SKKN Một số rèn kĩ năng đọc thành tiếng trong giờ tập đọc cho học sinh lớp 4
a. Tên sáng kiến:
Một số rèn kĩ năng đọc thành tiếng trong giờ tập đọc cho học sinh ớp 4
b. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:
Dạy học môn Tiếng Việt trong nhà trường Tiểu học.
c. Tác giả:
Họ và tên: Vũ Thị Xuyên Nam hoặc nữ: Nữ
- Ngày tháng năm sinh: 04 – 02 – 1971
- Trình độ chuyện môn: Cao đẳng sư phạm
- Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Lê Ninh.
d. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến:
- Tên đơn vị: Trường tiểu học Lê Ninh
- Địa chỉ: xã Lê Ninh, huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương
- Điện thoại: 03203823181
e. Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu:
- Tên đơn vị: Trường tiểu học Lê Ninh
- Địa chỉ: xã Lê Ninh, huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương
- Điện thoại: 03203823181
g. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
- Học sinh Tiểu học.
- Giáo viên dạy các môn văn hoá trong trường Tiểu học.
h.Thời gian thử nghiệm:
- Thử nghiệm trong năm học đó là 2016 - 2017
¬ng ph¸p d¹y häc. C¸c gi¸o viªn ®Òu biÕt lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp víi néi dung tõng bµi, biÕt phèi hîp gi÷a ph¬ng ph¸p truyÒn thèng víi ph¬ng ph¸p “LÊy häc sinh lµm trung t©m”, sö dông linh ho¹t c¸c ph¬ng ph¸p. Nhng bªn c¹nh ®ã vÉn cßn kh«ng Ýt gi¸o viªn lóng tóng khi d¹y theo ph¬ng ph¸p míi, cha m¹nh d¹n ¸p dông triÖt ®Ó ph¬ng ph¸p míi nªn giê d¹y tËp ®äc vÉn theo kiÓu ®æi míi nöa vêi, hiÖu qu¶ giê d¹y cha cao. Giê tËp ®äc cßn coi nhÑ phÇn “luyÖn ®äc”, gi¸o viªn vÉn sa vµo gi¶ng bµi, ¸p ®Æt c¸ch ®äc víi häc sinh, dÉn ®Õn viÖc luyÖn ®äc cho häc sinh cha nhiÒu, hiÖu qu¶ ®äc cha cao. Mét sè gi¸o viªn cha chó träng ®Õn viÖc ®äc mÉu cña m×nh, ®äc mÉu cßn ®Òu ®Òu, lít nhanh cha chó ý ®Õn viÖc ®äc diÔn c¶m nªn kh«ng g©y høng thó cho häc sinh. Gi¸o viªn cha khai th¸c triÖt ®Ó vµ cã hiÖu qu¶ ®å dïng phôc vô cho viÖc híng dÉn luyÖn ®äc (c©u mÉu, phÊn mµu...) nªn cha t¹o cho häc sinh høng thó, tËp trung khi ®äc. NhiÒu häc sinh khi ®äc chØ chó ý ®Õn tranh ¶nh trong s¸ch gi¸o khoa mµ cha tËp trung hÕt vµo viÖc luyÖn ®äc. Còng cã mét sè häc sinh ®· ®äc bµi ë nhµ nhiÒu lÇn nhng cha chó ý ®Õn viÖc ®äc ®óng nªn dÉn ®Õn häc sinh ®äc vÑt, ®äc kh«ng thµnh c©u, ng¾t, nghØ h¬i kh«ng ®óng, kh«ng biÕt nhÊn giäng khi ®äc... ®äc chiÕu lÖ mµ kh«ng thÊy ®îc c¸i hay, c¸i ®Ñp trong tõng c©u, tõng ®o¹n , c¶ bµi. Tõ thùc tiÔn trªn khiÕn t«i ®i s©u nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p “RÌn kÜ n¨ng ®äc thµnh tiÕng trong giê tËp ®äc cho häc líp 4”. 