Sáng kiến kinh nghiệm Ngữ văn 8 - Giải thích ý nghĩa của động từ trong văn bản "Tôi đi học" - Thanh Tịnh - Năm học 2012-2013 - Nguyễn Thị Bạch Tuyết
32 Nh×n 1. Chú ý trông:
2. Xem xét, nhận định
3. Trông nom
4. Để mắt tới
5. Thừa nhận
6. Trông ra, đối diện với Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn
33 §a 1 Trao trực tiếp cho người khác.
2 Làm cho đến được người khác, cho người khác nhận được (thường nói về cái trừu tượng).
3 Dẫn dắt, hướng dẫn, điều khiển, làm cho đi tới một nơi, đạt tới một đích nhất định.
4 Giơ ra để làm một việc gì.
5 Sử dụng làm công cụ để đạt mục đích trong một việc làm nào đó; đem.
6 (kết hợp hạn chế). Trình bày cho mọi người biết nhằm mục đích nhất định.
7 Cùng đi với ai một đoạn đường trước lúc chia tay để biểu thị sự lưu luyến.
8 Dẫn đến, tạo nên một kết quả nhất định.
9 Chuyển động hoặc làm cho chuyển động qua lại, lui tới một cách nhẹ. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn
34 CÇm 1 Giữ trong bàn tay, giữa các ngón tay.
2 Đưa tay nhận lấy.
. 3 Nắm để điều khiển, chỉ huy.
4 Gửi của cải cho người khác giữ lại làm tin để vay tiền.
5 Coi như là chủ quan đã nắm được, biết được.
6 Giữ lại một chỗ, không cho tự do hoạt động.
7 Giữ khách ở lại, không để ra về
8 Làm cho ngừng chảy ra ngoài cơ thể (nói về chất đang chảy ra nhiều và ngoài ý muốn).
9 (thường dùng trong câu có ý phủ định). Nén giữ lại bên trong, không để biểu hiện ra (nói về tình cảm). Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn
ựa vào quy tắc chuyển nghĩa. v. ®éng tõ. 1. Kh¸i niÖm. - §éng tõ lµ nh÷ng tõ chuyªn biÓu thÞ hµnh ®éng, tr¹ng th¸i hay qu¸ tr×nh thêng dïng lµm vÞ ng÷ trong c©u.( Tõ ®iÓn TiÕng ViÖt- Hoµng Phª- 1992) - Thêng kÕt hîp víi c¸c tõ: h·y, ®õng, chí, ®·, sÏ, ®ang 2. Ph©n lo¹i: a. C¸c ®éng tõ thêng kh«ng dïng ®éc lËp : §ã lµ c¸c ®éng tõ thêng kh«ng dïng mét m×nh ®Ó lµm thµnh phÇn c©u,mµ ph¶i dïng víi mét ®éng tõ kh¸c ( cã c¶ ®éng tõ kh¸c ) hoÆc mét côm tõ ®i sau lµm thµnh tè phô. C¸c ®éng tõ thêng kh«ng dïng ®éc lËp bao gåm c¸c nhãm nhá sau ®©y : + Nhãm ®éng tõ t×nh th¸i :VÝ dô : d¸m,muèn , bÞ , ®îc , ph¶i , nªn , cÇn... + Nhãm ®éng tõ chØ sù biÕn ho¸.VÝ dô : ho¸ , trë thµnh , sinh , ho¸ ra,... + Nhãm ®éng tõ chØ quan hÖ :VÝ dô : cã , bao gåm , tù , y nh , hÖt nh... b.C¸c ®éng tõ ®éc lËp . §ã lµ c¸c ®éng tõ cã thÓ ®îc dïng mét m×nh trong mét chøc n¨ng có ph¸p cña c©u . Chóng cã thÓ hoµn thµnh c¸c chøc n¨ng có ph¸p trong c©u. Chóng cã lîng lín.Bao gåm c¸c ®éng tõ sau . b.1. Néi ®éng tõ ( ®éng tõ v« t¸c) : - ý nghÜa : chØ ho¹t ®éng , tr¹ng th¸i tù th©n , kh«ng t¸c ®éng ®Õn mét ®èi tîng nµo kh¸c - H×nh thøc kÕt hîp : ë trong c©u , chóng kh«ng thÓ cã thµnh tè phô chØ ®èi tîng chÞu sù t¸c ®éng . Néi ®éng tõ bao gåm c¸c nhãm ®éng tõ nhá tiªu biÓu nh sau : b.1.1. Nhãm