Giáo án Vật lý 9 - Tiết 55-58 - Năm học 2015-2016 - Nguyễn Thị Thu
SỰ PHÂN TÍCH ÁNH SÁNG TRẮNG
I. Mục tiêu:
1 . Kiến thức :
- Phát biểu được khẳng định: Trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm sáng màu khác nhau.
- Trình bày và phân tích được TN phân tích ánh sáng trắng bằng lăng kính để rút ra kết luận: Trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm sáng màu.
- Trình bày và phân tích được TN phân tích ánh sáng trắng bằng đĩa CD để rút ra được kết luận trên .
2 . Kĩ năng :
- Quan sát thí nghiệm .
- Giải thích được một số hiện tượng thực tế .
3 . Thái độ :
- Phát huy được sự đam mê khoa học
4.Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: tự học giải quyết vấn đề, tư duy, tự quản lý, giao tiếp, hợp tác.
- Năng lực chuyên biệt: Sử dụng thiết bị và đồ dùng dạy học và các hình ảnh trong SGK.
II. Phương pháp, kỹ thuật, hình thức tổ chức dạy học và thiết bị dạy học.
1.Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình,
2.Hình thức tổ chức: Lớp.
3.Phương tiện, thiết bị dạy học:
- 1 Một số nguồn phát ánh sáng màu như đèn LED, bút Laze, các đèn phóng điện
- Một số đèn phát ánh sáng trắng, một đèn phát ánh sáng màu đỏ và đèn phát sáng xanh. Đèn phát ánh sáng trắng có thể là một đèn pin. Đèn phát ánh sáng màu vẫn có thể dùng đèn pin có bóng điện được bọc bằng các giấy bóng kính màu.
- Một bộ các tấm lọc màu đỏ, vàng, lục, lam, tím .
và sửa sai. GV : Nêu các câu hỏi gợi ý HS trả lời ? Biểu hiện cơ bản của mắt cận là gì ? ? Mắt không cận và mắt cận thì mắt nào nhìn được xa hơn ? Mắt cận nặng hơn thì nhìn được các vật gần hơn? Từ đó suy ra Hoà và Bình ai cận hơn ai? HS : đọc kĩ yêu cầu đề bài HS : Trả lời phần a của câu hỏi HS : Trả lời phần b của câu hỏi B . Bài tập : Bài 1 : (Về hiện tượng khúc xạ ánh sáng) O B C Q D A P I M F' F 0 A' B' I A B Bài 2: OA = 16cm OF = 12cm AB = 1cm đo được A'B' = 3cm Vậy A'B'/AB = 3 Vậy ảnh cao gấp 3 lần vật. *∆OAB và ∆OA’B’. Có : (1) *∆F’OI và ∆F’A’B’. Có : Mà OI = AB VÀ F’A’ = OA’ – OF’ => ( 2 ) Từ 1,2 => ó 16 (OA’- 12) = 12.OA’ 16.OA’ - 192 = 12.OA’ 4.OA’ = 192 OA’ = 48 ( cm ) Thế vào (1) : = = A’B’ = 3 AB Bài 3: a/ Hoà bị cận nặng hơn Bình vì điểm các viễn của Hoà ở gần mắt hơn điểm cực viễn của Bình b/ Thấu kính phân kì, Kính của Hoà có tiêu cự ngắn hơn ( kính của Hoà có tiêu cự 40cm, kính của Bình có tiêu cự 60cm) Hoạt động 3 : Củng cố - Dặn dò (3’) Gv : Dặn dò hs về nhà học bài , làm bài tập từ 1 - 10 sbt 9 và soạn trước bài mới Rút kinh nghiệm : . . Ngày soạn : 19 / 03 / 2016 Tuần : 29 Ngày dạy : 25 / 03 / 2016 Tiết : 56 ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Mục tiêu: 1 . Kiến thức : - Nêu được thí dụ về nguồn gốc phát ra ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu. - Nêu được thí dụ về viếc tạo ra ánh sáng màu bằng các tấm lọc màu. - Giải thích được sự tạo ra ánh sáng màu bằng các tấm lọc màu trong một số ứng dụng thực tế. 2 . Kĩ năng : Quan sát , liên hệ thực tế giải thích hiện tượng . 3 . Thái độ : - Phát huy được sự đam mê khoa học - Bồi dưỡng thế giới quan duy vật biện chứng 4.Định hướng phát triển năng lực: - Năng lực chung: tự học giải quyết vấn đề, tư duy, tự quản lý, giao tiếp, hợp tác. - Năng lực chuyên biệt: Sử dụng thiết bị và đồ dùng dạy học và các hình ảnh trong SGK. II. Phương pháp, kỹ thuật, hình thức tổ chức dạy học và thiết bị dạy học. 1.Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình, 2.Hình thức tổ chức: Lớp. 3.Phương tiện, thiết bị dạy học: - 1 Một số nguồn phát ánh sáng màu như đèn LED, bút Laze, các đèn phóng điện - Một số đèn phát ánh sáng trắng, một đèn phát ánh sáng màu đỏ và đèn phát sáng xanh. Đèn phát ánh sáng trắng có thể là một đèn pin. Đèn phát ánh sáng màu vẫn có thể dùng đèn pin có bóng điện được bọc bằng các giấy bóng kính màu. - Một bộ các tấm lọc màu đỏ, vàng, lục, lam, tím. III. Mô tả mức độ nhận thức: 1.Bảng mô tả 4 mức độ nhận thức: Cấp độ Tên Chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cấp độ thấp Cấp độ cao - Nguồn phát ra ánh sáng trắng: Mặt Trời, bóng đèn dây tóc (bóng đèn pin; bóng đèn pha xe ôtô, xe máy), ngọn lửa của củi - Nguồn phát ra ánh sáng màu: Các đèn LED thường phát ra màu đỏ, màu vàng, màu lục. Bút laze thường phát ra màu đỏ. Đèn ống dùng trong quảng cáo thường có màu đỏ, màu vàng, màu tím,... - Có thể tạo ra ánh sáng màu bằng cách chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu. - Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng màu đó, nhưng hấp thụ hoàn toàn ánh sáng khác màu. Màu ánh sáng qua một kính lọc màu gọi là màu đơn sắc. Biên tập câu hỏi bài tập kiểm tra đánh giá. Nhận biết: Câu 1 Trong số bốn nguồn sáng sau đây, nguồn nào không phát ra ánh sáng trắng ? A. Bóng đèn pin đang sáng. B. Bóng đèn ống thông dụng. C. Một đèn LED. D. Một ngôi sao. Câu 2. Hãy ghép mỗi phần a, b, c, d với một phần thích hợp 1, 2, 3, 4 để được câu có nội dung đúng. a. Bút laze khi hoạt động thì phát ra ánh sáng b. Chiếu ánh sáng trắng qua một tấm kính màu xanh thì ta được ánh sáng c. Ánh sáng do đèn pha ôtô phát ra là ánh sáng d. Có thể tạo ra ánh sáng vàng bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua một tấm lọc màu 1. trắng. 2. xanh. 3. đỏ. 4. vàng. Đáp án: a-3; b-2; c-1; d-4 Câu 3. Tẩm một ít cồn 900 vào một mẫu bông rồi để vào đĩa đốt, sau đó rác vài hạt muối vào ngọn lửa. Màu của ánh sáng phát ra là màu gì ? Đáp án: Màu vàng IV. Tiến trình bài dạy 1. Ổn định tổ chức 2. Bài mới Hoạt động của GV - HS Nội dung Hoạt động 1 : Tìm hiểu về các nguồn phát ánh sáng trắng và ánh sáng màu ( 10’ ) GV : Hướng dẫn HS đọc tài liệu và quan sát thí nghiệm HS : Đọc tài liệu để có khái niệm về các nguồn phát ra ánh sáng trắng, ánh sáng màu GV : Làm các TN về các nguồn phát ánh sáng trắng, ánh sáng màu ? Nêu các thí dụ khác về nguồn phát ánh sáng trắng, ánh sáng màu HS : Trả lời I . Nguồn phát ánh sáng trắng và ánh sáng màu. 1 .Các nguồn phát ánh sáng trắng . a. Mặt trời là nguồn phát ánh sáng trắng b. Các đèn dây tóc nóng sáng: đèn pha xe ô tô, xe máy, bóng đèn pin phát ra ánh sáng trắng. 