2.1. NhiÖm vô nghiªn cøu. Mét tiÕt tËp ®äc líp 4 gåm cã 2 phÇn chÝnh: LuyÖn ®äc vµ t×m hiÓu néi dung bµi. Song hai phÇn nµy lu«n hç trî vµ t¸c ®éng lÉn nhau: Cã ®äc tèt th× míi hiÓu néi dung vµ ngîc l¹i n¾m ®îc néi dung th× sÏ gióp ®äc bµi tèt. Do vËy t«i ®· ®i s©u nghiªn cøu c¸c biÖn ph¸p “RÌn kÜ n¨ng ®äc thµnh tiÕng trong giê tËp ®äc cho häc sinh líp 4". Trªn c¬ së lÝ luËn cña viÖc d¹y ®äc thµnh tiÕng trong ph©n m«n TËp ®äc nh»m n©ng cao chÊt lîng ®äc cho häc sinh, gióp häc sinh ®¹t ®îc môc ®Ých mµ ph©n m«n TËp ®äc yªu cÇu, ®ång thêi gióp t¹o ®iÒu kiÖn gióp häc sinh häc c¸c m«n häc kh¸c tèt h¬n.. 2.2. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i ®· sö dông nh÷ng ph¬ng ph¸p sau: 1 - Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra, kh¶o s¸t thùc tÕ. 2 - Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu tµi liÖu. 3 - Ph¬ng ph¸p lµm mÉu. 4 - Ph¬ng ph¸p hái ®¸p. 5 - Ph¬ng ph¸p gi¶ng gi¶i. 6 - Ph¬ng ph¸p luyÖn tËp thùc hµnh. 7 - Ph¬ng ph¸p thèng kª ®èi chiÕu, thùc nghiÖm. 8 - Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶. 2.3. §èi tîng, kh¸ch thÓ nghiªn cøu . §èi tîng: Néi dung ch¬ng tr×nh ph©n m«n TËp ®äc líp 4. Kh¸ch thÓ : Häc sinh líp 4C, 4D cña trêng víi tr×nh ®é häc sinh ®¹i trµ. 3. biÖn ph¸p thùc hiÖn 3.1§iÒu tra thùc tr¹ng. 1.1. VÒ phÝa häc sinh. Do ®Æc ®iÓm t©m lý løa tuæi, c¸c em cßn m¶i ch¬i h¬n lµ chó träng ®Õn viÖc häc, ý thøc häc tËp cña c¸c em cha cao. C¸c em chñ yÕu lµ con gia ®×nh n«ng d©n, bè mÑ bËn c«ng viÖc nhiÒu nªn viÖc nh¾c nhë, kÌm cÆp cña phô huynh häc sinh ®èi víi c¸c em trong häc tËp cha ®îc thêng xuyªn nªn viÖc häc cña c¸c em trong líp cha ®îc ®ång ®Òu. Mét sè em khi ®äc kh«ng chó ý ®Õn dÊu c©u, cha cã ý thøc luyÖn ®äc nªn ®äc kh«ng thµnh c©u, cha biÕt ng¨t, nghØ h¬i hay nhÊn giäng khi ®äc. 1.2. VÒ phÝa gi¸o viªn. Mét sè gi¸o viªn viÖc chuÈn bÞ bµi tríc khi lªn líp cha chu ®¸o. ViÖc ®Çu t nghiªn cøu bµi d¹y cha s©u. Trong mçi tiÕt tËp ®äc th× viÖc d¹y häc sinh luyÖn ®äc cßn ¸p ®Æt, cha ph¸t huy hÕt tÝnh chñ ®éng, s¸ng t¹o cña häc sinh, qu¸ tr×nh luyÖn ®äc cho häc sinh cßn Ýt, gi¸o viªn cßn sa vµo gi¶ng bµi vµ gi¸o viªn cßn nãi hé häc sinh nhiÒu. §«i khi gi¸o viªn cha thÊy hÕt tÇm quan träng cña viÖc ®äc mÉu cho häc sinh, do vËy khi ®äc mÉu gi¸o viªn cha chó träng ®Õn c¸ch ®äc cña m×nh mµ cßn ®äc ®Òu ®Òu, lít nhanh, kh«ng chó ý ®Õn ®äc diÔn c¶m nªn kh«ng g©y høng thó cho häc sinh, kh«ng cuèn hót häc sinh tËp trung vµo bµi. 3.2. tiÕn hµnh * Kh¶o s¸t chÊt lîng: XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ trªn, ngµy 1th¸ng 10 t«i ®· tiÕn hµnh kh¶o s¸t chÊt lîng ®äc thµnh tiÕng ë 2 líp 4A vµ 4B trong trêng. *§Ò kh¶o s¸t: §äc bµi: “Th th¨m b¹n” (S¸ch TV4- TËp 1- trang 25) Yªu cÇu mçi häc sinh ®äc c¶ bµi “¤ng ngo¹i” víi thang ®iÓm 10. Yªu