chØ t thÕ : VÝ dô : ®øng , n»m , ngåi , quú .... b.1.2. Nhãm chØ sù tù di chuyÓn :VÝ dô : §i , ch¹y , l¨n , trên, nh¶y,.... b.1.3. Nhãm ®éng tõ chØ qu¸ tr×nh :VÝ dô : ch¶y , r¬i , hÐo , sèng , chÕt,... b.1.4.Nhãm chØ tr¹ng th¸i t©m lý ,sinh lý : VÝ dô : b¨n kho¨n , håi hép, lo sî, ®au ®ín, mÖt mái, ray røt, thao thøc,..... b.1.5. Nhãm chØ tr¹ng th¸i tån t¹i :VÝ dô : cã , hÕt , lÆn , tan ,........... b.2. Ngo¹i ®éng tõ ( §éng tõ chuyÓn t¸c ) - ý nghÜa : chØ nh÷ng ho¹t ®éng cã chuyÓn ®Õn , t¸c ®éng ®Õn mét ®èi tîng nµo ®ã . - H×nh thøc kÕt hîp : Khi dïng trong c©u , c¸c ®éng tõ nµy thêng ®ßi hái thµnh tè phô chØ ®èi tîng chÞu sù t¸c ®éng . C¨n cø ý nghÜa tiÓu ph¹m trï vµ kh¶ n¨ng chi phèi c¸c thµnh tè phô sau ,c¸c ngo¹i ®éng tõ cã thÓ chia t¸ch thµnh c¸c nhãm nhá : b.2.1. C¸c ®éng tõ t¸c ®éng : ChØ hµnh ®éng t¸c ®éng vµo ®èi tîng , hoÆc lµm h×nh thµnh ®èi tîng , hoÆc lµm biÕn ®æi ®èi tîng hay lµm huû diÖt ®èi tîng . VD : §¸nh ngêi , Sau c¸c ®éng tõ nµy lu«n cã c¸c thµnh tè phô chØ ®èi tîng b.2.2. C¸c ®éng tõ chØ sù di chuyÓn cña ®èi tîng trong kh«ng gian . VD : KÐo thuyÒn (vµo bê ) ; Sau c¸c ®éng tõ nµy , ngoµi bæ ng÷ chØ ®èi tîng cßn cã bæ ng÷ chØ híng vµ ®Ých dÞch chuyÓn . b.2.3. C¸c ®éng tõ chØ ho¹t ®éng ph¸t nhËn ( cho,lÊy ) . VD : cho,tÆng ,tr¶ ,vay, lÊy , cíp , hiÕn d©ng , thÝ , biÕu , nép , lÊy trém , lÊy c¾p.... §ã lµ ho¹t ®éng cho ai c¸i g× , hoÆc nhËn cña ai c¸i g×. Trong c©u c¸c ®éng tõ nµy ®ßi hái hai thµnh tè phô ®i sau ®Ó ®îc trän nghÜa :thµnh tè phô chØ vËt nhËn ( hoÆc vËt ph¸t ) vµ thµnh tè phô chØ chØ kÎ ®îc nhËn hoÆc chÞu tæn thÊt (kÎ ph¸t) :. VD : Nã cho t«i c¸i th. b.2.4. C¸c ®éng tõ chØ ho¹t ®éng nèi kÕt c¸c ®èi tîng (Ýt nhÊt lµ hai ) . VD : nèi , hoµ , trén , pha, liªn kÕt , kÕt hîp , hîp nhÊt , thèng nhÊt , s¸p nhËp... Chóng ®ßi hái hai thµnh tè phô chØ c¸c ®èi tîng ®îc nèi kÕt víi nhau VD : T«i trén bét víi ®êng. b.2.5. C¸c ®éng tõ chØ ho¹t ®éng yªu cÇu , sai khiÕn .... VD : b¾t , sai , khiÕn , mêi ,®Ò nghÞ, yªu cÇu khuyªn b¶o , ... §©y lµ c¸c ho¹t ®éng t¸c ®éng ®Õn mét ®èi tîng kh¸c .vµ khiÕn ®èi tîng nµy ph¶i thùc hiÖn ( hoÆc kh«ng thùc hiÖn ) mét hµnh ®éng , hay pph¶i chuyÓn sang mét tr¹ng th¸ nµo ®ã . V× vËy trong c©u , ®éng tõ lo¹i nµy ®ßi hái hai thµnh tè phô ®Ó trän nghÜa : Thµnh tè phô thø nhÊt chØ ®èi tîng chÞu sù sai khiÕn , thêng ®îc biÓu hiÖn b»ng danh t ( côm danh tõ ) hoÆc ®¹i tõ . Thµnh tè phô thø hai chØ néi dung sai khiÕn , thêng ®îc biÓu hiÖn b»ng ®éng tõ ( côm ®éng tõ ). Chóng tr¶ lêi cho c¸c c©u hái sai khiÕn ai ? lµm g× ? VD : Nã b¶o t«i lµm viÖc nµy . Ho¹t ®éng sai khiÕn , cÇu khiÕn cã thÓ cã nhiÒu møc ®é kh¸c nhau : b¾t - yªu cÇu ®Ò nghÞ – mêi – khuyªn... GÇn víi ho¹t ®éng sai khiÕn lµ ho¹t ®éng g©y khiÕn : G©y ra cho ®èi tîng mét tr¹ng th¸i nµo ®ã , mét