Giáo án Sinh học 9 năm 2014 - Nguyễn Trọng Thạch

1 Mục tiêu:

 a. Kiến thức: HS:

-Nêu được tính đặc trưng của bộ NST ở mỗi loài. .

-Mô tả được cấu trúc hiển vi NST ở kỳ giữa nguyên phân .

-Niểu chức năng NST đối với di truyền và tính trạng.

 b . KÜ năng:

 -Rèn kÜ năng hợp tác trong nhóm.

-Rèn kÜ nămg quan sát kênh hình.

-KÜ năng hoạt động nhóm.

2. ChuÈn bÞ cña Gi¸o viªn vµ häc sinh

 GV: Tranh h×nh 8.1-5 SGK

 HS: T×m hiÓu tr­íc bµi

3. Tiến trình dạy häc:

 a. Bµi mới:

 

doc92 trang | Chia sẻ: tuongvi | Lượt xem: 1336 | Lượt tải: 3download
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Giáo án Sinh học 9 năm 2014 - Nguyễn Trọng Thạch, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 xem lµ phÐp lai ph©n tÝch hai cÆp tÝnh tr¹ng lµ:
a. P: AaBb x aabb b. P: AaBb x AABB
c. P: AaBb x AAbb d. P: AaBb x aaBB
C©u 2:(1 ®iÓm) Chän c¸c côm tõ:
 “C¸c loµi, ®Æc thï, nuclªotit, c¬ së ph©n tö, tÝnh ®a d¹ng.” 
 §iÒn vµo chç trèng trong c¸c c©u sau:
 ADN cña mçi loµi ®­îc.……(1)………bëi thµnh phÇn, sè l­îng vµ tr×nh tù s¾p xÕp cña c¸c.….....(2)… . Do c¸ch s¾p xÕp kh¸c nhau cña 4 lo¹i Nuclª«tit ®· t¹o nªn……(3)……..cña ADN. TÝnh ®a d¹ng vµ tÝnh ®Æc thï cña ADN lµ…….(4)……..cho tÝnh ®a d¹ng vµ tÝnh ®Æc thï cña c¸c loµi.
II. Tự luận: (6 điÓm).
C©u 1: (2 điÓm).Mét ®o¹n ARN cã tr×nh tù c¸c Nuclª«tit nh­ sau: 
 - A - U - G - X - U - U - G - A - X - 
H·y x¸c ®Þnh tr×nh tù c¸c Nu trong ®o¹n gen ®· tæng hîp ra ®o¹n m¹ch ARN trªn.
 C©u 2: : (4 điÓm). ë gµ, mµu l«ng ®en lµ tréi hoµn toµn so víi mµu l«ng tr¾ng.
a. H·y x¸c ®Þnh kiÓu gen vµ kiÓu h×nh ë F1 vµ F2 khi cho lai gµ mµu l«ng ®en thuÇn chñng víi gµ mµu l«ng tr¾ng ?
b. Cho gµ mµu l«ng ®en ë F1 giao phèi víi gµ l«ng tr¾ng th× kÕt qu¶ ntn ?
B: §¸p ¸n
I. Trắc nghiệm: (4,0 ®iÓm)
 C©u 1: §¸p ¸n 1: (b) ; 2: (d) ; 3: (b) 
 4: (d) ; 5: (d) ; 6: (a) ( 0,5 ®iÓm x 6 = 3,0 ®iÓm) 
 C©u 2: 1- §Æc thï; 2- Nuclªotit; 
 3- TÝnh ®a d¹ng; 4-C¬ së ph©n tö. ( 0,25 ®iÓm x 4 = 1 ®iÓm) 
II. Tự luận: (6 điÓm).
 C©u 1: M¹ch khu«n: - T- A - X - G - A- A - X - T - G - ( 1 ®iÓm) 
 M¹ch bæ sung: - A - T - G - X - T - T - G - G - X - ( 1 ®iÓm)
 C©u 2:
 a. - Gäi A lµ gen qui ®Þnh mµu l«ng ®en (tÝnh tréi) ( 0, 5 ®iÓm)
- Gäi a lµ gen qui ®Þnh mµu l«ng tr¾ng ( tÝnh lÆn) 
- KiÓu gen cña gµ l«ng ®en thuÇn chñng: AA, gµ l«ng tr¾ng aa
 Ta cã s¬ ®å sau: 
 	Pt/c: 	AA	 x	aa ( 1 ®iÓm)
	 GP: A a
 F1: Aa 
	KÕt qu¶: - KiÓu gen: 100% Aa
	 - KiÓu h×nh: 100% gµ l«ng ®en	 
	 F1 x F1: Aa x Aa 
 G F1: A: a A: a 
 F2: ( 1 ®iÓm)
A
a
 A
AA
Aa
 a
Aa
aa
 KÕt qu¶: KiÓu gen: 25% AA : 50% Aa : 25% aa 
