Giáo án Công nghệ 8 - Năm học 2013-2014 - Cấn Văn Thắm
Tiết 18: (Bài 18): VẬT LIỆU CƠ KHÍ
(II. Tính chất cơ bản của vật liệu cơ khí:)
I. Mục tiêu:
1.kiến thức: - Biết cách phân loại các vật liệu cơ khí phổ biến .
- Biết được tính chất cơ bản của vật liệu cơ khí- Hướng dẫn HS nghiên cứu bài 19 SGK tr57.
2.kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát, nhận biết các vật liệu cơ khí và liên hệ vào cuộc sống.
3. Thái độ: Có ý thức tự học trên lớp cũng như ở nhà theo hướng dẫn của GV.
*MTCB: Phân biệt các loại VLCK theo dấu hiệu ,t/c điển hình.
II. Chuẩn bị :
GV chuẩn bị cho cả lớp :
– Bảng mẫu các kim loại (vật liệu cơ khí)- Có sẵn .
– Bảng vẽ sơ đồ hình 17.2 tr58
In phiếu học tập về tìm VLCK được sử dụng tạo ra các sản phẩm cơ khí:
III.Tổ chức các hoạt động dạy và học:
Tg HĐ CỦA GIÁO VIÊN HĐ CỦA HỌC SINH GHI BÀNG
20
ph
15
ph
8ph
HĐ1.Tìm hiểu TC cơ bản của VLCK:
-GV đặt V/đ: Muốn có một sản phẩm phù hợp với điều kiện chế tạo sản phẩm lại có những TC phù hợp với điều kiện nơi nó làm việc cần phai n/c TC của vạtt liệu làm ra sản phẩm đó.
- N/c mục II SGK , em hãy cho biết VLCK có những t/c cơ bản nào?
-Tính chất công nghệ có ý nghĩa gì trong sản xuất?
- Mỗi t/c cho một vd để minh hoạ cho cần thiết phải hiểu khi dùng vật liệu.
HĐ2 Tổng kết- củng cố- HDVN
*Qua bài học em cần phải ghi nhớ những KT nào?
- Hãy nêu t/c cơ bản của VLCK? T/c công nghệ có ý nghĩa gì trong sản xuất?
- Phân biệt sự khác nhau giữa kim loại và phi kim loại? giữa kim loại đen và kim loại màu?
• HDVN: Học và trả lời 3 CH – SGK tr63.
• Thực hành chứng minh các t/c của vật liệu cơ khí theo mẫu III –SGK tr65 , Gợi ý:
- Đọc bài 19-SGK tự so sánh tính cứng tính dẻo giữa KL và phi KL; giữa KL đen và KL màu báo cáo theo mẫu bảng SGK tr 65
.
- Đọc SGK nêu 4 t/c của vlck.
-Muốn xem xét gia công tạo chi tiết cho sản phẩm nào đó ta cần chú ý tới t/c CN vì mỗi VL có tính đúc, tính hàn, tính rèn,khả năng cắt gọt . khác nhau, tuỳ yêu cầu sản phẩm và ĐK làm việc mà ta chọn vật liệu phù hợp chọn pp gia công cho phù hợp.
- HS củng cố các kiến thức vừa được học. Trả lời CH của GV.
( phân biệt cấu tạo, tính chất, công dụng cơ bản)
_ ghi bài tập về nhà.
II. Tính chất cơ bản của vật liệu cơ khí:
1. Tính chất cơ học:
Khả năng chịu lực bên ngoài.VL gồm có tính cứng, tính dẻo, tính bền.
2. Tính vật lý> qua các HT vật lí( To nóng chảy,tính dẫn điện,dẫn nhiệt,KLR,.
3. Tinh chất hoá học: khả năng chịu tđ ăn mòn Td hhọc của VL.
4.Tính công nghệ: khả năng gia công(hàn, rèn, đúc, cắt, dập, cuốn.)
- Tc công nghệ của VL rất cần biết để chọn pp gia công VL cho phù hợp.
SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ
- Sö dông s¶n phÈm cña c¬ khÝ, c«ng n¨ng cña m¸y c¬ khÝ tiÕt kiÖm n¨ng lîng ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, thiÕt bÞ sö dông trong c¸c ngµnh kinh tÕ.
- Gi¶m nhÑ lao ®éng cña con ngêi.
Lùa chän vËt liÖu c¬ khÝ phï hîp víi yªu cÇu chÕ t¹o, sö dông t¹o n¨ng xuÊt lao ®éng cao gi¶m tiªu tèn n¨ng lîng kh«ng cÇn thiÕt (nhiÖt n¨ng, ®iÖn n¨ng.).
