Hệ thống câu hỏi phát triển năng lực môn Lịch sử lớp 6

HỆ THỐNG CÂU HỎI PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC MÔN LỊCH SỬ LỚP 6
I. Thông hiểu:
 1. Lịch sử là gì ? Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử?
 - Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ.
 - Lịch sử còn là một khoa học, có nhiệm vụ tìm hiểu và khôi phục lại quá khứ của con người và XH loài người
 - Để biết và dựng lại lịch sử người ta dựa vào 3 nguồn tư liệu:
 + Tư liệu truyền miệng + Tư chữ viết + Tư liệu hiện vật
 2. Vì sao phải xác định thời gian? Người xưa đã tính thời gian bằng cách nào?
 - Xác định thời gian là một nguyên tắc cơ bản trong việc học tập và tìm hiểu lịch sử
 - Cách tính:
 + Dựa vào chu kì chuyển động của Mặt Trăng xoay quanh Trái Đất người ta tính được thời gian Âm lịch.
 + Dựa vào chu kì chuyển động của Trái Đất xoay quanh Mặt Trời người ta tính được thời gian Dương lịch.
 3. Những lí do cơ bản dẫn đến sự hình thành nhà nước Văn Lang?
 - Ở thế kỉ VIII - VII TCN ven sông lớn ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ hình thành những bộ lạc lớn, sản xuất phát triển, nảy sinh mâu thuẫn giàu nghèo.
 - Nhân dân chống lũ lụt bảo vệ mùa màng cần thiết phải có người chỉ huy
 - Đấu tranh chống xâm lược và giải quyết xung đột giữa các bộ tộc.
 → Nhà nước Văn Lang ra đời
 4. Kinh tế chủ đạo của các quốc gia cổ đại phương Đông là gì? Vì sao? 
 - Kinh tế chủ đạo là nghề nông trồng lúa nước. 
- Vì: Các quốc gia cổ đại phương Đông được hình thành trên lưu vực các con sông lớn.
 Đây là vùng đất đai phì nhiêu màu mở do phù sa các con sông bồi đấp nên rất thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, đặc biệt là trồng cây lúa nước.
 5. Nước Âu Lạc sụp đổ trong hoàn cảnh nào? 
 - Năm 207 TCN Triệu Đà lập nước Nam Việt, đem quân đánh Âu Lạc .
 - Âu Lạc với vũ khí tốt tinh thần chiến đấu dũng cảm đã giữ được nền độc lập . 
 - Triệu Đà biết không thể đánh bại xin hòa và dùng mưu kế chia rẽ nội bộ. 
 - Năm 179 Triệu Đà tấn công Âu Lạc, An Dương Vương chủ quan không đề phòng lại mất tướng giỏi nên thất bại nhanh chóng . Nước Âu Lạc rơi vào ách thống trị của nhà Triệu
II.Vận dụng:
 6. Dựa vào đâu để khẳng định nước ta xưa kia là một trong những chiếc nôi của loài người?
- Việt Nam là một trong những chiếc nôi của loài người. 
- Vì: Dấu vết của người tối cổ được tìm thấy ở nhiều nơi trên đất nước ta: 
 + Hang Thẩm Hai, Thẩm Khuyên ( Lạng Sơn ), tìm thấy chiếc răng của người tối cổ
 + Núi Đọ ( Thanh Hóa ), Xuân Lộc ( Đồng Nai ), tìm thấy nhiều công cụ đá ghè đẽo thô sơ.
7. Vì sao nói việt Nam là quê hương của nghề trồng lúa nước?
- Việt Nam là một trong những quê hương của nghề trồng lúa nước.
- Vì dấu tích được tìm thấy ở di chỉ Hoa Lộc, Phùng Nguyên (Cuốc đá, vết gạo cháy)
 - Cây lúa nước được trồng ven các con sông lớn: Sông Mã, sông Cả, sông Thu Bồn 
 8.Thuật luyện kim được phát minh như thế nào? Việc phát minh ra thuật luyện kim có ý nghĩa như thế nào? 
