Kế hoạch bài học môn Vật lý 9 tiết 48: Thấu kính hội tụ

TIEÁT 48 – TUAÀN 24	NGAỉY SOAẽN : 22/01/2010
NGAỉY DAẽY : 28/01/2010 
 	Bài 42: Thấu kính hội tụ 
I – MUẽC TIEÂU : 
Kieỏn thửực :Nhận dạng được tấu kính hội tụ .
Kyừ naờng :Mô tả được sự khúc xạ của các tia sáng đặc biệt (Tia tới quang tâm ,tia // với trục chính và tia có phương qua tiêu điểm )
Thaựi ủoọ: học tập nghiờm tỳc 
II – CHUAÅN Bề:
 *Hoùc sinh :đọc bài ở nhà 
*Giaựo vieõn :- Dửù kieỏn phửụng phaựp : P2 quan saựt , neõu vaỏn ủeà , dieồn giaỷi , trửùc quan , vaỏn ủaựp , thớ nghieọm thửùc haứnh , . . . 
- Bieọn phaựp : giaựo duùc hoùc sinh hoùc taọp nghieõm tuực , yự thửực vaọn duùng thớ duù thửùc teỏ ủeồ ửựng duùng vaứo cuoọc soỏng haứng ngaứy ủoỏi vụựi moõn ủieọn hoùc 
- Phửụng tieọn Đối với mỗi nhóm HS:
 một Thấu kính hội tụ cóa tiêu cự khoảng 12 cm ; một màn hứng để quan sát đường truyền của tia sáng 
 Một giá quang học ; Một nguồn sáng phát ra chùm ba tia sáng song song.
- Yeõu caàu hoùc sinh : Hoùc baứi ( baứi 42 SGK trang 113 , noọi dung phaàn ghi nhụự , laứm baứi taọp saựch baứi taọp . 
- Taứi lieọu tham khaỷo :+ GV : Nghieõn cửựu SGK, SGV, ủoùc theõm caực taứi lieọu tham khaỷo . + HS : SGK . 
III. TIEÁN TRèNH LEÂN LễÙP :
1.OÅn ủũnh lụựp.(1P)
2.Kieồm tra baứi cuừ.(5P?Vẽ tia khúc xạ trong hai trường hợp .
+, Tia sáng truyền từ không khí Thủy tinh (h/s1)
+, Tia sáng truyền từ Nước Không khí (h/s2)
3.Tieỏn haứnh baứi mụựi :(33P)
Lụứi vaứo baỡ :(2p) : Kể chuyện : ‘‘ Dùng băng (nước đá ) để lấy lửa’’
Trong cuốn tiêut thuyết : ‘‘Cuộc du lịch của viên thuyền trưởng Hát- tê- rát’’ Của Giuyn véc nơ, Khi đoàn du lịch bị mất bật lửa ,cả đoàn lâm vào cảnh thiếu lửa trong những ngày cực lạnh ở – 480C . Một thành viên trong đoàn chỉ với chiếc rìu , con dao nhỏ và đôi bàn tay ,đã lấy một tảng băng nước ngọt , đường kính khoảng 30cm , chế tạo được một thấu kính hội tụ trong suốt chẳng khác gì thấu kính pha lê . Dưới ánh sáng mặt trời , ông đưa thấu kính đó ra hứng các tia nắng lên bùi nhùy , chỉ vài phút sau bùi nhùy bốc cháy .
 Câu chuyện này hoàn toàn không hoang đường . Thí nghiệm đốt cháy gỗ bằng một thấu kính băng đã tiến hành thành công lần đầu tiên ở Anh vào năm 1763.Vậy TKHT là gì ?Chúng ta có thể chế tạo thấu kính hội tụ được không Bài học hôm nay sẽ giúp ta trả lời câu hỏi đó Hoaùt ủoọng 1(10p) : Nhận biết đặc điểm của thấu kính hội tụ .
HOAẽT ẹOÄNG GIAÙO VIEÂN
HOAẽT ẹOÄNG HOẽC SINH
KIEÁN THệÙC CAÀN ẹAẽT
GV: -Y/c HS Tiến hành thí nghiệm H42.2 SGK
 -Y/c HS hoàn thành C1 .
GV: Y/c HS đọc phần thông báo SGK .
? Tia sáng đi tới thấu kính gọi là gì .