- Biện pháp GDBVMT:
+ Trong sản xuất chế tạo cơ khí cần phải gắn việc hạn chế những ảnh hưởng của rác thải, chất thải đến môi trường như dầu, mỡ, nhớt, nước làm m
ộng . - GV : Khớp động chủ yếu để ghép các chi tiết thành cơ cấu. Vậy ta hiểu ntn là một cơ cấu? - GV thông qua ví dụ cơ cấu tay quay – thanh lắc H27.2 để cho hs XD khái niệm về 1 cơ cấu; chú ý: mở rộng:( 1 chuỗi động trong đó cũng có 1 vật xem là giá đứng yên, còn các vật khác c/đ với quy luật hoàn toàn xđ với giá được gọi là một cơ cấu.) - HĐ3 : Tìm hiểu các loại khớp động: * Khớp tịnh tiến: - Hãy quan sát hình 27.3 và mô hình (vd xi lanh tiêm ,cơ cấu tay quay – con trượt) cấu tạo của mg để hoàn thành bài tập điền từ sgk tr94 - bề mặt tiếp xúc của các khớp tịnh tiến có hình dáng ntn? t/d của nó? - tại sao bề mặt tiếp xúc lại phải gia công nhẵn bóng ? * Khớp quay: - Quan sát hình 27.4 và nêu cấu tạo của khớp quay? chúng có bao nhiêu chi tiết? các mặt tiếp xúc của khớp quay có hình dạng ntn? - Cho quan sát khớp quay của moay ơ và cả cụm trục trước xe đạp xe đạp (nếu có). -Quan sát khớp quay em có nhận xét gì về c/đ của các điểm bất kì trên vật đang quay? - Trục này có mấy chi tiết? để giảm ma sát do c/đ quay , trong KT người ta có giải pháp gì? - Tổng hợp phần 2a, - Quan sát xung quanh ta vật nào có khớp quay? - Liên hệ các khớp vừa học ở xe đạp? HĐ4 : Tổng kết, củng cố và hdvn: Qua bài học, em hãy nêu cấu tạo và đặc điểm khớp tt và khớp quay? cho ví dụ ở chiếc xe đạp? Làm bài tập mở rộng kiến thức sau: - HS1 được kt - Hs khác nhận xét bổ sung -HS nhớ lại và phát biẻu: (SGK tr84) HĐ nhóm nhỏ trả lời CH - Tuỳ HS: 4 khớp A,B,C,D nối các chân ,tựa và tấm đệm ngồi của ghế với nhau.... - Tìm hiểu Hình 27.2 SGK và quan sát mẫu nếu có. Phát biểu một cơ cấu như SGK. - hđ độc lập quan sát và điền từ, ghi vở. - bề mặt tiếp xúc nhẵn bóng. Để giảm ma sát khi c/đ trượt. - để giảm ma sát khi c/đ. - Quan sát và trả lời CH của Gv. -“ Ở khớp quay, mọi điểm trờn vật đang quay c/đ theo một quỹ đạo trũn cú tõm nằm trờn một đường thẳng của trục quay.” Vd: bánh xe đạp là c/đ quay. Tổng hợp và ghi vở. Nêu cấu tạo và đặc điểm khớp quay , khớp tịnh tiến thêo tt trên bảng. Đọc phần ghi nhớ . Trả lời CH – SGK tr95 Ghi bài tập VN Tiết 24 I.Thế nào là mối ghép động:? 1,Khái niệm: SGK - Các chi tiết sau khi ghép nối giữa chúng có sự chuyển động tương đối với nhau gọi là Mg động hay còn gọi là khớp động. - Mg động trong máy giúp máy hoạt động theo chức năng nhất định của từng máy. - Mg động chủ yếu để ghép các chi tiết thành cơ cấu; vd khớp tt; khớp quay; khớp cầu ; khớp vít ; khớp cácđăng.. II. Các loại khớp động: 1.Khớp tịnh tiến: a, Cấu tạo: - Mg pít- tông có mặt tiếp xúc là mặt trụ nhẵn bóng - Mg sống trượt có mặt tiếp xúc là sống trượt- rãnh trượt nhẵn. b, Đặc điểm khớp tịnh tiến: - Mọi điểm trên vật tt có c/đ giống hệt nhau về quỹ đạo, vận tốc... - Khi làm việc