cÇu häc sinh ®äc to, râ rµng tõng tiÕng, ph¸t ©m ®óng, biÕt ng¾t, nghØ h¬i sau dÊu c©u vµ gi÷a nh÷ng côm tõ dµi. §¶m b¶o tèc ®é ®äc tèi thiÓu 100 ch÷/phót. *KÕt qu¶ nh sau: Líp SÜ sè §iÓm9-10 §iÓm 7-8 §iÓm 5-6 Díi 5 SL % SL % SL % SL % 4C 30 8 26,6 7 23,3 12 40 3 10 4D 30 7 23,3 6 20 13 43,3 4 13,3 Nh×n vµo b¶ng thèng kª kÕt qu¶ kh¶o s¸t cña 2 líp t«i thÊy chÊt lîng ®äc cña häc sinh cha cao. Sè häc sinh ®¹t ®iÓm kh¸ giái thÊp, sè lîng häc sinh ®¹t ®iÓm trung b×nh, yÕu nhiÒu. §a sè c¸c em ®· biÕt ®äc râ rµng tõng tiÕng nhng hÇu hÕt c¸c em ®Òu ®äc theo c¸ch ®äc vÑt, cha biÕt nhÊn giäng khi ®äc, cã mét sè em ®äc mµ kh«ng hiÓu m×nh ®äc g×. C¸c em kh«ng biÕt ng¾t, nghØ h¬i sau dÊu c©u vµ gi÷a nh÷ng côm tõ dµi. C¸c em cø ®äc liÒn m¹ch tõ c©u tríc sang c©u sau. Cã nh÷ng em ®äc qu¸ nhá, kh«ng biÕt c¸ch lÊy h¬i. C¸ biÖt cßn mét sè em võa ®äc võa ®¸nh vÇn. T«i ®· t×m hiÓu vµ trao ®æi víi mét sè ®ång chÝ gi¸o viªn trong khèi vµ thÊy r»ng: Së dÜ chÊt lîng ®äc cña häc sinh cha cao, mét phÇn do nh÷ng em häc sinh ®ã cha cã ý thøc tù gi¸c häc tËp, mét phÇn do gia ®×nh kh«ng thêng xuyªn nh¾c nhë, kÌm cÆp con em m×nh häc mµ Ø l¹i c¶ cho nhµ trêng, song bªn c¹nh ®ã còng cã mét phÇn do gi¸o viªn cha thÊy hÕt tÇm quan träng cña kh©u luyÖn ®äc, thêi gian dµnh cho luyÖn ®äc cßn Ýt, häc sinh cha ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña b¶n th©n. Trong mçi giê TËp ®äc, gi¸o viªn vÉn nãi nhiÒu, thiªn vÒ gi¶ng gi¶i, mµ kh«ng chó träng ®Õn viÖc híng dÉn häc sinh luyÖn ®äc, cßn ¸p ®Æt víi häc sinh nªn chÊt lîng ®äc cña häc sinh cha cao. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn, t«i ®· trao ®æi víi c¸c ®ång chÝ gi¸o viªn trong khèi vµ tham kh¶o ý k.iÕn cña mét sè gi¸o viªn trong trêng, tham kh¶o ý kiÕn cña c¸c ®ång chÝ trong Ban gi¸m hiÖu nhµ trêng ®Ó t×m biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt lîng ®äc thµnh tiÕng trong giê TËp ®äc cho häc sinh líp 4 nãi riªng vµ bËc TiÓu häc nãi chung. Sau ®©y lµ mét sè biÖn ph¸p mµ t«i ®· ¸p dông: 2.1. N©ng cao tr×nh ®é gi¸o viªn. Mét tiÕt tËp ®äc cã thµnh c«ng vµ ®¹t chÊt lîng hay kh«ng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tr×nh ®é chuyªn m«n vµ nghÖ thuËt s ph¹m cña ngêi gi¸o viªn. Do ®ã ®ßi hái ngêi gi¸o viªn kh«ng chØ cã kiÕn thøc, sù hiÓu biÕt vÒ TiÕng viÖt mµ cÇn ph¶i cã sù nhËn thøc ®óng vÒ vai trß cña tiÕt tËp ®äc. Tríc yªu cÇu ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc: "Ph¸t huy tÝnh tÝch cùc, chñ ®éng ho¹t ®éng cña häc sinh", ngêi gi¸o viªn ph¶i biÕt lùa chän, vËn dông phèi hîp linh ho¹t c¸c ph¬ng ph¸p khi d¹y häc. Ngêi gi¸o viªn ph¶i thùc sù lµ ngêi tæ chøc, híng dÉn ®iÒu khiÓn mäi ho¹t ®éng cña häc sinh, ®Ó häc sinh tù t×m hiÓu, tù chiÕm lÜnh tri thøc. Cã thÓ nãi ngêi gi¸o viªn ®ãng vai trß kh«ng nhá trong viÖc rÌn ®äc cho häc sinh. ChÝnh v× vËy, ngêi gi¸o viªn ph¶i kh«ng ngõng häc tËp n©ng cao tr×nh ®é, dù giê th¨m líp thêng xuyªn, häc hái kinh nghiÖm cña c¸c b¹n ®ång nghiÖp. 