Kế hoạch bài học môn Vật lý 9 tiết 41: Các tác dụng của dòng điện xoay chiều - Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế xoay chiều

TIEÁT 21 – TUAÀN 41 	 	 	NGAỉY SOAẽN : 01/01/2010
	 	NGAỉY DAẽY : 06/01/2010 
Bài 35: Các tác dụng của dòng điện xoay chiều - Đo CĐDĐ và HĐT xoay chiều .
I – MUẽC TIEÂU : 
Kieỏn thửực : :Nhận biết được các tác dụng nhiệt , quang từ, của dòng điện xoay chiều .
Kyừ naờng : Bố trí được thí nghiệm chứng tỏ lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều.
Thaựi ủoọ:Nhận biết được ký hiệu của ampekế và vônkế xoay chiều,sử dụng được chúng để đo cường độ và HĐT hiệu dụng của dòng điện xoay chiều.
II. CHUAÅN Bề:
Hoùc sinh :ủoùc noọi dung baứi ụỷ nhaứ 
Giaựo vieõn :
- Dửù kieỏn phửụng phaựp : P2 quan saựt , neõu vaỏn ủeà , dieồn giaỷi , trửùc quan , vaỏn ủaựp , thớ nghieọm thửùc haứnh , . . . 
- Bieọn phaựp : giaựo duùc hoùc sinh hoùc taọp nghieõm tuực , yự thửực vaọn duùng thớ duù thửùc teỏ ủeồ ửựng duùng vaứo cuoọc soỏng haứng ngaứy ủoỏi vụựi moõn ủieọn hoùc 
- Phửụng tieọn :Đối với mỗi nhóm HS :1 Nam châm điện ; -1 Nam châm vĩnh cửu. ; 1 Nguồn điện một chiều 3V- 6V ; 1 Nguồn điện xoay chiều3V-6V
- Yeõu caàu hoùc sinh : Hoùc baứi ( baứi 35SGK trang 95 , noọi dung phaàn ghi nhụự , laứm baứi taọp saựch baứi taọp . 
- Taứi lieọu tham khaỷo :+ GV : Nghieõn cửựu SGK, SGV, ủoùc theõm caực taứi lieọu tham khaỷo . + HS : SGK . 
III. TIEÁN TRèNH LEÂN LễÙP :
1.OÅn ủũnh lụựp.(1P)
2.Kieồm tra baứi cuừ.(5P) : Nêu cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoaychiều
3.Tieỏn haứnh baứi mụựi :(33P)
Lụứi vaứo baỡ :(2p) : Hãy nêu những tác dụng giống nhau và khác nhau của dòng điện một chiều và dòng điện XC , GV; Dòng điện XC luôn luôn đổi chiều .Vậy liệu tác dụng nào phụ thuộc vào chiều dòng điện không? Bài học hôm nay sẽ giúp ta trả lời câu hỏi đó .
Hoaùt ủoọng 1(10p) : Tỡm hieồu Tác dụng của dòng điện xoay chiều : 
HOAẽT ẹOÄNG GIAÙO VIEÂN
HOAẽT ẹOÄNG HOẽC SINH
KIEÁN THệÙC CAÀN ẹAẽT
GV: Tiến hành thí nghiệm biểu diễn như ( H35..1SGK)
?Mỗi TN chứng tỏ dòng điện xoay chiều có tác dụng gì.
GV: Ngoài 3 TN trên ta đã biết D Đ 1 chiều còn có t/d sinh lý. Vậy dòng điện xoay chiều có t/d sinh lý không.?Tại sao em biết.
GV: Dòng điện xoay chiều cũng có t/d sinh lý .Dòng điện xoay chiều thường dùng có HĐT 220V nên t/d sinh lý rất mạnh gây nguy hiểm chết người 
HS: TN1:...t/d nhiệt ; TN2:...t/dquang ; TN3:...t/d từ .
