Bộ đề chọn lọc ôn thi Ngữ văn vào lớp 10

ơ tám chữ, âm hưởng giọng điệu tha thiết, tràn trề cảm xúc
 	- Hình ảnh thơ (bà, bếp lửa) bình dị mà gợi cảm, có sức lay động tâm hồn người Việt.
. Ánh trăng: 	-Thể thơ năm chữ, giọng điệu tâm tình nhẹ nhàng sâu lắng mà chất chứa suy tư day dứt.
 	- Hình tượng vầng trăng, ánh trăng mang tính biểu tượng gợi những suy tưởng sâu xa
c. Cách cho điểm:
* Điểm 6-7: Đáp ứng được các yêu cầu trên, luận điểm rõ ràng, có thể mắc một vài lỗi nhỏ về diễn đạt.
* Điểm 4 -5: Trình bày được 2/3các yêu cầu trên, còn mắc một số lỗi diễn đạt.
* Điểm 3 - 3,5: Chỉ trình bày được 1/2 các yêu cầu trên, có mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
* Điểm 2- 2,5 : Nội dung sơ sài chưa đạt được 1/2 yêu cầu, mắc nhiều lỗi. Hoặc lần lượt phân tích từng bài thơ nhưng thiếu sự tổng hợp khái quát vấn đề.
* Điểm 0-1: Không nắm được yêu cầu của đề, hầu như không viết được gì. 
Lưu ý: Tránh đếm ý cho điểm. Chú ý câu chữ và cách triển khai luận điểm.
 Trân trọng những bài viết thể hiện tư chất văn chương của học sinh.
®Ò thi sè 5
Câu 1. (2,0 điểm) 
	a. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong hai dòng thơ sau:
Biển cho ta cá như lòng mẹ
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
(Huy Cận - Đoàn thuyền đánh cá - SGK Ngữ văn 9 - Tập một, NXBGD 2008)
	b. Phân tích thành phần của câu văn: 
	Lúc đi, đứa con gái đầu lòng của anh - và cũng là đứa con duy nhất của anh, chưa đầy một tuổi. 
 (Nguyễn Quang Sáng - Chiếc lược ngà - SGK Ngữ văn 9 - Tập một, NXBGD 2008)
Câu 2. (3,0 điểm) 
	Viết một văn bản thuyết minh (không quá 300 từ) về Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Câu 3. (5,0 điểm) 
Phân tích những dòng thơ sau đây của nhà thơ Thanh Hải:
Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng.
Mùa xuân người cầm súng
Lộc giắt đầy trên lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao...
Đất nước bốn ngàn năm
Vất vả và gian lao
Đất nước như vì sao
Cứ đi lên phía trước.
...
(Mùa xuân nho nhỏ - SGK Ngữ văn 9 - Tập hai, NXBGD 2008)
--- HẾT ---
H­íng dÉn chÊm
®Ò thi sè 5
I. H­íng dÉn chung:
- Do ®Æc tr­ng cña bé m«n Ng÷ v¨n nªn gi¸m kh¶o cÇn linh ho¹t, chñ ®éng trong viÖc vËn dông biÓu ®iÓm; khuyÕn khÝch nh÷ng bµi viÕt cã c¶m xóc, cã s¸ng t¹o hoÆc diÔn ®¹t tèt; kh«ng h¹ thÊp yªu cÇu cña biÓu ®iÓm.
- §iÓm bµi thi lµ tæng ®iÓm thµnh phÇn (cã thÓ lÎ ®Õn 0,25 ®iÓm), kh«ng lµm trßn.