2.2. Nghiªn cøu kÜ tõng bµi d¹y. Môc tiªu cña d¹y TËp ®äc lµ rÌn cho häc sinh kÜ n¨ng ®äc, nghe, nãi. Bªn c¹nh ®ã c¸c bµi tËp ®äc cßn cung cÊp ng÷ liÖu vµ h×nh thµnh nh÷ng kiÕn thøc, kÜ n¨ng kh¸c ®îc quy ®Þnh trong ch¬ng tr×nh. ChÝnh v× vËy, khi tiÕn hµnh mçi bµi d¹y gi¸o viªn cÇn nghiªn cøu t×m ra c¸ch ®äc ®a d¹ng, phong phó ®Ó thÓ hiÖn giäng ®äc hay, ngé nghÜnh vµ ®éc ®¸o, giµu tÝnh nghÖ thuËt mµ s©u s¾c cña mçi bµi. Gi¸o viªn cÇn ®Çu t nghiªn cøu n¾m ch¾c môc tiªu cña tõng bµi d¹y, ®Ó tõ ®ã lùa chän ph¬ng ph¸p vµ c¸ch tæ chøc cho phï hîp víi ®èi tîng häc sinh cña líp m×nh sao cho ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. 2.3. §äc mÉu cña gi¸o viªn. ViÖc ®äc mÉu chuÈn cña gi¸o viªn lµ rÊt cÇn thiÕt trong mçi tiÕt tËp ®äc v× häc sinh líp 4 nãi riªng vµ häc sinh tiÓu häc nãi chung, c¸c em rÊt dÔ b¾t chíc ngêi lín. Do ®ã muèn häc sinh ®äc ®óng th× lêi ®äc mÉu cña gi¸o viªn ph¶i chuÈn. Lêi ®äc mÉu hay, chuÈn mùc cña gi¸o viªn sÏ cã t¸c dông ®Þnh híng, l«i cuèn sù chó ý nghe cña häc sinh vµ nhËn thøc ®óng néi dung cña bµi ®äc. §äc mÉu cña gi¸o viªn ph¶i cã tÝnh c¶m xóc, giäng ®äc ph¶i cã hån, mang tÝnh nghÖ thuËt cao. NÕu bµi tËp ®äc lµ mét v¨n b¶n nghÖ thuËt th× lêi ®äc mÉu cña gi¸o viªn cã ý nghÜa kh¬i gîi høng thó vµ sù tëng tîng cña häc sinh, lµm cho c¸c em dÔ ®i vµo thÕ giíi cña t¸c phÈm vµ thÊy ®îc c¸i hay, c¸i ®Ñp trong t¸c phÈm. §äc ®óng ®îc hiÓu lµ ®óng víi phong c¸ch cña v¨n b¶n: + Víi v¨n b¶n nghÖ thuËt hoÆc cã tÝnh nghÖ thuËt th× ®äc mÉu cña gi¸o viªn ®îc gäi lµ ®äc diÔn c¶m. + Víi nh÷ng v¨n b¶n th«ng thêng nh: ®¬n, b¸o c¸o...th× ®äc mÉu cña gi¸o viªn chØ gäi lµ ®äc ®óng chø kh«ng gäi lµ ®äc diÔn c¶m. ë líp 4 yªu cÇu ®äc diÔn c¶m ®· ®Æt ra ë møc ®é t¬ng ®èi cao: Häc sinh bíc ®Çu lµm quen víi c¸ch ®äc diÔn c¶m, cßn víi gi¸o viªn th× ®©y lµ yªu cÇu cÇn thùc hiÖn. -§äc mÉu toµn bµi: Gi¸o viªn ®äc mÉu chuÈn, hay nh»m g©y xóc c¶m, t¹o høng thó vµ t©m thÕ häc ®äc cho häc sinh. -§äc mÉu c©u, ®o¹n: Nh»m híng dÉn, gîi ý hoÆc "T¹o t×nh huèng" ®Ó häc sinh nhËn xÐt, gi¶i thÝch vµ tù t×m ra c¸ch ®äc. 2.4.Híng dÉn häc sinh luyÖn ®äc, t×m hiÓu nghÜa cña tõ trong bµi. *§äc nèi tiÕp c©u: - Häc sinh ®äc nèi tiÕp c©u cã thÓ theo hµng ngang hay hµng däc,...