Bài giảng Lớp 4 - Môn Tiếng Việt - Tập đọc - Bài: Đoàn thuyền đánh cá

GVHD: Nguyễn Thị Hòa
GSTT: Đào Thị Thủy
Thứ tư ngày 23 tháng 2 năm 2011
Tập đọc
Bài: Đoàn thuyền đánh cá
I/ Mục tiêu:
Kiến thức: 
Hiểu các từ khó trong bài: thoi
Hiểu nội dung bài thơ ca ngợi vẻ đẹp huy hoàng của biển cả và vẻ đẹp của lao động.
Kĩ năng: 
Đọc đúng các từ khó hoặc dễ lẫn do ảnh hưởng phương ngữ.
Đọc trôi chảy toàn bài, ngắt nghỉ hơi đúng nhịp thơ. Biết nhấn giọng ở những từ ngữ gợi tả, gợi cảm.
 3. Thái độ: yêu thích thiên nhiên, lao động.
II/ Chuẩn bị
GV: tranh minh họa cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về đầy ắp cá (nếu có), bảng phụ ghi sẵn đoạn thơ hướng dẫn luyện đọc.
HS: 
III/ Các hoạt động dạy – học:
Thời gian
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
ĐDDH
1ph
4ph
35ph
1ph
8ph
15ph
10ph
1.Ổn định: hát bài “gà gáy”
2.Kiểm tra bài cũ
- Gọi 2 HS đọc tiếp nối từng đoạn, và trả lời câu hỏi về nội dung bài học Vẽ cuộc sống an toàn.
- Nhận xét HS đọc bài, trả lời câu hỏi và cho điểm HS.
3. Dạy- học bài mới
a. Giới thiệu bài
- Vừa nãy chúng ta đã hát bài gà gáy, vậy ai cho cô biết con gà gáy để báo hiệu điều gì?
- Giới thiệu : Gà gáy để báo hiệu trời sáng, một ngày mới lại bắt đầu, chúng ta thức dậy đi làm và đi học nhưng có những người lao động không làm vào buổi sáng mà lại làm vào buổi tối khi mặt trời đã lặn. Muốn biết tại sao như vậy chúng ta sẽ cùng tìm hiểu bài Đoàn thuyền đánh cá của nhà thơ Huy Cận. Qua bài thơ các em sẽ cảm nhận được vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp của lao động và không khí lao động của những người dân làm nghề đánh cá.
b. Luyện đọc
-Yêu cầu 5 HS tiếp nối nhau đọc từng khổ thơ của bài (2 lượt). GV chú ý sửa lỗi phát âm, ngắt giọng cho từng HS (nếu có).
Chú ý ngắt nhịp các dòng thơ sau:
 Mặt trời xuống biển/như hòn lửa
 Sóng đã cài then,/đêm sập cửa
 Đoàn thuyền đánh cá/lại ra khơi
 Câu hát căng buồm/cùng gió khơi.
 Hát rằng://cá bạc Biển Đông lặng
 Gõ thuyền/đã có nhịp trăng cao
 Sao mờ,/kéo lưới kịp trời sáng.
- Yêu cầu HS luyện đọc theo cặp
- Gọi HS đọc toàn bài
- Giải thích: thoi là một bộ phận của khung cửi hay máy dệt để luồn sợi trong khi dệt vải. Nó có hình thoi.
- GV đọc mẫu toàn bài. Chú ý cách đọc như sau:
 + Toàn bài đọc với giọng nhịp nhàng, khẩn trương thể hiện tâm trạng hào hứng, phấn khởi của những người đánh cá trên biển.
 + Nhấn giọng ở những từ ngữ: hòn lửa, cài then, sập cửa, căng buồm, muôn luồng sáng, dệt, bài ca, gõ thuyền, nhịp trăng cao, lòng mẹ, nuôi lớn, xoăn tay, lóe rạng đông, nắng hồng, đội biển, huy hoàng.
b) Tìm hiểu bài
- Yêu cầu HS đọc thầm toàn bài, trao đổi, thảo luận và tiếp nối nhau trả lời câu hỏi:
 + Bài thơ miêu tả cảnh gì?
 + Đoàn thuyền đánh cá ra khơi vào lúc nào? Những câu thơ nào cho biết điều đó?
 + Đoàn thuyền đánh cá trở về lúc nào? Em biết điều đó nhờ những câu thơ nào?
+ Tìm những hình ảnh nói lên vẻ đẹp huy hoàng của biển?
- Ghi ý chính 1: Vẻ đẹp huy hoàng của biển và giảng bài: Hình ảnh về biển thật đẹp. Dường như tác giả cảm nhận được từng màu sắc, ánh sáng của mặt trời để dùng những từ ngữ rất gợi tả: hòn lửa, cài then, sập cửa, đội,Tất cả những sự quan sát tinh tế và khéo léo ấy cho ta cảm nhận được vẻ đẹp huy hoàng của biển. Thiên nhiên là vậy, còn những con người lao động trên biển được tác giả miêu tả như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu.