II. H­íng dÉn cô thÓ:
C©u
§¸p ¸n
§iÓm
C©u 1
2 ®iÓm
ý a
+ Cô thÓ ho¸ t×nh c¶m tha thiÕt cña con ng­êi víi thiªn nhiªn; thÓ hiÖn c¸i nh×n l·ng m¹n cña t¸c gi¶ 
0,25
+T¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho c©u th¬: 
(Gîi h×nh ¶nh biÓn giµu cã, biÓn réng lín bao la; gîi c¶m gi¸c Êm ¸p, th©n thiÕt vµ t×nh yªu b»ng t©m hån, t×nh c¶m cña ng­êi lao ®éng víi biÓn c¶)
0,75
ý b
+ §øa con g¸i ®Çu lßng cña anh 	: Chñ ng÷
0,25
+ ch­a ®Çy mét tuæi	: VÞ ng÷
0,25
+ lóc ®i	: Tr¹ng ng÷
0,25
+ vµ còng lµ ®øa con g¸i duy nhÊt cña anh	: Thµnh phÇn phô chó
0,25
L­u ý: ý a HS cã thÓ diÔn ®¹t thµnh v¨n hoÆc tr×nh bµy d­íi d¹ng dµn ý; ý b cã thÓ nªu kh¸i qu¸t: thµnh phÇn chÝnh (chñ ng÷ + vÞ ng÷), thµnh phÇn phô (tr¹ng ng÷), thµnh phÇn biÖt lËp (phô chó) nÕu ®óng vÉn cho ®iÓm tèi ®a.
C©u 2
3 ®iÓm
+ Giíi thiÖu chung vÒ TruyÖn KiÒu 
- T¸c gi¶: NguyÔn Du (...)
- Tªn gäi: §o¹n tr­êng t©n thanh (TruyÖn KiÒu lµ tªn th­êng gäi)
- ThÓ lo¹i: TruyÖn N«m
- Nguån gèc: Dùa vµo cèt truyÖn Kim V©n KiÒu truyÖn cña Thanh T©m Tµi Nh©n ®Ó s¸ng t¹o nªn. PhÇn s¸ng t¹o cña NguyÔn Du lµ hÕt søc lín.
- ...
0,50®
+ Tr×nh bµy nh÷ng ®iÓm næi bËt cña TruyÖn KiÒu: 
2,25®
- KÕt cÊu: Chia lµm 3 phÇn...
0,25
- Cèt truyÖn: KÓ vÒ cuéc ®êi gian tru©n ch×m næi cña ng­êi con g¸i tµi s¾c hä V­¬ng...
1,00
- Gi¸ trÞ néi dung: Gi¸ trÞ hiÖn thùc (Bé mÆt tµn b¹o cña tÇng líp thèng trÞ; sè phËn bi kÞch cña ng­êi phô n÷...); Gi¸ trÞ nh©n ®¹o (NiÒm th­¬ng c¶m s©u s¾c, sù tr©n träng ®Ò cao con ng­êi; th¸i ®é lªn ¸n, tè c¸o nh÷ng thÕ lùc vïi dËp con ng­êi...)
0,50
- Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: Ng«n ng÷ ®¹t tíi ®Ønh cao cña nghÖ thuËt (ng«n ng÷ kh«ng chØ cã chøc n¨ng biÓu ®¹t, biÓu c¶m mµ cßn mang chøc n¨ng thÈm mü); nghÖ thuËt tù sù ph¸t triÓn v­ît bËc (nghÖ thuËt kÓ chuyÖn, nghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt, miªu t¶ thiªn nhiªn... ®a d¹ng; nghÖ thuËt t¶ c¶nh ngô t×nh sinh ®éng).
0,50
+ Bµy tá t×nh c¶m, th¸i ®é ®èi víi TruyÖn KiÒu: 
Chinh phôc ®­îc mäi tÇng líp nh©n d©n ta x­a, nay; ®­îc ®éc gi¶ nhiÒu n­íc ®ãn nhËn...; tiªu biÓu nhÊt cña thÓ lo¹i truyÖn N«m; lµ kiÖt t¸c cña NguyÔn Du...
0,25®
L­u ý: PhÇn cèt truyÖn häc sinh cã thÓ tãm t¾t t¸c phÈm theo nhiÒu c¸ch miÔn lµ kh«ng sai lÖch. Kh«ng cho ®iÓm tèi ®a nh÷ng bµi viÕt d­íi d¹ng dµn ý hoÆc m¾c trªn 3 lçi c¸c lo¹i.
