Giáo án Sinh học 9 - Tiết 44 đến 46 - Năm học 2015-2016

Ngày soạn: 24/1/2015 Ngày dạy: Lớp 9A- /1/2015
 Lớp 9B- /1/2015
 Lớp 9C- / 1/2015 
Tiết 44. ảnh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vật
I.Mục tiêu:
1.Kiến thức:
+ Học sinh trình bày được thế nào là nhân tố sinh vật
+ Học sinh trình bày được những mối quan hệ giữa các sinh vật cùng loài và khác loài.Thấy rõ được lợi ích giữa các sinh vật.
+ Học sinh phân biệt được điểm khác nhau cơ bản của các mối quan hệ cạnh tranh, hỗ trợ, cộng sinh, hội sinh, kí sinh, ăn thịt, ăn thịt sinh vật khác
2.Kỹ năng:
+ Phân tích , tổng hợp, vận dụng kiến thức vào thực tế 
+ Hoạt động nhóm 
 3.Thái độ: Giáo dục ý thức yêu thiên nhiên
II.Đồ dùng dạy –học:
GV: + Tranh về các cây , con sống thành nhóm, bầy, đàn
+ Sơ đồ tóm tắt mối quan hệ giữa sinh vật với sinh vật
HS: SGK, VBT
III.Phương pháp.
Hoạt động nhóm, vấn đáp, gợi mở
IV.Tiến trình bài giảng:
1.ổn định lớp.
2.Bài cũ:
*Kiểm tra 15 phút.
Câu 1: Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới đặc điểm hình thái và sinh lý của sinh vật như thế nào?
Câu 2: Hãy so sánh đặc điểm khác nhau giữa hai nhóm cây ưa ẩm và chịu hạn?
*Đáp án:
Câu 1: Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới đặc điểm hình thái và sinh lý của sinh vật:
Mỗi loài sinh vật chỉ sống được trong một giới hạn nhiệt độ nhất định, nhiệt độ ảnh hưởng tới các đặc điểm hình thái( thực vật rụng lá, có lớp bần dày, có vảy mỏng bao bọc chồi láđộng vật có lông dày..). Nhiệt độ có ảnh hưởng tới hoạt động sinh lí của sinh vật như hoạt động quang hợp, hô hấpNhiệt độ có ảnh hưởng tới tập tính của động vật như tập tính ngủ hè, ngủ đông
Câu 2: so sánh đặc điểm khác nhau giữa hai nhóm cây ưa ẩm và chịu hạn:
Nhóm cây ưa ẩm
Nhóm cây chịu hạn
-Cây sống nơi ẩm ướt và thiếu ánh sáng có phiến lá rộng và mỏng, mô giậu kém phát triển
-Cây sống nơi ẩm ướt và có nhiều ánh sáng có phiến lá hẹp, mô giậu phát triển
-Cây sống nơi khô hạn
-Cơ thể mọng nước, lá và thân tiêu giảm, lá biến thành gai.
3.Bài mới:
ĐVĐ "Các sinh vật sống trong môi trường không những chịu sự tác tác động của các nhân tố vô sinh như : ánh sáng, nhiệt độ...mà còn chịu ảnh hưởng của các sinh vật sống trong môi trường, vậy các sinh vật đó có mối quan hệ với nhau như thế nào? bài hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu"
Hoạt động dạy và học
Nội dung
Hoạt động 1: Tìm hiểu mối quan hệ cùng loài
Yêu cầu HS quan sát hình 44.1
? Khi có gió bão TV sống cùng nhóm có lợi gì so với sống riêng lẻ?
? ĐV sống thành bầy đàn có lợi gì.
Yêu cầu HS làm BT (131)
? Sinh vật cùng loài có mối quan hệ như thế nào.
HS trả lời.
?Trong chăn nuôi, người dân đã lợi dụng mối quan hệ cùng loài để làm gì 
GV bổ sung -> kết luận
Hoạt động 2: Quan hệ khác loài.
Yêu cầu HS làm bài tập (132) 
? Trong nông lâm nghiệp con người ta lợi dụng mối quan hệ khác loài để làm gì.ý nghĩa ?
