Bài tập ôn tập Vật lý Lớp 7 - Bài: Chất dẫn điện - Chất cách điện. Dòng điện trong kim loại

CHẤT DẪN ĐIỆN- CHẤT CÁCH ĐIỆN
DÒNG ĐIỆN TRONG KIM LOẠI
1. Chất dẫn điện và chất cách điện
    - Chất dẫn điện là chất cho dòng điện đi qua. Chất dẫn điện gọi là vật liệu dẫn điện khi được dùng để làm các vật hay các bộ phận dẫn điện.
    Ví dụ: Các kim loại, các dung dịch muối, axit, kiềm, nước thường dùng...
    - Chất cách điện là chất không cho dòng điện đi qua. Chất cách điện gọi là vật liệu cách điện khi được dùng để làm các vật hay các bộ phận cách điện.
    Ví dụ: Nước nguyên chất, gỗ khô, nhựa, cao su, thủy tinh...
2. Dòng điện trong kim loại
    - Trong kim loại có rất nhiều các electron thoát ra khỏi nguyên tử và chuyển động tự do trong đó. Các electron này được gọi là các electron tự do.
    - Dòng điện trong kim loại có rất nhiều các electron tự do dịch chuyển có hướng.
    - Trong mạch điện kín có dòng điện chạy qua, các electron tự do trong kim loại bị cực âm đẩy đồng thời bị cực dương hút.
SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN- CHIỀU DÒNG ĐIỆN
1. Sơ đồ mạch điện
      - Để mô tả đơn giản các mạch điện và mắc mạch điện theo đúng yêu cầu, người ta sử dụng các kí hiệu biểu thị các bộ phận của mạch điện để vẽ sơ đồ cho mạch điện.
    - Một số bộ phận của mạch điện được biểu diễn trong bảng sau:
2. Chiều dòng điện
    Quy ước: Chiều dòng điện là chiều đi từ cực dương qua vật dẫn về cực âm của nguồn điện.
    Hình vẽ 1.2: Một mạch điện gồm 1 bóng đèn, 1 nguồn và 1 công tắc có chiều mũi tên chỉ chiều của dòng điện.
    Lưu ý:
        + Chiều chuyển động của các electron ngược với chiều của dòng điện theo quy ước.
        + Dòng điện cung cấp bởi pin và acquy có chiều không thay đổi được gọi là dòng điện một chiều.
        + Dòng điện chạy trong mạch điện gia đình là dòng điện xoay chiều. Mỗi lỗ của ổ lấy điện lúc là cực dương, lúc là cực âm và cứ thế thay đổi luân phiên.
        + Các vật tiêu thụ điện được nối với nhau tạo thành một dãy liên tiếp ta nói các vật đó được mắc nối tiếp với nhau (hình 1.3).
        + Nếu các điểm đầu của các vật tiêu thụ điện được nối với nhau và các điểm cuối của chúng cũng được nối với nhau tạo thành nhiều nhánh, ta nói các vật đó được mắc song song với nhau (hình 1.4).
BÀI TẬP
Câu 1:
Chất dẫn điện là gì? Cho 3 ví dụ.
Chất cách điện là gì? Cho 3 ví dụ.
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 2: Bản chất dòng điện trong kim loại là gì?
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 3: Trong các chất sau đây: bạc, dung dịch đồng sunfat, nhựa, sứ, thủy tinh, đồng, than chì, gỗ khô. Chất nào dẫn điện? Chất nào cách điện?
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 4: Quan sát hình bên và cho biết:
Bộ phận nào của phích cắm điện là chất cách điện, bộ phận nào là chất dẫn điện?
Kể tên 2 vật liệu thường dùng làm vật dẫn điện và 2 vật liệu thường dùng để làm vật cách điện.
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 5: Quan sát hình bên và cho biết:
Trong các loại vật liệu ghi số 1, 2, 3, 4 vật liệu ghi số mấy là vật liệu cách điện? Vật liệu ghi số mấy là vật liệu dẫn điện?
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 6: Tại sao kìm chữa điện luôn có cán bọc cao su hoặc nhựa?
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 7: Theo tìm hiểu, đường dây trung thế cấp điện thường bị khói, bụi và hóa chất bám trên sứ cách điện của đường dây chỉ sau vài tháng sử dụng. Đây là một trong những nguyên nhân gây ra nguy cơ phóng điện, sự cố làm mất điện. Trước đây, để bảo đảm nguồn điện ổn định, công ty điện lực phải thực hiện cắt điện toàn tuyến để rửa sứ bằng phương pháp thủ công. Hiện nay, công nhân có thể làm vệ sinh trực tiếp trên đường dây mà không phải cắt điện, bằng cách sử dụng vòi nước với áp lực cao chứa trong xe phun thẳng lên sứ cách điện, lần
lượt làm sạch mọi ngõ ngách của từng bát sứ hoặc các thiết bị trên lưới điện (công nghệ rửa sứ hotline).
Theo em, nước được sử dụng ở đây phải có đặc tính gì? Vì sao?
Công nhân đang thực hiện vệ sinh lưới điện không cần cắt điện
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 8: Dây dẫn điện gồm có hai phần lớp nhựa bọc bên ngoài gọi là vỏ, phần bên trong gọi là ruột dây làm bằng kim loại. Tại sao ruột dây điện thường làm bằng kim loại, còn vỏ dây điện thường làm bằng nhựa?
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 9:
Sơ đồ mạch điện là gì?
Nêu công dụng của sơ đồ mạch điện.
Nêu qui ước về chiều dòng điện.
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 10:Hãy vẽ kí hiệu của các bộ phận mạch điện sau:
+ Nguồn điện 1 pin:	
+ Nguồn điện 2 pin:	
+ Dây điện: .............................................................................................................................................
+ Bóng đèn: .............................................................................................................................................
+ Công tắc đóng: ......................................................................................................................................
+ Công tắc mở: ........................................................................................................................................
Câu 11: Trong một mạch điện kín, để có dòng điện chạy trong mạch thì trong mạch điện nhất thiết phải có bộ phận nào?
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 12: Vẽ sơ đồ mạch điện gồm 1 bóng đèn, 1 công tắc K, 1 pin, dùng mũi tên chỉ chiều dòng điện quy ước khi K đóng.
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
Câu 13: Dùng kí hiệu của các bộ phận mạch điện, hãy vẽ sơ đồ cho các mạch điện bên dưới và xác định chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện đó.
..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Câu 14: Cho mạch điện như hình bên.
a/ Em hãy gọi tên các bộ phận trong sơ đồ mạch điện được đánh số 1, 2, 3, 4 và vẽ kí hiệu của chúng
b/ Vẽ sơ đồ mạch điện này khi khóa K mở.