C©u 3
5 ®iÓm
+ XuÊt xø vµ kh¸i qu¸t néi dung c¶m xóc cña ®o¹n th¬:
0,50 ®
- TrÝch trong Mïa xu©n nho nhá; Thanh H¶i s¸ng t¸c th¸ng 11 n¨m 1980, kh«ng l©u tr­íc khi «ng qua ®êi.
0,25
- Ghi l¹i c¶m xóc cña nhµ th¬ vÒ mïa xu©n thiªn nhiªn, ®Êt n­íc
0,25
+ S¬ l­îc néi dung, m¹ch ph¸t triÓn c¶m xóc cña bµi th¬: 
(Tõ nh÷ng c¶m xóc vÒ mïa xu©n thiªn nhiªn, ®Êt n­íc, m¹nh th¬ chuyÓn mét c¸ch tù nhiªn sang bµy tá nh÷ng suy ngÉm vµ t©m niÖm cña nhµ th¬ - kh¸t väng d©ng hiÕn cho cuéc ®êi chung)
0,25®
+ C¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc mïa xu©n thiªn nhiªn: 
(Ph©n tÝch gi¸ trÞ gîi t¶, gîi c¶m cña c¸c h×nh ¶nh “dßng s«ng xanh”, “b«ng hoa tÝm biÕc”, tiÕng chim “hãt... vang trêi”; nghÖ thuËt sö dông tõ ng÷ gi¶n dÞ mµ cã søc gîi nh­ “mäc”, “mét”, “¬i”; lèi ®¶o ng÷; nghÖ thuËt chuyÓn ®æi c¶m gi¸c “giät long lanh r¬i” (?); c©u th¬ mang s¾c th¸i c©u hái tu tõ “hãt chi mµ”; chi tiÕt th¬ “t«i ®­a tay t«i høng” ®Ó lµm næi bËt niÒm say s­a, ng©y ngÊt, t©m hån réng më cña nhµ th¬ tr­íc vÎ ®Ñp sèng ®éng, thanh s¬ cña mïa xu©n ®Êt trêi).
2,00®
+ C¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc mïa xu©n ®Êt n­íc:
(Ph©n tÝch gi¸ trÞ gîi t¶, gîi c¶m cña c¸c h×nh ¶nh “ng­êi cÇm sóng”, “ng­êi ra ®ång”, “léc gi¾t ®Çy...”, “léc tr¶i dµi...”, h×nh ¶nh so s¸nh “®Êt n­íc nh­ v× sao”, phÐp ®iÖp ng÷, ®iÖp cÊu tróc; giäng ®iÖu th¬... ®Ó lµm næi bËt niÒm vui, tù hµo, sù phÊn chÊn cña nhµ th¬ tr­íc h×nh ¶nh ®Êt n­íc ®ang chuyÓn m×nh víi søc sèng, søc trÎ trµn ®Çy).
1,75®
+ NhËn xÐt, ®¸nh gi¸... vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬:
(Bµi th¬ gi¶n dÞ vÒ lêi, xóc ®éng, ch©n thµnh vÒ c¶m xóc ®· chiÕm ®­îc t×nh c¶m cña ®«ng ®¶o b¹n ®äc; ®­îc viÕt khi ®ang n»m trªn gi­êng bÖnh, bµi th¬ kh«ng chØ thÓ hiÖn t×nh yªu thiªn nhiªn, yªu ®Êt n­íc... mµ cßn béc lé lßng yªu ®êi, l¹c quan sèng cña t¸c gi¶)...
0,50®
L­u ý: HS cã thÓ chØ ph©n tÝch nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt næi bËt, nh÷ng néi dung, ý nghÜa s©u s¾c nhÊt cña ®o¹n th¬, nÕu bµi viÕt cã søc thuyÕt phôc, diÔn ®¹t tèt... vÉn cho ®iÓm tèi ®a. Kh«ng cho ®iÓm tèi ®a nh÷ng bµi bè côc kh«ng m¹ch l¹c hoÆc m¾c trªn 5 lçi c¸c lo¹i.