hÖ qu¶ nµo ®ã . C¸c ®éng tõ g©y khiÕn còng ®ßi hái hai thµnh tè phô ®i sau , nhng thµnh tè phô chØ ®èi tîng cã thÓ biÓu hiÖn c¸c vËt . VD : Nã bÎ bót gÉy lµm ®«i b.2.6. C¸c ®éng tõ chØ ho¹t ®éng ®¸nh gi¸ ®èi tîng .C¸c ®éng tõ nµy còng ®ßi hái hai thµnh tè phô ®i sau : - Thµnh tè phô chØ ®èi tîng chÞu sù ®¸nh gi¸ , thêng ®îc biÓu hiÖn b»ng c¸c danh tõ ( côm danh tõ ) hoÆc ®¹i tõ . - Thµnh tè phô chØ néi dung ®¸nh gi¸ , thêng ®îc biÓu hiÖn b»ng c¸c kÕt cÊu : lµ ( lµm ) + danh tõ , hoÆc tÝnh tõ (côm tÝnh tõ ) . VD c¸c ®éng tõ : Cho , coi, gäi , c«ng nhËn , thõa nhËn , ®¸nh gi¸ ...... L·o gäi con chã lµ cËu Vµng b.2.7.C¸c ®éng tõ chØ c¸c ho¹t ®éng c¶m gi¸c , tri gi¸c, nhËn thøc,suy nghÜ , nãi n¨ng . VD : BiÕt , nghÜ , nãi , nhËn thÊy , thÊy , ph¸t biÓu ... C¸c ®éng tõ nµy cã thÓ chØ cã thµnh tè phô chØ ®èi tîng ®i sau ( ®îc biÓu hiÖn b»ng danh tõ , côm danh tõ , ®¹i tõ ) , ch¼ng h¹n : T«i biÕt nã Nhng c¸c ®éng tõ nµy cã thÓ cã thµnh tè phô chØ néi dung c¶m nghÜ , nãi n¨ng . Lo¹i thµnh tè phô nµy cã ®Æc ®iÓm : - Cã cÊu t¹o lµ mét côm chñ vÞ ; - Cã thÓ liªn kÕt víi ®éng tõ nhê c¸c quan hÖ tõ nh r»ng hoÆc lµ VD : T«i biÕt lµ nã ®i v¾ng . Gi÷a c¸c tiÓu lo¹i vµ c¸c nhãm ®éng tõ trªn ®©y kh«ng ph¶i cã mét ranh giíi tuyÖt ®èi . Khi sö dông trong ho¹t ®éng giao tiÕp , c¸c ®éng tõ cã thÓ cã theet cã sù chuyÓn ho¸ : chuyÓn tiÓu lo¹i , chuyÓn nhãm .Khi ®ã c¶ ý nghÜa cña ®éng tõ cã kh¶ n¨ng chi phèi c¸c thµnh tè phô còng thay ®æi . VD : §éng tõ cho. - Lµ ®éng tõ ph¸t nhËn : ChØ ho¹t ®éng cho ai c¸i g×, vµ chi phèi hai thµnh tè phô: chØ ngêi nhËn vµ vËt ®em cho ( ®Òu ®îc biÓu hiÖn b»ng danh tõ , côm danh tõ hoÆc ®¹i tõ ) : VD : Nã cho t«i nhiÒu tiÒn . Lµ ®éng tõ sai khiÕn ( víi nghÜa cho phÐp , t¹o ®iÒu kiÖn ) biÓu hiÖn t¹o ®iÒu kiÖn cho ai lµm viÖc. Nã còng chi phèi hai thµnh tè phô: mét chØ ®èi tîng (biÓu hiÖn b»ng danh tõ, côm danh tõ , ®¹i tõ ) cßn mét chØ néi dung sai khiÕn( ®îc biÓu hiÖn b»ng ®éng tõ, côm ®éng tõ ). VD : Nã cho t«i vµo r¹p xem phim Lµ ®éng tõ ®¸nh gi¸ (víi nghÜa coi, c«ng nhËn), biÓu hiÖn ho¹t ®éng c«ng nhËn ai lµ g×. Nã còng chi phèi hai thµnh tè phô, nhng ngoµi thµnh tè phô thø nhÊt chØ ®èi tîng, cßn cã thµnh tè phô thø hai chØ néi dung ®¸nh gi¸( cã dïng tõ lµ hoÆc tõ lµm ) > VD : T«i cho nã lµ ngêi can ®¶m . * Sù ph©n lo¹i theo c¸c dÆc trng / ®éng / tÜnh vµ/ chñ ý/ kh«ng chñ ý . Ngoµi sù ph©n lo¹i c¸c ®éng tõ theo kh¶ n¨ng chi phèi( kh¶ n¨ng kÕt hîp ) c¸c thµnh tè phô nh trªn , trong thêi gian gÇn ®©y , trong khuynh híng ng÷ ph¸p chøc n¨ng cßn cã mét sù nh×n nhËn vµ ph©n lo¹i kh¸c vÒ ph¹m trï vÞ tõ nãi chung vµ ®éng tõ nãi riªng . Theo ng÷ ph¸p chøc n¨ng, mçi sù t×nh ( sù thÓ, sù kiÖn ) trong hiÖn thùc mµ c©u ph¶n ¸nh, t¹o nªn nghÜa miªu t¶ cña c©u. Néi dung cña mçi sù t×nh ®ã cã mét c¸i