®äc toµn bµi tõ 1 ®Õn 2 lÇn. - Khi häc sinh ®äc nèi tiÕp c©u, gi¸o viªn chó ý theo dâi ®Ó söa lçi ph¸t ©m cho häc sinh b»ng c¸ch: Khi thÊy häc sinh ph¸t ©m sai tiÕng nµo th× gi¸o viªn viÕt ngay tiÕng ®ã lªn b¶ng (viÕt vµo phÝa b¶ng ghi luyÖn ®äc) vµ yªu cÇu häc sinh ®ã ®äc l¹i (nÕu häc sinh vÉn ph¸t ©m kh«ng ®óng th× lóc nµy gi¸o viªn ®äc mÉu vµ yªu cÇu häc sinh ®äc l¹i). *LuyÖn ®äc ®o¹n tríc líp: - Khi häc sinh ®äc nèi tiÕp ®o¹n tríc líp, gi¸o viªn cÇn chó ý híng dÉn c¸c em c¸ch ng¾t, nghØ h¬i ®óng vµ cã giäng ®äc phï hîp. - Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu nghÜa cña tõ míi ®Ó gióp häc sinh lµm c¬ së ®Ó t×m hiÓu néi dung cña bµi. Cã thÓ yªu cÇu häc sinh t×m tõ cïng nghÜa hoÆc tõ tr¸i nghÜa ®Ó gióp häc sinh n¾m nghÜa cña tõ ch¾c h¬n. 2.5. BiÖn ph¸p rÌn ®äc to, ®äc nhanh cho häc sinh. Khi giao tiÕp, con ngêi thêng sö dông b»ng ng«n ng÷ lµ lêi nãi nhng còng cã khi sö dông b»ng cö chØ, nÐt mÆt...Song viÖc giao tiÕp ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ nhÊt vÉn lµ sö dông ng«n ng÷ nãi. §Ó giao tiÕp b»ng lêi nãi cã hiÖu qu¶ th× ngêi nãi ph¶i biÕt lµm chñ ©m lîng, giäng nãi cña m×nh ®Ó gióp ngêi nghe hiÓu m×nh ®ang nãi g×. §äc thµnh tiÕng lµ thÓ hiÖn lêi nãi tríc ®«ng ngêi. ChÝnh v× vËy ngêi gi¸o viªn ph¶i gióp häc sinh hiÓu ®îc m×nh ®äc kh«ng chØ cho riªng m×nh nghe mµ ®äc cho c« gi¸o vµ tÊt c¶ c¸c b¹n trong líp cïng nghe nªn cÇn ph¶i ®äc víi giäng to, râ rµng, m¹ch l¹c. Khi cã häc sinh ®äc qu¸ nhá, t«i t×m nguyªn nh©n v× sao giäng ®äc nh vËy (do thiÕu tù tin, e ng¹i tríc ®«ng ngêi hay kh«ng biÕt c¸ch lÊy h¬i). Víi nh÷ng em ®ã t«i thêng xuyªn gäi em ®äc bµi vµ khi em ®ã ®äc tèt t«i sÏ ®éng viªn, khÝch lÖ em m¹nh d¹n h¬n, ®ång thêi nh¾c nhë em b×nh tÜnh khi ®äc vµ c¸ch lÊy h¬i ®Ó ®äc to h¬n. VÝ dô: Khi häc sinh ®äc qu¸ nhá, t«i ®éng viªn, khÝch lÖ c¸c em b»ng nh÷ng lêi ®éng viªn: “Em ®äc to h¬n chót n÷a th× giäng ®äc cña em sÏ rÊt hay” hoÆc ‘Em h·y ®äc mét c©u kh¸c to h¬n cho c¶ líp cïng nghe”...Sau ®ã cho c¶ líp khen b»ng mét trµng ph¸o tay...B»ng c¸ch ®éng viªn, khÝch lÖ nh vËy c¸c em sÏ rÊt phÊn khëi vµ tiÕn bé rÊt nhiÒu. Còng cã mét sè em do kh«ng biÕt lÊy h¬i nªn dÉn ®Õn ®äc lÝ nhÝ kh«ng tho¸t ra ®îc, t«i ®· híng dÉn c¸c em biÕt c¸ch ng¾t h¬i sau dÊu phÈy hoÆc gi÷a nh÷ng côm tõ dµi, biÕt c¸ch nghØ h¬i sau dÊu chÊm ®Ó lÊy h¬i ®äc c©u tiÕp theo ®îc tèt h¬n. Khi cã häc sinh ®äc qu¸ to, t«i ®iÒu chØnh ®Ó cho c¸c em ®äc võa ph¶i ®Ó c¸c em biÕt c¸ch ®äc nh thÕ nµo lµ võa. T«i còng chØ cÇn mét lêi ®éng viªn, nh¾c nhë nhÑ nhµng: “Em ®äc nhá h¬n mét chót th× giäng ®äc cña em sÏ rÊt hay”. Yªu cÇu ®äc nhanh (®äc lu lo¸t, tr«i ch¶y). Khi häc sinh ®· biÕt ®äc ®óng th× yªu cÇu ®äc nhanh lµ cÇn thiÕt. V× ë líp 4 häc sinh ®äc ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu ®äc tèi thiÓu lµ 120 ch÷/phót. Tèc ®é ®äc cña häc sinh ph¶i song song víi viÖc tiÕp nhËn ý