2. Các nguồn phát ánh sáng màu a. Các đèn LED phát ra ánh sáng màu đỏ, vàng, hoặc màu lục b. Bút Laze phát ra ánh sáng đỏ c. Đèn ống phát ra ánh sáng màu đỏ, vàng, tím Hoạt động 2 : Nghiên cứu việc tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu ( 20’ ) GV : Tổ chức cho HS làm thí nghiệm như hình 52.1 SGK và các thí nghiệm tương tự khác HS : Làm thí nghiệm theo nhóm ( Mỗi nhóm có một bộ tấm lọc màu khác nhàu để có kết luận tổng quát) trả lời câu hỏi C1 TD: Chùm sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ (xanh, hoặc vàng) cho ánh sáng màu gì - Chùm sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ, chùm sáng xanh qua tấm lọc màu xanh cho chùm sáng màu gì ? - Chùm sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh hoặc chùm sáng xanh đi qua tấm lọc màu đỏ,hoặc chùm sáng vàng đi qua tấm lọc màu lục cho ánh sáng màu gì ? HS : Trả lời . ? Qua các thí nghiệm trên chúng ta rút ra kết luận gì ? HS : trả lời GV : Đánh giá câu trả lời của HS GV : Tổ chức hợp thức hoá kết luận chung. Gv : Yểu cầu hs trả lời C2 . II . Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu. 1 . Thí nghiệm . C1: Chiếu ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ, ta được ánh sáng màu đỏ. Chiếu ánh sáng màu đỏ qua tấm lọc màu đỏ ta được ánh sáng màu đỏ. Chiếu ánh sáng màu đỏ qua tấm lọc màu xanh ta không thu được ánh sáng ,ta thấy tối . 2 . Các thí nghiệm tương tự. 3 . Kết luận: SGK - T138 C2: * Đối với chùm sáng trắng có thể có hai giả thuyết mà ta không biết giả thuyết nào đúng nếu không làm thêm thí nghiệm - Chùm sáng trắng dễ bị nhuộm màu bởi các tấm lọc màu . - Trong chùm sáng trắng có ánh sáng màu đỏ. Tấm lọc màu đỏ cho ánh sáng đỏ đi qua. * Tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ, nên chùm sáng đỏ đi qua được tấm lọc màu đỏ . * Tấm lọc màu xanh hấp thụ mạnh các ánh sáng đỏ , nên ánh sáng đỏ khó đi qua tấm lọc màu xanh và ta thấy tối. Hoạt động 3 : Vận dụng - củng cố( 15’ ) ? Trả lời C3, C4 SGK HS : Cá nhân trả lời C3, C4 GV : Nếu có vấn đề gì khó khăn có thể yêu cầu HS thảo luận nhóm. ? Qua bài học hôm nay chúng ta cần ghi nhớ điều gì ? . Củng cố: ? Lấy TD về các nguồn phát ra ánh sáng trắng, (ánh sáng màu) ? Có những cách nào để tạo ra ánh sáng màu. ? Khi chiếu một chùm sáng màu tím qua tấm lọc màu đỏ ta sẽ thu được gì ? giải thích điều đó như thế nào? Hướng dẫn học ở nhà: Học thuộc lí thuyết và làm bài tập trong sbt từ 1 đến 10 ,soạn trước bài mới . GV : Cho hs làm 2 bài tập : Bài tập 1: Tấm lọc màu nào hấp thụ ít ánh sáng màu lam: A. Đỏ B. Xanh C. Lam D. Lục Bài tập 2: Những cách nào trong cách các sau đây sẽ thu được ánh sáng màu Chàm A. Chiếu chùm sáng màu chàm qua tấm lọc màu chàm B. Chiếu chùm sáng màu trắng qua tấm lọc màu chàm C. Chiếu chùm sáng màu trắng qua tấm lọc màu chàm hoặc màu xanh. D. CảA và B. III . Vận dụng . C3: ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay vàng. Các vỏ nhựa này đóng vai trò như các tấm lọc màu. C4: Một bể nhỏ có thành trong suốt, đứng nước màu, có thể coi là một tấm lọc màu *) Ghi nhớ: (SGK - T138) Rút kinh nghiệm : . .. .. .. .. Ngày soạn : 25 / 03 / 2016 Tuần : 30 Ngày dạy : 28 / 03 / 2016 Tiết : 57 SỰ PHÂN TÍCH ÁNH SÁNG TRẮNG I. Mục tiêu: 1 . Kiến thức : - Phát biểu được khẳng định: Trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm sáng màu khác nhau. - Trình bày và phân tích được TN phân tích ánh sáng trắng bằng lăng kính để rút ra kết luận: Trong chùm sáng trắng có chứa nhiều chùm sáng màu. - Trình bày và phân tích được TN phân tích ánh sáng trắng bằng đĩa CD để rút ra được kết luận trên . 