lâi ®îc biÓu hiÖn b»ng mét vÞ tõ, vµ cã c¸c tham tè( tham thÓ ). TuyÖt ®¹i ®a sè c¸c vÞ tõ ®îc biÓu hiÖn b»ng ®éng tõ hoÆc tÝnh tõ, cßn c¸c tham tè – b»ng c¸c danh tõ, côm danh tõ, ®¹i tõ ..... Ta cã thÓ ph©n lo¹i nh sau : VÞ tõ hµnh ®éng : VD : ( t«i ) ®i ; ( nã ) häc : ( hä ) lµm viÖc . VÞ tõ qu¸ tr×nh :VD : ( l¸) r¬i ; ( níc ) ch¶y ; ( bom ) næ ; ( cñi ) ch¸y . VÞ tõ tr¹ng th¸i : (C¸c tÝnh tõ thuéc vÓ cña quan niÖm truyÒn thèng thuéc vÞ tõ tr¹ng th¸i ) VD : ( nói ) cao ; ( ao thu ) l¹nh lÏo . VÞ tõ t thÕ : VD : ( con nhá ) n»m ; ( hä ) quú ; ( ®øa bÐ ) ®øng . Sù ph©n lo¹i c¸c vÞ tõ nh trªn chñ yÕu dùa vµo c¸c ®Æc trng cña c¸c sù t×nh mµ vÞ tõ biÓu hiÖn. Cho nªn cÇn x¸c ®Þnh c¸c biÓu hiÖn h×nh thøc cña c¸c ®Æc trng nghÜa mµ vÞ tõ biÓu hiÖn t¬ng øng víi c¸c sù t×nh . Nh÷ng cè g¾ng bíc ®Çu ¸p dông nh÷ng thµnh tùu cña ng÷ ph¸p chøc n¨ng vµo lÜnh vùc tõ lo¹i TiÕng ViÖt ®· cã mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh . Ch¬ng ii: Gi¶I thÝch ý nghÜa cña c¸c ®éng tõ trong v¨n b¶n ®ã 1. Gi¶I thÝch ý nghÜa cña c¸c ®éng tõ trong v¨n b¶n “ t«I ®I häc”.- SGK ng÷ v¨n líp 8 tËp 1. STT §éng tõ NghÜa tõ ®iÓn NghÜa v¨n b¶n 1 Rông 1.Rêi ra, l×a ra vµ r¬i xuèng Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 2 cã 1. Tõ biÓu thÞ tr¹ng th¸i tån t¹i, nãi chung. 2. Tõ biÓu thÞ tr¹ng th¸i tån t¹i cña quan hÖ gi÷a ngêi hoÆc sù vËt víi c¸i quyÒn së h÷u, quyÒn chi phèi. 3. Tõ biÓu thÞ tr¹ng th¸i tån t¹i trong mèi quan hÖ gi÷a chØnh thÓ víi bé phËn. 4. Tõ biÓu thÞ tr¹ng th¸i tån t¹i trong mèi quan hÖ gi÷a ngêi hoÆc sù vËt víi thuéc tÝnh hoÆc ho¹t ®éng. 5. Tõ biÓu thÞ tr¹ng th¸i tån t¹i trong mèi quan hÖ nguån gèc, th©n thuéc, t¸c ®éng qua l¹i víi nhaunãi chung. Nh nghÜa 1.I cña tõ ®iÓn 3 L¹i 1. Di chuyÓn ngîc chiÒu víi sù di chuyÓn võa nãi ®Õn tríc ®ã. 2. Di chuyÓn trong ph¹m vi gÇn, ®Õn chç cña m×nh hoÆc ®Õn chç nguêi th©n quen. 3. §i ®Õn mét chç nµo ®ã trong ph¹m vi rÊt gÇn ë ngay chung quanh m×nh. 4. ( Dïng phô sau cña ®g)Tõ biÓu thÞ sù lÆp ®i lÆp l¹i t¸i diÔn cña mét ho¹t ®éng v× mét lÝ do nµo ®ã thÊy lµ cÇn thiÕt. 5. Tõ dïng phèi hîp víi ®i tríc ®ã ®Ó biÓu thÞ sù lÆp ®i lÆp l¹i, sù t¸i diÔn nhiÒu lÇn cña cïng mét hµnh ®éng, mét hiÖn tîng hay cña hai hµnh ®éng , hai hiÖn tîng ngîc nhau nhng thuéc cïng mét ph¹m trï. 6. ( Dïng phô sau cña ®g) Tõ biÓu thÞ tÝnh chÊt ngîc chiÒu cña ho¹t ®éng so víi ho¹t ®éng kh¸c tríc ®ã . 7. ( Dïng phô sau cña ®g, ®«i khi sau t.) Tõ biÓu thÞ tÝnh chÊt ngîc chiÒu cña m«t ho¹t ®éng hay mét qu¸ tr×nh híng vÒ c¸i ë ®»ng sau, c¸i ®· qua, c¸i ban ®Çu. 8. ( Dïng phô sau cña ®g) Tõ biÓu thÞ híng cña ho¹t ®éng nh»m quy tô vÒ mét chç. 9. ( Dïng phô sau cña ®g, ®«i khi sau t.) Tõ biÓu thÞ híng thu nhá, thu hÑp cña ho¹t ®éng hay qu¸ tr×nh. 10. ( Dïng phô sau cña ®g) Tõ biÓu thÞ híng cña ho¹t ®éng nh»m k×m h·m, k×m gi÷ kh«ng cho më réng, vËn ®éng, ph¸t triÓn. 