các chi tiết trượt trên nhau sinh ma sát lớn,làm mòn chi tiết > Cần làm giảm bằng cách dùng vật liệu chống mài mòn và bề mặt đc làm nhẵn bóng và bôi trơn dầu mỡ. 2. Khớp quay: a, Cấu tạo: (hình 27.4 SGK) - Các khớp quay có mặt tiếp xúc là mặt trụ tròn, bộ phận có mặt trụ trong là là ổ trục, mặt trụ ngoài là trục. - Đặc diểm : Ở khớp quay, mọi điểm trờn vật đang quay c/đ theo một quỹ đạo trũn cú tõm nằm trờn một đường thẳng của trục quay.” - Để giảm ma sát ta dùng bạc lót hoặc ổ bi,dầu mỡ. b,ứng dụng: được dùng nhiều trong thiết bị ,máy móc như bản lề cửa, xe đạp, xe máy , quạt điện,rr.... *Ghi nhớ SGK tr95 * Gièng nhau: Khi hoµn thµnh ghÐp nèi chóng ®Òu cã chuyÓn ®éng t¬ng ®èi gi÷a c¸c chi tiÕt. “Em h·y ph©n biÖt khíp ®éng vµ c¬ cÊu ?” Kh¸c nhau : Khíp ®éng C¬ cÊu ChØ cÇn tèi thiÓu cã hai chi tiÕt ghÐp nèi víi nhau vµ gi÷a chóng cã chuyÓn ®éng t¬ng ®èi víi nhau theo mét quü ®¹o x¸c ®Þnh nµo ®ã - vd: Khíp quay, khíp tÞnh tiÕn, khíp cÇu, khíp vÝt, khíp c¸c ®¨ng, C¸c chi tiÕt nèi ghÐp víi nhau b»ng nhiÒu khíp ®éng ( tõ 2 khíp ®éng trë lªn).Cã mét sè chi tiÕt khi ghÐp nèi xong cã chuyÓn ®éng t¬ng ®èi víi nhau theo mét quü ®¹o x¸c ®Þnh kiÓu nµy ,kÕt hîp víi mét nhãm chi tiÕt cã chuyÓn ®éng t¬ng ®èi víi nhau theo mét quü ®¹o x¸c ®Þnh kiÓu kh¸c. Tèc ®é chuyÓn ®éng cã thÓ kh«ng gièng nhau. Vd: c¬ cÊu tay quay –T. l¾c; C¬ cÊu xÝch ë xe ®¹p, C¬ cÊu tay quay – con trît. C¬ cÊu truyÒn ®éng ®ai C¬ cÊu cam - cÇn tÞnh tiÕn. ( thêng lµ kiÓu biÕn ®æi c/® vµ truyÒn c/® sÏ häc sau) ( minh họa ngay cơ cấu tay quay – con trượt và một khớp có c/đ tịnh tiến hoặc c/đ quay) SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ - Sö dông c¸c lo¹i mèi ghÐp trong c¬ khÝ ®Ó tiÕt kiÖm nguyªn liÖu, n¨ng lîng chÕ t¹o ra c¸c chi tiÕt gãp phÇn tiÕt kiÖm n¨ng lîng. - Lùa chän c¸c mèi ghÐp phï hîp víi yªu cÇu sö dông, ®¸p øng ®îc yªu cÇu kü thuËt tiÕt kiÖm ®îc n¨ng lîng sö dông trong chÕ t¹o vµ s¶n xuÊt. *HDVN: Häc theo c©u hái SGK- §äc bµi ôn tập phần cơ khí ----------------------------------- Ngày soạn: Ngày dạy : Tiết 26: ÔN TẬP (CHUẨN BỊ KIỂM TRA HỌC KÌ I) I. Môc tiªu bµi häc: Sau bai häc GV lµm cho HS : Cñng cè vµ kh¾c s©u c¸c kiÕn thøc: 1, PhÇn VKT: + BV h×nh chiÕu c¸c khèi h×nh häc, c¸c kÝ hiÖu quy íc vÏ h×nh chiÕu , h×nh c¾t + §äc vµ vÏ h×nh chiÕu c¸c khèi h×nh ®¬n gi¶n ®· häc. + §äc vµ vÏ h×nh chiÕu c¸ lo¹i BV: BVCT, BVCT cã ren, BV l¾p, BVN, 2, PhÇn c¬ khÝ : - BiÕt vai trß quan träng cña c¬ khÝ trong sx vµ ®/s - BiÕt sù ®a d¹ng cña vËt liÖu c¬ khÝ , quy tr×nh sx ra chóng - BiÕt mét sè t/c c¬ b¶n cña VLCK cÇn cho viÖc sx c¬ khÝ - BiÕt dïng c¸c dông cô c¬ khÝ. - HiÓu quy tr×nh vµ ph¬ng ph¸p gia c«ng c¬ khÝ b»ng tay. - KÜ n¨ng ®o chiÒu dµi VLCK, dïng thíc cÆp. - KÜ n¨ng th¸o l¾p trôc xe ®¹p . II. ChuÈn bÞ: HS «n theo néi dung GV híng dÉn ( Giíi h¹n tõ tiÕt 25). KÎ s¬ ®å kiÕn thøc SGK tr109 Tr¶ lêi ®îc ph¹m vi øng dông cña