HS: Có .vì nếu ta sơ ý chạm vào vật mang điện thì bị điện giật.
HS: Nghe thông báo của GV 
a Laứm C1.
I. Tác dụng của dòng điện xoay chiều 
C1: búng đốn núng sỏng : tỏc dụng nhiệt , bỳt thử điện sỏng ( khi cắm vào một trong hai lỗ của ổ cắm điện ) : tỏc dụng quang , đinh sắt bị hỳt : tỏc dụng từ 
Hoaùt ủoọng 2 (15P) Tìm hiểu tác dụng từ của dòng điện xoay chiều, phát hiện lực từ đổi chiều khi dòng điện đổi chiều.
HOAẽT ẹOÄNG GIAÙO VIEÂN
HOAẽT ẹOÄNG HOẽC SINH
KIEÁN THệÙC CAÀN ẹAẽT
GV: Như TN trên ta đã biết khi cho DĐXC vào NCĐ thì NCĐ có hút sắt .Vậy t/d từ của DĐXC giống hệt của D Đ một chiều không ?
? Việc đổi chiều D Đ có ảnh hưởng gì đến lực từ không?Hãy nêuDĐ?
GV:gợi ý: TN(H24.4) Khi ta đổi chiều D Đ vào ống dây thì NC có chiều như thế nào? vì sao? 
GV: Vậy điều dự đoán có đúng không ?Ta hãy làm TN KC
GV: Y/c Hsxem hình 35.2(SGK) và nêu cách làm TN
GV: Y/c HS trả lời C2 
GV : Qua kết quả TN trên ta rút rađược kết luận gì ? 
HS: Thảo luận nhóm và đưa ra dự đoán .
HS: Cực bắc của kim nam châm bị hút 
 Cực nam của kim nam châm bị đẩy
 -Vì cực từ của ống dây thay đổi 
HS: Làm TN (H35.2)
HS: Nếu bắt đầu cực nam châm bị hút thì khi đổi chiều dòng điện thì cực nam nam châm bị hút .
Khi D Đ X C chạt qua ống dây thì 
 cực N của NC lần lượt bị hút ,đẩy.
II.Tác dụng từ của dòng điện XC:
1, Thí nghiệm : 
C2 : - trong trường hỡp sử dụng dũng điện khụng đổi , nếu lỳc đầu cực N của thanh nam chõm bị hỳt thỡ khi đổi chiều dũng điện nú sẽ bị đẫy và ngược lại . 
- khi dđxc chạy qua ống dõy thỡ cực N của thanh nam chõm lần lược bị hỳt , đẫy ng nhõn là do dđ luõn phiờn đổi chiều . 
2,KL: lực từ đổi chiều khi dũng điện đổi chiều . 
Hoaùt ủoọng 3 (6P): Tìm hiểu các dụng cụ đo, cách đo CĐDĐ và HĐT của dòngđiện xoay chiều .
HOAẽT ẹOÄNG GIAÙO VIEÂN
HOAẽT ẹOÄNG HOẽC SINH
KTCĐ
GV: Ta đã biết cách dùng ampekế và vôn kế 1chều(DC) để đo...mạch điện 1chiều. Có thể dùng dụng cụ này để đo....mạch điện XC hay kh?
 Nếu dùng thì sẽ có hiện tượng gì xẩy ra với kim của các dụng cụ đo?
GV: Tiến hành TN dùng vôn kế đo dòng điện 1 chiều(H34.4).Kim của vôn kế quay theo chiều nào khi ta đổi chiều dòng điện .
GV: Tiến hành TN dùng vôn kế đo dòng điện xoay chiều(H34.5).
-Mắc vôn kế 1 chiều vào chốt lấy điện XC.
GV: Muốn đo HĐT của D Đ xoay chiều ta dùng vôn kế xoay chiều.
GV: Vôn kế XC có gì khác với vôn kế 1 chiều.