®Ò thi sè 6
Phần 1 (4 điểm):
Cho đoạn văn sau:
(...) "Gian khổ nhất là lần ghi và báo về lúc một giờ sáng. Rét, bác ạ. Ở đây có cả mưa tuyết đấy. Nửa đêm đang nằm trong chăn, nghe chuông đồng hồ chỉ muốn đưa tay tắt đi. Chui ra khỏi chăn, ngọn đèn bão vặn to đến cỡ não vẫn thấy là không đủ sáng. Xách đèn ra vườn, gió tuyết và lặng im ở bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới. Cái lặng im lúc đó mới thật dễ sợ: nó như bị gió chặt ra từng khúc, mà gió thì giống những nhát chổi lớn muốn quét đi tất cả, ném vứt lung tung" (...)
                                         (Lặng lẽ Sa Pa - Nguyễn Thành Long - Sách Ngữ văn 9, tập 1)
1. Đoạn văn trên là lời của nhân vật nào, được nói ra trong hoàn cảnh nào? Những lời tâm sự đó giúp em hiểu gì về hoàn cảnh sống và làm việc của nhân vật? Ngoài khó khăn được nói đến trong đoạn trích trên, hoàn cảnh sống và làm việc của nhân vật còn có điều gì đặc biệt?
2. Bằng hiểu biết của em về tác phẩm, hãy cho biết: trong hoàn cảnh ấy, điều gì đã giúp nhân vật trên sống yêu đời và hoàn thành tốt nhiệm vụ?
3. Chỉ ra một câu có sử dụng phép nhân hóa trong đoạn văn trên.
Phần 2 (6 điểm):
Hình ảnh mùa xuân được khắc họa thật đẹp trong đoạn thơ sau:
"Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng."
1. Đoạn thơ trên nằm trong tác phẩm nào, của ai? Nêu hoàn cảnh ra đời của tác phẩm ấy?
2. Dựa vào đoạn thơ trên, em hãy viết một đoạn văn khoảng 10-12 câu theo cách lập luận tổng hợp - phân tích - tổng hợp, trong đó có sử dụng phép nối và một câu chứa thành phần tình thái với chủ đề: vẻ đẹp của mùa xuân thiên nhiên và cảm xúc của nhà thơ trước vẻ đẹp ấy. (Gạch dưới thành phần tình thái và những từ ngữ dùng làm phép nối).
3. Cũng trong bài thơ trên có câu: 
Mùa xuân người cầm súng
Lộc dắt dầy trên lưng
Trong câu thơ trên, từ lộc được hiểu như thế nào? Theo em, vì sao hình ảnh người cầm súng lại được tác giả miêu tả: Lộc giắt đầy trên lưng?                                               
H­íng dÉn chÊm
®Ò thi sè 6
C©u 1: (4 ®iÓm).
1. §o¹n v¨n lµ lêi cña anh thanh niªn nãi víi c¸c nh©n vËt kh¸c (cô thÓ lµ «ng ho¹ sÜ) trong cuéc gÆp gì t×nh cê cña hä khi xe dõng l¹i nghØ. (0,5 ®iÓm)
+ Nh÷ng lêi t©m sù gióp em hiÓu lµ hoµn c¶nh sèng vµ lµm viÖc cña anh thanh niªn lµ rÊt gian khæ.(dÉn chøng) C«ng viÖc kh«ng chØ ®ßi hái tØ mØ chÝnh x¸c mµ cßn ph¶i cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao. (0,5 ®iÓm)
+ Ngoµi ra hoµn c¶nh sèng vµ lµm viÖc cña anh rÊt ®Æc biÖt. §ã lµ ph¶i v­ît qua sù c« ®¬n, v¾ng vÎ, quanh n¨m suèt th¸ng mét m×nh trªn ®Ønh Yªn S¬n cao 2600m kh«ng mét bãng ng­êi.(0,5 ®iÓm)
2. Trong hoµn c¶nh Êy, anh thanh niªn ®· ®· sèng yªu ®êi vµ hoµn thµnh nhiÖm vô lµ v×:
+ Anh cã ý thøc vÒ c«ng viÖc vµ lßng yªu nghÒ, thÊy ®­îc c«ng viÖc lÆng thÇm Êy lµ cã Ých cho cuéc sèng cho mäi ng­êi. (dÉn chøng).
+ Anh cã nh÷ng suy nghÜ ®óng vµ s©u s¾c vÒ c«ng viÖc víi ®êi sèng con ng­êi(dÉn chøng).
+ Cuéc sèng cña anh kh«ng c« ®¬n buån tÎ v× anh cã nguån vui kh¸c n÷a ngoµi c«ng viÖc. §ã lµ ®äc s¸ch.
+ Anh tæ chøc, s¾p xÕp cuéc sèng mét m×nh thËt ng¨n n¾p, chñ ®äng: N¸o trßng hoa,, un«i gµ, tù häc vµ ®äc s¸ch.
(NhËn xÐt chung).(2 ®iÓm)
3. C©u v¨n cã sö dông phÐp nh©n ho¸ : “ X¸ch ®Ìn ra v­ên, giã tuyÕt vµ lÆng im µo µo x« tíi” hoÆc c©u “ C¸i lÆng im nÐm vøt lung tung”(0,5 ®iÓm).
C©u 2: (6 ®iÓm).
Häc sinh nªu ®­îc ®o¹n th¬ n»m trong t¸c phÈm Mïa xu©n nho nhá cña Thanh H¶i ( 0,5 ®iÓm)
Nªu ®­îc hoµn c¶nh ra ®êi cña bµi th¬ : Thanh H¶i viÕt bµi th¬ kh«ng bao l©u tr­íc khi «ng qua ®êi. Bµi th¬ nh­ mét lêi t©m niÖm ch©n thµnh, mét lêi göi g¾m tha thiÕt c¶u nhµ th¬®Ó l¹i cho ®êi. (0,5 ®iÓm)
 2. ViÕt ®o¹n v¨n ®¹t nh÷ng yªu cÇu sau:
 - Tr×nh bµy theo c¸ch Tæng hîp - Ph©n tÝch - Tæng hîp, diÔn ®¹t ý m¹ch l¹c, giµu c¶m xóc, ®óng sè c©u.	(0.5 ®iÓm)
 - Néi dung: ( 2 ®iÓm)
 + Bøc tranh mïa xu©n thiªn nhiªn trong 6 c©u th¬ ®Çu ®­îc vÏ b»ng vµi nÐt chÊm ph¸ nh­ng rÊt ®Æc s¾c.
 + Kh«ng gian cao réng cña bÇu trêi, réng dµi cña dßng s«ng, mµu s¾c hµi hoµ cña b«ng hoa tÝm biÕc vµ dßng s«ng xanh - ®Æc tr­ng cña xø HuÕ.
 + Rén r·, t­¬i vui víi ©m thanh tiÕng chim chiÒn chiÖn hãt vang trêi, tiÕng chim trong ¸nh s¸ng xu©n lan to¶ kh¾p bÇu trêi nh­ ®äng thµnh “tõng giät long lanh r¬i”.
 + C¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc mïa xu©n ®Êt trêi thÓ hiÖn qua c¸i nh×n tr×u mÕn víi c¶nh vËt, trong nh÷ng lêi béc lé trùc tiÕp nh­ lêi trß chuyÖn víi thiªn nhiªn “¬i” ,” hãt chi”, “ mµ”. §Æc biÖt c¶m xóc cña nhµ th¬ ®­îc thÓ hiÖn trong mét ®éng t¸c tr÷ t×nh ®ãn nhËn võa tr©n träng võa tha thiÕt tr×u mÕn víi mïa xu©n : ®­a tay høng lÊy tõng giät long lanh cña tiÕng chim chiÒn chiÖn.