11. ( kng; Dïng phô sau cña ®g, thêng ®I kÌm ý phñ ®Þnh) Tõ biÓu thÞ kh¶ n¨ng ®èi phã ®îc, ®èi phã cã hiÖu qu¶ . 12. ( dïng tríc d, trong mét vµi tæ hîp) Trë ngîc vÒ tr¹ng th¸i cò nh tríc khi cã sù biÕn ®æi.. Nh nghÜa 4 cña tõ ®iÓn 4 Quªn 1.Kh«ng cßn nhí, kh«ng lu gi÷ l¹i trong trÝ nhí. 2. Kh«ng nghÜ ®Õn, kh«ng ®Ó t©m ®Õn. Nh nghÜa 2 cña tõ ®iÓn 5 Ghi 1 Dùng chữ viết hoặc dấu hiệu để lưu giữ một nội dung nào đó, khi nhìn lại có thể biết hoặc nhớ lại nội dung ấy. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 6 Nhí 1. Ghi được, giữ được trong trí tuệ hoặc tình cảm : 2. Tưởng nghĩ đến một sự việc đã qua, một người vắng mặt mà mình ao ước được gặp lại . 3. Giữ một con số để cộng nhẩm nó ở cột sau với số trên trong một tính cộng, số dưới trong một tính trừ hoặc tích trong một tính nhân . Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 7 ThÊy 1. Nhận biết được bằng mắt nhìn. 2. Nhận biết bằng các giác quan nói chung. 3. Nhận biết bằng nhận thức. 4. Cảm thấy, nhận cảm được. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 8 Nóp Nh. Nấp : Trẻ con chơi hú tim, núp sau tủ. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 9 N¾m 1. Co các ngón tay vào lòng bàn tay và giữ chặt lại cho thành một khối. 2. Nén thành khối nhỏ, thường bằng cách cho vào trong lòng bàn tay rồi bóp chặt lại. 3 Giữ chặt trong bàn tay. 4 Làm cho mình có được để sử dụng, vận dụng. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 10 §i Xem ở trang 317 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 11 ThÊy Xem ở trang 914 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 12 Thay ®æi 1. Đưa người hay vật vào chỗ người hay vật bị bỏ 2. Trở nên khác trước Nh nghÜa 2 cña tõ ®iÓn 13 §i Xem ở trang 317 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 14 Léi 1 Đi trên mặt nền ngập nước. 2 (cũ, hoặc ph.). Bơi. (tng.). Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 15 Th¶ 1 Để cho được tự do hoạt động, không giữ lại một chỗ nữa. 2 Cho vào môi trường thích hợp để có thể tự do hoạt động hoặc phát triển. 3 Để cho rơi thẳng xuống nhằm mục đích nhất định. Nh nghÜa 2 cña tõ ®iÓn 16 §i Xem ở trang 317 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 17 N« ®ïa 1.Chơi đùa một cách ồn ào, vui vẻ. Trẻ em nô đùa ngoài sân. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 18 ThÊy Xem ở trang 914 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 19 ThÊy Xem ở trang 914 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 20 Gäi 1. Kêu tên, phát tín hiệu để người nghe đáp lại. 2. Phát lệnh, yêu cầu đi đến nơi nào 3. Đặt tên: 4. Nêu rõ mối quan hệ Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 21 Trao 1. Đưa Tay, Chuyển đến. 2. Giao Phó . Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 22 ThÌm Muốn một cách khao kh¸t Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 23 Gh× 1.Dùng sức giữ thật chặt, làm cho không thể di động được. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 24 ë 1. Sống ở nơi nào 2. Có mặt nơi nào 3. Lưu lại, không rời đi đâu. 4. Cung cách, lối sống, cách cư xử và sinh hoạt trong cuộc sống thường ngày 5. Làm thuê tại nhà của chủ. Nh nghÜa 2 cña tõ ®iÓn 25 Chói 1 Ngả đầu về phía trước. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 26 Xãc 1. Lắc cho nẩy lên 2. (Xe cộ) bị nẩy lên, do đường gồ ghề 3. Dùng vật nhọn đâm vào hoặc bị vật nhọn đâm thủng, chọc thủng: xóc lúa gánh về bị chông xóc vào chân. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 27 N¾m Xem ở trang 655 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 28 §i Xem ở trang 317 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 29 ¤m 1 Vòng hai tay qua để giữ sát vào lòng, vào người. 2 Giữ mãi, nuôi mãi trong lòng. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 30 KÌm 1. Cùng có mặt trong một phạm vi nhất định, cùng đi theo cái chính 2. Theo sát khống chế chặt 3. Theo sát để chỉ bảo, hướng dẫn cẩn thận. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 31 Thö 1 (thường dùng sau đg.). Làm như thật, hoặc chỉ dùng một ít hay trong thời gian ngắn, để qua đó xác định tính chất, chất lượng, đối chiếu với yêu cầu. 2 Dùng những biện pháp kĩ thuật, tâm lí để phân tích, xem xét đặc tính, thực chất của sự vật hoặc con người cần tìm hiểu. 3 (thường dùng trước đg.). Làm một việc nào đó (mà nội dung cụ thể do đg. đứng sau biểu thị) để xem kết quả ra sao, may ra có thể được (thường dùng trong lời khuyên nhẹ nhàng Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 32 Nh×n 1. Chú ý trông: 2. Xem xét, nhận định 3. Trông nom 4. Để mắt tới 5. Thừa nhận 6. Trông ra, đối diện với Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 33 §a 1 Trao trực tiếp cho người khác. 2 Làm cho đến được người khác, cho người khác nhận được (thường nói về cái trừu tượng). 3 Dẫn dắt, hướng dẫn, điều khiển, làm cho đi tới một nơi, đạt tới một đích nhất định. 4 Giơ ra để làm một việc gì. 5 Sử dụng làm công cụ để đạt mục đích trong một việc làm nào đó; đem. 6 (kết hợp hạn chế). Trình bày cho mọi người biết nhằm mục đích nhất định. 7 Cùng đi với ai một đoạn đường trước lúc chia tay để biểu thị sự lưu luyến. 8 Dẫn đến, tạo nên một kết quả nhất định. 9 Chuyển động hoặc làm cho chuyển động qua lại, lui tới một cách nhẹ. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 34 CÇm 1 Giữ trong bàn tay, giữa các ngón tay. 2 Đưa tay nhận lấy. . 