 KiÓu h×nh: 75% gµ l«ng ®en: 25% gµ l«ng tr¾ng ( 0,5 ®iÓm)
 b. KiÓu gen gµ l«ng ®en F1 : Aa 
 KiÓu gen gµ l«ng tr¾ng : aa ( 0,25 ®iÓm)
 Ta cã s¬ ®å : P: Aa x aa 
 GP : A: a a 
 F1: Aa aa 
 KÕt qu¶: KiÓu gen: 50% Aa : 50% aa 
 KiÓu h×nh: 50% gµ l«ng ®en : 50% gµ l«ng tr¾ng ( 0,5 ®iÓm)
c. KiÓm tra, ®¸nh gi¸: 
- GV thu bµi vµ nhËn xÐt giê kiÓm tra 
d. H­íng dÉn häc ë nhµ
 	 - §äc tr­íc bµi: §ét biÕn gen 
Líp d¹y: 9a tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 32 v¾ng:
 9b tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 31 v¾ng:
 CHƯƠNG IV: BIẾN DỊ
 Tiết 22 Bài 21: ĐỘT BIẾN GEN. 
 1. Muc tiêu:.
 a. Kiến thức: HS:
-Hs trình bài được khái niệm và nguyên nhân đột biến gen. 
-Hiểu được bản chất của đột biến gen có vai trò đối với sinh vật và người . 
 b. KÜ năng: 
-Rèn kÜ năng phân tích và quan sát kên hình.
-KÜ năng hoạt động nhóm.
 c. Th¸i ®é: Gi¸o dôc tÝnh tÝch cùc tù gi¸c trong nghiªn cøu §B gen, gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng. 
 2. ChuÈn bÞ cña Gi¸o viªn vµ häc sinh
 a. Gi¸o viªn 
 -Tranh phóng to hình 21.1 sgk. 
-Tranh minh họa đột biến gen có lợi , có hại (nếu có).
-Mô hình đoạn ADN 
 b. Häc sinh
- T/h ®ét biÕn gen(tranh , bµi viÕt) 
3. Tiến trình tiết dạy:
a . Kiểm tra bài cũ: 
 Sửa và trả bài kiểm tra 1 tiết. . 
 b. Bài mới:
-Giới thiệu cho hs hiện tượng biến dị.
 -Thông báo biến dị có thể di truyền hoặc không di truyền.
 -Biến dị di truyền có các biến đổi trong NST và ADN
Hoạt động 1: Đột biến gen là gì?
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
-Gv cho hs quan sát hình 21.1 thảo luận nhóm.
 +Cấu trúc đoạn gen biến đổi khác với cấu trúc đoạn gen đầu như thế nào?
 +Hãy đặc tên cho từng dạng biến đổi đó?
-Đột biến gen là gì?
- Nhận xét ; bổ xung; chuẩn kiến thức.
-Hs quan sát kÜ hình chú ý về trình tự và số cặp nuclêôtíc .
-Thảo luận nhóm để thống nhất ý kiến.
 Yêu cầu:+Mất , thêm, thay thế 1 cặp nuclêôtíc.
 +Nêu khái niệm.
 - Đại diện nhóm trình bài
 - nhóm khác bổ sung
I: Đột biến gen là gì?
KL: -Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc gen.
-Các dạng đột biến gen: mất, thêm, thay thế 1 cặp nuclêôtíc. 
Hoạt động 2: T/h nguyªn nh©n ph¸t sinh ®ét biÕn gen.
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
- Cho HS ®äc tt sgk.
- Nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen?
-Gv nhấn mạnh: trong điều kiện tự nhiên do sao chép nhầm của phân tử ADN dưới tác động của môi trường.
 Nªu vÝ dô vÒ nh÷ng t¸c ®éng do con ng­êi ®Õn m«i tr­êng cã thÓ g©y ra ®ét biÕn gen nh­ sö dông thuèc b¶o vÖ thùc vËt, ho¸ chÊt.
? Lµ Hs em ph¶i lµm g× ®Ó kh«ng s¶y ra ®ét biÕn cã h¹i cho SV vµ con ng­êi. 
