Bài giảng Môn Tin học lớp 7 - Bài 1 - Tiết 1 - Chương trình bảng tính là gì

Ngày soạn: 17/08/20124
Ngày giảng: 19/08/2014
Phần I. BẢNG TÍNH ĐIỆN TỬ
Bài 1 - Tiết 1 - CHƯƠNG TRÌNH BẢNG TÍNH LÀ GÌ?
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Học sinh nhận biết được nhu cầu sử dụng bảng tính trong đời sống và trong học tập.
- Nhận biết các chức năng chung của chương trình bảng tính.
- Nhận biết các thành phần cơ bản của màn hình bảng tính.
2. Kü n¨ng: 
- Häc sinh bước đầu nhận biết được c¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cña mµn h×nh trang tÝnh.
3. Th¸i ®é:
- Gi¸o dôc cho häc sinh tÇm quan träng cña tin häc trong ®êi sèng con ng­êi vµ lßng yªu thÝch m«n häc.
II. Chuẩn bị :
Giáo án và các tài liệu có liên quan.
III. Phương pháp:
- ThuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p, quan s¸t trùc quan.
IV. Tổ chức giờ học:
1. Ổn định tổ chức: (2’)
2. Bài mới:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: Giới thiệu chương trình tin học 7. (7’)
- Gv giới thiệu sơ lược về bảng tính (Excel) và những đặc tính mà phần mềm Word không thể so sánh được trong tính toán, sắp xếp.
- HS nghe, suy nghĩ, so sánh để thấy được những đặc tính của bảng tính Excel.
- Gv lấy ví dụ về hình ảnh bảng tính: VD: Bảng điểm lớp 7
? Nhìn vào bảng tính trên em có nhận xét gì?
- Hs trả lời: Nhìn vào bảng tính trên cho ta có thể so sánh được điểm của các học sinh trong lớp.
- Ngoài việc có thể so sánh điểm của các học sinh trong lớp ra thì bảng tính điện tử còn có khả năng tính toán, sắp xếp dữ liệu chính xác, nhanh gọn mà phần mệm soạn thảo Word không thể làm tốt như nó được.
- Hs suy nghĩ, so sánh giữa chương trình bảng tính và phần mềm Word đã học năm trước. 
- Ngoài ra thì chương trình bảng tính nó còn có thể cung cấp cho chúng ta dạng biểu đồ giúp so sánh một cách dễ dàng hơn -> Gv lấy một ví dụ về dạng biểu đồ - Hs nghe, suy nghÜ ®Ó thÊy ®­îc ch­¬ng tr×nh b¶ng tÝnh gióp chóng t© so s¸nh th«ng tin dÔ dµng h¬n d­íi d¹ng biÓu ®å.
Hoạt động 2: Bảng và nhu cầu xử lý thông tin dạng bảng: (11’)
* Mục tiêu: Học sinh nhận biết nhu cầu sử dụng bảng tính trong thực tế đời sống và trong học tập, nhận biết khái niệm về bảng tính.
- GV nêu mục đích của việc sử dụng bảng tính.
Ví dụ 1: Sử dụng bảng điểm tất cả các môn học, thầy cô giáo có thể theo dõi, phân loại kết quả học tập của từng học sinh. Nhìn vào bảng điểm, em có thể biết ngay được kết quả học tập của em cũng như của các bạn trong lớp.
Ví dụ 2: Giả sử điểm tổng kết môn học được tính theo nguyên tắc là điểm trung bình của các điểm kiểm tra miệng ( hệ số 1), kiểm tra 15 phút (hệ số 1), kiểm tra một tiết (hệ số 2) và kiểm tra học kì ( hệ số 3).
Em có thể lập bảng để theo dõi kết quả học tập của riêng em như ở hình 2. 
Ví dụ 3: Bảng số liệu và biểu đồ về tình hình sử dụng đất ở xã Xuân Phương.
-Như vậy , ngoài trình bày thông tin trực quan, cô đọng và dễ so sánh, nhu cầu thực hiện các tính toán phổ biến ( tính tổng, trung bình cộng, xác định giá trị lớn nhất, nhỏ nhất,…), vẽ các biểu đồ minh hoạ cho các số liệu tương ứng là nhu cầu thường gặp trong thực tế. Nhờ các chương trình bảng tính, người ta có thể dễ dàng thực hiện những việc đó trên máy tính điện tử.
? Em hiểu thế nào là chương trình bảng tính
HS: Suy nghĩ, trả lời câu hỏi.
GV: Chốt lại
HS: ghi chép
1.Bảng và nhu cầu xử lý thông tin dạng bảng: 
-Trong thực tế nhiều thông tin có thể được biểu diễn dưới dạng bảng để tiện cho việc theo dõi, so sánh, sắp xếp, tính toán…
-Chương trình bảng tính là phần mềm được thiết kế để giúp ghi lại và trình bày thông tin dưới dạng bảng, thực hiện các tính toán, cũng như xây dựng các biểu đồ biểu diễn một cách trực quan các số liệu có trong bảng.
Hoạt động 3: Chương trình bảng tính: (20’)
* Mục tiêu: Nhận biết các chức năng chung của chương trình bảng tính và các thành phần cơ bản màn hình bảng tính.
-Hiện nay có nhiều chương trình bảng tính khác nhau. Tuy nhiên chúng đều có một số đặc trưng chung:
 +Màn hình làm việc
 +Dữ liệu
 +Khả năng tính toán và sử dụng hàm có sẵn
 +Sắp xếp và lọc dữ liệu:
 +Tạo biểu đồ
a.Màn hình làm việc:
? Em hãy quan sát hình 4 SGK, giao diện của 3 chương trình bảng tính có gì giống nhau?
? Đặc trưng của của nó là gì?
b.Dữ liệu:
-GV: Chương trình bảng tính có khả năng lưu giữ và xử lí nhiều dạng dữ liệu khác nhau, trong đó có dữ liệu số ( ví dụ điểm kiểm tra), dữ liệu dạng văn bản ( ví dụ họ tên).
c.Khả năng tính toán và sử dụng hàm có sẵn
-GV: Với chương trình bảng tính, em có thể thực hiện một cách tự động nhiều công việc tính toán, từ đơn giản đến phức tạp. Khi dữ liệu ban đầu thay đổi thì kết quả tính toán được cập nhật tự động mà không cần phải tính toán lại. Ngoài ra, các hàm có sẵn rất thuận tiện để sử dụng khi tính toán, ví dụ như hàm tính tổng hay tính trung bình cộng của các số.
d.Sắp xếp và lọc dữ liệu:
-GV: Quan sát hình 1và hình 5. Em thấy dữ liệu ở cột nào đuợc sắp xếp lại?
-Nếu sử dụng chương trình bảng tính để lập bảng điểm của lớp, giáo viên có thể sắp xếp học sinh theo các tiêu chuẩn khác nhau (ví dụ Điểm theo từng môn học hay theo Điểm trung bình) một cách nhanh chóng. Giáo viên cũng có thể lọc riêng từng nhóm học sinh giỏi, học sinh khá…
e.Tạo biểu đồ
-GV: Nêu lại VD3 phần 1: Biểu đồ về tình hình sử dụng đất ở xã Xuân Phương.
-Ngoài ra, với chương trình bảng tính em có thể trình bày dữ liệu dạng bảng theo nhiều cách khác nhau ( chọn phông chữ, căn chỉnh hàng, cột,…) Em cũng có thể dễ dàng sửa đổi, sao chép nội dung các ô, thêm hoặc xoá các hàng, cột,..
2.Chương trình bảng tính:
a.Màn hình làm việc:
-Trên màn hình làm việc của các chương trình bảng tính thường có các bảng chọn, các thanh công cụ, các nút lệnh thường dùng và cửa sổ làm việc chính. 
b.Dữ liệu:
-Chương trình bảng tính có khả năng lưu giữ và xử lí nhiều dạng dữ liệu khác nhau, trong đó có dữ liệu số ( ví dụ điểm kiểm tra), dữ liệu dạng văn bản ( ví dụ họ tên).
c.Khả năng tính toán và sử dụng hàm có sẵn
-Với chương trình bảng tính, em có thể thực hiện một cách tự động nhiều công việc tính toán, từ đơn giản đến phức tạp. 
-Khi dữ liệu ban đầu thay đổi thì kết quả tính toán được cập nhật tự động mà không cần phải tính toán lại
VD: 
Cột: Điểm trung bình 
d.Sắp xếp và lọc dữ liệu:
- Chương trình bảng tính có thể sắp xếp và lọc dữ liệu theo các tiêu chuẩn khác nhau.
e.Tạo biểu đồ
- Chương trình bảng tính còn có công cụ để tạo biểu đồ ( một trong những dạng trình bày dữ liệu cô đọng và trực quan).
-Microsoft Excel là một trong những chương trình bảng tính được sử dụng rộng rãi. Trong chương trình náy em sẽ làm quen với chương trình bảng tính Microsoft Excel 
4. Hướng dẫn về nhà: (5’)
HDBC: - Nhắc lại một số kiến thức về bảng tính.Trả lời câu hỏi 1,2 trang 9 sgk
HDBM: đọc trước phần 3,4 trang 7 sgk.
Dặn dò: Chú ý ra về chấp hành tốt luật an toàn giao thông