(dùng sinh vật có ích tiêu diệt sv có hại)
GV: Việc dùng sv có ích tiêu diệt sv có hại còn gọi là biện pháp sinh học và không gây ô nhiễm môi trường .
Yêu cầu hs nêu ví dụ 
I.Quan hệ cùng loài.
Sinh vật cùng loài sống gần nhau liên hệ với nhau hình thành nhóm cá thể.
Trong một nhóm cá thể có những mối quan hệ:
- Hỗ trợ
- Cạnh tranh
II. Quan hệ khác loài
KL: Bảng 44 SGK
VD: Ong mắt đỏ diệt sâu đục thân hại lúa.
KL chung: HS đọc sgk
4. Củng cố: 
GV cũng cố lại nội dung chính của bài.
Dùng sơ đồ câm (SGV)
Yêu cầu hs hoàn thành nội dung
V.Dặn dò : 
Về nhà học thuộc bài
Làm BT trong vở bài tập
VI. Rút kinh nghiệm.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ngày soạn: 24/1/2015 Ngày dạy: Lớp 9A- / /2015
 Lớp 9B- / /2015
 Lớp 9C- / /2015
Tiết 45 – 46: Thực hành: Tìm hiểu môi trường và ảnh hưởng của một số nhân tố
 sinh thái lên đời sống sinh vật
I.Mục tiêu:
1.Kiến thức:
HS tìm được dẫn chứng về ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng và độ ẩm lên đời sống sinh vật ở môi trường đã quan sát.
2.Kỹ năng: + Quan sát, phân tích , tổng hợp 
 + Thu nhập mẫu
3.Thái độ : Giáo dục tình yêu thiên nhiên và ý thức bảo vệ thiên nhiên
II.Đồ dùng dạy -học:
GV: + Dụng cụ thu mẫu vật thực vật
+ Dụng cụ vẽ thực vật
+Dụng cụ : Vợt bắt côn trùng, dụng cụ đào đất, lọ đựng, túi ni- lon
+ Tranh ảnh các loài thực vật, động vật, các dạng lá
HS: Đọc trước nội dung bài học.
III.Phương pháp.
Hoạt động nhóm, vấn đáp, gợi mở
IV.Tiến trình bài giảng:
1.ổn định lớp.
2.Bài cũ: Kiểm tra chuẩn bị đồ dùng của học sinh
IV.Tiến trình bài giảng: 
GV nêu mục tiêu thực hành
Kiểm tra, phân phát dụng cụ theo nhóm
Hoạt động 1: Tìm hiểu môi trường sống của sinh vật.
Chọn nơi quan sát . GV giới thiệu nội dung thực hành 
Yêu cầu HS quan sát các loại sinh vật sống trong địa điểm thực hành và điền nội dung quan sát được vào bảng sau.
 Tên sinh vật 
Thực vật .
Đông vật.
Nấm
Địa y..
 Nơi sống 
..
..
..
..
HS tổng kết lại : Số lượng sinh vật đã quan sát .
? Có mấy loại môi trường sống đã quan sát .
? Môi trường nào có số lượng sinh vật quan sát nhiều nhất .
? Môi trường nào có số lượng sinh vật quan sát ít nhất.
Hoạt động 2:Tìm hiểu hình thái của lá cây dưới tác dụng của ánh sáng.
Bước 1 :Yêu cầu mỗi học sinh chọn quan sát 10 lá cây ở khu quan sát ( môi trường khác nhau ) hoàn thành bảng 45.2 (SGK)
STT
Tên cây
Nơi sống
Đặc điểm phiến lá
Các đặc điểm này chứng tỏ
Nhận xét
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bước 2: - Vẽ hình dạng phiến lá.
 - ép các mẫu lá trong cặp ép cây
Hoạt động 3: Tìm hiểu môi trường sống của động vật
-Yêu cầu hs tìm hiểu các loài động vật trong môi trường quanh ta
-Điền nội dung quan sát được vào bảng 45.3
STT
Tên động vật
Môi trường sống
Mô tả đặc điểm của động vật thích nghi với môi trường sống
1
2
Hoạt động 4: Thu hoạch
Làm báo cáo theo mẫu SGK
Hoạt động 5: Nhận xét chung.ý thức tự giác, tinh thần làm việc
V. Rút kinh nghiệm 
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------