- Hs tự nghiên cứu thông tin và nêu được:
 +Do ảnh hưởng của môi trường.
 +Con người gây nên 
- 1 vài hs phát biểu, lớp nhận xét bổ sung.
L¾ng nghe 
-Hs trả lời. - Hs khác nhận xét bổ sung 
II. Nguyªn nh©n ph¸t sinh ®ét biÕn gen.
KL: -Do ảnh hưởng phúc tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN trong điều kiện tự nhiên.
-Do con người gây ra.
Hoạt động 3: T/h Vai trò của đột biến gen.
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
-Cho hs quan sát hình 21.2; 21.3; 21.4 và tranh ảnh sưu tầm -> trả lời câu hỏi.
 +Đột biến nào có lợi cho sinh sật và con người?
 +Đột biến nào có hại cho sinh vật?
-Cho hs đọc kết luận.
- Hs quan s¸t tranh
- HS nêu được:
+Cây cứng nhiều bông ở lúa.
 +Đột biến có hại: mạ màu trắng, đầu và chân sau của lợn bị dị dạng.
§ọc kết luận
I. Vai trò của đột biến 
 gen.
KL:
-Đột biến gen thường có hại cho sinh vật và con người, đôi khi có lợi .
-Đột biến có lợi có ý nghĩa lớn trong chăn nuôi và trồng trọt
c. Cñng cè, luyÖn tËp: 
 1. Đột biến gen là gì? Kể tên các dạng đột biến ?
 2. Tại sao đột biến gen thường có hại cho sinh vật?
d. H­íng dÉn häc ë nhµ
 -Học bài theo nội dung sgk.
 -Trả lời câu hỏi .
 -Đọc trước bài 22.
Líp d¹y: 9a tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 32 v¾ng:
 9b tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 31 v¾ng:
 Tiết 23 Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỂM SẮC THỂ. 
1 . Muc tiêu:
 a. Kiến thức: HS:
-Hs trình bài được số dạng đột biến cấu trúc NST. 
-Giải thích nguỵên nhân và niêu vai trò đột biến cấu trúc NST đối với bản thân sinh vật và con người. 
 b. KÜ năng: 
-Rèn kÜ năng phân tích và quan sát kênh hình.
- KÜ năng hoạt động nhóm.
 c. Th¸i ®é: 
- Gi¸o dôc tÝnh tÝch cùc tù gi¸c trong nghiªn cøu đột biến cấu trúc NST 
- Gi¸o dôc ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng. 
 2. ChuÈn bÞ cña Gi¸o viªn vµ häc sinh
 a. Gi¸o viªn 
 -Tranh các dạng đột biến cấu trúc NST. 
 b. Häc sinh
 -Phiếu học tập các dạng đột biến cấu trúc NST. 
3. Tiến trình tiết dạy:
 1. Kiểm tra bài cò: 
 -Đột biến là gì? Cho ví dụ. 
 -tìm một số đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra. 
 2. Bài mới: 
Hoạt động 1: Đột biến cấu trúc NST là gì?
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
-Gv cho hs quan sát hình 22 -> hoàn thành phiếu học tập.
-Gv kẻ phiếu lên bảng, gọi hs lên điền bảng.
-GV chốt lại ý đúng
-Đột biến cấu trúc NST là gì?
-GV thông báo ngoài 3 dạng còn có thêm dạng chuyển đoạn.
-Hs quan sát hình, lưu ý các đoạn có mũi tên ngắn.
-Th¶o luận nhóm thống nhất ý kiến -> điền vào phiếu học tập.
