Đề thi thử tuyển sinh vào THPT môn Ngữ văn (Lần 1) - Mã đề 01 - Năm học 2021-2022 - Phòng GD&ĐT Huyện Can Lộc (Có đáp án)

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HUYỆN CAN LỘC
ĐỀ THI THỬ TUYỂN SINH VÀO TPHT (Lần 1)
 NĂM HỌC 2021-2022
 Môn: Ngữ văn
Thời gian: 90 phút (không kể thời gian giao nhận đề)
Mã đề 01
Câu 1(2đ) : Đọc kĩ văn bản và thực hiện các yêu cầu bên dưới:
   Công nghệ càng trở nên ưu việt sau khi đón tiếp sự ra đời của những chiếc điện thoại thông minh, hay còn gọi là smartphone. Vậy nên điện thoại thì thông minh nhưng người dùng nó, đặc biệt là người trẻ đã thực sự “thông minh”?
    Theo một bài báo đưa tin về báo cáo mới nhất từ công ty chuyên nghiên cứu thị trường SuperAwesome (Anh), trẻ em từ 6-14 tuổi ở khu vực Đông Nam Á đang dẫn đầu thế giới về tỉ lệ sử dụng smartphone, cao hơn 20% so với một cường quốc công nghệ như Mỹ.
     Trong thời đại công nghệ lên ngôi như hiện nay, smartphone mang tính cá nhân hóa rất lớn, kết nối internet dễ dàng, linh động và có thể sử dụng liên tục mọi lúc mọi nơi. Chúng ta dễ bắt gặp những hình ảnh giới trẻ cặm cụi vào chiếc smartphone, từ đi học đến đi chơi, vào quán cà phê, siêu thị và thậm chí là chờ đèn đỏ hay đi bộ qua đường.
      Cũng vì smartphone quá vượt trội nên chính nó cũng gây ra không ít “tác dụng phụ”. Nghiện selfie, nghiện đăng status, nghiện trở thành “anh hùng bàn phím” khiến giới trẻ mất dần sự tương tác giữa người với người. Thật đáng buồn khi nhìn thấy trẻ em không còn thích thú với những món đồ chơi siêu nhân, búp bê, những trò chơi ngoài trời như đá bóng, nhảy dây, - những thứ từng là cả bầu trời tuổi thơ. Những buổi sum họp gia đình, ông bà, bố mẹ quây quần bên nhau còn con cháu lại chỉ biết lướt Facebook, đăng story. Hơn cả là tình trạng giới trẻ “ôm” điện thoại từ sáng đến khuya làm tổn hại đến sự phát triển thể chất và tâm hồn.
     Không ai phủ nhận được những tính năng xuất sắc mà chiếc điện thoại thông minh mang lại, song giới trẻ cần có ý thức sử dụng: dùng điện thoại thông minh1  một cách thông minh2.
(Theo Thu Thương, Baomoi.com)
Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản. 
 Hãy chỉ ra trong văn bản trên 1 phép liên kết về hình thức.
Xét về cấu tạo, câu “Cũng vì smartphone quá vượt trội nên chính nó cũng gây ra không ít “tác dụng phụ” ” thuộc loại câu gì? 
Nêu ngắn gọn nội dung chính của văn bản trên.
Câu 2 (3đ) : Từ nội dung văn bản trên kết hợp hiểu biết thực tế, em hãy viết bài văn nghị luận nghị luận khoảng trang rưỡi giấy thi với chủ đề: Giới trẻ cần phải có ý thức dùng điện thoại thông minh một cách thông minh.
