Đề thi tuyển sinh lớp 10 THPT môn thi Ngữ văn - Năm học 2014-2015 - Trường THCS Tứ Kỳ (Có hướng dẫn chấm)

TRƯỜNG THCS TỨ XUYÊN
THI THỬ CỤM
KÌ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10- THPT
MÔN THI : NGỮ VĂN
 Thời gian: 120 phút
 Đề thi gồm : 01 trang
------------------------------------
Câu 1 ( 2,0 điểm) 
Cho đoạn văn sau:
- Quân Thanh sang xâm lược nước ta, hiện ở Thăng Long, các ngươi đã biết chưa? Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị(...) Các ngưoi đều là những kẻ có lương tri, lương năng, hãy nên cùng ta đồng tâm hiệp lực để dựng nên công lớn.
a) Đoạn văn trên là lời của ai, nói với ai?
b) Nhân vật sử dụng kiểu ngôn ngữ nào ?
c) Nêu tên tác phẩm, tác giả của đoạn văn trên .
d) Câu nói “Trong khoảng vũ trụ, đất nào sao ấy, đều đã phân biệt rõ ràng, phương Nam, phương Bắc chia nhau mà cai trị ” nhằm khẳng định điều gì ? Hãy chép hai câu thơ trong bài “Sông núi nước Nam” có nội dung tương tự.
Câu 2 ( 3,0 điểm). 
 Em hãy trình bày suy nghĩ về hình ảnh những người chiến sĩ đang ngày đêm bảo vệ biển đảo thiêng liêng của dân tộc.
Câu 3 ( 5,0 điểm ) 
 Vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.
--------------------------------Hết----------------------------------
Họ và tên thí sinh: ..Số báo danh:
Giám thị 1: .Giám thị 2: .....
TRƯỜNG THCS TỨ XUYÊN
THI THỬ CỤM
HƯỚNG DẪN CHẤM
KÌ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO LỚP 10- THPT
MÔN THI : NGỮ VĂN
------------------------------------
Câu
Nội dung
Biểu điểm
 Câu 1 (2,0 điểm)
a. Đoạn văn là lời của vua Quang Trung nói với tướng sĩ
b. Nhân vật sử dụng kiểu ngôn ngữ đối thoại 
c. - Tác giả: Ngô gia văn phái. Nhóm tác giả dòng họ Ngô Thì trong đó hai tác giả chính là Ngô Thì Chí và Ngô Thì Du 
 - Tác phẩm : Hoàng Lê nhất thống chí 
 d. - Nhà vua nói như vậy nhằm khẳng định chủ quyền lãnh thổ của dân tộc ta , điều đó đã được phân định rõ ràng từ xưa đến nay. 
 - Qua câu nói ấy, Quang Trung muốn khơi dậy lòng tự hào, tự tôn dân tộc của các tướng sĩ .
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,5 đ
0,5 đ
Câu 2 (3,0 điểm)
* Yêu cầu về kĩ năng: Biết làm bài nghị luận xã hội . Bố cục bài viết rõ ràng, lập luận chặt chẽ, diễn đạt trong sáng, lưu loát, không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ và đặt câu.
* Yêu cầu kiến thức: Trên cơ sở nắm vững cách làm bài, hiểu về hình ảnh những người chiến sĩ đang ngày đêm bảo vệ biển đảo quê hương của dân tộc , học sinh trình bày suy nghĩ của mình về hình ảnh các anh chiến sĩ. Học sinh có thể diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau, song cần đảm bảo được các yêu cầu cơ bản sau:
- Bảo vệ chủ quyền biển đảo của dân tộc là trách nhiệm và bổn phận của mỗi người dân Việt Nam. Nó là biểu hiện hùng hồn cho truyền thống yêu nước của dân tộc mỗi khi đất nước bị xâm lăng
- Những ngưòi chiến sĩ đang ngày đêm bảo vệ biển đảo của Tổ quốc mang trong mình những phẩm chất tốt đẹp của của người lính cụ Hồ:
+ Sống có lí tưởng cao đẹp
+ Yêu nước, căm thù giặc 
+ Vượt mọi khó khăn : xa gia đình, quê hương, sống ở nơi có khí hậu khắc nghiệt, thiếu nước ngọt , đời sống vật chất và tinh thần thiếu thốn, hiểm nguy...