-1 hs lên bảng điền vào phiếu học tập, các nhóm khác theo dõi bổ sung.
1 vài hs phát biều, lớp bổ sung hoàn chỉnh kiến thức.
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
-đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
-Các dạng:mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn.
Hoạt động 2: Nguyên nhân phát sinhvà tính chất của đột biến cấu trúc NST.
Hoạt động giáo viên
Hạt động học sinh
Nội dung
-Những nguyên hân nào gây đột biến cấu trúc NST.
- Nhận xét ; bổ xung; chuẩn kiến thức.
-Gv hướng hẫn hs tìm hiÓu ví dụ 1,2 sgk.
 +Vd1:là dạng đột biến nào?
 +Vd: nào có hại, nào có lợi?
=> Nêu tính chất có lợi, có hại của đột biến cấu trúc NST.
? Em h·y kÓ 1 sè ®ét biÕn cÊu tróc NST có hại cho bản thân sinh vật do con ng­êi g©y ra?
- Chóng ta cÇn ph¶i lµm g× ®Ó c¸c d¹ng ®ét biÕn bÊt lîi ®ã kh«ng s¶y ra?.
 -Cho hs đọc kl chung.
-HS ngyên cứu thông tin và nêu được các nguyên nhân.
Hs nghiên cứu ví dụ nêu được: 
 +Vd1: mất đoạn.
 +Vd1: có hại cho con người.
 +Vd2: có lợi cho sinh vật.
-Hs tự rút ra kết luận
-Hs trả lời. - Hs khác nhận xét bổ sung 
I. Nguyên nhân phát sinhvà tính chất của đột biến cấu trúc NST.
a/ Nguyên hân phát sinh:
-Đột biến cấu trúc NST xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người.
-Nguyên hân: do tác nhân vật lý , hóa học phá vỡ cấu trúc NST.
b/ Vai trò đột biến cấu trúc NST: 
-Đột biến cấu trúc NST thường có hại cho bản thân sinh vật.
-Một số đột biến có lợi có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hóa.
c. Cñng cè, luyÖn tËp: 
 Trả lời 2 câu hỏi 1,2 sgk
d. H­íng dÉn häc ë nhµ
 Học bài theo nội dung sgk. Làm câu hỏi 3 vào vỡ bài tập . Đọc trước bài 23.
phô lôc: Phiếu học tập
TT
 NST ban đầu
NSTsau khi bị biến đổi
Tên dạng đột biến
a
Gồm các đoạn : ABCDEFGH
Mất đoạn H
Mất đoạn
b
Gồm các đoạn : ABCFDEFGH
Lặp lại đoạn BC
Lặp đoạn
c
Gồm các đoạn : ABCDEFGH
Trình tự BCD đổi lại thành DCB
Đảo ®oạn
Líp d¹y: 9a tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 32 v¾ng:
 9b tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 31 v¾ng:
Tiết 24 Bài 23: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỂM SẮC THỂ. 
1. Muc tiêu:.
 a . Kiến thức: HS:
 -Hs trình bÇy được c¸c biến đổi số lượng th­êng thÊy ở 1 cặp NST. 
 -Giải thích được c¬ chÕ h×nh thµnh thể ( 2n + 1) và thể (2n -1) .
 -Nêu hậu quả biến đổi số lượng ở từng cặp NST. b. KÜ năng: 
 -Rèn kÜ năng quan sát, tư duy phân tích, so sánh, kÜ n¨ng ho¹t ®éng nhãm. 
 c. Th¸i ®é: 
	- Gi¸o dôc häc sinh lßng say mª nghiªn cøu, ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng. 