thøc luyÖn ®äc, tr¸nh ®äc vÑt, ®äc lít mµ kh«ng hiÓu m×nh ®äc g×. Khi häc sinh ®äc, yªu cÇu c¸c em ®äc ®Õn ®©u ch¾c ®Õn ®ã, ®äc ph¶i cho mäi ngêi nghe kÞp hiÓu néi dung bµi. T«i ®· híng dÉn c¸c em ®äc ®óng tèc ®é b»ng c¸ch ®äc mÉu cho c¸c em ®Ó tù c¸c em x¸c ®Þnh ®îc cêng ®é ®äc ®óng...Gi¸o viªn thêng xuyªn chó träng, theo dâi tèc ®é ®äc cña häc sinh, ®Ó tõ ®ã chØnh söa cho c¸c em. Víi nh÷ng em ®äc cßn chËm, cha ®¶m b¶o tèc ®é ®äc tèi thiÓu theo yªu cÇu, t«i thêng xuyªn nh¾c nhë c¸c em luyÖn ®äc thªm ë nhµ vµ thêng xuyªn gäi nh÷ng em ®ã luyÖn ®äc trong nh÷ng tiÕt luyÖn ®äc (TiÕng viÖt*). Mçi tuÇn giao cho em ®ã vÒ nhµ luyÖn ®äc thªm mét bµi. 2.6. BiÖn ph¸p theo dâi, l¾ng nghe c¸ch ®äc cña häc sinh. Trong khi häc sinh ®äc bµi, gi¸o viªn ph¶i l¾ng nghe c¸ch ®äc cña tõng em, ®Ó kÞp thêi chØnh söa cho c¸c em c¸ch ®äc ®óng. Trong qu¸ tr×nh l¾ng nghe theo dâi häc sinh ®äc, gi¸o viªn cã thÓ ph¸t hiÖn ra chç häc sinh ®äc thiÕu hay thõa tiÕng, ph¸t ©m sai phô ©m ®Çu, vÇn, ng¾t, nghØ h¬i cha ®óng. Khi ph¸t hiÖn häc sinh ®äc sai mét trong nh÷ng lçi ®ã t«i yªu cÇu häc sinh ®ã dõng l¹i vµ gi¸o viªn viÕt lªn b¶ng tiÕng hoÆc tõ häc sinh ®äc sai, sau ®ã híng dÉn c¸c em c¸ch ph¸t ©m vµ cho em ®ã ®äc l¹i mét hoÆc 2 lÇn. NÕu tiÕng nµo chØ cã mét hoÆc 2 häc sinh ph¸t ©m sai th× gi¸o viªn söa riªng cho c¸c em ®ã. NÕu cã nh÷ng tiÕng mµ nhiÒu häc sinh ph¸t ©m sai th× gi¸o viªn yªu cÇu c¶ líp luyÖn ph¸t ©m nh÷ng tiÕng ®ã (cã thÓ b»ng c¸ch gäi mét sè em luyÖn ph¸t ©m vµ c¶ líp l¾ng nghe ®Ó n¾m ®îc c¸ch ®äc hoÆc còng cã thÓ cho c¶ líp ®äc ®ång thanh). ViÖc híng dÉn häc sinh ph¸t ©m ®óng c¸c tõ ng÷ do ph¬ng ng÷ nh»m lµm cho häc sinh cã ý thøc ph©n biÖt c¸c ©m, vÇn, thanh dÔ lÉn vµ viÕt ®óng chÝnh t¶. §Æc biÖt ë H¶i D¬ng chóng ta, viÖc lÉn lén gi÷a hai phô ©m ®Çu “l”vµ “n” lµ phæ biÕn. Häc sinh ph¸t ©m sai dÉn ®Õn viÖc viÕt chÝnh t¶ còng sai. ChÝnh v× vËy, trong qu¸ tr×nh d¹y tËp ®äc, ®Æc biÖt lµ kh©u häc sinh ®äc nèi tiÕp c©u, t«i lu«n yªu cÇu häc sinh t×m trong c©u võa ®äc tiÕng cã phô ©m ®Çu “l” vµ “n” ®Ó híng dÉn c¸c em luyÖn ®äc. Gi¸o viªn cÇn híng dÉn häc sinh mét c¸ch tØ mØ, cô thÓ ®Ó c¸c em n¾m ®îc c¸ch ph¸t ©m. VÝ dô: Khi híng dÉn häc sinh ph¸t ©m phô ©m “l”, t«i híng dÉn c¸c em 2.7. Thi ®äc qua ho¹t ®éng trß ch¬i häc tËp nh sau: §Æt ®Çu lìi vµo ch©n r¨ng hµm trªn ,khi ph¸t ©m cong lìi.Khi híng dÉn häc sinh ph¸t ©m phô ©m "n" th× t«i híng dÉn c¸c em nh sau: §Æt ®Çu lìi vµo ch©n r¨ng ham trªn khi ph¸t ©m th¼ng lìi. Víi c¸ch híng dÉn thùc hµnh thêng xuyªn nh vËy sÏ gióp c¸c em cã thoi quen ®äc ®óng vµ viÕt ®óng chÝnh t¶. ë tuæi häc sinh TiÓu häc, c¸c em cßn m¶i ch¬i, thÝch ch¬i h¬n lµ thÝch häc nªn cÇn híng dÉn häc sinh häc