Kế hoạch bài học Địa lý 7 - Tiết 25, Bài 22: Hoạt động kinh tế của con người ở đới lạnh - Lê Hoàng Phương

Bài 22 - Tiết: 25
Tuần 13
HOẠT ĐỘNG KINH TẾ CỦA 
CON NGƯỜI Ở ĐỚI LẠNH
1/ MỤC TIÊU:
 1.1/ Kiến thức:
- HS biết: Trình bày và giải thích ở mức độ đơn giản các hoạt động kinh tế cổ truyền của con người ở đới lạnh. Trình bày và giải thích ở mức độ đơn giản các hoạt động kinh tế hiện đại của con người ở đới lạnh
- HS hiểu: Đặc điểm sinh sống của con người ở đới lạnh. : Một số vấn đề lớn phải giải quyết ở đới lạnh
 1.2 Kỹ năng: 
	- HS thực hiện được: Phân tích mối quan hệ giữa hoạt động kinh tế của con người với nguồn tài nguyên sinh vật ở MT đới lạnh. KNS như tư duy, giao tiếp và tự nhận thức
- HS thực hiện thành thạo: Quan sát tranh, ảnh nhận xét được hoạt động kinh tế ở đới lạnh .
* Kĩ năng sống : 
- Tư duy:
+ Tìm kiếm và xử lí thông tin qua bài viết, biểu đồ và tranh ảnh về các dân tộc và hoạt động kinh tế của các dân tộc ở phương Bắc; về vấn đề nghiên cứu và khai thác môi trường ở đới lạnh.
+ Phê phán những tác động tiêu cực của con người tới môi trường.
- Giao tiếp: Phản hồi/lắng nghe tích cực ; trình bày suy nghĩ/ý tưởng , hợp tác, giao tiếp khi làm việc nhóm.
- Tự nhận thức : Tự tin khi trình bày 1 phút kết quả làm việc nhóm
 1.3 Thái độ 
- Thói quen: GD ý thức học bộ môn
- Tính cách: GDBVMT, Sử dụng NLTK & HQ
2. NỘI DUNG HỌC TẬP
	- Hoạt động kinh tế của các dân tộc ở phương Bắc
	- Việc nghiên cứu và khai thác môi trường
3. CHUẨN BỊ
- GV: Tranh cảnh quan đới lạnh
- HS: SGK, tập ghi, tập bản đồ
4. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
 4.1 Ổn định tổ chức và kiểm diện : KDSS
 4.2 Kiểm tra miệng
 - Câu 1( 8đ ): Đặc điểm khí hậu môi trường đới lạnh? Xác định vị trí của môi trường đới lạnh 
 - Đáp án câu 1: 
 + Đới lạnh nằm trong khỏang từ 2 vòng cực g 2 cực 
 + Khí hậu khắc nghiệt, lạnh lẽo, mùa đông rất dài, mưa ít và chủ yếu dưới dạng tuyết rơi, đất đóng băng quanh năm
 + Nguyên nhân: nằm ở vĩ độ cao 
 - Câu 2 ( 2đ ): Kiểm tra sự chuẩn bị bài mới của HS
 Ở đới lạnh có những hoạt động kinh tế nào?
 - Đáp án câu 2: Chăn nuôi tuần lộc, săn bắn động vật, khai thác thiên nhiên...
 4.3. Tiến trình bài học
Hoạt động 1 : Hoạt động kinh tế của các dân tộc ở phương Bắc
1. Mục tiêu:
- Kiến thức: Trình bày và giải thích ở mức độ đơn giản các hoạt động kinh tế cổ truyền của con người ở đới lạnh. Đặc điểm sinh sống của con người ở đới lạnh
- Kĩ năng : Quan sát tranh ảnh và nhận xét một số hoạt động kinh tế cổ truyền ở đới lạnh 
2. Phương pháp,phương tiện dạy học:
-Phương pháp: Đàm thoại,trực quan, thảo luận nhóm
-Phương tiện dạy học: Tranh cảnh quan môi trường đới lạnh
3. Các bước của hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Bước 1 ( 1 phút )
Giới thiệu bài:Ở hoang mạc, khi khai thác con người phải đối mặt với cái nóng và cái khô hạn khắc nghiệt .Còn ở đới lạnh con người phải khắc phục cái giá lạnh và khô hạn đem lại . Vậy các dân tộc phương Bắc đã chinh phục, khai thác kinh tế nơi đây như thế nào ? Bài học hôm nay sẽ trả lời câu hỏi này ?