2 . Kĩ năng : - Quan sát thí nghiệm . - Giải thích được một số hiện tượng thực tế . 3 . Thái độ : - Phát huy được sự đam mê khoa học 4.Định hướng phát triển năng lực: - Năng lực chung: tự học giải quyết vấn đề, tư duy, tự quản lý, giao tiếp, hợp tác. - Năng lực chuyên biệt: Sử dụng thiết bị và đồ dùng dạy học và các hình ảnh trong SGK. Phương pháp, kỹ thuật, hình thức tổ chức dạy học và thiết bị dạy học. 1.Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình, 2.Hình thức tổ chức: Lớp. 3.Phương tiện, thiết bị dạy học: - 1 Một số nguồn phát ánh sáng màu như đèn LED, bút Laze, các đèn phóng điện - Một số đèn phát ánh sáng trắng, một đèn phát ánh sáng màu đỏ và đèn phát sáng xanh. Đèn phát ánh sáng trắng có thể là một đèn pin. Đèn phát ánh sáng màu vẫn có thể dùng đèn pin có bóng điện được bọc bằng các giấy bóng kính màu. - Một bộ các tấm lọc màu đỏ, vàng, lục, lam, tím. III. Mô tả mức độ nhận thức: 1.Bảng mô tả 4 mức độ nhận thức: Cấp độ Tên Chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cấp độ thấp Cấp độ cao - Một chùm sáng trắng hẹp đi qua một lăng kính sẽ bị phân tích thành nhiều chùm sáng màu khác nhau nằm sát nhau biến thiên liên tục từ đỏ đến tím (đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím). Vậy, trong ánh sáng trắng có chứa các chùm ánh sáng màu khác nhau. - Chiếu ánh sáng trắng (ánh sáng mặt trời) vào mặt ghi của đĩa CD. Quan sát ánh sáng phản xạ trên đĩa CD, theo các phương khác nhau sẽ thấy ánh sáng màu khác nhau. - Vào đêm Trăng rằm, nếu đặt một gương phẳng ở đáy một chậu nước. Nhìn vào gương ta thấy Mặt trăng có nhiều màu khác nhau, đó là do ánh sáng Mặt Trăng đã bị phân tích. - Khi quan sát các váng dầu mỡ trên mặt nước, bóng bóng xà phòng hay cầu vồng, ta thấy chúng có nhiều màu sắc khác nhau bởi vì chùm ánh sáng Mặt Trời chiếu tới chúng bị phân tích thành nhiều màu khác nhau. Biên tập câu hỏi bài tập kiểm tra đánh giá. Thông hiêu: Câu 1. Cách làm nào dưới đây tạo ra sự trộn các ánh sáng màu ? A. Chiếu một chùm sáng đỏ vào một tấm bìa màu vàng. B. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một kính lọc màu vàng. C. Chiếu một chùm sáng trắng qua một kính lọc màu đỏ sau đó qua kính lọc màu vàng. D. Chiếu một chùm sáng đỏ và một chùm sáng vàng vào một tờ giấy trắng. Đáp án: D (Vì tờ giấy trắng sẽ tán xạ tốt đồng thời cả ánh sáng đỏ và ánh sáng vàng). Câu 2 Hãy ghép mỗi phần a, b, c, d với một phần thích hợp 1, 2, 3, 4 để được câu có nội dung đúng. a. Phân tích một chùm sáng là b. Trộn hai chùm sáng màu với nhau là c. Có nhiều cách phân tích một chùm sáng như: d. Nếu trộn chùm sáng màu vàng với chùm sáng màu lam một cách thích hợp thì 1. ta có thể được chùm sáng màu lục. 2. chiếu