Giáo án Vật lý lớp 9 tiết 29: Lực điện từ

Ngày dạy :05 /12/2008
94 : T1	 95 : T3 96 : T2
	 Tuần 15 HKI Tiết 29
LỰC ĐIỆN TỪ
I/ Mục tiêu :
- Mô tả được thí nghiệm chứng tỏ tác dụng của lực điện từ lên đoạn dây dẫn thẳng có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường.
- Vận dụng được qui tắc bàn tay trái biểu diễn lực điện từ tác dụng lên dòng điện thẳng đặt vuông góc với đường sức từ và chiều.
- Rèn luyện tính chính xác, khoa học.
II/ Phương pháp dạy : Thảo luận nhóm, Tổ chức TN, vấn đáp, gợi mở.
III/ Chuẩn bị : 
 1/ Đối với GV :
 Hình 27.1; 27.2; 27.3; 27.4 và 27.5SGK/trang 73,74 và 75
 2/ Đối với HS : 6 nhóm 
+ Một đoạn dây dẫn.
+ Một giá TN.
+ Một biến trở.
+ Một nguồn 6V.
+ Một Ampe kế.
+ Một khoá.
+ 5 đoạn dây nối.
+ một nam châm chữ U.
IV/ Lên lớp :
 1. Ổn định lớp : Kiểm diện sĩ số lớp (1/ )
94 : 	95 : 	96 :
 2. KTBC : ( 5ph )
 O Quan sát hình 26.2; em hãy cho biết cấu tạo của loa điện? ( 4đ )
 O Quan sát hình 26.3/71, tại sao khi đóng công tắc K ở mạch 1 thì động cơ M ở mạch 2 làm việc ? ( 4đ )
 O Trong các thiết bị sau, thiết bị nào không dùng NCĐ và NCVC : (2đ)
A. Điện thoại C. Công tắc điện (loại thường)
B. Chuông điện. D. Loa điện.
 -Gồm : ống dây L đặt trong từ trường của nam châm mạnh E, một đầu gắn chặt màng loa M.
 -Vì khi có dòng điện chạy qua trong mách thì NCĐ hút thanh sắt và đóng mạch 2.
 - Chọn C
 3. Bài mới :
Hoạt động Thầy và Trò
Nội dung
& Hoạt động 1 : Nhận thức vấn đề bài học.
 O Em hãy mô tả lại thí nghiệm Ơxctet ?
HS trả lời.
 O Thí nghiệm này chứng tỏ cho ta biết điều gì ? ( dòng điện sinh ra từ trường ).
 ù Vậy NC có tác dụng lực lên dòng điện hay không?
à Vào bài mới.
& Hoạt động 2 : Tìm hiểu nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của loa điện.
 Ù HS đọc phần thí nghiệm SGK/73 – Quan sát tranh 27.1
 Ù GV yêu cầu HS nhận biết dụng cụ thí nghiệm, cách mắc.
 Ù GV giới thiệu dụng cụ TN và cách tiến hành TN – Các nhóm trưởng lên nhận dụng cụ – Điều khiển nhóm làm TN.
 Ù HS thảo luận, trả lời kết quả C1
 o C1 ?/73
 o Lực này do dâu mà có ? ( do từ trường của nam châm sinh ra )
 Ù GV giới thiệu lực điện từ ( chú ý phương đặt dây và phương của đường sức từ ).
 O Ta rút ra kết luận gì về tác dụng của từ trường lên đoạn dây có dòng điện chạy qua khi đặt trong nó ?
 ù Vậy lực này có chiều xác định ntn? Phụ thuộc vào yếu tố nào ? 
 & Hoạt động 3 : Tìm hiểu chiều của lực điện từ.
 Ù GV yêu cầu HS đọc phần thí nghiệm SGK/73
 o Thí nghiệm này ta cần đạt mục tiêu gì ?
 Ù HS tiến hành TN – Thảo luận rút ra nhận xét.
 Ù Gọi HS nêu hiện tượng xảy ra.
 O Vậy ta rút ra kết luận gì ? 
Hoạt động 4 : Tìm hiểu qui tắc bàn tay trái.
 ù Làm thế nào để xác định chiều của lực điện từ khi biết chiều dòng điện chạy qua dây dẫn và chiều đường sức từ ?
 Ù Yêu cầu HS đọc phần thông tin SGK/74.
 Ù GV kết hợp hình 27.2 giúp HS vận dụng qui tắc bàn tay trái.
 Ù HS kiểm tra lại kết quả TN bằng qui tắc bàn tay trái.
+
-
 O Vậy nếu biết chiều của lực điện từ F và chiều đường sức từ B ta có thể xác định chiều của I bằng qui tắc này không ? ( được )
 Ù GV nêu phương pháp xác định ( )
Hoạt động 5 : Vận dụng.
 Ù GV treo H.27.3, 27.4 – HS quan sát.
 Ù HS đọc câu hỏi – Làm việc cá nhân – Trả lời xác định trên hình
 o C2 ?/74
 o C3 ?/74
 Ù Gọi HS khác nhận xét – GV nhận xét.
 Ù GV yêu cầu HS làm bài tập :
S
 I à ( Không có lực 
 điện từ F vì B // dây )
N
 Ù HS làm việc cá nhân – Trả lời
 Ù HS làm việc theo nhóm câu hỏi C4 ?/74 – Trả lời
 o C4 ?/74
Tiết 29 : LỰC ĐIỆN TỪ
I/ Tác dụng của từ trường lên dây dẫn có dòng điện : 
 1/ Thí nghiệm :
SGK TRANG 73
C1 : Chứng tỏ đoạn dây AB có lực từ tác dụng
 2/ Kết luận : Từ trường tác dụng lực lên đoạn dây có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường, lực đó gọi là lực điện từ.
II/ Chiều của lực điện từ – Qui tắc bàn tay trái :
 1/ Chiều của lực điện từ phụ thuộc vào những yếu tố nào ?
Thí nghiệm : 
SGK TRANG 73
 b) Kết luận : Chiều của lực điện từ tác dụng lên dây dẫn AB phụ thuộc vào chiều dòng điện chạy trong dây dẫn và chiều của đường sức từ.
 2/ Qui tắc bàn tay trái : “ Đặt bàn tay trái sao cho các đường sức từ hướng vào lòng bàn tay, chiều từ cổ tay đến ngón tay giữa hướng theo chiều dòng điện thì ngón tay cái choãi ra 900 chỉ chiều của lực điện từ.
 III/ Vận dụng : 
 C2 : dong điện có chiều đi từ B đến A 
 C3 : Đường sức từ của nam châm có chiều đi từ dưới lên trên.
C4 : - 27.5a : F1 , F2 làm quay khung theo chiều kim đồng hồ.
- 27.5b : không có tác dụng làm quay khung.
- 27.5c : làm quay khung ngược chiều kim đồng hồ.
 4/ Củng cố : ( 5ph )
 O Chiều của lực điện từ F phụ thuộc vào các yếu tố nào ?
 O Phát biểu qui tắc bàn tay trái ?
Aùp dụng : Xác định F
N
S
 I
 Ä F phụ thuộc vào B và I
 Ä Mục 2.II tiết 29
 I
 F
 5/ Dặn dò :( 1ph )
+ Học thuộc bài.	+ Làm bài 27.1 à 27.5/ SBT trang 33,34
+ CB : “ ĐỘNG CƠ ĐIỆN MỘT CHIỀU ”
V/ RÚT KINH NGHIỆM :
Ưu Điểm
Tồn tại
-Chuẩn bị :
-Nội dung :
-Phương pháp: