Đề tài Kinh nghiệm tổ chức cho học sinh hoạt động theo cặp, nhóm trong việc dạy học Tiếng Anh có hiệu quả
III/ PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC HỌC SINH HOẠT ĐỘNG THEO CẶP, NHÓM CÓ HIỆU QUẢ.
1. Đối với giáo viên- người tổ chức đóng vai trò điều khiển hoạt động cần:
1.1 Chỉ dẫn bài tập hay nêu ra nhiệm vụ cần phảI thật rõ ràng.
Example 1:
Teacher: Work in pairs to practise asking and answering about the time in 2 minute:
S1: What time do you .?
S2: I at .o’clock.
Teacher: point the students in the raws and number the: one- two- one – two Number one hand up ok number two hand up Number one asks, number two answers.
âu hỏi này theo cặp. Đầu tiên học sinh làm miệng, sau đó giáo viên gọi một vài học sinh bất kì để kiểm tra. Hoặc làm cho hoạt động này phong phú bằng cách cho học sinh thảo luận miệng rồi viết câu trả lời ra giấy, các cặp đổi chéo chấm các câu trả lời cho nhau dưới sự kiểm soát của giáo viên. 2.8. Viết câu minh họa Sau khi dạy và luyện từ mới, ở cuối buổi học, vẫn để các từ mới đó trên bảng, chỉ xóa câu minh họa đi rồi yêu cầu học sinh viết lại các câu minh họa khác cho các từ mới đó để kiểm tra xem học sinh đã thực sự hiểu nghĩa và cách sử dụng của các từ mới đó không. 3. Hoạt động theo nhóm (Work in group/ group work) Trong các lớp học của chúng ta ghế ngồi không thể di chuyển quanh lớp học được vì vậy ở hoàn cảnh này chỉ có thể yêu cầu học sinh bàn trên quay xuống bàn dưới tạo thành các nhóm để luyện tập. Tốt nhất là tạo thành các nhóm có từ 4 - 6 người nhưng nhiều khi số lượng học sinh trong mỗi nhóm còn phụ thuộc vào số học sinh ngồi ở mỗi bàn. Sau khi chia nhóm xong nên chỉ định hoặc để thành viên các nhóm tự bầu ra nhóm trưởng hoặc thư kí nhóm. Người này sẽ trực tiếp liên hệ với giáo viên khi nhóm gặp khó khăn trong việc thực hiện các yêu cầu của bài tập. Điều này sẽ giúp cho việc kiểm soát tất cả các nhóm trong lớp của giáo viên nhẹ nhàng, dễ dàng hơn. Nên chỉ định hoặc hướng dẫn những học sinh có khiếu khẩu ngữ và hoạt bát hơn để làm việc này. Nhưng đôi khi cũng cần thay đổi: chọn một học sinh khá nhưng còn rụt rè để tạo điều kiện cho học sinh đó rèn luyện để trở nên mạnh dạn hơn. Hoặc cũng có thể để các thành viên trong nhóm lần lượt làm nhóm trưởng. Điều quan trọng là công việc này cần phải làm nhanh dứt khoát và học sinh phải được thông báo ngay ai là nhóm trưởng của họ để họ có thể bắt tay vào việc được, không bị lãng phí thời gian. Việc chia nhóm có thể bằng tiếng mẹ đẻ, nếu dùng tiếng Anh thì trước hết phải cho học sinh làm quen và hiểu được các mệnh lệnh như: “ The first row, turn and face the second. The third row, turn and face the fourth please. Now work in groups”. 3.1. Vai trò của giáo viên Giáo viên là người quản lí tất cả mọi hoạt động ở lớp học. Do vậy họ phải đặt kế hoạch cho nó, tổ chức nó, bắt đầu nó, theo dõi nó, canh chừng thời gian cho nó và kết thúc nó. Điều kiêng kị nhất là sau khi yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm, giáo viên về bàn ngồi hoặc làm việc riêng coi như vậy là xong việc. Nhất thiết giáo viên phải quản lí, theo dõi, đôn đốc, giúp đỡ học sinh luyện tập. Giáo viên có thể đi từ nhóm nọ sang nhóm kia, kiểm tra xem học sinh có thực hiện đúng yêu cầu của bài tập hay không. Giáo viên cần phải tích cực và nhạy cảm với bầu không khí lớp học cũng như nhịp điệu làm việc của cả nhóm, ghi nhớ các lỗi lặp đi lặp lại trong học sinh để điều chỉnh lại bài dạy của mình