 2. ChuÈn bÞ cña Gi¸o viªn vµ häc sinh
 a. Gi¸o viªn 
 -Tranh phóng to 23.1 và 23.1 sgk. 
3. Tiến trình tiết dạy:
 a . Kiểm tra bài cũ
 Câu 1, 2, 3 sgk. 
 b. Bài mới: 
 Mở bài: Đột biến NST sảy ra ở 1 hoặc 1 số cặp NST: hiện tượng dị bội thể. Đa bội thể.
a. Hoạt động 1: Hiện tượng dị bôị thể
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
-Gv cho hs nghiên cứu thông tin sgk -> trả lời câu hỏi.
 +Sự biến đổi số lượng NST 1 cặp NST thÊy ở những dạng nào?
 +thế nào là hiện tượng dị hợp thể?
-Gv hoàn chỉnh kiến thức.
-GV phân tích thêm: có thể có 1 số cặp NSt thêm hoặc mất 1 NST -> dạng : (2n – 1 ; 2n +1)
-Gv cho hs quan sát hình 23,1 -> làm bài tập mục II tr 67.
-Gv chú ý cho hs:
Hiện tượng dị bội gây ra các biến đổi hình thái: kích thước , hình dạng…
-Hs tự thu nhận và xử lí thông tin -> nêu được:
 +Các dạng:2n + 1
 2n – 1 
 +Là thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp nào đó.
- 1 vài hs phát biểu, lớp bổ sung.
- Hs ghi nhí.
- Hs quan sát hình, đối chiếu kết quả từ II -> XII với nhau và với kết qủa I 
-> rút ra nhận xét.
 +Kích thước: 
 Lớn : VI
 Nhỏ:V, VI
 +Gai
 dài hơn: XI 
I. Hiện tượng dị bôị 
 thể:
- Hiện tượng dị hợp thể là đột biến thêm hoặc mất 1 NST ở 1 cặp NST nào đó.
-Các dạng: 2n + 1
 2n - 1 
 Hoạt động 2: Sự phát sinh thể dị bội
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
-Gv cho hs quan sát hình 23.2 -> nhận xét.
 Sự phân li NST -> giao tử trong:
 +Trường hợp bình thường.
 +Trường hợp rối loạn phân bào.
+Các giao tử trên tham gia thụ tinh -> hợp tử có số lượng NST như thế nào?.
 +Gv treo hình 22.3 gọi hs trình bày.
? Nªu c¬ chÕ ph¸t sinh thÓ dÞ béi
- Nhận xét ; bổ xung; chuẩn kiến thức.
-Gv thông báo ở người do 1 t¸c nh©n tù nhiªn hay nh©n t¹o lµm tăng thêm NST ở 21 -> Gây bệnh đao.
- Liªn hÖ vÒ ¶nh h­ëng cña c¸c t¸c nh©n vËt lÝ vµ ho¸ häc ®Õn ®ét biÕn sè l­îng NST do con ng­êi g©y ra.
+ Chóng ta cÇn ph¶i lµm g× ®Ó b¶o vÖ m«i tr­êng tr¸nh m¾c ph¶i nh÷ng bÖnh liªn quan ®Õn ®ét biÕn NST?
+ Nêu hậu quả cña hiện tượng dị bội thể?
- Nhận xét ; bổ xung.
-Cho hs đọc kết luận.
-Các nhóm quan sát và thảo luận thống nhất ý kiến -> nêu được:
+ Bình thường: mỗi giao tử có 1 NST.
+ Bị rối loạn: 1 giao tử có 2 NST; 1 giao tử không có NST nào.
+ Hợp tử có 3NST hoặc 1NST của cặp tương đồng.
- 1 hs ®¹i diÖn nhãm trình bày, nhãm kh¸c nhận xét bổ sung.
-Hs trả lời. - Hs khác nhận xét bổ sung 
- L¾ng nhe
+ Hs trả lời. - Hs khác nhận xét bổ sung 
- Hs tự nêu hậu quả
Hs ®äc ghi nhí
II. Sự phát sinh thể dị 
 bội:
-Cơ chế phát sinh dị bội: trong giảm phân có cặp NST tương đồng không phân li, tạo thành 1 giao tử có 2 NST và 1 giao tử không mang NST nào.