 + H×nh ¶nh Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c ®ã thÓ hiÖn c¶m xóc say s­a ng©y ngÊt cña t¸c gi¶ tr­íc c¶nh ®Êt trêi xø HuÕ vµo xu©n thÓ hiÖn mong muèn hoµ vµo thiªn nhiªn ®Êt trêi trong t©m t­ëng gi÷a mïa ®«ng gi¸ l¹nh khiÕn ta v« cïng kh©m phôc.	
 - Cã sö dông mét phÐp nèi, vµ mét c©u chøa thµnh phÇn t×nh th¸i ( cã chØ râ) (0.5 ®iÓm)
 3. Trong c©u th¬: 
 	“ Mïa xu©n ng­êi cÇm sóng 
 Léc gi¾t ®Çy trªn l­ng.“
 - Tõ léc võa t¶ thùc võa t­îng tr­ng, hµm chøa nhiÒu ý nghÜa:
 + Léc: lµ chåi non.
 + léc ; còng cã nghÜa lµ mïa xu©n, lµ søc sèng.(1 ®iÓm)
 - T¸c gi¶ ®· t¹o nªn søc gîi c¶m cho c©u th¬ b»ng h×nh ¶nh léc non cña mïa xu©n g¾n víi ng­êi cÇm sóng. Mïa xu©n cña ®Êt trêi ®äng l¹i trong h×nh ¶nh léc non. Ng­êi cÇm sóng gi¾t léc ®Ó nguþ trang ra trËn nh­ mang theo søc xu©n vµo trËn ®¸nh, hay chÝnh hä ®· ®em mïa xu©n ®Õn mäi n¬i trªn ®Êt n­íc.	 (1 ®iÓm)
®Ò thi sè 7
Câu 1 (2,0 điểm)
a) Thế nào là thành phần khởi ngữ? 
b) Tìm thành phần khởi ngữ trong các câu sau:
 - Ông cứ đứng vờ vờ xem tranh ảnh chờ người khác đọc rồi nghe lỏm. Điều này ông khổ tâm hết sức.
 (Kim Lân, Làng)
- Còn mắt tôi thì các anh lái xe bảo: “Cô có cái nhìn sao mà xa xăm!”.
 (Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)
Câu 2 (3,0 điểm)
	Nêu các yếu tố kì ảo và phân tích ý nghĩa của những yếu tố kì ảo trong “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ.
Câu 3 (5,0 điểm)
	Trình bày suy nghĩ của em về quan niệm sau của M. Gorki:
“Người bạn tốt nhất bao giờ cũng là người đến với ta trong những giây phút khó khăn, cay đắng nhất của cuộc đời.”
-----------------------HẾT-----------------------
H­íng dÉn chÊm
 ®Ò thi sè 7
I. Hướng dẫn chung
- Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài làm của học sinh, tránh cách chấm đếm ý cho điểm.
- Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
- Giám khảo cần vận dụng đầy đủ các thang điểm. Tránh tâm lí ngại cho điểm tối đa. Cần quan niệm rằng một bài đạt điểm tối đa vẫn là một bài làm có thể còn những sơ suất nhỏ.
- Việc chi tiết hóa điểm số của các ý (nếu có) phải đảm bảo không sai lệch với tổng điểm của mỗi ý và được thống nhất trong hội đồng chấm thi.
- Điểm lẻ của câu 1, 2 được tính đến 0,25 điểm; riêng câu 3 (phần làm văn) tính đến 0,5 điểm. Sau khi chấm xong, không làm tròn điểm toàn bài.
II. Đáp án và thang điểm
ĐÁP ÁN
ĐIỂM
Câu 1
a) Thế nào là thành phần khởi ngữ? 
b) Tìm thành phần khởi ngữ trong các câu.
2,00
a) Thành phần khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.
1,00
b) - Điều này
 - mắt tôi 
0,50
0,50
Câu 2
Nêu các yếu tố kì ảo và phân tích ý nghĩa của những yếu tố kì ảo đó trong “Chuyện người con gái Nam Xương” của Nguyễn Dữ.
