Sáng kiến kinh nghiệm Thay đổi hình thức dạy học giúp học sinh phát triển phẩm chất, năng lực trong môn Toán 6

UBND HUYỆN THẠCH HÀTRƯỜNG THCS LÊ HỒNG PHONG 
ĐỀ TÀI 
THAY ĐỔI HÌNH THỨC DẠY HỌC GIÚP HỌC SINH PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC TRONG MÔN TOÁN 6 
Giáo viên: Trần Thị Thu Hương 
LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
KHẢ NĂNG ÁP DỤNG VÀO THỰC TIỄN 
KẾT QUẢ THỰC HIỆN 
NỘI DUNG 
BIỆN PHÁP 
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
THAY ĐỔI HÌNH THỨC DẠY HỌC GIÚP HỌC SINH PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC TRONG MÔN TOÁN 6 
1 . LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
- Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đề cao đến tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh. 
- Phương pháp dạy học tích cực là lấy hoạt động học của học sinh làm trung tâm của q uá trình dạy học 
- Phương pháp này tăng cường sự kết nối, thực hành giữa các học sinh trong môn học, tiết học. 
1 . LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
- Học sinh lớp 6 được học lượng kiến thức nhiều và tương đối khó. 
- Thầy cô phải sử dụng những phương pháp, kỹ thuật tích cực vào dạy học, đặc biệt là khi dạy các khái niệm mới. 
Vì những lí do trên nên tôi chọn đề tài: 
“ THAY ĐỔI HÌNH THỨC DẠY HỌC GIÚP HỌC SINH PHÁT TRIỂN PHẨM CHẤT, NĂNG LỰC TRONG MÔN TOÁN 6 ” 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2.1. ĐỔI MỚI HÌNH THỨC TỔ CHỨC VÀ PHÁT HUY HIỆU QUẢ CỦA HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 
2.2. NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA HOẠT ĐỘNG NHÓM 
2 .1 Đổi mới hình thức tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động khởi động 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
- Hoạt động khởi động được tổ chức khi bắt đầu một bài học 
- Hoạt động khởi động có nhiệm vụ khơi gợi, kích thích học trò mong muốn được tìm hiểu, khám phá những hoạt động tiếp theo trong giờ học, thậm chí là sau giờ học. 
- Hoạt động khởi động càng đa dạng thì sẽ luôn tạo nên những bất ngờ, thú vị cho HS. Vì thế người học sẽ không còn cảm giác lo lắng, căng thẳng... như khi GV kiểm tra bài cũ. 
2 .1 Đổi mới hình thức tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động khởi động 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
K hởi động bằng trãi nghiệm : 
Ví dụ 1 : Điểm nằm giữa hai điểm. 
“ Nhật Thực” 
2 .1 Đổi mới hình thức tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động khởi động 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
b. K hởi động thông qua tổ chức các trò chơi 
Ví dụ 2 : Bài Tia phân giác của một góc ( Trò chơi gấp giấy ) 
O 
Bước 1 : Vẽ góc xOy trên giấy A4 sao cho điểm O nằm trên mép giấy, cạnh Oy trùng với mép giấy, cạnh Ox như hình vẽ. 
Bước 2 : Gấp giấy sao cho cạnh Ox trùng với cạnh Oy. 
Bước 3 : Vẽ tia Oz theo nếp gấp đó . Đo số đo và so sánh hai góc xOz và yOz rồi rút ra kết luận 
Ví dụ 2: Trò chơi gấp giấy 
(Bài tia phân giác của một góc) 
2 .1 Đổi mới hình thức tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động khởi động 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
Ví dụ 3: Khởi động bài: Luyện tập “Dấu hiệu chia hết 2, 3” 
Bạn Hà cần tìm đường đến siêu thị. Biết rằng Hà chỉ có thể đi qua ô có chứa số chia hết cho 2 hoặc chia hết cho 3 và mỗi ô chỉ đi qua một lần. Em hãy giúp Hà đến được siêu thị nhé. 