-Hậu quả: 
gây nên biến đổi hình thái (hình dạng, kích thước, màu sắc) ở thực vật và gây bệnh NST. 
c. Cñng cè, luyÖn tËp: 
 -Phân biệt hiện tượng dị bội thể và thể dị bội?
 -Gi¶i thÝch cơ chế hình thành cơ thể dị bội 2n+1 vµ 2n-1?
d. H­íng dÉn häc ë nhµ
 - Học bài theo nội dung sgk.
 - §äc tr­íc bµi: §ét biÕn sè l­îng NST ( tiÕp theo) 
Líp d¹y: 9a tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 32 v¾ng:
 9b tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 31 v¾ng:
 Tiết 25 Bài 24: ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỂM SẮC THỂ.
 ( Tiếp theo)
 1 . Muc tiêu:.
 a. Kiến thức: HS:
-Hs trình bày được thể đa bội lµ g×? cã ý niÖm vÒ hiÖn t­îng đa bội thể. 
-Trình bày được cơ chế hình thành thể đa bội do nguyên nhân rối loạn nguyên phân hoặc giảm phân và sự khác nhau 2 trường hợp trên.
-Biết các dấu hiệu thể đa bội bằng mắt thường và cách sử dụng các đặc điểm đó vào chọn giống. 
 b. KÜ năng: 
-Phát triển kÜ năng quan sát và phân tích kênh hình.
-Rèn kÜ năng hoạt động nhóm. 
 c. Th¸i ®é: 
 - Gi¸o dôc häc sinh lßng say mª t×m hiÓu vÒ sinh vËt, ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng. 
2. ChuÈn bÞ cña Gi¸o viªn vµ häc sinh
 a. Gi¸o viªn 
 -Tranh phóng to 24.1-> 24.4 sgk. 
 -Tranh sự hình thành thể đa bội. 
3. Tiến trình tiết dạy:
 a . Kiểm tra bài cò:
 Câu 1, 2, sgk tr 68. 
 b. Bài mới:
Hoạt động 1: Hiện tượng đa bôị thể
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
-Thế nào là thể l­ìng bội?
-GV cho hs thảo luận :
 +Các cơ thể có bộ NST 3n, 4n, 5n…có chỉ số n khác thể lưỡng bội như thế nào?
 +Thể đa bội là gì?
-Gv chốt lại kiến thức .
-Gv thông báo:
 Sự tăng số lựơng NST : AND -> ảnh hưởng tới cường độ đồng hóa và kích thước tế bào.
-Gv cho hs quan sát hình 24.1 -> 24.4 và yªu cÇu trả lời câu hỏi:
 +Kích thước tế bào đa bội thể như thếnào?
+Có thể nhận biết cây đa bội thể qua dấu hiệu gì?
-Gv lấy ví dụ cụ thể để minh họa.
- Nªu nh÷ng øng dông cña thÓ ®a béi ? 
- Nhận xét ; bổ xung; chuẩn kiến thức.
-Hs vận dụng kiến thức chương 2 -> Nêu được : thể lượng bội NST chứa cặp NST tương đồng .
-Các nhóm thảo luận -> nêu được:
 +Các cơ thể đó có bộ NST là bội số của n.
 -Đại diện nhóm phát biểu các nhóm khác bổ sung.
Hs l¾ng nghe 
-Các nhóm quan sát hình và trao đổi nhóm để hoàn thành bài tập.
-Đại diện nhóm trình bày nhóm khác bổ sung.
 +Tăng số lượng NST -> tăng kích thước tế bào, cơ 1quan.
 +Nhận biết qua dấu hiệu tăng kích thước các cơ quan của cây
-Hs trả lời. - Hs khác nhận xét bổ sung 
I Hiện tượng đa bôị 