sau này. Nếu nhận thấy đa số học sinh gặp khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ của bài tập, nên dừng tất cả các nhóm lại, giải thích thêm yêu cầu của bài tập, về cấu trúc hay vấn đề ngữ pháp, hoặc cho cả lớp luyện lại vấn đề đó rồi mới lại tiếp tục làm việc theo nhóm. 3.2. Các loại hình luyện tập theo nhóm Các hoạt động theo nhóm có xu hướng tự do hơn và cũng mang tính giao tiếp tương hỗ nhiều hơn là các hoạt động theo cặp. Có nhiều hoạt động rất dễ thực hiện, ngay cả với những giáo viên ít kinh nghiệm nhất. • Trò chơi Các trò chơi đoán thông tin để luyện câu hỏi Yes - No. Đơn giản nhất là trò đoán Who am I thinking of ? What’s my profession ? Hoặc Guess what I did ( last night/ during the weekend). Đề tiêu đề trò chơi lên bảng, cung cấp một số từ gợi ý, từ vựng, kiến thức nền, sau đó làm mẫu rồi mới cho học sinh tự chơi. • Đặt câu hỏi Yêu cầu các nhóm đọc bài khóa sau đó đặt câu hỏi về bài đó. Sau vài phút các nhóm gấp sách lại, lần lượt các trưởng nhóm hoặc thư kí đứng lên đặt một vài câu hỏi, các thành viên các nhóm khác có nhiệm vụ trả lời. Để học sinh có hứng thú hơn trong hoạt động, nên tổ chức nó như một cuộc thi: các câu trả lời được chấm điểm dựa vào độ chính xác về ngôn ngữ cũng như thông tin. • Thực hành có hướng dẫn Sau khi dùng bài luyện thay thế để học sinh làm quen với cấu trúc và chức năng của nó nên tổ chức thêm bài luyện tập có ý nghĩa giao tiếp hơn bằng các hoạt động theo nhóm mang tính chấtd trò chơi và sáng tạo. Ví dụ, sau khi dạy cấu trúc với should/ shouldn’t với nghĩa khuyên bảo: You should/ shouldn’t + verb ( You should eat more fruit) Giáo viên cho một số từ gợi ý để học sinh làm việc theo nhóm. Một người nêu lên vấn đề của mình và những người khác trong nhóm đưa ra lời khuyên. Một vấn đề có thể có nhiều lời khuyên khác nhau. Để học sinh tham gia tích cực hơn nên biến hoạt động này thành một cuộc thi: xem nhóm nào đưa ra được nhiều lời khuyên nhát và có những lời khuyên sáng suốt nhất không thể bắt bẻ được. Ví dụ cho các từ gợi ý: Wallet/ lost bad marks for science Shirt/ torn have headache/ toothache Watch/ broken etc. Có thể dành một ít phút để học sinh tự nêu lên vấn đề thực sự mà học gặp trong cuộc sống của mình, và các bạn ở nhóm khác cho lời khuyên. Hoặc ngược lại, học sinh ở nhóm này đọc một số lời khuyên của mình còn học sinh ở các nhóm khác phải cố gắng đoán xem đó là các lời khuyên về vấn đề gì. • Đọc và viết chính tả Tại sao giáo viên lại luôn luôn phải là người đọc chính tả? Công việc này có thể giao cho một người trong nhóm đọc cho các thành viên khác. Tất nhiên nên chọn những đoạn văn ngắn và đã được họpc từ trước. Người đọc bài cũng có thể có trách nhiệm kiểm tra và sửa lỗi cho các thành viên khác trong nhóm. • Trò chơi đóng vai Sau khi cả lớp đã luyện tập một cấu trúc với một chức năng nào đó, trò chơi đóng vai có tác dụng rất tốt để củng cố những hiểu biết của học sinh về chức năng của cấu trúc đó trong những hoàn cảnh tự nhiện hơn. Thí dụ, có thể yêu cầu các nhóm đóng một cảnh trong đó một người phàn nàn muốn đổi một thứ quần áo mới mua hôm trước; hoặc thu lượm thông tin cho một kỳ nghỉ trọn gói, Với trò chơi đóng vai, các nhóm có thể dựng lên những vở kịch trong đó mỗi thành viên đóng một vai. Trong khi các thành viên trong nhóm đóng kịch, thư kí nhóm ghi chép vắn tắt các lời thoại để sau đó duyệt lại rồi cả nhóm sẽ trình bày trước lớp. • Tiên đoán Bài tập này thường dùng cho các