Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện đợt 1 môn Giáo dục công dân Lớp 9 - Năm học 2015-2016 - Đề 6 (Có hướng dẫn chấm)

UBND HUYỆN LƯƠNG TÀI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN ĐỢT 1
NĂM HỌC 2015-2016
Môn thi: Giáo dục công dân – Lớp 9
Thời gian làm bài: 120 phút (Không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (3.0 điểm) 
	Trình bày quyền và nghĩa vụ của công dân trong gia đình?. Em hãy cho biết tên một số Văn bản luật có liên quan trong lĩnh vực gia đình?
	*Tình huống: Bàn về trách nhiệm của cha mẹ trong việc nuôi dưỡng và giáo dục con cái, người xưa có câu: “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà”. Em có đồng tình với quan điểm đó không? Vì sao?
Câu 2: (2.0 điểm)
	Trong giờ học môn Giáo dục công dân cô giáo đã cho học sinh thảo luận bài 19 “Quyền tự do ngôn luận”. Trong quá trình thảo luận, Tuấn có ý kiến: Hành vi gửi đơn ra tòa án đòi quyền thừa kế là không thể hiện quyền tự do ngôn luận. An	 cho rằng: Hành vi đó thể hiện quyền tự do ngôn luận vì người gửi đơn có quyền bày tỏ quan điểm, ý kiến của mình để bảo vệ quyền lợi. Cả hai ai cũng muốn khẳng định ý kiến của mình là đúng nhưng không ai giải thích được vì sao.
Em hãy giúp hai bạn giải quyết vấn đề trên.
Tại sao khi sử dụng quyền tự do ngôn luận phải tuân theo qui định của pháp luật?
Câu 3: (3.0 điểm)
	Trong bức thư của Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX diễn ra tại thủ đô Hà Nội từ ngày 17 đến 21/12/2007 gửi thanh thiếu nhi cả nước có đoạn viết:
“Đối với tuổi trẻ, thời cơ, vận hội đang tạo ra điều kiện cho từng người học tập, cống hiến, trưởng thành; khó khăn thách thức lại là môi trường cho mỗi người chúng ta rèn luyện ý chí, bản lĩnh để vươn lên tự khẳng định, tự hoàn thiện bản thân”.
	Từ nhận định trên em hãy làm rõ trách nhiệm của thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện nay.
Câu 4: (2.0 điểm)
	Có nhận định cho rằng: Sau chiến tranh và thiên tai thì tại nạn giao thông là thảm họa thứ 3 gây ra cái chết và thương vong cho loài người.
	Em hãy cho biết những nguyên nhân nào thường gây ra tai nạn giao thông? Là học sinh em phải làm gì để bảo vệ trật tự an toàn giao thông đường bộ?
----------Hết----------
(Đề thi gồm 01 trang)
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
Họ và tên thí sinh:..; Số báo danh:..
UBND HUYỆN LƯƠNG TÀI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn thi: Giáo dục công dân – Lớp 9
Câu 1: (3.0 điểm)
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
*Quyền và nghĩa vụ của cha mẹ, ông bà:
- Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ: nuôi dạy con thành những công dân tốt, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của con, tôn trọng ý kiến của con; không được phân biệt đối xử giữa các con, không được ngược đãi, xúc phạm con, ép buộc con làm những điều trái pháp luật, trái đạo đức.
-Ông bà nội, ngoại có quyền và nghĩa vụ: trông nom, chăm sóc, giáo dục cháu, nuôi dưỡng cháu chưa thành niên hoặc cháu thành niên bị tàn tật nếu cháu không có người nuôi dưỡng.
* Quyền và nghĩa vụ của con, cháu:
Con, cháu có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn cha mẹ, ông bà: có quyền và nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, ông bà, đặc biệt khi cha mẹ, ông bà ốm đau, già yếu. Nghiêm cấm con cháu có hành vi ngược đãi, xúc phạm cha mẹ, ông bà.
* Anh chị em có bổn phận thương yêu, chăm sóc, giúp đỡ nhau và nuôi dưỡng nhau nếu không còn cha mẹ
Tên một số văn bản luật có liên quan trong lĩnh vực gia đình:
+ Luật hôn nhân và gia đình năm 2000
+ Công ước liên hợp quốc về quyền trẻ em.
