Giáo án Vật lý 9 tiết 22, 23

Ngày soạn 02/11/2013 Ngày giảng 04/11/2013
Tiết 22. TỔNG KẾT CHƯƠNG I: ĐIỆN HỌC
A.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Ôn tập, củng cố về kiến thức và kĩ năng cơ bản trong chương I - Điện học. 
2.Kỹ năng: Vận dụng được những kiến thức và kĩ năng để giải các bài tập trong chương.
3.Thái độ: Chăm chỉ, tự giác. linh hoạt và sáng tạo trong học tập.
B. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên: Bảng phụ
2.Học sinh: Trả lời các câu hỏi và làm các bài tập ở nhà.
C.PHƯƠNG PHÁP: Nêu và giải quyết vấn đề, hoạt động nhóm.
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1.Ổn định lớp(1’)
2.Kiểm tra bài cũ(5’)
- Hãy nêu một số quy tắc an toàn khi sử dụng điện?
- Vì sao phải tiết kiệm điện năng? Để tiết kiệm điện năng ta phải làm gì?
3.Các hoạt động:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC
HOẠT ĐỘNG 1: Đặt vấn đề( 2’)
-Gv: Chúng ta đã nghiên cứu hết nội dung của chương I. Bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng ôn tập, củng cố lại những kiến thức cơ bản cần ghi nhớ và làm một số dạng bài tập trong chương.
-Hs: Chú ý:
Tiết 22
BÀI 20: TỔNG KẾT CHƯƠNG I: ĐIỆN HỌC
HOẠT ĐỘNG 2. Trình bày trao đổi kết quả đã chuẩn bị(11’)
MT: Trả lời được các câu hỏi trong SGK
-Gv: Kiểm tra việc chuẩn bị trả lời câu hỏi phần tự kiểm tra để phát hiện những kiến thức và kỹ năng mà HS chưa vững.
-Gv: Đề nghị HS trình bày câu trả lời đã chuẩn bị của phần tự kiểm tra
-Hs: Trình bày phần chuẩn bị của mình, Hs khác nhận xét, bổ sung
-Gv: Nhận xét, chỉnh sửa.
- Gv: Yêu cầu Hs viết các công thức mà ta đã học
- Hs: Liệt kê các công thức đã học:
-Gv: Khắc sâu kiến thức cho Hs.
I – TỰ KIỂM TRA
1.Cường độ dòng điện I chạy qua một dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế U giữa hai đầu dây dẫn đó.
2. Thương số là giá trị của điện trở R đặc trưng cho dây dẫn. Khi thay đổi hiệu điện thế U thì giá trị này không thay đổi vì khi U tăng (giảm) bao nhiêu lần thì cường độ dòng điện I chạy qua dây dẫn đó cũng tăng (giảm) bấy nhiêu lần.
5.R tăng lên 3 lần thì l tăng 3 lần. R giảm 4 lần thì S tăng 4 lần. Đồng dẫn điện tốt hơn nhôm vì điện trở suất của đồng nhỏ hơn của nhôm
* Đoạn mạch R1ntR2: Rtđ = R1 + R2
* Đoạn mạch R1//R2: 
 Rtđ = 
* Công thức tính Điện trở theo chiều dài, tiết diện : R= 
* Công suất tiêu thụ điện năng của một đoạn mạch: P = U.I 
* Công thức tính địên năng tiêu thụ của một dụng cụ điện:
A= P.t= UIt
* Hệ thức Định luật Jun-Lenxơ: 
Q = I2R.t
HOẠT ĐỘNG 3: Trả lời câu hỏi - Bài tập phần vận dụng(21’)
MT: Vận dụng làm được bài tập SGK
-GV: Giải đáp những vướng mắc của Hs trong các câu C12, C13, C14,C15, C16/SGK/55.
-Hs: Nêu những vướng mắc để GV giải đáp
-Gv: Yêu cầu Hs nêu hướng giải các bài tập 17, 18, 19, 20 SGK/55,56.
-Hs: Đứng tại chỗ nêu hướng giải.
-Gv: Hướng dẫn Hs cách tìm R1, R2 bằng cách lập hệ phương trình.
-Hs: Chú ý theo dõi và thực hiện yêu cầu của Gv.
-Gv: Chốt lại phương pháp cho Hs.
-Gv: Yêu cầu học sinh hoàn thành C18:
Uđ = 220 V; Pđ= 1 000W; R = ?
l= 2m; = 1,1. 10-6m; d =?
-Hs: Lên bảng làm bài.
-Gv: Chỉnh sửa những sai sót của Hs và khắc sâu kiến thức cho các em.
GV: Mời Hs đứng tại chỗ nêu lời giải của bài 19/SGK/56.
-Hs: Đứng tại chỗ nêu lời giải.