3,00
-Các yếu tố kỳ ảo: 
+Phan Lang nằm mộng rồi thả rùa.
0,50
+Phan Lang lạc vào động rùa của Linh Phi, được đãi tiệc yến và gặp Vũ Nương - người cùng làng đã chết, được sứ giả của Linh Phi rẽ nước đưa về dương thế.
0,50
+Hình ảnh Vũ Nương hiện ra sau khi Trương Sinh lập đàn tràng giải nỗi oan cho nàng ở bến Hoàng Giang lung linh huyền ảo với kiệu hoa, võng lọng...lúc ẩn lúc hiện rồi bóng Vũ Nương mờ nhạt dần và biến mất. 
0,50
-Phân tích ý nghĩa của những yếu tố kì ảo:
+Làm hoàn chỉnh thêm những nét đẹp vốn có của nhân vật Vũ Nương (một con người dù đã ở thế giới khác vẫn nặng tình với cuộc đời, quan tâm đến chồng con, phần mộ tổ tiên, vẫn khao khát được phục hồi danh dự).
0,50
+Tạo nên một kết thúc phần nào có hậu cho tác phẩm, thể hiện ước mơ ngàn đời của nhân dân về sự công bằng trong cuộc đời - người tốt dù có trải qua bao oan khuất, cuối cùng cũng được minh oan. 
0,50
+Tình tiết Vũ Nương trở lại dương thế: Hạnh phúc dương thế của những con người như Vũ Nương khao khát chỉ là ảo ảnh thoáng chốc, khó lòng tìm thấy được - điều đó khẳng định niềm cảm thương của tác giả đối với số phận bi thảm của người phụ nữ trong chế độ phong kiến. 
0,50
Lưu ý: 
 +Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý chính trên.
 +Điểm quy định cho từng ý là điểm tối đa của ý đó. Giáo viên căn cứ thực tiễn bài làm của học sinh để tính toán điểm số hợp lí. 
Câu 3
Trình bày suy nghĩ của em về quan niệm sau của M. Gorki:
“Người bạn tốt nhất bao giờ cũng là người đến với ta trong những giây phút khó khăn, cay đắng nhất của cuộc đời.”
5,00
a)Yêu cầu về kĩ năng:
Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
b)Yêu cầu về kiến thức:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần làm rõ các ý chính sau: 
*Giải thích, chứng minh
-Trong diễn biến bình thường của đời sống, con người thường có nhiều bạn bè (xuất phát từ sự tương đồng về sở thích, tâm hồn, ước mơ, lí tưởng...) nhưng không phải ai trong số đó cũng là người dám đến với ta trong những thời điểm khó khăn nhất của cuộc đời ta. 
1,00
-Người bạn tốt nhất (người đến với ta bằng một tình bạn chân tình, không vụ lợi) không chỉ đến với ta trong những lúc bình thường mà chính là người sẵn sàng cùng ta đối mặt với khó khăn, hoạn nạn (đối mặt với những giờ phút khó khăn, cay đắng nhất của cuộc đời ta) vì người bạn đó hiểu rằng đó là lúc ta u sầu, tuyệt vọng, cần sự cảm thông và chia sẻ nhất.
1,50
-Bằng hành động đến và chia sẻ cùng ta lúc ta khó khăn phiền muộn nhất, bạn sẽ giúp ta vượt qua khó khăn của cảnh ngộ, giữ vững niềm tin để vươn lên. 
1,00
*Đánh giá
Quan niệm của M. Gorki là một quan niệm đúng đắn về tình bạn. Quan niệm đó giúp mỗi người chúng ta hiểu rõ hơn sự đẹp đẽ của tình bạn, xây dựng được cách nhìn đúng đắn về một người bạn tốt.