+ Họ không chỉ có tinh thần trách nhiệm cao mà còn có lòng dũng cảm , gan dạ 
+ Ở họ sáng lên tình đồng chí đồng đội gắn bó sẻ chia cùng nhau vượt qua khó khăn hiểm nguy đầu sóng ngọn gió 
+ Có tri thức khoa học , biết áp dụng vào thực tế góp phần bảo vệ biển đảo quê hương...
- Những người chiến sĩ đang ngày đêm bảo vệ biển đảo quê hương luôn tiếp nối và phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc 
- Đảng , Nhà nước , nhân dân cả nước, kiều bào ta ở nước ngoài, nhân dân tiến bộ trên thế giới đang ngày đêm hướng về các anh, động viên , chia sẻ với những khó khăn các anh đang phải vượt qua . Liên hệ hiện nay Trung Quốc đang xâm chiếm chủ quyền nước ta trên biển Đông
- Nhà nước có những chính sách đãi ngộ với các anh và người thân của các anh nơi quê nhà 
- Tình cảm tự hào , biết ơn của em với những người chiến sĩ dang ngày đêm bám biển , ngày đêm bảo vệ chủ quyền của dân tộc 
- Học tập , phấn đấu , luyện rèn để theo bước các anh cùng xây dựng , bảo vệ chủ quyền của dân tộc 
3
C©u 3
(5®)
 Cần đạt các yêu cầu sau:
VÒ kÜ n¨ng: §¶m b¶o lµ bµi lµm v¨n nghị luận vÒ bè côc râ rµng, hệ thống luận điểm, luận cứ, lập luận chặt sẽ. C¸c luận điểm hướng về lµm rõ chủ đề - nhận xÐt. C©u, đoạn đóng ngữ ph¸p, logic. Lời văn mạch lạc, trong s¸ng, biểu cảm, thuyết phục. Biết vận dung linh hoạt c¸c phÐp luận: ph©n tÝch, giải thÝch, chứng minh, b×nh luận, tổng hợp.
VÒ kiÕn thøc : TËp trung lµm næi bËt mét sè néi dung sau, kết hợp với yªu cầu kĩ năng. C¸c yªu cầu đạt hoµn hảo mỗi ý sẽ được số điểm tương đương như sau:
a. Mở bài: 0,25 điểm.
- Giới thiệu tác giả, tác phẩm.
- Nêu nội dung cần phân tích.
b. Thân bài: 4,5 điểm.
Sau đây là một vài gợi ý phân tích làm rõ về vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên (Phải đặt nhân vật trong đoạn trích để phân tích, các ý phải hướng về chủ đề: vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên.
* Giới thiệu khái quát truyện:
* Phân tích làm rõ cảm nhận về vật:
 + Một thanh niên giàu nghị lực đã vượt qua hoàn cảnh bằng những suy nghĩ rất đẹp, giản dị mà sâu sắc.
-  Hoàn cảnh sống và làm việc: một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét quanh năm “chỉ cây cỏ và mây mù lạnh lẽo”; công việc đều đặn, gian khổ: rét, mưa tuyết, nửa đêm; cô đơn, vắng vẻ.
-  Quan niệm sống là cống hiến. Có ý thức về công việc, yêu nghề và thấy được ý nghĩa cao quý trong công việc: yên tâm với nghề khi biết được mình đã góp phần phát hiện kịp thời một đám mây khô nhờ đó “không quân ta hạ được bao nhiêu phản lực Mỹ trên cầu Hàm Rồng”; suy nghĩ: ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được.
+ Một người thanh niên có những tính cách và phẩm chất đáng mến: hiếu khách, cởi mở và chân tình.
-  Với bác tài xế xe khách: có tình cảm thân thiết: chuyến nào chạy lên, bác đều ghé lại trạm khí tượng để người thanh niên gặp gỡ, trò chuyện; anh tìm và tặng củ tam thất cho vợ bác lái xe đang bị ốm.