-Gv: Ghi lời giải lên bảng, vừa giải vừa nhắc lại kiến thức cho các em.
-Hs: Theo dõi, nhận xét lời giải của bạn.
-Gv: Nhận xét, chỉnh sửa, khắc sâu kiến thức cho Hs. 
II – VẬN DỤNG
C12: C,
C13: B,
C14: D, 
C15: A, 
C16: D,
Bài 17 SGK/55:
Tóm tắt
R1ntR2: U = 12V; I = 0,3 A
R1//R2: U= 12V; I' = 1,6 A
R1= ? R2= ?
Giải Theo dữ kiện đầu bài ta có:
R1+R2=(1)
=
=>R1.R2=300 (2)
=> R1= 30; R2= 10
 R1= 10; R2= 30
Bài 18/SGK/56
 Điện trở của ấm khi nó hoạt động bình thường:R=
Tiết diện của dây điện trở này là:
S =m2
Đường kính tiết diện: 
d= 2r=2..
Bài 19/SGK/56
a. nhiệt lượng cần để đun sôi nước:
Q1= cmto = 4200.2.75= 63.104J
Nhiệt lượng mà bếp tỏa ra:
Q==741176,5J
Thời gian đun sôi nước:
b.Trong một tháng tiêu thụ lượng điện năng: A = 2.30.Q=44470590J
 = 12,35 kWh
 T= 12,35.700 = 8 645 đ
c.Nếu gấp đôi dây điện trở=> Điện trở R' = =>P'= =>Thời gian đun sôi nước
t' = 
HOẠT ĐỘNG 4: Hướng dẫn về nhà( 5’)
-Gv: Chốt lại một sô kiến thức trọng tâm của chương. Yêu cầu Hs về nhà xem lại nội dung đã ôn tập, xem lại các bài tập đã chữa để giờ sau kiểm tra.
- Giờ sau kiểm tra 1 tiết
....................................................................................................
Ngày soạn: 02/11/2013 Ngày thực hiện: 06/11/2013
Tiết 23 KIỂM TRA 45 PHÚT
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: 
+ Kiểm tra kiến thức của HS từ tiết thứ 1 đến tiết thứ 22 theo PPCT 
 2. Kĩ năng:
+ Kiểm tra kĩ năng vận dụng kiến thức của HS để giải bài tập và giải thích các hiện tượng có liên quan.
 3. Thái độ:
+ Nghiêm túc, trung thực trong kiểm tra.
II. HÌNH THỨC KIỂM TRA
	Kết hợp trắc nghiệm khách quan và tự luận. (20% TNKQ, 80% TL)
III. MA TRẬN ĐỀ
1. Tính trọng số nội dung kiểm tra theo phân phối chương trình:
Nội dung kiến thức
Tổng số tiết
Lý Thuyết
Tỉ lệ thực dạy
Trọng số
LT
VD
LT
VD
Chủ đề 1. Đện trở dây dẫn - Định luật Ôm
11
9
6,3
4,7
31,5
23,5
Chủ đề 2. Công và công suất điện
9
6
4,2
4,8
21
24
Tổng
20
15
10,5
9,5
52,5
47,5
2. Tính số câu hỏi và điểm số:
Cấp độ
Nội dung
Trọng số
Số lượng câu
Điểm
Tổng số
TN
TL
Cấp độ 1,2
(Lí thuyết)
Chủ đề 1. Điện trở dây dẫn - Định luật Ôm
31,5
5,04 ≈ 5
4 (1đ; 5')
1 (2đ, 5')
3
Chủ đề 2. Công và công suất điện
21
3,36 ≈ 3
2 (0,5đ; 2,5')
1 (1đ; 3')
1,5
Cấp độ 3,4
(Vận dụng)
Chủ đề 1. Điện trở dây dẫn - Định luật Ôm
23,5
3,76 ≈ 4
3 (0,75đ; 3,75')
1 (0,5đ; 2')
1,25
Chủ đề 2. Công và công suất điện
24
3,84 ≈ 4
3 (0,75đ; 3,75')
4 (3,5đ; 20')
4,25
Tổng
100
16
12 (3đ; 15')
4 (7đ; 30')
10
3. Thiết lập bảng ma trận
Tên
chủ đề
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng
Cộng
TNKQ
TL
TNKQ
TL
Cấp độ thấp
Cấp độ cao
TNKQ
TL
TNKQ
TL
Chủ đề 1: Điện trở dây dẫn. Định luật Ôm
(11 tiết) 
1. Nêu được điện trở của mỗi dây dẫn đặc trưng cho mức độ cản trở dòng điện của dây dẫn đó. 
2. Nêu được điện trở của một dây dẫn được xác định như thế nào và có đơn vị đo là gì.
3. Phát biểu được định luật Ôm đối với đoạn mạch có điện trở. 
4. Viết được công thức tính điện trở tương đương đối với đoạn mạch nối tiếp, đoạn mạch song song gồm nhiều nhất ba điện trở.