Câu 3 (5đ) . Cảm nhận vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên trong đoạn trích sau:
- Thôi, chấm dứt tiết mục hái hoa - Người con trai bất chợt quyết định - Bác lái xe chỉ cho ba mươi phút thôi. Hết năm phút rồi. Cháu nói qua công việc của cháu năm phút. Còn hai mươi phút, mời bác và cô vào nhà uống chè, cho cháu nghe chuyện. Cháu thèm nghe chuyện dưới xuôi lắm. Công việc của cháu cũng quanh quẩn ở mấy chiếc máy ngoài vườn này thôi. Những cái máy vườn trạm khí tượng nào cũng có. Dãy núi này có ảnh hưởng quyết định với gió mùa đông bắc đối với miền Bắc nước ta. Cháu ở đây có nhiệm vụ đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự vào việc báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu. Đây là máy móc của cháu. Cái thùng đo mưa này, ở đâu bác cũng trông thấy, mưa xong đổ nước ra cái cốc li phân mà đo. Cái này là máy nhật quang ký, ánh sáng mặt trời xuyên qua cái kính này, đốt các mảnh giấy này, cứ theo mức độ, hình dáng vết cháy vết cháy mà định nắng. Đây là máy vin, nhìn khoảng cách giữa các răng cưa mà đoán gió. Ban đêm không nhìn mây, cháu nhìn gió lay lá, hay nhìn trời, thấy sao nào khuất, sao nào sáng, có thể nói được mây, tính được gió. Cái máy nằm dưới sâu kia là máy đo chấn động vỏ quả đất. Cháu lấy những con số, mỗi ngày báo về “nhà” bằng máy bộ đàm: bốn giờ, mười một giờ, bảy giờ tối, lại một giờ sáng. Bản báo ấy trong ngành gọi là “ốp”. Công việc nói chung dễ, chỉ cần chính xác. Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ nào vẫn thấy là không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: nó như bị chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung Những lúc im lặng lạnh cóng mà lại hừng hực như cháy. Xong việc, trở vào, không thể nào ngủ lại được.
 ( Lặng lẽ Sa Pa – Nguyễn Thành Long – Ngữ văn 9 – tập 1)
 HẾT
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ thi thö tuyÓn sinh vµo líp 10- thpT
HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM
Mã đề 01
Câu
Yêu cầu kiến thức – kĩ năng
Điểm
Câu 1
(2đ)
a. Phương thức biểu đạt chính của văn bản là nghị luận.
0,5
b. Chỉ ra được 1 phép liên kết về hình thức
0,5
c. Xét về cấu tạo, câu “Cũng vì smartphone quá vượt trội nên chính nó cũng gây ra không ít “tác dụng phụ” ” thuộc loại câu ghép 
0,5
 d. Nội dung chính của văn bản là phản ánh thực trạng giới trẻ lạm dụng smartphone trong thời đại công nghệ hiện nay và những hậu quả của nó.