phÇn c¬ khÝ vµ phÇn vÏ kÜ thuËt. III. Tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y hoc. tg H§ cña GV H§ cña HS 10ph 30ph H§1 : ¤n tËp.KiÓm tra c¸c kh©u chuÈn bÞ cña HS: KT phÇn thùc hiÖn s¬ ®å kiÕn thøc tr109. KT phÇn tù tr¶ lêi c©u hái SGK cña mçi bµi.GV nªu c©u hái cña mét sè bµi cã nhiÌu k/n cÇn nhí( vd VLCK, KNBVKT,.....) H§2 Híng dÉn HS tæng hîp c¸c kiÕn thøc ®· häc vµ gîi ý tr¶ lêi c©u hái c¬ b¶n PhÇn vÏ kÜ thuËt: Nªu vai trß cña BVKT? ®èi víi sx? ®/s?vµ KT? B¶n vÏ c¸c khèi h×nh häc : k/n c¸c h×nh chiÕu , h×nh c¾t , chóng dïng ®Ó lµm g×? K/n c¸c lo¹i BV: BVCT, BVCT cã ren, BVN , BVL.? Néi dung , tr×nh tù ®äc , néi dung cÇn ®äc ë mçi lo¹i BV trªn.? BVKT chia ra 2 lo¹i bµi tËp (cho vËt thÓ vÏ h×nh chiÕu vµ lo¹i cho BV cã ®ñ h×nh chiÕu cña vËt thÓ h·y ®äc BV ®ã) Vd: cho vËt thÓ sau ,h·y vÏ h×nh chiÕu cña vËt thÓ ®ã? A B C PhÇn c¬ khÝ: Em hiÓu biÕt g× vÒ VLCK? ph©n biÖt KL víi phi KL? Ph©n biÖt KL mµu víi KL ®en? cã nh÷ng vËt liÖu phi kim nµo ®· häc? Ph©n biªt chÊt dÎo nhiÖt vµ chÊt dÎo nhiÖt r¾n? Nªu t/c vËt lÝ vµ tÝnh c«ng nghÖ cña VLCK? Kh¸i niÖm vÒ CTM, c¸ch ph©n lo¹i CTM? Kh¸i niÖm vÒ c¸c lo¹i mg: Cè ®Þnh, th¸o ®îc, kh«ng th¸o ®îc khíp ®éng, mét c¬ cÊu? Hs ®îc kiÓm tra nhanh theo nèi tiÕp c¸c bµn ®øng lªn tr¶ lêi c©u hái cña GV. BiÕt c¸ch tæng hîp vµ ghi nhí kiÕn thøc c¬ b¶n. Error! Objects cannot be created from editing field codes. Táng hîp phÇn c¬ khÝ : phÇn VLCK: Tæng hîp phÇn c¬ khÝ chung- SGK tr109. HS tr¶ lêi vµ tù cñng cè cc¸c kiÕn thøc võa ®îc «n. Riªng phÇn c¬ khi chung cã phÇn truyÒn vµ biÕn ®æi c/® cha häc ta ®Ó sau cßn s¬ ®å vÉn vÏ ®Çy ®ñ. - TÊt c¶ nh÷ng vËt liÖu dïng trong ngµnh c¬ khÝ ®Òu gäi chung lµ VLCK, chung ph©n lµm 2 lo¹i lín lµ VLKL vµ VLPKL. - Hs ph©n biÖt chÊt dÎo theo HD cña GV , chó ý c¸ch sx ra chóng lµ kh¸c nhau. - Nªu râ t/c vËt lÝ vµ t/c c«ng nghÖ sgk tr 63. - HS nªu ®ñ c¸c kh¸i niÖm trªn vµ cho vd. H§ 3 Tæng kÕt ®¸nh gi¸ giê häc «n cña HS vµ HDVN: (5ph) - NhÊt m¹nh c¸c kiÕn thøc quan träng theo môc tiªu bµi häc : - HD h/s tù cñng cè quy tr×nh th¸o l¾p trôc xe ®¹p. LÊy vd vÒ mg ë ®©y. - TiÕp tôc «n tËp tõ ®Çu ch¬ng tr×nh ®Õn bµi 28, chuÈn bÞ cho kiÓm tra mét tiÕt häc k× I. Ngày kiểm tra: Tiết 27: KIỂM TRA HỌC KÌ I (45 phút) I. Mục tiêu bài học: 1.Kiến thức: Kiểm tra đánh giá hiểu biết và nhận biết các nội cơ bản HS đã được học theo mục tiêu mỗi bài đã đề ra về phần VKT và phần cơ khí. 2.Kĩ năng: Rèn kĩ năng tự giác làm bài kiểm tra, kiểm tra nghiêm túc, trung thực và có chất lượng. 3. Kiến thức đề kiểm tra sát với thực tế học và sát với thực tế cuộc sống. 4. Thái độ:Có ý thức kiềm tra nghiêm túc ,trung thực trong kiềm tra. II. Chuẩn bị: Gv soạn đề kiểm tra 2 thểloại trắc nghiệm và tự luận theo ma trận đề KT của cấp trên. HS ôn tập kĩ nội dung đãđược tổng kết ôn tập; III. Tổ chức các hoạt động dạy hoc. HĐ1: Ổn định và kiểm tra điều kiện thi. (1ph) HĐ2 Phát đề kiểm tra (đề in theo tệp khác ) (2ph) HĐ3 HS làm bài – GV giám sát - HS làm bài nghiêm túc.