mµ ch¬i vµ ch¬i mµ häc. V× vËy ®Ó tiÕt tËp ®äc diÔn ra nhÑ nhµng, s«i næi mµ ®¹t hiÖu qu¶ cao, ngêi gi¸o viªn ph¶i khÐo lÐo sö dông nh÷ng ph¬ng ph¸p vµ h×nh thøc häc tËp ®Ó t¹o cho häc sinh cã høng thó häc tËp. ChÝnh v× vËy ë kh©u luyÖn ®äc l¹i gi¸o viªn cã thÓ tæ chøc cho häc sinh “thi ®äc tiÕp søc” hoÆc “thi ®äc truyÖn theo vai”. * Thi ®äc tiÕp søc: Môc ®Ých cña viÖc thi ®äc tiÕp søc lµ gióp häc sinh rÌn kÜ n¨ng ®äc ®óng, ®äc nhanh, ®ång thêi còng rÌn kÜ n¨ng nghe cho häc sinh. Qua ®ã rÌn luyÖn cho c¸c em t¸c phong nhanh nhÑn, tËp trung chó ý, phèi hîp nhÞp nhµng víi c¸c b¹n trong nhãm. C¸ch tiÕn hµnh nh sau: - Gi¸o viªn nªu c¸ch ch¬i, chän mét em häc sinh kh¸ lµm träng tµi, lËp nhãm ch¬i cã sè ngêi b»ng nhau (3-5 häc sinh/nhãm) vµ tÝnh ®iÓm: C¸ch ch¬i vµ luËt ch¬i nh sau: - Mçi ngêi trong nhãm chØ ®äc mét c©u trong ®o¹n theo thø tù tõ c©u thø nhÊt ®Õn c©u cuèi, c¶ nhãm ®äc mét vßng cho hÕt ®o¹n. - Mçi c©u v¨n ®äc chÝnh x¸c, cã thÓ quy ®Þnh 1 ®iÓm hoÆc 2 ®iÓm, tïy thuéc vµo sè c©u trong ®o¹n nhiÒu hay Ýt. Häc sinh kh«ng ®îc tÝnh ®iÓm nÕu vi ph¹m mét trong c¸c trêng hîp sau ®©y: + §äc sai hoÆc thiÕu, thõa tiÕng trong c©u. + Häc sinh tiÕp theo ®äc tiÕp c©u sau khi ngêi ®äc c©u tríc cha xong. + §äc 2 c©u liÒn. - Tõng nhãm ®äc tiÕp søc nh sau: + C¸c em cã thÓ ®øng quay mÆt vÒ phÝa c¸c b¹n díi líp, mçi em cÇm mét quyÓn s¸ch gi¸o khoa ®· më s½n bµi ®äc. + Träng tµi tÝnh thêi gian vµ ghi l¹i sè phót ®äc xong ®o¹n cña mçi nhãm, cïng c¸c b¹n theo dâi tÝnh ®iÓm tõng nhãm. Nhãm ®îc nhiÒu ®iÓm nhÊt (Ýt hoÆc kh«ng m¾c lçi) vµ thêi gian ®äc Ýt nhÊt lµ nhãm th¾ng cuéc. * “Thi ®äc truyÖn theo vai”: Môc ®Ých lµ gióp häc sinh ph©n biÖt vµ ®äc ®óng lêi nh©n vËt. Qua ®ã còng rÌn luyÖn cho c¸c em t¸c phong nhanh nhÑn, tËp trung theo dâi b¹n ®äc vµ phèi hîp cïng c¸c b¹n trong nhãm. VÝ dô: Khi d¹y bµi “khuÊt phôc tªn cíp biÓn” - S¸ch TV4-TËp 2-trang 66. Khi tiÕn hµnh kh©u “luyÖn ®äc diÔn c¶m”. Gi¸o viªn cã thÓ tæ chøc nh sau: - Gi¸o viªn chän ®äc mÉu ®o¹n 3. - Híng dÉn HS luyÖn ®äc ®óng lêi nh©n vËt vµ chó ý nh÷ng tõ ng÷ cÇn nhÊn giäng. + Giäng ngêi dÉn chuyÖn: râ rµng ,døt kho¸t,gÊp g¸p dÇn theo diÔn biÕn c©u chuyÖn. + Lêi tªn cíp côc c»n,hung d÷. + B¸c sÜ Ly :®iÒm tÜnh kiªn ®Þnh,®Çy søc thuyÕt phôc, LËp nhãm ch¬i (mçi nhãm 3 em) víi 3 vai ®· nªu trªn. Em nµo nhËn ®ãng vai nh©n vËt nµo th× ®äc lêi cña nh©n vËt ®ã. C¸ch tiÕn hµnh ch¬i vµ tÝnh ®iÓm t¬ng tù nh tæ chøc “thi ®äc tiÕp søc”. 