Giáo án Sinh học Lớp 9 - Bài 58: Tác động của con người đối với môi trường

Bài 51+ 52 Thực hành. Các em tự nghiên cứu 
Lưu ý : Các em ghi nội dung bài học phần in đậm 
Chương III. CON NGƯỜI, DÂN SỐ VÀ MÔI TRƯỜNG 
Bài 58 TÁC ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI ĐỐI VỚI MÔI TRƯỜNG 
I.Mục tiêu: 
1Kiến thức: Học sinh chỉ ra được hoạt động của con người làm thay đổi thiên nhiên 
Có ý thức trách nhiệm của bản thân, cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường 
2 Kỹ năng: Rèn kĩ năng thu thập thông tin từ sách báo 
Kĩ năng hoạt động nhóm, khái quát hoá kiến thức 
3 Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường 
II. Đồ dùng dạy học: Tranh ảnh về hạot động của con người tác động đến môi trường 
III. Hoạt động dạy học: 
Giáo viên giới thiệu bài 
1 Tác động của con người tới môi trường qua các thời kì phát triển 
Giáo viên treo tranh 53.1, 53.2, 53.3 sgk để học sinh quan sát , hoạt động nhóm để trả lời câu hỏi: Con người tác động vào môi trường qua các thời kì như thế nào? 
Học sinh thảo luận nhóm và nêu được: 
Thời nguyên thuỷ con người biết dùng lửa để nướng thức ăn , biết dùng lửa để đốt rừng đồn thú nê làm nhiều khu rừng bị cháy 
Thời kì nông nghiệp : Con người biết trồng trọt, chăn nuôi nên phá rừng làm nương rẫy, bãi chăn nuôi gia súc 
Thời kì công nghiệp: Khai thác tài nguyên bừa bãi, xây dựng khu công nghiệp, đất đai thu hẹp , người đông rác thải nhiều 
Kết luận:Tác động của con người đến môi trường qua các thời kỳ phát triển xã hội
Thời kì nguyên thuỷ: 
Đốt rừng để săn bắt thú rừng làm giảm diện tích rừng 
Thời kì xã hội nông nghiệp: Trồng trọt, chăn nuôi , phá rừng làm khu dân cư, khu sản xuất . Làm thay đất và tầng nước mặt , phá đi nhiều diện tích rừng trên trái đất 
Xã hội công nghiệp: Con người sản xuất bằng máy móc, tác động mạnh đến môi trường sống , tạo ra nhiều vùng trồng trọt lớn 
Khai thác tài nguyên, xây dựng các khu công nghiệp, các khu đô thị 
Þ Đất rừng bị thu hẹp, môi trường bị suy giảm 
2: Tác động của con người đến môi trường tự nhiên 
Giáo viên yêu cầu học sinh độc lập hoàn thành bảng 51.1 sgk 
Hoạt động của con người
Ghi kết quả
Hậu quả phá huỷ môi trường tự nhiên
1 Hái lượm
1a
a Mất nhiều loài sinh vật 
b Mất nơi ở của sinh vật 
c Xói mòn và thoái hoá đất
d Ô nhiễm môi trường
e Cháy rừng
g Hạn hán
h Mất cân bằng sinh thái
2Săn bắt động vật hoang dã
2 a, h
3Đốt rừng lấy đất trồng trọt
3 a, b., c, d, e, g, h
4 Chăn thả gia súc
4 a, b, c, g, h
5Khai thác khoáng sản
5 a, b, c, d, e, g, h
6 Phát triển khu dân cư
6 a, b, c, g, h
7 Chiến tranh
A, b, d, e, g, h
Hoạt động chặt phá rừng bừa bãi và gây cháy rừnasẽ gây hậu quả nghiêm trọng đó là những hậu quả nào? 
Kết luận: Nhiều hoạt động của con người đã gây hậu quảxấu đến môi trường tự nhiên là phá hủy thảm thực vật từ đó gây xói mòn đất, gây lũ lụt trên diện rộng, hạn hán kéo dài, ảnh hưởng mạch nước ngầm, nhiều loài sinh vật bị mất, đặc biệt nhiều loài động vật quí hiếm có nguy cơ bị tuyệt chủng,mất cân bằng sinh thái .
3: Vai trò của con người trong việc bảo vệ và cải tạo môi trường tự nhiên 
Con người làm gì để bảo vệ và cải tạo môi trường 
Giáo viên nhận xét và giúp học sinh hoàn chỉnh nội dung
Học sinh nghiên cứu sgk trả lời
Trồng cây phủ xanh đồi trọc 
Hạn chế gia tăng dân số 
Sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên thiên nhiên 
Xử lí rác thải v. v. . .
Kết luận: - Hạn chế sự gia tăng dân số 
 - Sử dụng có hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên, xử lí rác thải 
- Bảo vệ các loài sinh vật, phục hồi và trồng mới rừng 
- Kiểm soát và giảm thiểu các nguồn chất thải gây ô nhiễm 
- Đẩy mạnh công tác lai tạo giống có năng suất và phẩm chất tốt 
IV. Kiểm tra đánh giá: Trình bày các nguyên nhân gây suy thoái môi trường 
Con người làm gì để bảo vệ môi trường, giảm thiểu gây ô nhiễm
* CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Thời kỳ nguyên thủy con người tác động vào môi trường tự nhiên như thế nào?
A. Con người hoàn toàn lệ thuộc vào thiên nhiên.
B. Giữa con người và tự nhiên được thiết lập một sự cân bằng động.
C. Con người thừa hưởng các sản phẩm tự nhiên bằng thu lượm và săn bắn động vật hoang dã.
D. Việc sử dụng lửa nấu nướng thức ăn, sưởi ấm, dồn thú dữ để săn bắn đã gây cháy rừng, tác hại xấu đến môi trường.
Câu 2: Trong các hoạt động ảnh hưởng đến môi trường, hoạt động nào thuộc xã hội nông nghiệp?
A. Chặt phá rừng lấy đất trồng trọt.
B. Hái lượm, săn bắt động vật hoang dã.
C. Khai thác khoáng sản.
D. Chiến tranh.
Câu 3: Nguyên nhân chủ yếu làm cho rừng bị thu hẹp nhanh?
A. Dân số tăng nhanh dẫn đến chặt phá rừng để lấy gỗ làm nhà, đóng bàn ghếlấy đất trồng trọt, chăn nuôi.
B. Khai thác khoáng sản bừa bãi.
C. Cầu đường, giao thông phát triển.
D. Đô thị hóa tăng nhanh.
Câu 4: Nguyên nhân chủ yếu gây xói mòn và thoái hóa đất?
A. Ở Việt Nam ¾ diện tích đất đai là đồi núi, có độ dốc cao.
B. Lượng mưa nhiều.
C. Trên bờ biển, sóng nước dạt cát vào bờ, gió mưa đẩy và cuốn cát tràn vào đồng ruộng.
D. Rừng bị chặt phá nhiều.
V. Dặn dò: Học bài , chuẩn bị bài sau ô nhiễm môi trường 
-------------------------------------------------------------