(42ph) HĐ4: Còn 5 phút GV nhắc nhở HS thời gian hoàn chỉnh bài làm. Hết giờ , yêu cầu HS dừng bút thu bài ra đầu bàn lớp trưởng thu bài nộp cho GV. HĐ5 HDVN: Quan sát chiếc xe đạp xem nó truyền c/đ cho bánh sau ntn? Đọc bài truyền c/đ SGK tr98. IV. Đáp án : Đề 1 và biểu điểm chấm :( Đề 2 tương tự) A. Phần trắc nghiệm khách quan (6điểm). 1. Khoanh tròn đúng các câu sau mỗi câu khoanh đúng cho 0.5 điễm X6 = 3 điểm: B,C,E,F,H,J 2. Điền cụm từ thích hợp 3điểm = 0,2 X15 cụm từ lần lượt là: a, (1) Sắt ;(2) cácbon; (3) thép; (4) gang; (5) thép; (6) gang; (7) cứng; (8) giòn; (9) gang xám; (10)gang trắng; (11) gang dẻo;(lưu ý 9,10 11 tương đương nhau); b, (12)kim loại màu; (13) dẫn điện c, (14) bên ngoài; (15) bên trong B. Tự luận (4điểm): Câu 1 (2điểm): - Ta đã học hai loại BV đó là: BVXD và BVCK thuộc hai ngành tương ứng là ngành xây dựng và ngành cơ khí. 1điểm + BVXD ta được học BVN một tầng, BV nhà đơn giản. +BVCK ta được học BVCT, BVL và BVCT có ren. Câu2 (2điểm): Khác nhau: (1,5điểm) Chất dẻo nhiệt Chất dẻo nhiệt rắn Nhiệt độ nóng chảy thấp . SX ở nhiệt độ và áp suất thường, Nhẹ ,dẻo, không bị ô xy hoá, ít bị hoá chất t/d, không dẫn điện, dễ rán mỏng. Đốt cháy ở nhiệt độ thường, có khả năng chế biến lại. Vd :nhựa của rổ làn,cốc, ghế nhựa, can, dép,.. Nhiệt độ nóng chảy cao. Khi SX nhựa được hoá rắn ngay ở nhiệt độ và áp suất cao. Độ bền cơ học cao, nhẹ, không dẫn nhiệt, không dẫn điện. Khó cháy, Ko có khả năng chế biến lại được VD: bánh răng của hộp số,ổ đỡ,vỏ bút máy,vỏ tivi, vành đúc xe máy.. Giống nhau: Đều là sản phẩm được chế biến từ các chất than đá, từ dầu mỡ, là chất dẻo, nhẹ, không dẫn điện, ít bị ôy hoá, dễ pha màu. (0,5 điểm) HỌC KÌ II Ngày soạn: Ngày Giảng: Chương V: TRUYỀN VÀ BIẾN ĐỔI CHUYỂN ĐỘNG Tiết 28 - B 29: TRUYỀN CHUYỂN ĐỘNG I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức - Hiểu được tại sao các máy cần cần phải truyền chuyển động . 2. Kĩ năng -Biết được cấu tạo , nguyên lý làm việc và ứng dụng của một số cơ cấu truyền c/đ. 3. Thái độ -Biết liên hệ cơ cấu truyền c/đ ở trong thực tế c/s *MTCB: Nguyên lý truyền c/đ ma sát – truyền động đai và truyền động ăn khớp. II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. GV: - Chuản bị lắp trước: bộ truyền động đai , truyền động xích và bánh răng ăn khớp ; (Dạng mô hình) 2. HS : -tìm hiểu trước cơ cấu truyền động xích xe đạp III. Tổ chức các hoạt động dạy hoc. HĐ1: Giới thiệu bài học và hướng dẫn (vật dẫn, vật bị dẫn, truyền c/đ và biến đổi c/đ.) (5’) 2.Bài mới HĐ của GV HĐ của HS Ghi bảng GV giới thiệu : Trong một máy gồm nhiều cơ cấu hợp thành,trong 1 cơ cấu c/đ từ vật này sang vật khác. Trong hai vật nối với nhau bằng khớp động thì: Vật truyền c/đ gọi là vật dẫn. Vật nhận c/đ gọi là vật bị dẫn. * Tùy YCKT , chức năng làm việc