5. Nhận biết được các kí hiệu biến trở.
6. Nêu được mối quan hệ giữa điện trở của dây dẫn với độ dài, tiết diện và vật liệu làm dây dẫn. Nêu được các vật liệu khác nhau thì có điện trở suất khác nhau.
8. Xác định được điện trở của một đoạn mạch bằng vôn kế và ampe kế.
9. Vận dụng được định luật Ôm cho đoạn mạch gồm nhiều nhất ba điện trở thành phần.
10. Vận dụng được công thức R = và giải thích được các hiện tượng đơn giản liên quan tới điện trở của dây dẫn.
11. Vận dụng được định luật Ôm và công thức R = để giải bài toán về mạch điện sử dụng với hiệu điện thế không đổi, trong đó có mắc biến trở.
Số câu hỏi
2
 (C1.1,8)
1
C3.9
1
(C6.3;)
1
( C9.5)
2
(C11.11a ,12a)
7
Số điểm
0,5
2
0,25
0,25
2,25
5,25
Chủ đề 2: Công và công suất điện
12. Viết được các công thức tính công suất điện và điện năng tiêu thụ của một đoạn mạch.
13. Nêu được một số dấu hiệu chứng tỏ dòng điện mang năng lượng. 
14. Phát biểu và viết được hệ thức của định luật Jun – Len-xơ.
15. Nêu được tác hại của đoản mạch và tác dụng của cầu chì.
16. Nêu được ý nghĩa các trị số vôn và oat có ghi trên các thiết bị tiêu thụ điện năng.
17. Chỉ ra được sự chuyển hoá các dạng năng lượng khi đèn điện, bếp điện, bàn là, nam châm điện, động cơ điện hoạt động.
18. Giải thích và nêu được các biện pháp thông thường để sử dụng an toàn điện và sử dụng tiết kiệm điện năng.
19. Vận dụng được định luật Jun – Len-xơ để giải thích các hiện tượng đơn giản có liên quan.
20. Vận dụng được các công thức = UI, A = t = UIt , Q = I2.R.t đối với đoạn mạch tiêu thụ điện năng.
(9 tiết)
Số câu hỏi
1
(C12.2)
1
(C16.6)
1
C18.10)
 2
(C19.4;
C20.8)
3
C20.11b,
12b-c
8
Số điểm
0,25
0,25
1
0,5
2,75
4,75
Ts câu hỏi
3
1
2
1
3
3
2
15
Ts điểm
0,75
2
0,5
1
0,75
2,75
2,25
10,0
V. NỘI DUNG ĐỀ KIỂM TRA:
A. TRẮC NGHIỆM ( 2 Điểm )
Câu 1. Điện trở của vật dẫn là đại lượng:
	A. đặc trưng cho mức độ cản trở hiệu điện thế của vật.
	B. tỷ lệ với hiệu điện thế đặt vào hai đầu vật và tỷ lệ nghịch với cường độ dòng điện chạy qua vật.
	C. đặc trưng cho tính cản trở dòng điện của vật.
	D. tỷ lệ với cường độ dòng điện chạy qua vật và tỷ lệ nghịch với hiệu điện thế đặt vào hai đầu vật.
Câu 2. Công thức không dùng để tính công suất điện là
 P = R.I2 ; B. P = U.I ; 	C. P = ; D. P = U.I2 
Câu 3. Xét các dây dẫn được làm từ cùng loại vật liệu, nếu chiều dài dây dẫn tăng gấp 3 lần và tiết diện giảm đi 3 lần thì điện trở của dây dẫn:
	A. tăng gấp 3 lần. 	B. tăng gấp 9 lần.
	C. giảm đi 3 lần. 	D. không thay đổi. 
Câu 4. Với cùng một dòng điện chạy qua thì dây tóc bóng đèn nóng đến nhiệt độ cao, còn dây đồng nối với bóng đèn thì hầu như không nóng lên, vì: 