chùm sáng cần phân tích qua một lăng kính, chiếu chùm sáng vào mặt ghi của đĩa CD... 3. tìm cách tách từ chùm sáng đỏ ra những chùm sáng màu khác nhau. 4. cho hai chùm sáng đó gặp nhau. Đáp án: a-3; b-4; c-2; d-1 Vận dụng: Câu 3. Nhìn vào các váng dầu, mỡ, bong bóng xà phòng ở ngoài trời, ta có thấy những màu gì? - Ánh sáng chiếu vào các váng hay bong bóng đó là ánh sáng trắng hay ánh sáng màu ? -Có thể coi đây là một cách phân tích ánh sáng trắng hay không? Tại sao? Đáp án: - Tùy theo phương nhìn ta có thể thấy đủ mọi màu. - Ánh sáng chiếu vào váng dầu, mỡ, bong bóng xà phònglà ánh sáng trắng. - Có thể coi đây là một cách phân tích ánh sáng trắng. Vì từ một chùm sáng ban đầu ta thu được nhiều chùm sáng màu đi theo các phương khác nhau. Câu 4. Trộn ánh sáng đỏ với ánh sáng vàng sẽ được ánh sáng màu nào nêu dưới đây : đỏ, vàng, da cam, lục, tím ? Đáp án: Màu da cam IV. Tiến trình bài dạy 1. Ổn định tổ chức ( 1’ ) 2.Kiểm tra bài cũ : ( 6’ ) ? Nêu nguồn phát ánh sáng trắng và ánh sánh màu ? Nêu cách tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu ? (3đ) ? Nêu kết luận về cách tạo ra ánh sáng màu ? (3đ) ? Khi chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu lục ta sẽ thu được ánh sáng màu gì ? Giải thích ? (4đ) TL : * .Các nguồn phát ánh sáng trắng . a. Mặt trời là nguồn phát ánh sáng trắng b. Các đèn dây tóc nóng sáng: đèn pha xe ô tô, xe máy, bóng đèn pin phát ra ánh sáng trắng. Các nguồn phát ánh sáng màu a. Các đèn LED phát ra ánh sáng màu đỏ, vàng, hoặc màu lục b. Bút Laze phát ra ánh sáng đỏ c. Đèn ống phát ra ánh sáng màu đỏ, vàng, tím * Nếu chiếu ánh sáng trắng hay ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng có màu đó. Ánh sáng màu này khó truyền qua tấm lọc màu khác. Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng có màu đó nhưng hấp thụ nhiều ánh sáng có màu khác. * Khi chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu lục ta sẽ thu được ánh sáng màu lục. Có thể trong chùm ánh sánh trắng có nhiều ánh sáng màu khác và có cả màu lục nên tấm lọc màu lục cho ánh sáng màu lục đi qua. 3 . Bài mới : ĐVĐ : Gv đặt vấn đề như sgk .( 1’ ) Hoạt động của GV - HS Nội dung Hoạt động 1 : Tìm hiểu việc phân tích một chùm sáng trắng bằng lăng kính ( 20’ ) GV : Hướng dẫn HS đọc tài liệu và làm thí nghiệm 1 SGK HS : quan sát cách bố trí thí nghiệm trong SGK ? Nêu cách tiến hành thí nghiệm - Quan sát hiện tượng xảy ra - Mô tả hình ảnh quan sát được. ? Mô tả xem ánh sáng chiếu đến lăng kính là ánh sáng gì, ánh sáng mà ta thấy được sau lăng kính là những ánh sáng gì? HS : Trả lời C1 GV : Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 2a SGK ? Nêu mục đích của thí nghiệm HS: Thấy rõ sự tách các dải màu riêng rẽ ? Trong thí nghiệm ta sử dụng những tấm lọc màu nào ? Dự đoán kết quả xảy ra H: Nêu dự đoán ? Tiến hành thí nghiệm kiểm tra dự đoán của mình ? Trả lời C2 H: Trả lời và ghi kết quả vào vở ghi G: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm 2b SGK ? Nêu mục đích của thí nghiệm ? Nêu cách tiến hành thí nghiệm ? Quan sát thí nghiệm hiện tượng gì xảy