1,50
Lưu ý: Chỉ cho điểm tối đa khi học sinh đạt được cả hai yêu cầu về kĩ năng và kiến thức. Trường hợp học sinh không có ý thức tổ chức phần đánh giá như một yêu cầu bắt buộc ở phần thân bài mà chuyển phần này vào kết bài, giám khảo chỉ cho điểm tối đa phần này là 0,5 điểm.
®Ò thi sè 8
Câu 1 (8 điểm): 
“Bước vào thế kỉ mới,... nếp nghĩ sùng ngoại hoặc bài ngoại quá mức đều sẽ cản trở sự phát triển của đất nước”. (Vũ Khoan, Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới). Suy nghĩ của em về vấn đề trên. 
Câu 2 (12 điểm): 
Hiện thực xã hội phong kiến Việt Nam được thể hiện sâu sắc qua các tác phẩm văn học trung đại trong chương trình Ngữ văn 9. 
H­íng dÉn chÊm
®Ò thi sè 8
Câu 1 (8 điểm): 
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách, tuy nhiên cần đảm bảo được các yêu cầu sau:
1. Giải thích câu nói: 
- Thế kỷ mới: đặt trong bài Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới của tác giả Vũ Khoan, đây là nhóm từ chỉ thế kỷ XXI, thế kỷ của khoa học công nghệ, của sự hội nhập toàn cầu 
- Nếp nghĩ sùng ngoại hoặc bài ngoại: chỉ thái độ coi trọng, tôn trọng quá mức (sùng), bác bỏ, tẩy chay, chê bai (bài) các yếu tố bên ngoài (ngoại). Đặt trong văn cảnh, có thể hiểu “ngoại” là các yếu tố nước ngoài. 
- Nội dung câu nói: khẳng định cả hai thái độ (sùng ngoại, bài ngoại) đều không thể chấp nhận được, vì cản trở sự phát triển của đất nước trong thời kỳ mới.
2. Chứng minh: 
- Thế kỷ mới (thế kỷ XXI) là thời kỳ đất nước ta đi vào công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hơn thế nữa “hội nhập ngày càng sâu vào nền kinh tế thế giới” (Vũ Khoan, Chuẩn bị hành trang vào thế kỷ mới). Bước chân vào thế kỷ mới, đất nước Việt Nam, con người Việt Nam có rất nhiều cơ hội (hòa nhập, mở rộng giao lưu về kinh tế, văn hóa, khoa học, công nghệ...) nhưng cũng đứng trước không ít khó khăn, thử thách (trong đó có thử thách làm sao giữ được bản sắc, truyền thống dân tộc). Vấn đề làm sao tận dụng những cơ hội, ứng phó với thách thức do tiến trình hội nhập đem lại là vấn đề hết sức to lớn, là mối quan tâm của tất cả mọi người. 
- Nếp nghĩ nghĩ sùng ngoại hoặc bài ngoại quá mức tất yếu sẽ nảy sinh trong quá trình hội nhập, gây nên rất nhiều hậu quả, có thể kể ra:
+ Nếp nghĩ sùng ngoại: tạo ra nếp sống, cách nghĩ xa lạ với con người, dân tộc Việt Nam, dẫn đến một điều nguy hại: làm mất đi bản sắc, thui chột truyền thống dân tộc, không có ý thức phát huy lòng tự tôn dân tộc.  
+ Nếp nghĩ bài ngoại: ngược lại với sùng ngoại, lại tạo ra cách sống, cách nghĩ bảo thủ, trì trệ, lạc hậu... 
(Lưu ý: học sinh phải lấy dẫn chứng trong thực tế đời sống để chứng minh). 
3. Khẳng định vấn đề, nêu suy nghĩ và phương hướng cho bản thân: 
- Cả hai nếp nghĩ (sùng ngoại, bài ngoại) đều cực đoan, làm cản trở sự phát triển của đất nước trong giai đoạn mới. 
- Trong thời kỳ hội nhập, trong “mái nhà chung” thế giới, mỗi người Việt Nam (trong đó có học sinh, thế hệ tương lai của đất nước) phải có ý thức phấn đấu học tập, hòa nhập một cách sâu rộng vào “mái nhà