Bước 2 ( 20 phút )
Tìm hoạt động kinh tế ở đới lạnh
- GV : Cho HS quan sát H22.1 trong SGK
- GV: Cho biết tên các dân tộc đang sống ở đới lạnh phương Bắc và hoạt động kinh tế của họ?
- HS: Các dân tộc sống chủ yếu bằng nghề chăn nuôi gồm: người Chúc, Iakét, Xamôiyét ở Bắc Á, người Lapông ở Bắc Âu 
- GV: Địa bàn cư trú của các dân tộc sống chủ yếu bằng nghề chăn nuôi và săn bắt ?
- HS: Các dân tộc sống chủ yếu bằng nghề săn bắt gồm người Inúc ở Bắc Mĩ 
- GV: Theo các em số dân sinh sống ở đới lạnh như thế nào ? Nguyên nhân?
* Thảo luận nhóm và rèn kĩ năng sống( 3 phút )
- Câu hỏi: Con người sinh sống chủ yếu ở đâu? Nguyên nhân? 
- HS thảo luận và báo cáo kết quả: Chỉ sinh sống ở ven bờ biển Bắc Âu, Bắc Á, Bắc Mĩ, Đông và Nam đảo Grơnlen mà không sống ở gần cực Bắc hoặc ở Châu nam cực vì ở gần 2 cực rất lạnh và không có nguồn thực phẩm cần thiết cho con người 
- GV: Yêu cầu HS quan sát H22.2, 22.3 và mô tả lại quang cảnh trong ảnh :
- HS:
 + H22.2 : Là cảnh 1 người Lapông đang chăn thả đàn tuần lộc trên đài nguyên tuyết trắng với các đám cây bụi thấp bị tuyết phủ .
 + H22.3 : Là cảnh 1 người Inúc đang ngồi trên xe trượt tuyết do chó kéo để câu cá ở 1 lổ được khoét trong lớp băng đóng trên mặt sông . Vài con cá câu được để bên cạnh, trang phục toàn bằng da, đặc biệt là đeo kính mát đen sậm để chống lại ánh sáng chói phản xạ trên mặt tuyết trắng.
- GV: Qua mô tả, hãy cho biết hoạt động kinh tế cổ truyền của đới lạnh? 
1. Hoạt động kinh tế của các dân tộc ở phương Bắc
- Đới lạnh có ít nguời sinh sống nhất trên Trái đất. Nguyên nhân do khí hậu khắc nghiệt và lạnh giá
- Phân bố: Tập trung ở ven bờ biển phía Bắc của các châu lục.
- Hoạt động kinh tế cổ truyền: chủ yếu là chăn nuôi tuần lộc, săn bắn động vật để lấy lông, mỡ, thịt, da
Hoạt động 2 : Việc nghiên cứu và khai thác môi trường ở đới lạnh
1. Mục tiêu:
- Kiến thức: Trình bày và giải thích ở mức độ đơn giản các hoạt động kinh tế hiện đại của con người ở đới lạnh. Một số vấn đề lớn phải giải quyết ở đới lạnh
- Kĩ năng : Quan sát và khai thác kiến thức từ H 22.1; 22.4; 22.5 (SGK ) 
2. Phương pháp,phương tiện dạy học:
-Phương pháp: Đàm thoại,trực quan
-Phương tiện dạy học: H 22.1; 22.4; 22.5 ( SGK )
3. Các bước của hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Bước 1 ( 15 phút )
Tìm hiểu việc khai thác và nghiên cứu ở đới lạnh
- GV: Quan sát H 22.1; 22.4; 22.5 
- GV : Môi trường đới lạnh có những tài nguyên gì? Hoạt động kinh tế hiện đại ở đới lạnh.
