạo, hình thái các bộ phận của cây bị thay đổi.
IV. CỦNG CỐ: (3 phút)
- Em hãy nêu tác hại của sâu, bệnh.
- Trình bày khái niệm về côn trùng và bệnh cây.
- Dấu hiệu nào chứng tỏ cây trồng bị sâu, bệnh phá hại?
V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ (1 phút)
- Học bài cũ và trả lời các câu hỏi cuối bài.
- Chuẩn bị bài mới: bài 13.