của máy mà c/đ của vật bị dẫn có thể : - giống dạng c/đ của vật dẫn ta gọi là cơ cấu truyền c/đ. - khác c/đ của vật dẫn ta có cơ cấu biến đổi c/đ. HĐ2:Tìm hiểu tại sao cần truyền c/đ giữa các vật? * Qua phần giới thiệu em hiểu ntn là vật dẫn? Vật bị dẫn? Cơ cấu truyền c/đ và biến đổi c/đ? * Quan sát hình 29.1 cho biết : - đâu là trục giữa ?trục sau? Chúng c/đ cho nhau theo cách nào? - Tại sao cần c/đ quay từ trục giữa tới trục sau? - Tại sao số răng đĩa lại nhiều hơn số răng líp? GV tổng hợp các ý kiến rồi gợi ý HS tìm câu trả lời SGK tr99 -Tại sao cần truyền c/đ giữa trục giữa và trục sau? HĐ3 : Tìm hiểu một số bộ phận truyền c/đ: 1* Thế nào là truyền động ma sát? - Hãy quan sát hình 29.2và mô hình (gv giới thiệu mô hình bánh đai lắp sẵn từ trước) - em hay mô tả cấu tạo của bộ truyền động đai?bánh đai làm từ vật liệu gì? để tăng ma sát truyền? - tốc quay của các bánh phụ thuộc gì? - Em có nhận xét gì về mqh đường kính bánh và số vòng quay của chúng? - Muốn đảo chiều quay của bánh bị dẫn ta phải mắc dây đai ntn? - Vậy; Truyền động đai có tính chất gì? - ý nghĩa của tỷ số truyền này là gì?( = ). - Theo em cơ cấu truyền động đai có những ưu và nhược điểm nào được sử dụng ở đâu? Truyền động ăn khớp khắc phục được nhược điểm trên. 2. Quan sát hình 29.3 SGK trg 100 và nêu cấu tạo của truyền động ăn khớp? Theo em để truyền được nhờ ma sát ăn khớp cần có điều kiện gì? (nếu ăn khớp trực tiếp, hoặc gián tiếp nhờ trung gian là xích? GV giới thiệu mô hình) - Hoàn thành bài tập điền từ ở sgk. - Theo em truyền động ăn khớp làm việc theo tính chất nào? nguyên tắc truyền lực ở đây là gì? - Em thấy truyền động xích và truyền động bánh răng ăn khớp được dùng ở những máy nào? HĐ4 : Tổng kết, củng cố và hdvn: (5’) Qua bài học, em hãy cho biết tại sao các máy cần phải co truyền c/đ? Yêu cầu đọc phần ghi nhớ sgk tr101 Làm bài tập tính tỷ số truyền cụ thể ở câu hỏi 4 SGK tr101 VN học theo CH ở sgk tr101 Mở SGK trang 98 Nghe và hiểu. - Vật dẫn ,trục dẫn, bánh dẫn - Vật bị dẫn, trục bị dẫn, bánh bị dẫn. - truyền và biến đổi c/đ là gì? - Quan sát hình 29.1 SGK chuẩn bị trả lời câu hỏi SGK trang 99 - HS độc lập trả lời câu hỏi của gv. Ghi vở - HĐ nhóm nhỏ trả lời CH SGK trang99: +vì trục giữa đặt cách xa trục sau, vì muốn xe c/đ tịnh tiến đi lên thì bánh xe phải c/đ quay theo chiều kim đồng hồ. + để bánh sau quay nhanh hơn so với trục giữa,..(tốc độ 2 trục quay không giống nhau) * HĐ theo nhóm tìm hiểu cấu tạo bộ truyền động đai và b/c - Nêu cáu tạo - Dây đai làm bằng dây sợi tổng hợp và cao su . - Hs quan sát bộ truyền động vận hành và trả lời câu hỏi của GV - Bánh nào có đường kính lớn hơn lại có tốc độ quay chậm hơn - Ta mắc dây đai sao cho hai nhánh đai bắt chéo nhau: - Cá nhân phát biểu nội dung t/c tỷ số truyền và t/c đảo chiều quay .Khi lực ma sát không đủ sinh sự trượt à tỷ số truyền KO xác định. - Hs tìm các ứng