 thể.
-Hiện tượng đa bội thể là trường hợp bộ NST trong tế bào sinh dưỡng tăng lên theo bội số của n ( lớn hơn 2n)
-> hình thành các thể đa bội.
-Dấu hiệu nhận biết : Tăng kích thước các cơ quan.
-Ứng dụng:
 +Tăng kích thước thân cành -> tăng sản lượng gỗ.
 +Tăng kích thước thân, lá , củ -> tăng sản lượng rau màu.
 +Tạo giống có năng xuất cao.
Hoạt động 2: Sự hình thành thể đa bội.
Hoạt động giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
-Gv cho hs nhắc lại kết quả của quá trình nguyên phân và giảm phân.
-GV cho hs quan sát hình 24.5 -> trả lời câu hỏi.
 +So sánh giao tử, hîp tử giữa 2 sơ đồ 24.5 a và b?
+Trong 2 trường hợp trên trường hợp nào ming họa sự hình thành thể đa bội do nguyên phân hoặc giảm phân.?
-Cho hs đọc kết luận chung. 
- 2 hs nhắc lại: 
- NP: 1TB mÑ ¦ 2TB con ( cã bé NST gièng nhau vµ gièng TB mÑ). 
GP: 1TB mÑ ( 2n) ¦ 4TB con(n). 
-Hs quan sát hình và nêu được :
 +Hình a: giảm phân bình thường, hợp tử nguyên phân lần đầu bị rối loạn 
 +Hình b: giảm phân bị rối loạn -> thụ tinh tạo hôp tử có bộ NST > 2n.
-> hình a do rối loạn nguyên phân, hình b do rối loạn giảm phân. 
II. Sự hình thành thể 
 đa bội.
-Cơ chế hình thành thể đa bội: 
Do rối loạn nguyên phân hoÆc gi¶m ph©n không bình thường -> không phân ly tất cả các cặp NST -> t¹o thể đa bội. 
c. Cñng cè, luyÖn tËp: 
 *Yªu cÇu häc sinh lµm bµi tËp sau:
 - G¹ch ch©n d­íi ch÷ c¸i ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng.
 §ét biÕn NST lµ lo¹i biÕn dÞ:
A. X¶y ra trªn NST trong nh©n tÕ bµo B. Lµm thay ®æi cÊu tróc NST
C. Lµm thay ®æi sè l­îng cña NST D. C¶ A, B, C ®Òu ®óng
HiÖn t­îng dÞ béi thÓ lµ sù t¨ng hoÆc gi¶m sè l­îng NST x¶y ra ë:
A. Toµn bé c¸c cÆp NST trong tÕ bµo
B. ë mét hay mét sè cÆp NST nµo ®ã trong tÕ bµo
ChØ x¶y ra ë NST giíi tÝnh
ChØ x¶y ra ë NST th­êng
d. H­íng dÉn häc ë nhµ
 -Học theo nội dung sgk.
 - Làm câu 3 vào vë bài tập. 
 - T/h vÒ th­êng biÕn 
Líp d¹y: 9a tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 32 v¾ng:
 9b tiÕt: ngµy d¹y: SÜ sè: 31 v¾ng:
 Tiết 26 Bài 25: THƯỜNG BIẾN 
1 . Muc tiêu:.
 a. Kiến thức: HS:
-Hs trình bài được khái niệm thường biến. 
-Phân biệt được giữa thường biến và đột biến. 
 -Trình bµy được khái niệm mức phản ứng và ý nghĩa của nó trong chăn nuôi, 
 trồng trọt. 
-Trình bày được ảnh hưởng của môi trường với tính trạng số lượng và mức phản ứng của chúng trong việc nâng cao năng xuất vật nuôi và cây trồng. 
 b. KÜ năng: 
-Phát triển kÜ năng quan sát và phân tích kênh hình.
-Rèn kÜ năng hoạt động nhóm.
 c.Th¸i ®é:
 - Gi¸o dôc häc sinh lßng say mª t×m hiÓu vÒ sinh vËt, ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng. 
