Giáo án Tin học 10 - Bài 20: Mạng máy tính

Bài 20 : MẠNG MÁY TÍNH
A. Mục đích yêu cầu :
+ Kiến thức :
- Biết nhu cầu máy tính trong lĩnh vực truyền thông.
- Biết khái niệm mạng máy tính.
- Biết một số loại mạng máy tính.
B. Phương pháp : Diễn giải, vấn đáp .
C. Phương tiện : Máy tính, máy chiếu, các hình ảnh minh hoạ.
NỘI DUNG
HĐ CỦA GV
HĐ CỦA HS
I. Mạng máy tính là gì?
 Mạng máy tính gồm 3 thành phần :
 + Các máy tính;
 + Các thiết bị mạng đảm bảo kết nối các máy tính với nhau.
 + Phần mềm cho phép thực hiện việc giao tiếp giữa các máy tính.
- Các máy tính được kết nối có thể trong cùng một phòng, một tòa nhà, một thành phố hoặc trên phạm vi toàn cầu.
- Việc kết nối các máy tính thành mạng là cần thiết để giải quyết các vấn đề như :
Cần sao chép một lượng lớn dữ liệu từ máy này sang máy khác trong 1 thơi gian ngắn.
Nhiều máy tính có thể cùng dung dữ liệu, các thiết bị, phần mềm hoặc tài nguyên hệ thống.
 Để thực hiện kết nối các MT cần sử dụng các thiết bị đặc chủng : Cáp mạng, Giắc cắm, Card mạng, Hub, Bộ khuyết đại và chuyển tiếp (Repeater). Bộ chuyển mạnh (Switch) …
- Diễn giải, vấn đáp .
- Sử dụng các hình ảnh minh họa các kiến trúc mạng.
- Học sinh nghe trình bày và ghi chép.
II. Phương tiện & giao thức truyền thông của mạng máy tính :
- Để tạo thành mạng, các máy tính trong mạng phải có khả năng kết nối vật lý với nhau và tuân thủ các quy tắc truyền thông thống nhất để giao tiếp được với nhau.
a/ Phương tiện truyền thông (media) : Phương tiện truyền thông để kết nối máy tính trong mạng gồm 2 loại : Có dây và không dây.
 + Kết nối có dây : Cáp truyền thông có thể là cáp xoắn đôi, cáp đồng trục, cáp quang, … (Hình SGK trang 135)
 Ngoài ra, trong mạng còn sử dụng 1 số thiết bị đặc chủng như : Cáp mạng, Jack cắm, Card mạng, bộ định tuyến (router), bộ khuyết đại (Repeater), bộ tập trung (Hub), bộ chuyển mạch (Switch)
 Kiểu bố trí vật lý các máy tính trên mạng được gọi là cấu trúc Tôpô (topology)của mạng
 Kiểu bố trí các máy tính trong mạng
 Thông thường mạng MT có 3 dạng cấu trúc: Mạng đường thẳng (Linear Bus), Mạng vòng (Ring), Mạng hình sao (Star).
 Trong thực tế, người ta thường kết hợp các cấu trúc mạng để tạo thành một cấu trúc mạng tổng thể mới.
 + Kết nối không dây : Phương tiện truyền thông không dây có thể là sóng radio, bức xạ hồng ngoại hay sóng truyền qua vệ tinh.
 Để tổ chức mạng không dây đơn giản cần có :
Điểm truy cập không dây (WAP – Wireless Access Point) là thiết bị có chức năng kết nối mạng không dây với mạng có dây.
Mỗi máy tính tham gia mạng không dây đều phải có Card mạng không dây (Wireless Network Card)
 Khi thiết kế mạng, việc lựa chọn dạng kết nối và kiểu bố trí máy tính trong mạng phụ thuộc vào điều kiện thực tế, mục đích sử dụng, có thể kể đến các yếu tố như :
 + Số lượng máy tính tham gia mạng
 + Tốc độ truyền thông trong mạng
 + Địa điểm lắp đặt mạng
 + Khả năng tài chính
b/ Giao thức (Protocol)
 Để máy tính trong mạng giao tiếp được với nhau chúng phải sử dụng cùng giao thức như là ngôn ngữ giao tiếp chung của mạng
 Giao thức truyền thông là bộ các quy tắc phải tuân thủ trong việc trao đổi thông tin trong mạng giữa các thiết bị nhận và truyền dữ liệu.
 Có các giao thức đối với tốc độ truyền, khuôn dạng dữ liệu, kiểm soát lỗi … Hiện nay, bộ giao thức phổ biến trong các mạng, đặt biệt trong mạng toàn cầu Internet là TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol)
- Diễn giải, vấn đáp .
- Sử dụng các hình ảnh minh họa các kiến trúc mạng.
- Học sinh nghe trình bày và ghi chép.
III. Phân loại mạng máy tính :
 Dưới góc độ địa lí, mạng máy tính được phân thành :
 + Mạng cục bộ (Local Area Network): Kết nối các máy tính ở gần nhau (VP, 1 tòa nhà, 1 xí nghiệp, 1 trường học …).
 + Mạng diện rộng (Wide Area Network) : Kết nối các MT ở cách nhau ở khoảng cách lớn.Mạng diện rộng thường liên kết các mạng cục bộ.
- Diễn giải, vấn đáp .
- Học sinh nghe trình bày và ghi chép.
IV. Các mô hình mạng :
b/ Mô hình ngang hàng (Pear to pear) : Các MT đều ngang hàng với nhau, mỗi máy tính vừa có thể cung cấp tài nguyên của mình cho các MT khác, vừa có thể sử dụng tài nguyên của MT khác trong mạng.
 Mô hình này chỉ thích hợp với các mạng có quy mô nhỏ. Tài nguyên được quản lý phân tán, chế độ bảo mật kém. Ưu điểm của mô hình này là xây dựng và bảo trì đơn giản.
a/ Mô hình khách – chủ (Client – Server) : 
Máy chủ là MT đảm bảo việc phục vụ các máy khác bằng cách điều khiển việc phân bố các tài nguyên nằm trong mạng với mục đích sử dụng chung.
Máy khách là máy sử dụng các tài nguyên do máy chủ cung cấp.
 Ưu điểm : dữ liệu được quản lý tập trung, chế độ bảo mật tốt, thích hợp các mạng trung bình và lớn.
- Diễn giải
- Học sinh nghe trình bày và ghi chép.
D. TỔNG KẾT BÀI MỚI :
1/ Mạng máy tính là gì? Nêu một số lợi ích của mạng máy tính.
2/ Hãy nêu sự khác nhau và giống nhau của mạng không dây và mạng có dây.
3/ Hãy mô tả các kiểu bố trí máy tính trong mạng.
4/ Nêu 2 mô mình hình mạng. Hãy phân biệt máy chủ và máy khách.
5/ Sự giống và khác nhau của mạng LAN và WAN
6/ Điều kiện để máy tính trong mạng giao tiếp được với nhau là gì? Em biết gì về giao thức?
E. DẶN DÒ : Xem trước bài “MẠNG THÔNG TIN TOÀN CẦU INTERNET”
F. RÚT KINH NGHIỆM :
Ò & Ï