- Trong quá trình làm đồ gốm người Phùng Nguyên, Hoa Lộc phát hiện ra kim loại , từ đó phát minh ra thuật luyện kim
- Đây là bước tiến mới trong việc chế tạo ra công cụ. -> Công cụ bằng kim loại thay thế dần công cụ bằng đá.
 9. Sự phân công lao động được hình thành như tế nào? 
 - Thuật luyên kim, nghề nông trồng lúa nước ra đời → con người phải chuyên tâm làm một công vệc nhất định => sự phân công lao động hình thành:
 + Nữ: làm việc nhà, SX nông nghiệp, làm đồ gốm, dệt vải.
+ Nam: một phần làm nông nghiệp, đi săn, đánh cá; một phần chuyên hơn là chế tác công cụ, đúc đồng, làm đồ trang sức ..( gọi chung là nghề thủ công )
 10. Những thành tựu mà cư dân Văn Lang –Âu Lạc để lại cho chúng ta là gì?
 - Tổ quốc 
 - Thuật luyện kim 
 - Nghề trồng lúa nước.
 - Phong tục tập quán
 - Bài học đầu tiên về công cuộc dựng nước và giữ nước.
 11. Tường thuật cuộc kháng chiến chống Tần cuối thế kỉ III TCN của Người Tây Âu- Lạc Việt ?
 - Năm 218TCN vua Tần cho quân tấn công xuống phia Nam để mở rộng bờ cõi . 
 - Sau 4 năm kéo đến Bắc Văn Lang ( nơi cư dân Lạc Việt và Âu Việt sinh sống)
 - Cuộc kháng chiến bùng nổ. Người thủ lĩnh Tây Âu bị giết, nhưng nhân dân Tây Âu – Lạc Việt không chịu đầu hàng. Họ tôn người kiệt tuấn là Thục Phán lên làm tướng, ngày ở trong rừng, đêm ra đánh quân Tần.
 - Năm 214, người Việt đã đại phá quân Tần, giết được được Hiệu úy Đồ Thư. Kháng chiến thắng lợi vẽ vang.
 12. Em có nhận định như thế nào về các công trình văn hóa Cổ đại? 
 - Là các công trình vĩ đại thể hiện tài năng và óc sáng tạo của con người
 - Là nền tảng cho sự phát triển của nền văn minh nhân loại.
 13. Qua việc tìm hiểu về sự tiến hóa của loài người, theo em điều gì sáng tạo ra con người? Chứng minh?
 - Lao động sáng tạo ra con người
 - Vì thông qua lao động, con người có sự vận động cơ thể và khối óc
 - Chính điều đó giúp nảo phát triển và cơ thể tiến hóa hơn so với các loài động vật khác 
 14. So sánh sự khác nhau về thời gian, địa điểm hình thành và kinh tế chính của các quốc gia cổ đại phương đông và phương Tây?
 + Thời gian:
 - Phương Đông: Cuối thiên niên kỉ IV đầu thiên niên kỉ III TCN 
 - Phương Tây: Đầu thiên niên kỉ I TCN 
 + Địa điểm : 
 - Phương Đông: Trên lưu vực các dòng sông lớn:
 Sông Nin ở Ai Cập; Sông Ơ-phơ-rát và Ti-gơ-rơ ở Lưỡng Hà 
 Sông Ấn, sông Hằng ở Ấn Độ; Sông Hoàng Hà , Trường Giang ở Trung Quốc 
 - Phương Tây: Trên bán đảo Ban căng và Italia hình thành 2 quốc gia Rô-ma, Hi Lạp
 + Kinh tế chính:
 - Phương Đông: kinh tế chính là nông nghiệp; biết đào kênh, đấp đê, làm thủy lợi; thu hoạch lúa ổn định
 - Phương Tây: Thủ công nghiệp và thương nghiệp; trồng nho, ô liu
 15. Trình bày điểm mới trong đời sống tinh thần của người nguyên thủy thời Hòa Bình- Bắc Sơn?
 - Làm và sử dụng đồ trang sức 
 - Biết vẽ hình mô tả cuộc sống tinh thần của mình 
 - Biết chôn cất người chết kèm theo công cụ lao động