3 Nắm để điều khiển, chỉ huy. 4 Gửi của cải cho người khác giữ lại làm tin để vay tiền. 5 Coi như là chủ quan đã nắm được, biết được. 6 Giữ lại một chỗ, không cho tự do hoạt động. 7 Giữ khách ở lại, không để ra về 8 Làm cho ngừng chảy ra ngoài cơ thể (nói về chất đang chảy ra nhiều và ngoài ý muốn). 9 (thường dùng trong câu có ý phủ định). Nén giữ lại bên trong, không để biểu hiện ra (nói về tình cảm). Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 35 Cói 1. H¹ thÊp m×nh hoÆc ®Çu xuèng vÒ phÝa tríc. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 36 Nh×n Xem ở trang 713 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 37 CÇm Xem ở trang 132 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 38 Cã Xem ở trang 205 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 39 CÇm Xem ở trang 132 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 40 Lít 1. Di chuyển nhanh, nhẹ như thoáng qua bề mặt. 2. Thoáng qua, không chú ý tới các chi tiết. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 41 §i Xem ở trang 317 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 42 BÉy 1. Bắt hoặc giết bằng cái bẫy 2. Đánh lừa cho mắc mưu để làm hại Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 43 GhÐ 1 Tạm dừng lại một thời gian ở nơi nào đó, nhằm mục đích nhất định, trên đường đi. 2 Tạm nhờ vào để làm việc gì cùng với người khác, coi như phụ thêm vào. 3 Nghiêng về một bên để đặt sát vào hoặc để hướng về. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 44 Nh×n Xem ở trang 713 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 45 Treo 1 Làm cho được giữ chặt vào một điểm ở trên cao, và để cho buông thõng xuống. 2 Làm cho được cố định hoàn toàn ở một vị trí trên cao, dựa vào một vật khác. 3 Nêu giải thưởng. treo giải. 4 (kng.; Kết hợp hạn chế). Tạm gác, tạm đình lại trong một thời gian. Nh nghÜa 2 cña tõ ®iÓn 46 Cã Xem ở trang 205 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 47 §©m 1 Đưa nhanh cho mũi nhọn chạm mạnh vào nhằm làm thủng, làm tổn thương. 2 (ph.). Giã. 3 Di chuyển thẳng đến làm cho chạm mạnh vào. 4 (thường đi đôi với ngang). Nói xen vào, cắt ngang lời người khác. 5 Nằm nhô ra trên bề mặt. 6 Nảy ra từ trong cơ thể thực vật. 7 (kng.). Sinh ra, chuyển sang trạng thái khác, thường là xấu đi. Nh nghÜa 7 cña tõ ®iÓn 48 Lo sî 1.Lo lắng và có phần sợ hãi. Lo sợ viển vông. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 49 §øng 1 Ở tư thế thân thẳng, chỉ có chân đặt trên mặt nền, chống đỡ cả toàn thân; phân biệt với nằm, ngồi. 2 Ở vào một vị trí nào đó. 3 (thường dùng trước ra). Tự đặt mình vào một vị trí, nhận lấy một trách nhiệm nào đó. 4 Ở vào trạng thái ngừng chuyển động, phát triển. 5 Tồn tại, không bị đổ (thường dùng với nghĩa bóng). 6 (dùng trước máy). Điều khiển ở tư thế đứng. 7 (hay t.). (dùng trong một số tổ hợp, sau một từ khác). Có vị trí thẳng góc với mặt đất. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 50 Nh×n Xem ở trang 713 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 51 D¸m 1.Không ngại, không sợ, tự tin để làm những việc khó khăn, nguy hiểm Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 52 NÐp 1.Thu mình Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 53 Bay 1. Di chuyển trên không trung 2. Phất phơ chuyển động theo làn gió 3. Di chuyển, chuyển động hết sức nhanh 4. Đi bằng máy bay 5. Phai nhạt, biến mất Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 54 NgËp ngõng 1. Chưa dám thổ lộ tâm tình 2. Rụt rè. Nh nghÜa 2 cña tõ ®iÓn 55 Sî 1. Coi là nguy hiểm và cảm thấy lo lắng 2. Không dám chống lại 3. Ngại ngùng 4. Không yên tâm trước một khả năng nguy hiểm hoặc có hại. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 56 sî Xem ở trang 856 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 57 ThÌm Xem ở trang 914 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 58 BiÕt 1 Có ý niệm về người, vật hoặc điều gì đó, để có thể nhận ra được hoặc có thể khẳng định được sự tồn tại của người, vật hoặc điều ấy 2 Có khả năng làm được việc gì đó, có khả năng vận dụng được, do học tập, luyện tập, hoặc có khi do bản năng. 3 Nhận rõ được thực chất hoặc giá trị để có được sự đối xử thích đáng. . Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 59 BiÕt Xem ở trang 78 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 60 Thóc 1. Đâm bằng một vật tày đầu. 2. Cg.Thúc giục. Giục làm gấp rút 3. Trộn nước mắm vào giò khi giã xong. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 61 Ph¶i 1. Bắt buộc không thể làm khác được hoặc nhất thiết cần có như thế 2. Chịu sự tác động hoặc gặp hoàn cảnh không hay. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 62 Déi 1. (âm thanh) vọng lại với nhiều tiếng vang 2. Vang và truyền đi mạnh mẽ 3. Cuộn lên mạnh mẽ. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 63 §Õn 1. Tới nơi 2. Đạt được 3. Đi tới 4. Xảy ra, xuất hiện Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 64 S¾p 1. Đặt, xếp vào đúng chỗ, theo thứ tự, hàng lối 2. Bày ra theo một trật tự, chuẩn bị sẵn để làm gì. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 65 §i Xem ở trang 317 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 66 §i Xem ở trang 317 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 67 KÐo Xem ở trang 482 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 68 ThÊy Xem ở trang 914 của từ điển TiÕng ViÖt. Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 69 Tíi 1. Đạt được nơi nhằm làm mục đích cho một chuyến đi, cuộc đi Nh nghÜa 1 cña tõ ®iÓn 70 Co 1 Gập Tay Hoặc Chân Vào, Tự Thu Gọn Thân Hình Lại. 2 Tự Thu Nhỏ Bớt Thể Tích, Phạm Vi. .
File đính kèm:
- SKKN_Ngu_van_8.doc