học sinh ở trình độ tương đối cao. Trước khi đọc một bài khóa yêu cầu các nhóm đoán trước về nội dung của bài hoặc nghia từ vựng có thể gặp trong bài. Thí dụ như trước khi đọc một bài về nạn ô nhiễm học sinh có thể đoán trước được rằng bài đó sẽ nói đến các vấn đề có liên quan đến biển, rừng, các tài nguyên dưới lòng đất, khói từ ống xả xe hơi, xe máy • Trả lời các câu hỏi suy đoán Sau mỗi bài đọc, giáo viên có thể đưa ra một số câu hỏi để học sinh suy đoán về những tình tiết xảy ra trong bài. Câu trả lời chỉ dựa trên suy luận của học sinh chứ không có trong bài. Học sinh trong nhóm thảo luận và đi tới một câu trả lời chung cho cả nhóm. • Thảo luận Dùng cho học sinh đã có kiến thức tiếng tương đối cao. Thảo luận cho phép học sinh tự do diễn đạt các quan điểm, ý kiến của mình, vì vậy tính hữư ích của thể loại bài tập này không có gì phải tranh cãi nữa. Giáo viên đưa ra ra một chủ đề nào đó ( What do you think about women who work as politicians? What should be done about all the beggars on the streets?) rồi để cho tất cả các nhóm bàn bạc thảo luận, trao đổi quan điểm của mình trong vài phút. Sau đó một thành viên trong nhóm sẽ báo cáo lại ý kiến chung của cả nhóm ( nếu có sự thống nhất), hoặc tóm tắt lại các ý kiến ( nếu có sự khác nhau). Tiếp theo để cho học sinh cả lớp cùng thảo luận về vấn đề đó. Giáo viên không cần thiết phải bày tỏ quan điểm của mình, trừ khi có những ý kiến sai mà không có ai phản bác. • Viết luận Hình thức này không lí tưởng đối với các lớp có số lượng học sinh đông. Giáo viên không thể theo dõi và giúp cho một lớp hoặc có khoảng 40 - 50 học sinh mà các học sinh này lại viết những bài khác nhau. Hơn thế nữa, đọc, chữa và chấm cho 40 - 50 bài luận không phải là công việc nhẹ nhàng. Một số chuyên gia về phương pháp giảng dạy cho rằng để học sinh viết mà không có sự theo dõi hướng dẫn thì điều đó chỉ có hại cho học sinh mà thôi. Vì học sinh có thể nhiễm các thói quen sử dụng sai các cấu trúc ngôn ngữ, dùng ngoại ngư diễn đạt ý mình theo cách thức của tiếng mẹ đẻ. Nếu tổ chức cho học sinh làm việc thành từng nhóm, giáo viên của những lớp đông sẽ có thể đồng thời kiểm soát và hướng dẫn tất cả các bài viết sáng tạo của học sinh trong lớp. Có thể hướng dẫn một bài luận bằng các câu hỏi trên bảng, các bức tranh trêo tường hoặc các từ gợi ý. Thí dụ như mỗi nhóm nhận được một bức thư và họ phải cùng nhau trả lời bức thư đó. Học sinh phải biết rằng khi có khó khăn vướng mắc gì thì họ không thể tự do yêu cầu giáo viên giúp đỡ mà phải thông qua nhóm trưởng của mình. Đồng thời họ cũng phải ý thức được rằng tất cả mọi người trong nhóm đều phải đóng góp ý kiến xây dựng bài và sẽ đều được hưởng thành công của bài. Vai trò của các nhóm trưởng lúc này rất quan trọng. Họ phải biết lôi cuốn khuyến khích các thành viên trong nhóm đóng góp ý kiến. II/ XÁC ĐỊNH THỜI ĐIỂM CÁC LOẠI BÀI TẬP NÊN CHO HỌC SINH LÀM VIỆC THEO CẶP, NHÓM. Work in pair/ pair work. 1.1. Luyện mẫu câu sau phần giới thiệu ngữ liệu mới và một vài phút luyện tập cho cả lớp ( Practise model sentences) Example: English 6 Unit 4: Big or Small C4: Listen and repeat. Page 50 Ba: What time is it? Lan: It’s eight o’clock. We’re late for school Listen and repeat and then role play: One is Ba, other is Lan. 1.2 Luyện các bài tập ngữ pháp theo mẫu câu. Example: English 7 Unit 4 A4: page 43 Look at the pictures. Ask and answer questions. S1: What is Lan studying? S2: Lan is studying Physics S1: What time does Lan have it? S2: She has her Physics class at 8.40 1.3 Luyện các bài hội thoại ngắn, đóng vai lại bài hội thoại mẫu với gợi ý cho sẵn ( practice short dialogues, make up similar ones using the prompts) Example: English 7 Unit 2 A3 page 20 A3: Listen Lan: Excuse me, Hoa. Hoa: Yes, Lan? Lan: What is your telephone number? Hoa: 8262019 Lan: Thanks. I’ll call you soon. Now ask your classmate and compete the list. NAME ADDRESS TELEPHONE NUMBER 1.4 Các bài tập luyện tập giao tiếp, xây dựng hội thoại ( dialogue build) Example: English 6 Unit 8 : Luyện thì hiện tại tiếp diễn nói về các hoạt động đang diễn ra: Teacher says, point to S1 and S2 in turn as they” speak” S1: Are you cooking the meal? S2: No, Iam not. S1: What are you doing? S2: I am washing the clothes. Teacher writes on the extra board. S1:music? S2: No, S1: .doing? S2: ..TV. Loại bài tập đọc bài khoá sau đó hỏi và trả lời các câu hỏi về nội dung bài khoá ( Read then ask and answer the questions about the text) 1.5a Học sinh thảo luận các câu hỏi trong cặp sau đó đọc bài khoá để chọn câu trả lời đúng Example: English 8: Unit 1: My friends Lesson 3: Read page 13 ( Exercises 1, 2 page 14 ) 1.5 b Học sinh tự đọc thầm bài khoá sau đó hỏi và trả lời về nội dung bài khoá theo cặp. Example: English 7 Unit 9 B 3 page 93 ( read then answer the questions a-i page 93) 1.6 Học sinh có thể thực hành mẫu câu dưới sự điều khiển của bạn mình theo cặp. Example: English 6 Unit 5 A3 page 53 S1: What do you do after school? S2: I watch TV. 2. Làm việc theo nhóm (group work/ Work in group) Được làm theo nhóm từ 3 người trở lên, làm việc theo bàn, theo tổ, theo dãy 2.1 Thảo luận các câu trả lời cho các câu hỏi của một bài đọc hoặc bài hội thoại. Example: English 9 Unit 4 Lesson 4 Read page 36 2.2 Giải quyết vấn đề theo yêu cầu của nội dung luyện tập. Example: English 7 Unit 11 B2 page 111 2.3 Lập kế hoạch về một hoạt động nào đó ( makes plan) Example: English 7 Unit 6 B 2 page 65 2.4 Viết về mặt tích cực, tiêu cực của một vấn đề nào đó. Example: English 9 Unit 5 Lesson 5 Write page 44 Work in groups to write the benefits of the internet. Luyện hội thoại đóng vai trong các đoạn hội thoại có nhiều hơn hai người tham gia. Example: English 6 Unit 14 C1 page 147 Chơi các trò chơI theo đội: Slap the board, lucky number, nought and crosses III/ PHƯƠNG PHÁP TỔ CHỨC HỌC SINH HOẠT ĐỘNG THEO CẶP, NHÓM CÓ HIỆU QUẢ. Đối với giáo viên- người tổ chức đóng vai trò điều khiển hoạt động cần: Chỉ dẫn bài tập hay nêu ra nhiệm vụ cần phảI thật rõ ràng. Example 1: Teacher: Work in pairs to practise asking and answering about the time in 2 minute: S1: What time do you.? S2: I at .o’clock. Teacher: point the students in the raws and number the: one- two- one – two Number one hand upok number two hand up Number one asks, number two answers. Teacher points one student and asks: What is your number? What do you have to do first? And then? Then change the positions Number two asks, number one answers. Example 2: Unit 4 lesson 5 Write English 9 Write a letter of inquiry to request for information or action. Teacher asks students to work in groups of 4- 8 to write. Teacher asks each group to write outline then write a full letter. Teacher controls 4 groups in the class and go around to help them. Discuss to write a letter. The secratery writes. Trước khi làm việc theo cặp, nhóm giáo viên cần có sự chuẩn bị tốt, có mẫu hoặc ví dụ cho trước, cung cấp đủ ngữ liệu cho bài tập. The teacher models with one good/ strong student, the whole class listen. Unit 5 A3 English 6 T: What do you do after school? S: I read book. T: Can you ask me? S: What do you do after school? T: I play soccer. Teacher may give some more prompts: watch TV, listen to music, play chess What do you do after school ? I ............................................ 