ra trả lời C2: HS : Trả lời C2 phần còn lại ? Thảo luận nhóm trả lời C3, C4 HS : - Cá nhân suy nghĩ nêu ý kiến - Thảo luận đi đến câu trả lời GV : Đánh giá các câu trả lời C3, C4 ? Khi chiếu chùm sáng trắng hẹp qua lăng kính thì ta thu được kết quả gì ? HS : Trả lời ? đọc phần kết luận trong SGK GV : Kết quả không phải là một chùm sáng trắng mà là một dải màu như cầu vồng biến thiên liên tục từ màu đỏ đến tím( trong đó có 7 màu chính là: đỏ, da cam, vàng, lục, lam, chàm, tím. I . Phân tích 1 chùm sáng trắng bằng lăng kính . 1 . Thí nghiệm1 . (SGK - T139) C1: Dải màu có nhiều màu nằm sát cạnh nhau. ở bờ này là màu đỏ, rồi đến màu da cam, vàng ở bờ kia là màu tím. 2. Thí nghiệm 2: (SGK - T139) C2: - Khi chắn khe chắn K bằng tấm lọc màu đỏ thì ta thấy có vạch đỏ, bằng tấm lọc màu xanh có vạch màu xanh. Hai vạch này không nằm cùng một chỗ. - chắn khe chắn K bằng tấm lọc nửa trên màu đỏ , nửa dưới màu xanh thì ta thấy đồng thời cả hai vạch đỏ và xanh nằm lệch nhau. C3: Bản thân lăng kính là một khối chất trong suốt không màu, nên nó không thể đóng vai trò như tấm lọc màu được. Nếu lăng kính có tác dụng nhuộm màu cho chùm tia sáng thì tại sao chỗ này chỉ nhuộm màu xanh, chỗ kia chỉ nhuộm màu đỏ? trong khi đó các vùng mà tia sáng đi qua trong lăng kính có tính chất hoàn toàn như nhau. Như vậy chỉ có ý kiến thứ hai là đúng. C4: trước lăng kính ta chỉ có một màu ánh sáng trắng. sau lăng kính ta thu được nhiều dải ánh sáng màu. Như vậy, lăng kính đã phân tích từ dải ánh sáng trắng nói trên ra nhiều dải ánh sáng màu, nên ta nói thí nghiệm 1 SGK là TN phân tích ánh sáng trắng. 3. Kết luận: ( SGK - T140 ) Hoạt động 2 : Tìm hiểu việc phân tích ánh sáng trắng bằng đĩa CD .( 10’ ) Gv : Giới thiệu tác dụng phân tích ánh sáng của mặt ghi đĩa CD và cách quan sát ánh sáng đã được phân tích. ? Quan sát và trả lời C5, C6 HS : Trả lời C5, C6 ? đọc kết luận SGK GV : Có thể phân tích ánh sáng trắng bằng nhiều cách II. Phân tích ánh sáng trắng bằng đĩa CD 1. Thí nghiệm 3: C5: Khi chiếu ánh sáng trắng vào mặt ghi đĩa CD và quan sát ánh sáng phản xạ, ta thấy nhìn theo phương này có ánh sáng màu này, theo phương khác có ánh sáng màu khác. C6: + ánh sáng chiếu trên đĩa CD là ánh sáng trắng. + Tuỳ theo phương nhìn ta có thể thấy ánh sáng từ đĩa CD đến mắt ta có màu này hay màu kia. + Trước khi đến đĩa CD, chùm sáng này là chùm sáng trắng. Sau khi phả xạ trên đĩa CD, Ta thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau Vậy, thí nghiệm với đĩa CD cũng là thí nghiệm phân tích ánh sáng trắng. 2. Kết luận: SGK - T140 III/ KẾT LUẬN CHUNG: ( SGK - T140 ) Hoạt động 3 : Vận dụng - Củng cố ( 7’ ) Nếu có thời gian GV yêu cầu HS làm C7 GV : Yêu cầu hs đọc ghi nhớ và phần có thể em chưa biết . *Dặn dò : - Về nhà học bài . - Làm bài tập từ 1 đến 3 SBT9 . - Xem trước bài 54 . IV . Vận dụng C7: Chiếu chùm sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta được ánh sáng đỏ. Ta có thể coi như tấm lọc màu đỏ có tác dụng tách chùm sáng đỏ khỏi chùm sáng trắng. Nếu thay tấm lọc màu đỏ bằng tấm lọc màu xanh thì ta có ánh sáng