? Tia khúc xạ ra khỏi thấu kính gọi là gì .
GV: Y/c HS quan sát H42.2 SGK và trả lời C2
HS : 
HS : Tia tới.
HS : Tia ló .
HS: HS:...
I. Đặc điểm của thấu kính hội tụ :
1, Thí nghiệm : (H42.2 SGK)
(C1) Chùm tia khúc xạ ra khỏi TK là chùm hội tụ
Hoaùt ủoọng 2 (11P) Nhận biết hình dạng của thấu kính hội tụ.
HOAẽT ẹOÄNG GIAÙO VIEÂN
HĐ H S
KTCĐ
GV: Y/c HS trả lời C3.
GV : Y/c HS đọc thông báo SGK
? Thấu kính được làm bằng vật liệu gì .
? Tiết diện của thấu kính được cắt theo mặt phẳng nào .
? Thấu kính được ký hiệu như thế nào .
HS:
HS: 
HS: - Trong suốt( Thủy tinh hoặc nhựa) 
HS: -Mặt phẳng vuông góc với thấu kính ( H abc)
HS: - Ký hiệu: 
2, Hình dạng của thấu kính:
Hoaùt ủoọng 3 (6P): Tìm hiểu các khái niệm trục chính ,quang tâm, tiêu điểm, tiêu cự của thấu kính hội tụ .
HOAẽT ẹOÄNG GIAÙO VIEÂN
HĐ H S
KTCĐ
GV: Y/c HS đọc và trả lời C4 
- HS Quan sát lại TN đưa ra dự đoán .
- Tìm cách kiểm tra dự đoán .
GV: Y/c HS đọc thông báo SGK.
? Chỉ ra trục chính của TK; Trục chínhlà đường ntn ?
GV: Y/c HS đọc mục2 (SGK)
? Trục chính của TKHT đi qua điểm nào của TK ,điểm đó gọi là gì.
GV: Mọi tia sáng tới điểm O đều truyền thẳng .
GV: Y/C HS tiến hành lại TN hình 42.2 SGK
GV: Gọi đại diện nhóm trả lời C5; C6 
GV: Y/c các nhóm khác nêu nhận xét.
GV: Y/c HS đọc thông báo SGK 
? Tiêu điểm của thấu kính là gì .
? Mỗi TK có mấy tiêu điểm,vị trí của chúng có đ2 gì .
GV: Y/c HS đọc mục4 (SGK)
? Tiêu cự là gì được ký hiệu như thế nào .
?Nếu cho tia tới qua tiêu điểm của TK thì tia ló có đ2gì.
HS : 
HS :
HS :
 Trục chính. là đường thẳng 
HS:điểm O
( Điểm O gọi là quang tâm của thấu kính )
HS: 
HS:...
HS:Là điểmHTcủa chùm tialókhi các tia tới // trục chính
HS: Có 2 tiêu đ2 nằm về 2 phía TK. Cách đều QTâm (O)
HS: Là khoảng cách từ O đến mỗi tiêu điểm (f)
HS: Tia ló // với trục chính của TK.
II. Trục chính quang tâm .
1, Trục chính : 
(C4) –Tia ở giữa truyền thẳng , có thể dùng thước thẳng để kiểm tra đường truyền của tia sáng .
2, Quang tâm:
3, Tiêu điểm: 
(C5) -... nằm trên trục chính 
 - Biểu diễn trên hình 42.4
:(C6)– Chùm tia ló vẫn HT tại một điểm trên trục chính(F) 
4, Tiêu cự: 
Hoaùt ủoọng 4 (4P): * Vận dụng: 
HOAẽT ẹOÄNG GIAÙO VIEÂN
HĐ H S
KTCĐ
GVy/c HS hoàn thành C7 và C8. 
GV: Y/c HS nêu nhận xét.
III. Vận dụng: C7:...
 C8: TKHT có phần rìa mỏng hơn phần giữa.......
4/ Cuỷng coỏ – toồng keỏt (04p) : GV: Qua bài học hôm nay em rút ra được điều gì .GV: Y/c HS đọc mục “ Có thể em chưa biết” (SGK)
5/ Hửụựng daón hoùc sinh veà nhaứ (2p) : Đọc thêm mục “ có thể em chưa biết” ; học thuộc phần ghi nhớ (SGK) ; Xem trước bài 43 (SGK) 
IV – RUÙT KINH NGHIEÄM