1.3. Trong quá trình học sinh thực hiện giáo viên cần phải có sự theo dõi, bao quát chung, không ngắt lời khi học sinh đang luyện tập, đi quanh lớp lắng nghe và giúp đỡ hỗ trợ kịp thời khi cần thiết. Giáo viên ghi lại những lỗi sai điển hình để chỉ ra cho học sinh và giúp học sinh sửa sau đó. 1.4. Giáo viên cần quy định thời gian cụ thể cho từng hoạt động. Example: Teacher: work in pair practise asking and answering about distance in 2 minutes. (After teacher gives the requirements and duties to the Ss and does the model on the board) Teacher: Now, time begins, work in pairs please (after 2 minutes). Teacher: Now, time is up. Stop asking and answering. 1.5. Giáo viên nên linh động phân cặp, nhóm hợp lý có thể chọn học sinh cùng trình độ để làm việc với nhau tuỳ theo từng ý đồ và tính chất của từng bài tập, mẫu câu. Việc phân nhóm này nên quy định cho học sinh theo thói quen. Ví dụ trong việc phân cặp một học sinh có thể hoạt động ở hai đến ba cặp khác nhau và việc quy định này phải được thực hiện ngay từ những buổi đầu và mỗi cặp có quy ước về số hoặc tên riêng của cặp mình. Example 1: Phân cặp đối với một số bài tập đơn giản ta thường phân cặp theo hai học sinh ngồi gần nhau (close pairs) Example 2: Học sinh A là học sinh khá, học sinh D là học sinh khá. Học sinh B là học sinh trung bình, học sinh E là học sinh trung bình. Học sinh C là học sinh yếu, học sinh F là học sinh yếu. Ta có thể kết hợp các cặp như sau: Mỗi học sinh có thể có ít nhất từ 2 - 3 cặp cho mình để hoạt động. Giáo viên nên quy định những học sinh A, D mang số 1 ; học sinh B, E mang số 2 ; học sinh C, F mang số 3. Ví dụ này dùng trong các bài tập đơn giản như thay thế hoặc word cues. 1.6. Sau khi học sinh thực hành bài tập theo cặp, nhóm cần có sự kiểm tra, nhận xét, góp ý kiến kịp thời từ bạn mình ở nhóm khác. Chữa lỗi hoặc cung cấp mẫu đúng. 1.7. Khuyến khích học sinh mạnh dạn làm việc theo cặp, nhóm. 2. Học sinh - người thực hiện hoạt động để chủ động lĩnh hội kiến thức qua hình thức hoạt động này cần phải xây dựng thói quen tuân theo một số những quy định cần thiết. 2.1. Cần phải nghe những yêu cầu của bài tập. - Yêu cầu này thể hiện trong sách giáo khoa là một phần mà phần lớn là hướng dẫn và yêu cầu của giáo viên, người điều khiển hoạt động. Ví dụ: Có thể yêu cầu về hoạt động, thời gian hoạt động, nhiệm vụ của từng nhóm, cá nhân trong nhóm. 2.2. Cần làm việc tự giác không gây quá ồn ào. 2.3. Cần phải bắt đầu và ngừng ngay hoạt động khi giáo viên yêu cầu. Không cố hoàn thành phần đang làm dở. 3. Phương pháp tổ chức hoạt động theo cặp, nhóm. 3.1. Hoạt động theo cặp (pair work). 3.1a. Cặp giữa thầy và một trò (teacher and a student). - Giáo viên có thể gọi những học sinh khá thực hành với mình làm mẫu. Sau đó gọi học sinh yếu hơn làm lại. Những học sinh yếu giáo viên có thể đưa ra những câu hỏi dễ, để kích thích và lôi cuốn toàn bộ học sinh vào hoạt động ai cũng phải suy nghĩ và trả lời. Example: T: How do you go to school ? S1: I go to school by bike. T: What about you S2 ? How do you go to school ? S2: I walk to school. T: What about ...................? S3: ................................ 