dụng của truyền động đai - Cá nhân ghi lại kết quả thảo luận trên lớp. - HĐ nhóm nhỏ trả lời câu hỏi tìm hiểu cấu tạo của truyền động ăn khớp. Thảo luận trên lớp.. hoàn thành bài tập nhỏ sgk trang100 và câu hỏi phần in nghiêng trang 101 - Nêu t/c của truyền động ăn khớp là tỷ số truyền, hiểu nó ntn. - Cá nhân liên hệ thực tế để trả lời câu hỏi của GV. HS tổng hợp kiến thức , học thuộc phần ghi nhớ, HS trả lời các câu hỏi ở SGK Làm câu 4. I. Tại sao cần truyền chuyển động? (10’) 1, Một số khái niệm : trong hai vật nối với nhau: - Vật truyền c/đ cho vật khác gọi là vật dẫn. - Vật nhận c/đ từ vật khác gọi là vật bị dẫn. * C/đ của vật bị dẫn giống vật dẫn thì ta có cơ cấu truyền c/đ * C/đ của vật bị dẫn khác vật dẫn thì ta có cơ cấu biến đổi c/đ. - VD: trục giữa xđ là trục dẫn và trục sau trục bị dẫn. 2. Các máy cần truyền c/đ là vì: - Các bộ phận của máy thường đặt xa nhau, tốc độ quay không giống nhau. - Máy cần có bộ phận truyền c/đ có nhiệm vụ truyền và biến đổi tốc độ quay cho phù hợp với chức năng của máy. II. Bộ truyền chuyển động : 1.Truyền động ma sát: (10’) a, Cấu tạo:(SGK tr99) Gồm bánh dẫn , bánh bị dẫn và dây đai, dây đai có thể bắt chéo hoặc thành nhánh //. b, Nguyên lý làm việc: Nhờ lực ma sát giữa dây đai và bánh đai, khi bánh dẫn quay thì bánh bị dẫn quay theo. * Tính chất:Bánh dẫn và bị dẫn có tốc độ quay theo tỉ số truyền i: i = = = (1) hay n2 = n1 . (2) với: i là tỷ số truyền nd ,n1 là tốc độ (vòng/phút) của bánh dẫn nbd, n2 là tốc độ (vòng/phút) của bánh bị dẫn - Bánh có đường kính lớn thì quay chậm và ngược lại - Hai nhánh đai mắc song song thì 2 bánh quay cùng chiều. -Hai nhánh đai mắc chéo nhau thì 2 bánh quay ngược chiều. c, ứng dụng áp dụng ở các máy có bộ phận phát động ở xa bộ phận chức năng,vd: máy khâu, máy khoan,máy tiện, ôttô, máy kéo,máy tuốt lúa, máy xay xát lúa. 2. Truyền động ăn khớp : có 2 loại : bằng bánh răng ăn khớp trực tiếp và nhờ trung gian là xích. (15’) a, Cấu tạo: (hình 29.3SGK tr100) b./ Tính chất: - Bánh răng1 có số răng là Z1, tốc độ quay n1, Bánh răng 2 có số răng là Z2, tốc độ quay n2 thì tỉ số truyền i: i = = = (1) Hay n2 = n1. .(2) Ta thấy bánh răng nào có số răng ít hơn thì quay nhanh hơn. c. Ứ ng dụng:áp dụng cho hai trục đặt // hoặc vuông góc cần truyền c/đ cho nhau. Vd: đồng hồ , hộp số xe máy, ôtô.. - Biện pháp GDBVMT: + Tại sao sử dụng xe đạp góp phần bảo vệ môi trường? (Các phương tiện như ôtô, xe máy... thải vào không khí chất gây ô nhiễm MT. Tiết kiệm được nhiên liệu góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên) SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG TIẾT KIỆM VÀ HIỆU QUẢ - Nhê cã c¸c bé truyÒn chuyÓn ®éng con ngêi chØ cÇn mét nguån ®éng lùc cã thÓ truyÒn t¶i ®Õn nhiÒu lo¹i m¸y c«ng t¸c phï hîp víi tÝnh chÊt c«ng viÖc. - Cã thÓ thay ®æi tèc ®é cña c¸c m¸y c«ng t¸c mµ kh«ng cÇn nguån ®éng lùc cã c«ng suÊt lín, tiªu hoa nhiÒu n¨ng lîng. --- Cã thÓ thay ®æi híng chuyÓn ®éng theo yªu cÇu ho¹t ®éng cña c¸c m¸y c«ng t¸c, gi¶m kÝch thíc, nguyªn liÖu chÕ t¹o m¸y c«ng t¸c, tiÕt kiÖm n¨ng lîng. ------------------------------- Ngày soạn: Ngày Giảng: Tiết 29 B30: BIẾN ĐỔI CHUYỂN ĐỘNG . I. MỤC TIÊU 1.Kiến thức - Hiểu được cấu tạo và nguyên lí hoạt động , phạm vi ứng dụng của một số cơ cấu biến đổi chuyển động thường dùng . 