2 .1 Đổi mới hình thức tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động khởi động 
Ví dụ 3: Khởi động bài: Luyện tập “Dấu hiệu chia hết 2, 3” 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
Cách 1: 
2 .1 Đổi mới hình thức tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động khởi động 
Ví dụ 3: Khởi động bài: Luyện tập “Dấu hiệu chia hết 2, 3” 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
Cách 2: 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .1 Đổi mới hình thức tổ chức và phát huy hiệu quả hoạt động khởi động 
Ví dụ 4. Bài “Luyện tập của nhân hai số nguyên” 
Trò chơi “ BẮN TÊN” 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .2 . Nâng cao hiệu quả của hoạt động nhóm trong dạy Toán 6 
Hoạt động nhóm nếu thực hiện tốt sẽ giúp học sinh phát huy tốt năng lực, phẩm chất của học sinh như: 
+ Năng lực hợp tác. 
+ Năng lực ngôn ngữ. 
+ Năng lực giao tiếp. 
+ Năng lực thuyết trình. 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .2 . Nâng cao hiệu quả của hoạt động nhóm trong dạy Toán 6 
Hoạt động nhóm theo qui trình 5 bước cơ bản sau: 
+ Bước 1: GV nêu nhiệm vụ, có thể chiếu câu hỏi lên máy chiếu, ti vi, hoặc bảng phụ 
+ Bước 2: Giao nhiệm vụ cho nhóm học sinh thảo luận. 
+ Bước 3: Bao quát, kiểm tra quá trình hoạt động của học sinh (Hướng d ẫn nếu cần). 
+ Bước 4: Các nhóm báo cáo kết quả, nhận xét , đánh giá lẫn nhau. 
+ Bước 5: Giáo viên nhận xét, đánh giá – kết luận 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .2. Nâng cao hiệu quả của hoạt động nhóm trong dạy Toán 6 
Ví dụ 6. Trò chơi: “Đồng đội” Bài: Tính chất cơ bản của phân số . 
Trò chơi bắt đầu! 
-4 
-68 
39 
-3 
-25 
-3 
-12 
-68 
6 
2 
25 
-12 
100 
 -25 
 -3 
 -12 
 -4 
 2 
 25 
 -68 
 39 
 100 
 6 
 T 
 B 
 I 
 N 
 A 
 D 
 O 
 U 
 G 
 N 
 I 
 H 
 H 
2) N. 
1) B. 
3) U. 
4) H. 
5) G. 
6) I. 
7) T. 
8) O. 
9) A. 
10) D. 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .2. Nâng cao hiệu quả của hoạt động nhóm trong dạy Toán 6 
Ví dụ 7: Bài tính chất phép cộng các số nguyên. 
Hoạt động Khởi động: HS làm việc cá nhân bằng cách điền vào bảng KWL sau (Cột L yêu cầu HS hoàn thiện sau khi hoạt động hình thành kiến thức) 
K 
W 
L 
Em đã biết những tính chất gì về phép cộng các số tự nhiên 
Em muốn biết gì về những tính chất của phép cộng các số nguyên 
Em đã biết những tính chất gì về phép cộng các số nguyên 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .2. Nâng cao hiệu quả của hoạt động nhóm trong dạy Toán 6 
Nhóm 1: Điền kết quả vào chỗ chấm và nhận xét rồi rút ra kết luận. 
5 + 7 = 
7 + 5 = 
(- 6) + 8 = 
8 + (- 6) = 
(- 7) + (- 3) = 
(- 3) + (- 7) = 
(- 15) + 15 = 
15 + (- 15) = 
(-40) + 0 = . 
0 + (-40) = . 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .2. Nâng cao hiệu quả của hoạt động nhóm trong dạy Toán 6 
Nhóm 2: Điền kết quả vào chỗ chấm và nhận xét rồi rút ra kết luận. 