-  Với ông họa sĩ già và cô kĩ sư trẻ mới gặp lần đầu: hiếu khách, vui mừng, ân cần mời hai người lên nhà; cắt hoa tặng cô gái, dẫn khách đi thăm vườn khí tượng, giới thiệu các loại máy móc, kể công việc hằng ngày của mình, pha trà ngon đãi khách, giãi bày tâm sự tự nhiên, chân thành: chân thành bộc lộ niềm vui, nói to những điều đáng lẽ người ta chỉ nghĩ trong đầu; tôi cắt thêm mấy cành nữa. Rồi cô muốn lấy bao nhiêu nữa tùy ý. Cô cứ cắt một bó rõ to vào. Có thể cắt hết, nếu có thích; Anh đếm từng phút vì sợ mất hết ba mươi phút gặp gỡ vô cùng quý giá. Đến khi chia tay, anh xúc động đến nỗi phải quay mặt đi và không dám tiễn khách ra xe dù chưa đến giờ “ốp”, và có lẽ để che dấu cái e ấp, xao xuyến, bâng khuâng của hai người con trai, con gái gặp nhau đột ngột, quý mến nhau rồi chia tay nhau ngay, bởi biết là không bao giờ gặp nhau nữa. Đó là cái chốc lát đã góp phần làm sáng lên cái diện mạo của câu chuyện và thổi một làn gió mát vào một câu chuyện tưởng chừng sẽ rất khô khan.
-  Khiêm tốn, thành thật: Anh cảm thấy đóng góp của mình là nhỏ bé. Anh nhiệt thành giới thiệu những người khác mà anh thật sự khâm phục: ông kĩ sư vườn rau Sa Pa, người cán bộ nghiên cứu khoa học về sét.
+ Một người thanh niên có đời sống tâm hồn trẻ trung, phong phú và lành mạnh: Anh thích giao lưu, gặp gỡ đến mức thèm người; anh tự tạo ra niềm vui trong sáng, lành mạnh: trồng hoa, đọc sách, chăn nuôi; anh sống ngăn nắp, lành mạnh, gọn gàng với một căn nhà ba gian sạch sẽ, với chiếc giường con, một chiếc bàn học, một giá sách dù chỉ một mình.
+ Những vẻ đẹp nói trên của nhân vật anh thanh niên được thể hiện bằng một nghệ thuật xây dựng nhân vật có những nét đặc sắc: bộc lộ qua một cuộc gặp gỡ đặc biệt với lời nói, thái độ, hành động; nhân vật không có tên riêng, không có ngoại hình cụ thể mà chỉ có một tên gọi theo kiểu chung, phiếm chỉ.
+ Những nét đẹp của nhân vật anh thanh niên thể hiện vẻ đẹp của người thanh niên Việt Nam trong giai đoạn chống Mỹ: giản dị, chân thành, giàu lý tưởng; góp phần thể hiện tư tưởng chủ đề của tác phẩm, thể hiện chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam trong chiến đấu; thể hiện cảm hứng của Nguyễn Thành Long khi sáng tác: “Sa Pa không chỉ là một sự yên tĩnh. Trong sự yên tĩnh ấy, người ta làm việc”hết mình, dám hy sinh, giàu yêu thương và luôn mơ ước.
c. Kết bài: 0,25 điểm.
- Đánh giá nội dung cảm nhận. Liên hệ với tuổi trẻ ngày ngay về cách sống, về lí tưởng,
5
Tổng
10
Lưu ý chung
- Học sinh nắm vững và vận dụng linh hoạt các kĩ năng làm bài, hành văn mạch lạc, rõ ràng,giàu cảm xúc.
- Giám khảo nắm vững các yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của học sinh. Khuyến khích những bài viết có chất văn, có sáng tạo.
- Chỉ cho điểm tối đa ở từng ý, từng câu với các bài viết đảm bảo đầy đủ nội dung, bám sát yêu của kĩ năngbài viết sạch, đẹp, không sai các lỗi về hành văn, ngữ pháp, chính tả, Linh hoạt trong việc trừ điểm đối với những lỗi học sinh mắc phải.
- Việc chi tiết điểm số của các câu, các ý phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của câu. Điểm toàn bài không làm tròn, để lẻ 0,25đ