3. ThiÕt kÕ bµi d¹y: M«n: TËp ®äc - Líp 4. A. Môc ®Ých, yªu cÇu: - KÜ n¨ng: - KiÕn thøc: - Th¸i ®é: B. §å dïng d¹y - häc: - Tranh minh ho¹ trong s¸ch gi¸o khoa. - Tranh ¶nh minh ho¹ nÕu cã. - B¶ng phô nÕu cÇn ghi ®o¹n v¨n híng dÉn häc sinh luyÖn ®äc. C. C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc chñ yÕu. 1. KiÓm tra bµi cò. KiÓm tra häc sinh ®äc bµi tríc (cã thÓ lµ ®äc 1 ®o¹n hay c¶ bµi) vµ tr¶ lêi c©u hái néi dung bµi võa ®äc. 2. Bµi míi. a. Giíi thiÖu bµi. (cã thÓ cho häc sinh quan s¸t tranh minh ho¹ cho bµi ®äc b. LuyÖn ®äc: Bíc 1: - Gi¸o viªn ®äc mÉu toµn bµi. - Gi¸o viªn nªu c¸ch ®äc cña toµn bµi. Bíc 2: Híng dÉn häc sinh luyÖn ®äc, kÕt hîp gi¶i nghÜa tõ. §äc tõng ®o¹n tríc líp kÕt hîp ®äc ®óng c©u dµi vµ t×m hiÓu nghÜa cña tõ khã. c. Híng dÉn häc sinh t×m hiÓu bµi. - Yªu cÇu häc sinh ®äc tõng ®o¹n vµ tr¶ lêi c©u hái vÒ néi dung cña ®o¹n ®ã. - Gi¸o viªn cã thÓ trÎ nhá hoÆc thay ®æi c©u hái cho phï hîp víi néi dung tõng ®o¹n trong bµi vµ thùc tÕ ®èi tîng häc sinh cña líp m×nh. Gi¸o viªn chèt ý chÝnh cña ®o¹n vµ chuyÓn sang ®o¹n sau. Gi¸o viªn chèt néi dung chÝnh cña bµi. d. LuyÖn ®äc diÔn c¶m, häc thuéc lßng (nÕu s¸ch gi¸o khoa yªu cÇu). Gi¸o viªn ®äc diÔn c¶m tõng ®o¹n hay c¶ bµi, nh÷ng c©u cÇn chó ý. Gi¸o viªn híng dÉn häc sinh c¸ch ®äc. Tõng häc sinh (hoÆc nhãm häc sinh) thi ®äc ®óng, ®äc hay. C¶ líp vµ gi¸o viªn nhËn xÐt, cho ®iÓm. Híng dÉn häc sinh ®äc thuéc lßng (nÕu s¸ch gi¸o khoa yªu cÇu). e. Cñng cè, dÆn dß. - Gäi häc sinh nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi. - Gi¸o viªn chèt néi dung bµi vµ lu ý häc sinh c¸ch ®äc, c¸ch häc bµi ë nhµ. - Nh¾c häc sinh ®äc tríc bµi tiÕt sau sÏ häc. C¸ch tr×nh bµy b¶ng TËp ®äc Tªn bµi (Trang) Tªn t¸c gi¶ LuyÖn ®äc - Tõ, côm tõ cÇn luyÖn ®äc. T×m hiÓu bµi - Tõ ng÷, h×nh ¶nh, chi tiÕt næi bËt cÇn ghi nhí. - C©u ®o¹n cÇn luyÖn ®äc. - ý chÝnh cña mçi ®o¹n. 4. kÕt qu¶. Sau mét thêi gian ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ‘RÌn kÜ n¨ng ®äc thµnh tiÕng trong giê tËp ®äc cho häc sinh líp 4” tõ ®Çu n¨m ®Õn nay, t«i thÊy kÕt qu¶ lµ chÊt lîng ®äc cña häc sinh líp t«i chñ nhiÖm cã tiÕn bé râ rÖt. C¸c em ®Òu ®¹t yªu cÇu ®äc tèi thiÓu 120 ch÷/ phót. §a sè c¸c em ®Òu biÕt c¸ch ng¾t, nghØ h¬i ®óng sau dÊu c©u vµ gi÷a nh÷ng côm tõ dµi, c¸c em ®· biÕt c¸ch lÊy h¬i ®Ó ®äc c©u sau tèt h¬n. ChØ cßn mét vµi em khi ®äc ®«i khi vÉn cha tËp trung nªn ng¾t, nghØ h¬i cha ®óng. C¸c em ®Òu ®äc lu lo¸t, râ rµng, kh«ng cßn em nµo cßn ph¶i dÞch khi ®äc. §Ó kh¼ng ®Þnh kÕt qu¶ thùc hiÖn cña s¸ng kiÕn kinh nghiÖm so víi môc ®Ých, yªu cÇu ®Æt ra, võa qua t«i ®· ®¨ng ký víi tæ chuyªn m«n d¹y 2 tiÕt thùc nghiÖm vµ mêi c¸c ®ång chÝ gi¸o viªn trong tæ 4 + 5 vµ c¸c ®ång chÝ trong ban gi¸m hiÖu vÒ dù. Ngµy 13/02/2017: T«i d¹y mét tiÕt tËp ®äc líp 4C, bµi “Hoa häc trß” (S¸ch TV 4, TËp 2, Trang 43). Ngµy 22/2/2017: D¹y
File đính kèm:
- skkn_mot_so_ren_ki_nang_doc_thanh_tieng_trong_gio_tap_doc_ch.doc