Giáo án Vật lý 10 bài 4: Sự rơi tự do

Ngày10\ 09\2009 – Nguyễn Chín - Thpt Cẩm Bình 
Tiết 6 – Bài 4 - Sự rơI tự do ( t1)
I . Mục tiêu
Kiến thức:
Trình bày, nêu ví dụ và phân tích được khái niệm về sự rơi tự do.
Phát biểu được định luật rơi tự do.
Kĩ năng:
 Nắm các sự rơi trong tự nhiên và sự rơI tự do trong thực tế 
II . Chuẩn bị
Giáo viên:
Chuẩn bị những dụng cụ thí nghiệm đơn giản trong 4 thí nghiệm ở mục I.1 gồm:
+ Một vài hòn sỏi;
+ Một vài tờ giấy phẳng nhỏ, kích thước khoảng 15cm x 15cm;
+ Một vài hòn bi xe đạp (hoặc hòn sỏi nhỏ) và một vài miếng bìa phẳng có trọng lượng lớn hơn trọng lượng của các hòn bi.
Học sinh:
Ôn bài chuyển động thẳng biến đổi đều.
Mô phỏng phương pháp chụp ảnh hoạt nghiệm một chuyển động rơi tự do.
III . Tiến trình dạy – học
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự rơi trong không khí.
Hoạt động của học sinh
Trợ giúp của giáo viên
* Quan sát các sự rơi :
 Thảo luận nhóm : 
- Nhận xét sơ bộ về sự rơi của các vật khác nhau trong không khí.
- Kiểm nghiệm sự rơi trong không khí của các vật: cùng khối lượng khác hình dạng, cùng hình dạng khác khối lượng
- Trả lời câu hỏi sgk 
- Khi nhận các yếu tố ảnh hưởng đến sự rơi của các vật trong không khí.
- Yêu cầu các nhóm hs tiến hành các thí nghiệm 1, 2, 3, 4.
- Yêu cầu nêu dự đoán kết qủa trước mỗi thí nghiệm 
- Yêu cầu HS quan sát và nhận xét sau mỗi thí nghiệm.
- Kết luận về sự rơi của các vật trong không khí.
 ? Yếu tố nào ảnh hưởng quá trình rơi 
Hoạt động 2 : Tìm hiểu sự rơi trong chân không.
- Dự đoán sự rơi của các vật khi không có ảnh hưởng của không khí.
- Nhận xét về cách loại bỏ ảnh hưởng của không khí trong thí nghiệm của Niu-tơn và Ga-li-lê.
- Trả lời C2.
- Tiến hành thí nghiệm ống cuả Niu-tơn 
và mô tả thí nghiệm của Ga-li- lê.
- Đặt câu hỏi
- Nhận xét câu trả lời
- Định nghĩa sự rơi tự do.
Hoạt động 3 : Chuẩn bị phương án tìm đặc điểm của chuyển động rơi tự do.
Hoạt động của học sinh
Trợ giúp của giáo viên
- Chứng minh dấu hiệu nhận biết một CĐTN 
 DĐ: hiệu quảng đường đi được giữa hai 
khoảng thời gian bằng nhau liên tiếp là một hằng số.
- Gợi ý sử dụng công thức đường CĐTNDĐ cho
 các khoảng thời gian bằng nhau Dt để tính được: 
Ds = a.(Dt)2.
Hoạt động: Củng cố và vận dụng 
Nêu câu hỏi và bài tập về nhà chứng minh rằng trong CĐTNDĐ hiệu đường đi trong hai khoảng thời gian liên tiếp bằng nhau là một số không đổi .
Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau.
Ngày 10\ 09 \ 2009
Tiết 7 Sự rơI tự do ( t2)
I . Mục tiêu
Kiến thức:
 Nêu được đặc điểm của sự rơi tự do
Kỷ năng : Giải được một số bài toán đơn giản về sự rơi tự do. 
Đưa ra được ý kiến nhận xét về hiện tượng xảy ra trong các thí nghiệm về sự rơi tự do.
II . Chuẩn bị
Giáo viên:
 Chuẩn bị một sợi dây dọi và một vòng dây nhỏ co thể lồng vào sợi dây dọi để làm thí nghiệm về phương và chiều của chuyển động rơi tự do.
Vẽ lại ảnh hoạt nghiệm trên giấy khổ to theo đúng tỉ lệ và đo trước tỉ lệ xích của hình vẽ đó.
Học sinh:
Ôn bài chuyển động thẳng biến đổi đều.
III . Tiến trình dạy – học
Hoạt động 1 : Tìm hiểu các đặc điểm của chuyển động rơi tự do.
Hoạt động của học sinh
Trợ giúp của giáo viên
- Nhận xét về các đặc điểm của chuyển động rơi tự do.
- Tìm phương án xác định phương chiều của chuyển động rơi tự do.
- Làm việc nhóm trên ảnh hoạt nghiệm để tút ra tính chất của chuyển động rơi tự do.
- Yêu cầu HS xem SGK
Quan sát dây dọi trả lời câu hỏi C3 
- Hướng dẫn: Xác định phương thẳng đứng bằng sợi dây dọi.
- Giới thiệu phương pháp chụp ảnh hoạt nghiệm.
- Gợi ý dấu hiệu nhận biết CĐTNDĐ.
Hoạt động 2: Xây dựng và vận dụng các công thức của chuyển động rơi tự do.
Hoạt động của học sinh
Trợ giúp của giáo viên
- Xây dựng công thức tính vận tốc và đường đi trong chuyển động rơi tự do.
- Làm bài tập: 7, 8, 9 SGK
- Gợi ý áp dụng công thức của CĐTNDĐ cho vật rơi tự do không có vận tốc ban đầu.
- Hướng dẫn: 
12
2sg
 S = gt2 Û t = 
Hoạt động 3 : Tìm hiểu đặc điểm của gia tốc rơi tự do 
Dựa vào những đặc điểm của mục II.1
Suy nghĩ và Nhận xét :
 -Phương chiều của gia tốc rơi tự do 
 - Độ lớn của gia tốc rơi tự do ( kết luận sgk ) 
-Cho hs quan sát phương dây dọi rút ra nhận xét về phương , chiều của gia tốc rơi tự do ! 
- Dựa vào các số liệu sgk rút ra nhận xét về độ lớn của gia tốc rơI tự do .
Hoạt động 4: Giao nhiệm vụ về nhà.
 - Nêu câu hỏi và bài tập về nhà 10,11, 12 sgk trang 27 
- Yêu cầu: HS chuẩn bị bài sau.