màu xanh. Cứ như thế cho các tấm lọc màu khác ta sẽ bíêt được chùm sáng trắng có những ánh sáng nào. Đây cũng là một cách phân tích ánh sáng trắng. Rút kinh nghiệm : .. .. .. .. Ngày soạn: 25 / 03 / 2016 Tuần : 30 Ngày dạy : 01 / 04 / 2016 Tiết : 58 MÀU SẮC CÁC VẬT DƯỚI ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ DƯỚI ÁNH SANG MÀU I/ Mục tiêu : 1 . Kiến thức : 1. Trả lời được câu hỏi có ánh sáng màu nào vào mắt khi ta nhìn thấy một vật màu đỏ, màu xanh, màu đen 2. Giải thích được hiện tượng khi các vật dưới ánh sáng trắng ta thấy có vật có màu đỏ, vật màu xanh, vật màu trắng, vật màu đen 3. Nhận biết được rằng vật tán xạ tốt ánh sáng màu nào thì có màu đó và tán xạ kém ánh sáng màu khác . Vật màu trắng tán xạ tốt tất cả ánh sáng màu , vật màu đen không có khả năng tán xạ bất kì ánh sáng màu nào . 2 . Kĩ năng : Giải thích được hiện tượng đơn giản trong thực tế . 3 . Thái độ : Học tập nghiêm túc , yêu thích môn học . 4.Định hướng phát triển năng lực: - Năng lực chung: tự học giải quyết vấn đề, tư duy, tự quản lý, giao tiếp, hợp tác. - Năng lực chuyên biệt: Sử dụng thiết bị và đồ dùng dạy học và các hình ảnh trong SGK. II.Phương pháp, kỹ thuật, hình thức tổ chức dạy học và thiết bị dạy học. 1.Phương pháp và kỹ thuật dạy học: Thảo luận, đàm thoại gợi mở, thuyết trình, 2.Hình thức tổ chức: Lớp. 3.Phương tiện, thiết bị dạy học: - Một hộp kín có có cửa sổ có thể chắn bằng các tấm lọc màu đỏ hoặc lục ( hoặc trong có các đèn phát ánh sáng trắng, đỏ lục). - Các vật có màu trắng, đỏ, lục và đen đặt trong hộp. - Một tấm lọc màu đỏ và một tấm lọc màu lục. III. Mô tả mức độ nhận thức: 1.Bảng mô tả 4 mức độ nhận thức: Cấp độ Tên Chủ đề Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Cấp độ thấp Cấp độ cao Dưới ánh sáng trắng, vật có màu nào thì có ánh sáng màu đó truyền vào mắt ta (trừ vật màu đen). Ta gọi đó là màu của vật. Ví dụ: + Khi nhìn thấy vật màu đỏ, màu xanh... thì có ánh sáng màu đỏ, ánh sáng màu xanh... truyền từ vật đến mắt. + Khi nhìn thấy vật màu đen thì không có ánh sáng màu nào truyền từ vật đến mắt. Ta thấy vật màu đen vì có ánh sáng từ các vật bên cạnh đến mắt. - Các vật màu mà ta nhìn thấy không tự phát sáng. Tuy nhiên, chúng có khả năng tán xạ ánh sáng (hắt lại theo mọi phương) ánh sáng chiếu đến chúng. - Vật màu trắng có khả năng tán xạ tất cả các ánh sáng màu. - Vật màu nào thì tán xạ tốt ánh sáng màu đó, nhưng tán xạ kém ánh sáng các màu khác. - Vật màu đen không có khả năng tán xạ bất kì ánh sáng màu nào. Biên tập câu hỏi bài tập kiểm tra đánh giá. Thông hiêu: Câu 1. Hãy ghép mỗi phần a, b, c, d với một phần thích hợp 1, 2, 3, 4 để được câu có nội dung đúng. a. Những loại gấm óng ánh hai màu có đặc tính là b. Ban đêm, nhìn các vật đều thấy đen vì c. Có thể thay đổi màu sắc quần áo diễn viên trên sân khấu bằng cách d. Người lên ngựa, kẻ chia bào. Rừng phong thu đã nhuốm màu quan san. (truyện kiều- Nguyễn Du) Màu của rừng cây phong về mùa thu thường là 1. màu vàng úa. 2. thay đổi màu của ánh sáng chiếu lên sân khấu.
File đính kèm:
- GA_chuyen_de_vat_ly_9_bai_51_54.doc