- GV yêu cầu HS đọc thầm tiếp bài và hỏi:
+ Tìm những hình ảnh nói lên công việc lao động của người đánh cá rất đẹp?
- Giảng bài: Công việc lao động của người đánh cá được tác giả miêu tả bằng những hình ảnh chân thực, sinh động mà rất đẹp. Đoàn thuyền ra khơi, tiếng hát của những người đánh cá cùng gió làm căng cánh buồm, đẩy thuyền đi nhanh hơn, nhẹ hơn. Họ rất vui vẻ, phấn khởi khi có những mẻ cá xoăn tay. Và rồi hình ảnh đoànthuyền trở về thật đẹp: Câu hát căng buồm với gió khơi/Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời. Bài thơ còn ca ngợi vẻ đẹp của những con người lao động trên biển.
- Ghi ý chính 2: Vẻ đẹp của những con người lao động trên biển.
- GV hỏi: Em cảm nhận được điều gì qua bài thơ?
- GV kết luận nội dung chính của bài và ghi lên bảng.
c) Học thuộc lòng
- Gọi 5 HS tiếp nối nhau đọc bài thơ. Cả lớp theo dõi để tìm ra giọng đọc
- GV hỏi: Em thấy tiến độ làm việc? Thái độ làm việc của những người đánh cá như thế nào?
- Vậy, ta phải đọc bài thơ với giọng như thế nào để thể hiện được điều đó.
- Treo bảng phụ có đoạn văn hướng dẫn luyện đọc
 + GV đọc mẫu đoạn thơ
- Yêu cầu HS luyện đọc diễn cảm bài thơ.
- Tổ chức cho HS thi đọc diễn cảm bài thơ
- Nhận xét và cho điểm HS
 Mặt trời xuống biển/ như hòn lửa
 Sóng đã cài then, đêm sập cửa
 Đoàn thuyền đánh cá/lại ra khơi
 Câu hát căng buồm/cùng gió khơi
 Ta hát bài ca gọi cá vào
 Gõ thuyền/đã có nhịp trăng cao
 Biển cho ta cá/như lòng mẹ
 Nuôi lớn đời ta/tự buổi nào
- Tổ chức cho HS nhẩm học thuộc lòng bài thơ
- Tổ chức cho HS thi đọc thuộc lòng nối tiếp từng khổ thơ
- Tổ chức cho HS thi đọc thuộc lòng cả bài
- Nhận xét và cho điểm HS
- HS hát.
- 2 HS lên bảng thực hiện theo yêu cầu
- Báo hiệu trời sáng.
- Lắng nghe.
- 5 HS tiếp nối nhau đọc bài, mỗi HS đọc 1 khổ thơ.
- 2 HS ngồi cùng bàn tiếp nối nhau đọc từng khổ thơ.
-2 HS đọc toàn bài thơ
- Theo dõi GV đọc mẫu
- 2 HS ngồi cùng bàn đọc thầm, trao đổi và trả lời câu hỏi:
+ Bài thơ miêu tả cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi và trở về với cá nặng đầy khoang.
 + Đoàn thuyền đánh cá ra khơi vào lúc hoàng hôn. Câu thơ: Mặt trời xuống biển như hòn lửa/Sóng đã cài then đêm sập cửa cho biết điều đó.
 + Đoàn thuyền đánh cá trở về vào lúc bình minh. Những câu thơ cho biết điều đó: Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng. Mặt trời đội biển nhô màu mới.
 + Các câu thơ nói lên vẻ đẹp huy hoàng của biển:
 Mặt trời xuống biển như hòn lửa
 Sóng đã cài then đêm sập cửa
 Mặt trời đội biển nhô màu mới
 Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
- Lắng nghe
- HS đọc thầm bài trao đổi và trả lời:
 + Những câu thơ nói lên công việc của người đánh cá:
 Câu hát căng buồm cùng gió khơi
 Hát rằng: cá bạc Biển Đông lặng
 Cá thu Biển Đông như đoàn thoi
 Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
 Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng.
 Vảy bạc đuôi vàng lóe rạng đông
 Luới xếp buồm lên đón nắng hồng
 Câu hát căng buồm với gió khơi
 Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời
- Lắng nghe
- Bài thơ ca ngợi vẻ đẹp huy hoàng của biển và vẻ đẹp của những con người lao động trên biển.
- 2 HS nhắc lại ý chính của bài
- 5 HS đọc bài: Cả lớp theo dõi tìm ra giọng đọc (như đã hướng dẫn ở phần luyện đọc)
- HS: Họ làm việc rất khẩn trương và luôn vui vẻ.
- Nên đọc bài thơ với giọng vui vẻ, nhịp nhàng, khẩn trương.
- 3 HS thi đọc diễn cảm bài thơ.
- 2 lượt HS đọc thuộc lòng trước lớp, mỗi HS chỉ đọc một khổ thơ
- 3 HS thi đọc thuộc lòng cả bài thơ
Bảng phụ
IV . Hoạt động nối tiếp: 
Dặn HS về nhà học thuộc lòng bài thơ và xem trước bài Khuất phục tên cướp biển.