GV: Giới thiệu: Vônkế XC có kí hiệu (AC) 
? Kim của vôn kế chỉ bao nhiêukhi mắc vôn kế vào hai chốt lấy điện xoay chiều 6V.
? Đổi chổ hai chốt lấy điện thì kim của điện kế có quay ngược không ? Số chỉ bao nhiêu ?
GV: Cách mắc ampekế và vôn kế xoay chiều vào mạch điện có gì khác với cách mắc ampekế và vôn kế 1 chiều?
GV: CĐDĐ và HĐT của D Đ xoay chiều luôn luôn thay đổi .
 Vậy các giá trị đó cho ta biết giá trị nào ?
GV: Giá trị hiệu dụng không phải là giá trị trung bình mà là do kết quả tương đương với dòng điện 1 chiều có cùng giá trị .
GV: CĐDĐ và HĐT hiệu dụng của dòng điện XC được gọi tắt là gì? 
HS: Nêu dự đoán.
-Khi đổi chiều D Đ thì kim điện kế quay theo chiều ngược lại.
HS: Quan sát.
HS: Kim vôn kế đứng yên.
HS: Trên vôn kế xoay chiều không có chốt (+) và chốt (-)
HS: ...Chỉ 6V
HS: Không : Số chỉ vẫn là 6V
HS: Khi mắc.... vào nguồn điện xoay chiều không cần phân biệt chốt của chúng .
HS: Giá trị hiệu dụng của HĐT và cường độ dòng điện xoay chiều 
HS:CĐDĐ và HĐT của dòng điện xoay XC
III.ĐoCĐDĐ và HĐTcủa mạch điện XC:
1, Quan sát GV làm TN :
C1 : 
Hoaùt ủoọng 4 (6P): VẬN DỤNG 
HOAẽT ẹOÄNG GIAÙO VIEÂN
HOAẽT ẹOÄNG H S
KTCĐ
GV: Y/c HS hoàn thành C3(SGK)
GV: Y/c HS hoàn thành C4(SGK)
* TÍCH HỢP MễI TRƯỜNG : 
- Kiến thức về mụi trường:
+ Việc sử dụng dũng điện xoay chiều là khụng thể thiếu trong xó hội hiện đại. Sử dụng dũng điện xoay chiều để lấy nhiệt và lấy ỏnh sỏng cú ưu điểm là khụng tạo ra những chất khớ gõy hiệu ứng nhà kớnh, gúp phần bảo vệ mụi trường.
+ Tỏc dụng từ của dũng điện xoay chiều là cơ sở chế tạo cỏc động cơ điện xoay chiều. So với cỏc động cơ điện một chiều, động cơ điện xoay chiều cú ưu điểm khụng cú bộ gúp điện, nờn khụng xuất hiện cỏc tia lửa điện và cỏc chất khớ gõy hại cho mụi trường.
HS: Thực hiện cỏ nhõn 
IV. Vận dụng: 
(C3) Sáng như nhau : Vì HĐT hiệu dụng của DĐXC
Tương đương với HĐT của DĐ 1 chiều có cùng giá trị.
C4) Có: vì D Đ XC chạy vào cuộn dâycủa nam châm điện và tạo ra một từ trường biến đổi , do đó trong cuộn dây B xuất hiện dòng điện cảm ứng .
4/ Cuỷng coỏ – toồng keỏt (04p) : * Củng cố: Bài học hôm nay em rút ra được điều gì? T/d nào của dòng điện xoay chiều khác với dòng điện 1 chiều .
? Mắc Vôn kế và Ampekế xoay chiều khác với mắc . vôn kế và ampekế 1chiều ở chổ nào?
5/ Hửụựng daón hoùc sinh veà nhaứ (2p) : Học thuộc mục ghi nhớ (SGK) . Đọc thêm mục “có thể em chưa biết” (SGK) .Làm các bài tập :(SBT)
IV – RUÙT KINH NGHIEÄM