	A. dây tóc bóng đèn có điện trở rất lớn nên toả nhiệt nhiều còn dây đồng có điện trở nhỏ nên toả nhiệt ít. 
B. dòng điện qua dây tóc lớn hơn dòng điện qua dây đồng nên bóng đèn nóng sáng.
	C. dòng điện qua dây tóc bóng đèn đã thay đổi. 	
	D. dây tóc bóng đèn làm bằng chất dẫn điện tốt hơn dây đồng. 
Câu 5. Cho mạch điện gồm hai điện trở R1 = 10 W ; R 2 = 20 W mắc nối tiếp , cường độ dòng điện qua R2 là 2A . Cường độ dòng điện qua mạch chính là:
A. I = 4 ;	 B. I = 2A	;	C. I = 8A ;	 D. I = 10A 
Câu 6. Số oát (w) ghi trên mỗi dụng cụ điện cho biết:
	A. Công suất điện của dụng cụ đó.	
	B. Công suất tiêu thụ của dụng cụ đó trong 1 tháng.
	C. Công suất định mức của dụng cụ đó.
	D. Công suất tiêu thụ của dụng cụ đó khi nó hoạt động với hiệu điện thế 220V.
Câu 7. Mỗi ngày, một bóng đèn 220V - 60W thắp trung bình 5 giờ với hiệu điện thế 220V. Điện năng tiêu thụ trong một tháng (30 ngày) là 
	A. 9000J; 	B. 9kW.h;	C. 9kJ ;	 D. 32400W.s
Câu 8. Đặt một hiệu điện thế U vào hai đầu một dây dẫn. Điện trở của dây dẫn
A. càng lớn thì dòng điện qua dây dẫn càng nhỏ
	B. càng nhỏ thì dòng điện qua dây dẫn càng nhỏ
	C. tỉ lệ thuận với dòng điện qua dây dẫn
	D. phụ thuộc vào hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn 
B. TỰ LUẬN ( 8 Điểm )
Câu 9. ( 1 Điểm ) Phát biểu và viết hệ thức của định luật Ôm? Nêu rõ tên và đơn vị của các đại lượng có trong công thức?
Câu 10. ( 2 Điểm ) Các biện pháp cơ bản để sử dụng tiết kiệm điện năng?
Câu 11. ( 2 Điểm ) Một bóng đèn có ghi 220V - 40W. Mắc bóng đèn này vào nguồn điện 200V. 
 	a) Tính điện trở của đèn và nói rõ sự chuyển hoá năng lượng khi đèn hoạt động.
 	b) Tính công suất tiêu thụ của đèn và điện năng tiêu thụ của nó trong 5 phút. Đèn có sáng bình thường không? Vì sao?
Câu 12 ( 3 Điểm ) Điện trở của bếp điện làm bằng nikêlin có chiều dài 3m, tiết diện 0,068 mm2 và điện trở suất 1,1.10- 6 Wm. Được đặt vào hiệu điện thế U = 220V và sử dụng trong thời gian 15 phút.
a) Tính điện trở của dây.
	b) Xác định công suất của bếp?
	c) Tính nhiệt lượng tỏa ra của bếp trong khoảng thời gian trên?	
.................................................................................................................
VI. ĐÁP ÁN - BIỂU ĐIỂM
A. TRẮC NGHIỆM: 2 điểm (chọn đúng đáp án mỗi câu cho 0,25 điểm)
Câu
1
2
3
4
5
6
7
8
Đáp án
C
D
B
A
B
C
B
A
B. TỰ LUẬN: 8 điểm
Câu 9: 2 điểm. 
 - Định luật Ôm: Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây và tỉ lệ nghịch với điện trở của dây.
 - Hệ thức của định luật Ôm: I = U/R 
Trong đó: I là cường độ dòng điện chạy trong dây dẫn, đo bằng ampe (A); 
U là hiệu điện thế giữa hai đầu dây dẫn, đo bằng vôn (V); 
R là điện trở của dây dẫn, đo bằng ôm (Ω).
1 điểm
1 điểm
Câu 10. 1 điểm
- Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng
 + Lựa chọn các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất phù hợp;
 + Sử dụng điện trong thời gian cần thiết (tắt các thiết bị khi đã sử dụng xong hoặc dùng chế độ hẹn giờ).
0,5 điểm
0,5 điểm
Câu 11. 2 điểm
a) Ta có: Pđm = Điện trở của đèn là: Rđ = 
 Khi đèn hoạt động, trong đèn có sự chuyển hoá năng lượng từ điện năng thành nhiệt năng và quang năng. 
b) Công suất tiêu thụ của đèn là: Pđ = 
 Điện năng tiêu thụ của đèn trong 5 phút (tức 300 giây) là:
 A = Pđ.t = 
 Đèn sáng yếu hơn bình thường, vì Pđ < Pđm (33,1 W < 40 W) 
0,5 điểm
0,25 điểm
0,5 điểm
0,5 điểm
0,25 điểm
Câu 12. 3 điểm
+ Tóm tắt:
U=220V; t = 15 phút = 900 s
a) R = ? ; b) P = ? ; c) Q = ?	
Giải:
a) Áp dụng công thức: 
b) Áp dụng công thức: P = U.I 
c) Áp dụng công thức: Q = A= P.t = 998.900 = 898200 (J) 
0,5 điểm
0,75 điểm
0,75 điểm
1,0 điểm