Giáo án Vật lý 9 - Tiết 27 - Năm học 2015-2016

Ngày soạn: 08/11/2015
Tiết thứ 27	Tuần 14
 SỰ NHIỄM TỪ CỦA SẮT, THÉP – NAM CHÂM ĐIỆN
I.Mục tiêu:
1.Kiến thức : Nắm được sự nhiễm từ của sắt,thép,cấu tạo và công dụng của nam châm điện.
2.Kĩ năng : Vận dụng kiến thức vào làm các bài tập,giảI thích các hiện tượng trong cuộc sống.
3.Thái độ : Nghiêm túc,tự giác,tích cực .
II. Chuẩn bị: 
1.GV :+1 cuộn dây khoảng 400 vòng (lấy 1 cuộn từ biến thế trong bộ dụng cụ )
	+ 1 la bàn hoặc kim nam châm đặt trên giá thẳng đứng .1 giá TN
	+1 biến trở 20, 2 .1 Ampe kế có GHĐ 1.1 nguồn điện 3V – 6V
	+1 công tắc.1 lõi sắt non và một lõi thép có thể đặt vừa trong lòng ống dây.
	+1 ít đinh sắt. 5 đoan dây nối 
2.HS : SGK,vở ghi.
 III. Các bước lên lớp:
Ổn định lớp
 2.Kiểm tra bài cũ: 
	Câu 1 : Hãy phát biểu quy tắc bàn tay phải ?
	Câu 2 : Chiều của đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào yếu tố nào ?
Đáp án
Câu 1: (6đ) .Quy tắc bàn tay phải như SGK.
Câu 2 : (4đ) . Chiều của đường sức từ của ống dây có dòng điện chạy qua phụ thuộc vào chiều của dòng điện chạy qua ống dây.
3.Bài mới:
HĐ CỦA GV
HĐ CỦA HS
NỘI DUNG
*HĐ1: Hướng dẫn HS làm thí nghiệm về sự nhiễm từ của sát và thép
+Yêu cầu cá nhân quan sát H 25.1 SGK 
+ Phát biểu mục đích TN
+Phát dụng cụ TN cho các nhóm. Hướng dẫn HS bố trí TN
+Y/ HS trả lời câu hỏi: Góc lệch của kim nam châm khi cuộn dây có lõi 
* HĐ 2: Hướng dẫn HS làm TN, khi ngắt dòng điện chạy qua ống dây, sự nhiễm từ của sắt và thép có gì khác nhau.Rút ra KL về sự nhiễm từ của sắt, thép.
+Yêu cầu HS:
-Cá nhân làm việc với SGK và nghiên cứu H25- SGK 
-Nêu mục đích của TN
-Làm việc theo nhóm, bố trí và thay nhau tiến hành TN, tập trung quan sát chiếc đinh sắt.
-Trả lời câu hỏi: Có hiện tượng gì xảy ra với chiếc đinh sắt khi ngắt dòng điện chạy qua ống dây.
-đại diện nhóm đứng lên trả lời C1.
+Nêu vấn đề: 
-Nguyên nhân nào đã làm tăng tác dụng từ của ống dây có dòng điện chạy qua.?
-Sự nhiễm từ của sắt và thép có gì khác nhau?
* Thông báo về sự nhiễm từ của sắt, thép khi được đặt trong từ trường. 
* HĐ3: Hướng dẫn +Y/c HS nghiên cứu SGK thực hiện C2, chú ý đọc và nêu ý nghĩa của dòng chữ nhỏ: 1A - 22
+Nêu câu hỏi: Có những cách nào làm tăng lực từ của nam châm điện?
+Y/c HS làm việc theo nhóm thực hiện C3.Làm thí nghiệm 
HĐ4:Củng cố vận dụng:
+Y/c Hs thực hiện C4, C5, C6 vào vở 
+Chỉ định một số HS phát biểu trức lớp.
* Cá nhân quan sát, nhận dạng các dụng cụ TN trong H25.1 SGK
+Nêu mục đích của TN
+Hoạt động nhóm tiến hành TN theo yêu cầu SGK
+Quan sát góc lệch của kim nam châm trong hai trường hợp. Rút ra nhận xét.
*. Quan sát, nhận dạng các dụng cụ TN và cách bố trí TN trong H25.2 SGK
+Nêu rõ TN nghiệm này nhằm quan sát cái gì?
+Hoạt động nhóm tiến hành TN theo các bức SGK
+ Quan sát và nêu được hiện tượng xảy ra với đinh sắt khi ngắt dòng điện chạy qua ống dây trong các trường hợp ống dây có lõi sắt non và ống dây có lõi thép
+Trả lời C1:Khi ngắt dòng điện chạy qua ống dây, lõi sắt mất hết từ tính còn lõi thép vẫn giữ được từ tính.
+Tự rút ra KL về sự nhiễm từ của sắt, thép khi được dặt trong từ trường.
* Cá nhân nghiên cứu SGK quan sát H25.3 SGK để thực hiệnC2:( Các con số 1000, 1500 ghi trên ống dây cho biết ống dây có thể được sử dụng với những số vòng dây khác nhau, tuỳ theo cách chọn để nối hai đầu ống dây với nguồn điện. Dòng chữ 1A - 22cho biết được dùng với cường độ dòng điện 1A, điện trở của ống dây là 22
Câu 3: Nam châm b mạnh hơn a, d mạnh hơn c, e mạnh hơn b&d.
* Hoạt động cá nhân thực hiên và trình bày các C4, C5 C6 vào vở, trả lời trước lớp.
I. Sự nhiễm từ của sắt, thép:
1 Thí nghiệm:
a. Thí nghiệm H25.1 SGK 
Nhận xét :
b. Thí nghiệm H-25 .2SGK 
Nhận xét:
2. Kết luận: 
a,lõi sắt hoặc thép làm tăng t/d từ của ông dây có dòng điện.
b, khi ngắt điện, lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ được từ tính.
II. Nam châm điện:
+ ý nghĩa các con số ghi trên ống dây.
+Cách làm tăng lực từ của nam châm điện.
+So sánh độ mạnh yếu của các nam châm.
III. Vận dụng:
C4: Vì khi chạm vào đầu thanh nam châm thì mũi kéo đã bị nhiễm từ và trở thành nam châm. Mặt khác, kéo làm bằng thép nên sau khi không còn tiếp súc với nam châm nữa, nó vẫn giữ được từ tính lâu dài.
C5: Chỉ cần ngắt dòng điện đi qua ống dây của nam châm.
4.Củng cố: + Ghi nhớ SGK
 + Đọc phần có thể em chưa biết
5.Hướng dẫn cho hs tự học, làm bt và soạn bài mới ở nhà:
 + Học bài theo SGK kết hợp vở ghi
	 + Làm bài 25.1 25.4 SBT.
+ Chuẩn bị bài mới : ứng dụng của nam châm .
IV. Rút kinh nghiệm:
..