- GV: Hãy mô tả quang cảnh của H22.4, 22.5 và cho biết hoạt động kinh tế của con người ở đới lạnh ?
- HS: 
 + Ảnh 22.4 : là 1 dàn khoan dầu mỏ trên biển Bắc, giữa các tảng băng trôi.
 + Ảnh 22.5 : là cảnh các nhà KH đang khoan thăm dò địa chất ở Châu nam cực. Phía xa có các căn lều trắng họ sống và làm việc trong mùa hạ, mùa đông họ sống và làm việc ở các trạm nghiên cứu ven bờ biển để tránh lạnh và bảo tuyết .
- HS: Nuôi thú có lông quý ( cáo bạc, chồn đen ), đánh bắt cá voi, khai thác kim cương vàng
- GV: Để làm được đòi hỏi cần phải có điều gì ?
- GV: Những vấn đề cần phải giải quyết hiện nay ở đới lạnh là gì? Hướng khắc phục?
- HS:
 + Chưa khai thác hết tiềm năng do khí hậu quá lạnh, mặt đất đóng băng quanh năm, có mùa đông dài, thiếu nhân công
 + Nguy cơ tuyệt chủng của 1 số loài động vật quý hiếm
 + Bảo vệ các loài động vật quý hiếm, cải tạo môi trường, đào tạo nhân lực .
* GDBVMT ( 3 phút )
- Việc khai thác tài nguyên quá mức. GV lưu ý HS vấn đề bảo vệ động vật quí hiếm do bị săn bắt quá mức như chống lại các tàu săn bắt cá voi Nhật Bản của tổ chức Hòa Bình xanh
- Nhắc cho HS nhớ lại các vấn đề về môi trường :
 + Ở đới nóng : xói mòn đất, suy giảm diện tích rừng.
 + Ở đới ôn hòa : ô nhiễm không khí, ô nhiễm nước 
* GD sử dụng NLHQ & TK ( 3 phút )
- GV : Chúng ta cần phải bảo vệ và sử dụng nguồn tài nguyên khoáng sản như thế nào
- HS : Khoáng sản là nguồn tài nguyên có thể cạn kiệt vì vậy sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên ( dầu khí ), khai thác, mở rộng và sử dụng nguồn năng lượng mới 
2. Việc nghiên cứu và khai thác môi trường ở đới lạnh
- Hoạt động kinh tế hiện đại: khai thác tài nguyên thiên nhiên, chăn nuôi thú có lông quý
- Nguyên nhân: khoa học kỹ thuật phát triển
- Những vấn đề lớn phải giải quyết ở đới lạnh
 + Thiếu nhân lực để phát triển kinh tế
 + Nguy cơ tuyệt chủng của 1 số loài động vật quý hiếm
5 / Tổng kết và hướng dẫn học tập
 5.1/ Tổng kết 
- Câu 1: Tại sao cho đến nay nhiều tài nguyên thiên nhiên ở đới lạnh vẫn chưa được khai thác ?
- Đáp án câu 1: Chưa khai thác hết tiềm năng do khí hậu quá lạnh, mặt đất đóng băng quanh năm, có mùa đông dài, thiếu nhân công
	- Câu 2: Những hoạt động kinh tế chính ở đới lạnh
	- Đáp án câu 2: 
+ Hoạt động kinh tế cổ truyền: chủ yếu là chăn nuôi tuần lộc, săn bắn động vật để lấy lông, mỡ, thịt, da
+ Hoạt động kinh tế hiện đại: khai thác tài nguyên thiên nhiên, chăn nuôi thú có lông quý
 5.2/ Hướng dẫn học tập 
	- Đối với bài học ở tiết này 
	+ Học bài, trả lời câu 1,2,3 trang 73 trong SGK
	+ Làm bài tập bản đồ
 	- Đối với bài học ở tiết học tiếp theo
 	+ Chuẩn bị bài 23 MÔI TRƯỜNG VÙNG NÚI
 	+ Vùng núi có đặc điểm gì?
 	+ Khí hậu và thực vật thay đổi như thế nào ? 
6./ PHỤ LỤC