0,5

Câu 2
(3đ)
* Yêu cầu chung:
 - Đảm bảo đúng yêu cầu kiểu bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lý. 
- Lập luận rõ ràng, chặt chẽ, thuyết phục
- Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp, ngữ nghĩa Tiếng Việt.

* Yêu cầu cụ thể: đảm bảo các ý cơ bản sau:
- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Giới trẻ cần phải có ý thức dùng điện thoại thông minh một cách thông minh.
- Giải thích:
+ Điện thoại thông minh là khái niệm chỉ một kiểu điện thoại di động tích hợp nhiều tính năng, lập trình và xử lý dữ liệu rất nhanh chóng và chính xác, hơn hẳn điện thoại thông thường.
- Dùng một cách thông minh chỉ cách người sử dụng điện thoại thông minh để giải quyết các yêu cầu công việc khác nhau hoặc phục vụ nhu cầu giao tiếp, giải trí một cách linh hoạt và hiệu quả, thiết thực và hữu ích; không lạm dụng và lệ thuộc vào nó.
- Bàn luận : 
+ Hiện nay rất nhiều bạn trẻ sở hữu và sử dụng điện thoại thông minh , đây cũng là xu thế tất yếu trong xã hội ngày càng phát triển và thời đại công nghiệp hóa, hiện đại hóa
+ Sử dụng điện thoại thông minh một cách thông minh sẽ mang lại nhiều lợi ích và hiệu quả trong học tập, rèn luyện cũng như trong cuộc sống thường ngày ( dẫn chứng)
+ Nếu không biết cách sử dụng điện thoại thông minh một cách thông minh thì sẽ gây nên nhiều hậu quả trước mắt cũng như lâu dài( dẫn chứng)
 - Bài học nhận thức hành động: 
+ Nhận thức: Nhận thức được những ưu, nhược mà điện thoại thông minh mang lại cho con người để sử dụng chúng một cách hiệu quả, đem lại ích lợi cho cuộc sống, công việc cũng như trong học tập.
- Hành động: Biết kiểm soát chừng mực thời gian sử dụng điện thoại; sử dụng điện thoại đúng mục đích; trang bị những kỹ năng sống cần thiết để biết điều chỉnh bản thân mình; giành thời gian cho việc đọc sách, giúp đỡ gia đình, tham gia hoạt động thể thao, hoạt động tập thểcũng như tạo lập và củng cố các mối quan hệ giao tiếp trong cuộc sống. 
- Học tập những bạn trẻ biết sử dụng điện thoại một cách thông minh, phê phán những biểu hiện lạm dụng, lệ thuộc “nghiện” điện thoại thông minh.
- Khái quát lại vấn đề nghị luận

0,25
0,5
1,5
0,5
0,25
Câu 3
(5đ)

*Yêu cầu chung: 
- Đảm bảo cấu trúc, đúng kiểu bài nghị luận về tác phẩm truyện ( đoạn trích. 
- Triển khai bài viết một cách mạch lạc, tự nhiên, hợp lý; luận điểm, luận cứ rõ ràng, chặt chẽ; diễn đạt chính xác, linh hoạt, có cảm xúc; đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp tiếng Việt

Yêu cầu cụ thể : 
Đảm bảo một số ý cơ bản sau:

- Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm; giới thiệu và nêu vấn đề nghị luận trong đoạn truyện.
0,5

- Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm, vị trí của đoạn trích. Tóm tắt đoạn trước và nêu nội dung đoạn truyện trong đề
- Phân tích, cảm nhận vẻ đẹp nhân vật anh thanh niên trong đoạn truyện: 
+ Là một thanh niên trẻ trung, sôi nổi, cởi mở, hiếu khách ( lời nói, giọng điệu, hành động)
+ Là người yêu nghề, gắn bó, và có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc( Hiểu nghề, chuyên môi giỏi, nhiều kinh nghiệm trong nghề, kiên trì, quyết tâm..)
+ Là người sống có suy nghĩ tích cực, lạc quan, ( Hào hứng và say mê kể về công việc, những khó khăn gian khổ trong công viêc, đối với anh là những trải nghiệm mang đến nhiều điều thú vị..)
( HS biết vận dụng những hiểu biết trong tác phẩm để phát triển ý sâu rộng và đúng trọng tâm)
- Đánh giá, mở rộng:
+ Khái quát vẻ đẹp anh thanh niên trong đoạn truyện. Đoạn truyện đã góp phần khắc họa phẩm chất, tính cách suy nghĩ cao đẹp của anh thanh niên trong tác phẩm. 
 + Khẳng định đó là vẻ đẹp tiêu biểu cho người lao động mới, thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc(Liên hệ các nhân vật, hình ảnh trong truyện cũng như các tp khác cùng đề tài)
+ Để khắc họa thành công vẻ đẹp của nhân vật trong đoạn truyện cũng như trong tác phẩm, nhà văn đã thành công trong việc xây dựng tình huống, xây dựng nhân vật, sử dụng ngôi kể, lời kể
- Khái quát vấn đề nghị luận và nêu cảm xúc, suy nghĩ của bản thân được khơi gợi từ nội dung đoạn truyện.

0,5đ
2,5đ
1đ
0,5 đ


* Giám khảo chủ động, linh hoạt trong quá trình chấm, khuyến khích những bài viết sáng tạo, có cái nhìn riêng, cách viết riêng.