(-2) + 4 + 2 =  
[(-2) + 4] +2 =  
(-2) + (4+2) = . 
[(-2) + 2 ] + 4 =  
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .2. Nâng cao hiệu quả của hoạt động nhóm trong dạy Toán 6 
Ví dụ : 8 . Bài: “Luyện tập p hép cộng và phép nhân” 	 
Cách chia nhóm: Sĩ số lớp: 32, chia 4 nhóm 
Nhóm 1: Tính nhanh: 
a. 86 + 357 + 14 b. 28 . 64 + 28 . 36 
Nhóm 2: Tính nhanh: 
a. 4 . 37 . 25 b . 36. 87 + 36 . 13 
Nhóm 3: Tìm số tự nhiên x, biết: 
a. (x – 34) . 15 = 0	 b. 18.(x -16) = 18 
Nhóm 4: Tìm số tự nhiên x biết: 
	 ( x – 1) .75 + ( x – 1) . 25 = 100 
2 . NỘI DUNG BIỆN PHÁP 
2 .2. Nâng cao hiệu quả của hoạt động nhóm trong dạy Toán 6 
3 . KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC 
- Tỉ lệ học sinh có hứng thú học tập môn Toán tăng từ 29,6 % lên 50 % 
- Tỉ lệ số học sinh xây dựng bài và ghi chép bài đầy đủ tăng từ 30 % lên 65 %. 
- Tỉ lệ số học sinh học bài cũ; làm bài tập về nhà; đọc bài trước ở nhà; chuẩn bị đồ dùng học tập đầy đủ cho bài học mới tăng từ 13% lên 65 %. 
3 . KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC 
Đánh giá kết quả sơ bộ môn Toán 6 giữa và cuối học kỳ I so với đầu năm như sau: 
Thời điểm 
Tổng số 
Giỏi 
Khá 
Trung bình 
Yếu 
Tổng số 
% 
Tổng số 
% 
Tổng số 
% 
Tổng số 
% 
Đầu năm 
61 
6 
9.8% 
21 
34.4% 
25 
40.1% 
9 
14.7% 
Giữa HK I 
61 
6 
9.8% 
22 
36% 
26 
42.6% 
7 
11.5% 
Cuối HK I 
61 
7 
11.5% 
23 
37.7% 
27 
44.2% 
4 
6.6% 
4. KHẢ NĂNG ÁP DỤNG VÀO THỰC TIỄN 
- Sau khi sử dụng các biện pháp trên đã làm cho Học sinh học tập một cách tích cực, tự giác, mặt khác còn kích thích được phong trào học tập trong lớp. Do đó, kết quả mang lại rất khả quan, nhiều em rụt rè đã hăng say xây dựng phát biểu bài, tiếp thu kiến thức nhanh chóng. 
. 
- V ới biện pháp mà tôi nghiên cứu và áp dụng trong việc giảng dạy của mình có thể áp dụng rộng rãi đối với học sinh khối 6 bất kỳ trường THCS nào. 
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
5.1 . Kết luận. 
- Giáo viên giảng dạy môn Toán 6 phải biết tạo ra các tình huống có vấn đề một cách dí dỏm, nhẹ nhàng. 
- Trong giờ học, giáo viên chủ động tạo không khí vui vẻ, cởi mở gần gũi với học sinh. 
- Lựa chọn nội dung dạy học vừa sức với học sinh 
- Bước đầu giáo viên bộ môn phải thường xuyên quan tâm kiểm tra đánh giá, học sinh, trong đó chú trọng đánh giá bằng lời nhằm khích lệ học sinh 
5.2 . Kiến nghị. 
5 . KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
- Nhà trường phải tạo điều kiện về cơ sở vật chất tốt và đầy đủ: Máy chiếu (ti vi thông minh), bàn ghế .. . 
- Số lượng học sinh phải phù hợp với diện tích lớp học để các em di chuyển một cách thuận lợi. 
Tôi xin chân thành cảm ơn 
Ban Giám khảo!