+ Luật bảo vệ, Chăm sóc và giáo dục trẻ em Việt Nam
+ Luật phòng chống bạo lực gia đình
0.5
0.5
0.5
Tình huống:
Nhận xét quan niệm: “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà”.
Học sinh nêu được các ý có nội dung hoặc tương đương sau:
Quan niệm trên là sai (không phù hợp với xã hội hiện nay).
Quan niệm trên cho rằng phụ nữ là người chịu trách nhiệm chính trong việc làm cho con cái hư hỏng.
Quan niệm trên phủ nhận vai trò của người đàn ông trong gia đình trong công việc giáo dục con cái.
Trong xã hội hiện nay, vợ chồng có nghĩa vụ, quyền hạn, quyền lợi ngang nhau.
Nuôi dưỡng và giáo dục con cháu là trách nhiệm chung của cả vợ lẫn chồng (cả ông và bà).
Nhà trường và xã hội cũng có vai trò quan trọng trong giáo dục nhân cách con người.
0.5
0.5
0.25
0.25
Câu 2: (2.0 điểm)
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
a
- Khẳng định ý kiến của Tuấn là đúng. Vì quyền tự do ngôn luận có 2 đặc điểm:
+Bàn bạc thảo luận, bày tỏ ý kiến (mang tính chất dân chủ công khai)
+Về những vấn đề chung của đất nước, xã hội.
+Hành vi đòi quyền thừa kế có bày tỏ quan điểm, ý kiến của mình nhưng không phải vì vấn đề chung nên không thể hiện quyền tự do ngôn luận.
(HS có thể diễn đạt khác những vẫn đảm bảo nội dung tùy bài làm GV cho điểm).
0.25
0.25
0.25
0.25
b
Khi sử dụng quyền tự do ngôn luận phải tuân theo qui định của pháp luật vì:
-Để phát huy tích cực và quyền làm chủ của công dân. Góp phần xây dựng nhà nước, quản lí xã hội.
-Tránh lợi dụng quyền tự do ngôn luận để vu khống, vu cáo làm hại người khác hoặc xuyên tạc sự thật, phá hoại chống lại lợi ích Nhà nước, của nhân dân.
0.5
0.5
Câu 3: (3.0 điểm)
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
Trong giai đoạn hiện nay tuổi trẻ đang đức trước những thời cơ, thách thức:
Thời cơ: Xu thế hội nhập,, sự phát triển kinh tế - chính trị của đất nước
Thách thức: Trình độ ngoại ngữ,.., những cám dỗ,.., sự cạnh tranh
Trách nhiệm: Xác định lý tưởng sống đúng đắn, chủ động vượt qua mọi khó khăn, thách thức,
Tận dụng những thời cơ mà đất nước, xã hội đang tạo cho tất cả mỗi người đặc biệt là đối với thanh thiếu nhi
Ra sức học tập văn hóa, khoa học kỹ thuật, tu dưỡng đạo đức, tư tưởng chín trị
Có lối sống lành mạnh, rèn luyện các kĩ năng, phát triển các năng lực, có ý thức rèn luyện sức khỏe.
Tích cực tham gia các hoạt động chính trị - xã hội, lao động sản xuất, xây dựng nước ta thành một nhà nước công nghiệp hóa, hiện đại hóa
* Liên hệ bản thân
0.25
0.25
0.5
0.25
0. 5
0. 5
0.25
0.5
Câu 4: (2.0 điểm)
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
Nguyên nhân:
Dân cư tăng nhanh
Các phương tiện tham gia giao thông ngày càng nhiều
Quản lí nhà nước về giao thông còn hạn chế
Ý thức của một số người tham gia giao thông còn chưa tốt
Nguyên nhân chủ yếu:
Ý thức của người tham gia giao thông chưa tốt. 
0.75
0.25
Là học sinh em cần phải:
Học và thực hiện đúng quy định của luật giao thông
Tuyên truyền những quy định của pháp luật
Nhắc nhở mọi người cùng thực hiện nhất là các em nhỏ
Lên án tình trạng cố tình vi phạm luật giao thông
Khi tham gia giao thông thì chạy đúng phần đường quy định, không đèo 3, đi hàng 3, không lạng lách đánh võng, đi theo tín hiệu giao thông, không điều khiển xe gắn máy khi chưa đủ tuổi. Khi đi bộ phải đi trên hè phố, lề đường không có lề đường thì đi sát mép đường.
0.5
0.5