2. Kĩ năng - Tạo hứng thú học tập thông qua trực quan sinh động, liên hệ với thực tế cuộc sống. 3.Thái độ -MTCB: Cấu tạo , nguyên lí làm việc của cơ cấu tay quay – con trượt và thanh răng – bánh răng. Cho được ví dụ mỗi loại. II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Giáo viên -Tranh hình 30.1b và hình 30.2 SGK 2.Học sinh -Mô hình lắp sẵn bộ biến đổi c/đ quay thành c/đ tịnh tiến ( cơ cấu tay quay – con trượt ) và mô hình bánh răng – thanh răng. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. kiểm tra bài cũ: (5’) Kiểm tra bài cũ: Tại sao các máy cần truyền c/đ? Viết công thức tỷ số truyền c/đ quay? ý nghĩa của tỷ số truyền này là gì? Làm bài tập số 4 SGK trang 101 2.Bài mới HĐ của GV HĐ của HS Ghi bảng HĐ2:Tìm hiểu tại sao cần biến đổi c/đ giữa các vật? GV giới thiệu tranh (nếu có) em hãy quan sát hình 30.1 SGK và hoàn thành các câu trong bài tập điền từ SGK tr102. Thế nào là cơ cấu biến đổi c/đ? Tại sao chiếc máy khâu lại c/đ tịnh tiến được? Hãy mô tả c/đ của bàn đạp, thanh truyền và bánh đai? Tổng hợp kết quả thảo luận của các nhóm : từ c/đ quay của vô lăng thành c/đ tịnh tiến của kim khâu là một biến đổi c/đ . Vậy thế nào là biến đổi c/đ? Tại sao các máy lại cần có cơ cấu biến đổi c/đ? HĐ3 : Tìm hiểu một số cơ cấu biến đổi c/đ: 1. Quan sát mô hình kêt hợp sgk hình 30.2 Em hãy cho biết cấu tạo của cơ cấu tay quay con trượt? - Cho HS lên bảng chỉ cụ thể các bộ phận đó.sau đó GV thao tác cho cơ cấu HĐ và nêu v/đ: * Quan sát thật kĩ khi thầy cho cơ cấu này hoạt động, em tìm ra nguyên lí làm việc của nó? - Khi tay quay quay đều thì con trượt tịnh tiến ntn? Khi nào con trượt đổi hướng c/đ? - Có thể biến c/đ tịnh tiến của con trượt thành c/đ quay của tay quay được không?Khi đó nó HĐ ntn?GV làm mẫu trên mô hình. - Em thấy cơ cấu dạng trên được dùng ở máy nào? - Ngoài cơ cấu trên ta còn thấy có cơ cấu nào tương tự nữa ko? Gv giới thiệu một số cơ cấu dạng tương tự bằng mô hình (h30.3sgk). -Tổng hợp. 2. Quan sát hình 30.4 SGK trang 104 và nêu cấu tạo của cơ cấu tay quay thanh lắc? -Khi tay quay 1 quay một vòng thì thanh lắc 3 sẽ c/đ ntn? - Em hãy nêu nguyên lí làm việc của cơ cấu này? - Có thể biến c/đ lắc của thanh lắc 3 thành c/đ quay của tay quay 1 được không? GV nêu thực tế ta đã làm được điều này chính là xe dập tự đẩy của người tàn tật, máy bập bênh của máy khâu đạp chân,,, HĐ4 : Tổng kết, củng cố và hdvn: (5’) Yêu cầu đọc phần ghi
File đính kèm:
- Giao an Cong nghe 8ca nam.doc