3.1b. Cặp mở (open pair) giữa hai học sinh không ngồi gần kề nhau. - Có thể gọi hai học sinh đóng vai nhân vật trong bài hội thoại (1 học sinh bên trái, 1 học sinh bên phải ....) - Có thể gọi một học sinh đặt câu hỏi và cho phép em đó chỉ định người trả lời. 3.1c. Cặp đóng (close pair ) giữa hai học sinh ngồi kề nhau. - Với hình thức này giáo viên phải đánh số học sinh theo hàng dọc hoặc theo hàng ngang, quy nhiệm vụ của từng học sinh trong cặp – hỏi trả lời và ngược lại hoặc vai A - vai B và ngược lại đổi vai. - Sau khi giáo viên chủ động điều khiển, giáo viên nên gọi một vài cặp nói trước lớp những gì họ đã hoàn thành. Ví dụ: Các bước thực hiện - điều khiển một hoạt động theo cặp: Example: The steps of controlling a pair work. Exercise: Likes and dislikes. Pair work: Ask what your friend likes and doesn’t like. Ask about: food, sport, music, school subjects. * 1st step. - Teacher introduces the exercise and show what questions and answers that students can give. Teacher: Now, you are going to talk about things you like and things you don’t like. Look at exercise. What question can you ask? What about food? Ss: What food do you like? T: Good, what answer could you give? Ss: I like chocolate. I like eating fruit. I like rice ( and so on ) - Teacher writes the basic question the board “ What (food) do you like? *2nd sted. - Ask a few students round the class to show the kind of conversation stuents might have. Teacher: What kind of music do you like? Students 1? Students 1: I like pop music. Teacher: pop music – which singer do you like best? If you like, ask 2 Students to have similar conversation while the others listen. *3nd step: - Divide the class into pairs. Teacher: Now, you are going to work in pair in 3 minutes. + Ask and answer the question, number 1 answers 1 asks number 2 answers then change number 2 asks, number 1 answers. If there is a group of three one asks all questions then change round turn. *4th step: - Students work in pairs. Teacher goes more quickly round the class, checking that everyone is taking but do not try to correct mistakes. It will be better for the teacher to silently take ansew note mistakes. *5th step: - When most pairs finished, stop the activities call one by one pair. *6th step: - Teacher remarks the activity. - Ví dụ: Các bước tổ chức một hoạt động nhóm: Example: English 7: UNIT 5 – Work and play A: Read then answer the question Work in groups of 4 discuss to predict T/F statements True/ False statements. Ba’s favorite subject is Electronics. He is not good at fixing things. In his free time, he learns to play the guitar. He is not goods at drawing. He can help his parent at home. *1st step: - T introduces the requirements and asks students what they have to do. Teacher: Now, you are going to guess which are true, which are false abuot Ba. Look at the satements? Who do the statements say? Read about? S1 the 1st sentence? S1:.. Teacher: good, S2 the next, please? S2:.. *2nd step: - T asks some students again what have to do. - Teacher: Do you have to guess or to find out in the text? S3: guess. *3rd step: - Divide the class into groups. - Teacher: Now you are going to work in groups of 5 in 2 minutes( name groups of their
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem.doc