2. ChuÈn bÞ cña Gi¸o viªn vµ häc sinh
 a. Gi¸o viªn 
 -Tranh phóng to thường biến. 
 -Ảnh thường biến 
 b. Häc sinh
 - T/h vÒ th­êng biÕn 
III. Tiến trình tổ chức tiết dạy:
 1. Kiểm tra bài cò: 
 Häc sinh 1: TL câu 1, 2 sgk tr 68.
 Häc sinh 2: lµm bµi tËp sau:
 	 - G¹ch ch©n d­íi ch÷ c¸i ®Çu c©u tr¶ lêi ®óng.
 §ét biÕn sè l­îng NST bao gåm:
A. LÆp ®o¹n vµ ®¶o ®o¹n NST 
B. §ét biÕn dÞ béi vµ chuyÓn ®o¹n NST
C. §ét biÕn ®a béi vµ mÊt ®o¹n NST 
D. §ét biÕn ®a béi vµ ®ét biÕn dÞ béi trªn NST
 2. Bài mới:
 Mở bài: Chúng ta biết gen qui định tính trạng , Thực tế 1 kiểu gen cho nhiều kiểu hình khác nhau khi sống trong điều kiện môi trường khác nhau.
Hoạt động 1: T/h sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường.
Hoạt động giáo viên
Hạt động học sinh
Nội dung
-Cho HS nghiªn cøu tt SGK vµ quan sát tranh thường biến tìm các ví dụ -> hoàn thành phiếu học tập.
-Gv chốt lại đáp án dúng.
-Phân tích kÜ ví dụ hình 25.
 +Nhận xét kiểu gen cây rau mác trong 3 trường hợp ?
 +Tại sao cây rau mác có biến đổi kiểu hình?
-Gv hỏi:
 +Nguyên nhân nào làm biến đổi kiểu hình?
 +Thường biến là gì?
- Nhận xét ; bổ xung; chuẩn kiến thức.
+Chóng ta cÇn ph¶i lµm g× ®Ó t¹o ra c¸c d¹ng th­êng biÕn lîi cho vËt nu«i c©y trång?.
- Nhận xét ; bổ xung thªm.
-Các nhóm đọc thông tin trong các ví dụ -> thảo luận và thống nhất ý kiến.
-Đại diện nhóm trình bày kiến thức trên bảng nhóm khác bổ sung.
-Hs sử dụng kết qủa phiếu học tập để trả lời.
 +Kiểu gen giống nhau.
 +Biến đổi kiểu hình để thích nghi điều kiện sống.
+ Do tác dộng môi trường.
-Hs trả lời. - Hs khác nhận xét bổ sung 
TL: (t¹o m«i tr­êng trong s¹ch, ®ñ n­íc vµ chÊt dinh d­ìng.)
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác động của môi trường.
-Thường biến là kết quả tương tác giữa kiểu gen và môi trường.
-Các tính trạng chất lượng phụ thuộc vào kiểu gen.
-Các tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng của môi trường.
Hoạt động 2: T/h mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình.
 Hoạt động giáo viên
 Hạt động học sinh
 Nội dung
- Cho Hs nghiªn cøu tt SGK môc II
- Cho hs thảo luận:
 +Biểu hiện ra kiểu hình của 1 kiểu gen phụ thuộc vào những yếu tố nào?
 +Mối quan hệ kiểu gen, môi trường và kiểu hình?
 +Tính trạng loại nào chịu ảnh hưëng của môi trường ?
- Nhận xét ; bổ xung; chuẩn kiến thức.
-Biến dị tính trạng số lượng liên quan đến năng xuất -> có lợi và hại gì trong sản xuất?
- Trong s¶n suÊt ng­êi n«ng d©n cÇn ph¶i lµm g× ®Ó t¹o ra nh÷ng th­êng biÕn cã lîi? 
- Hs ®äc tt SGK
-Từ các ví dụ mục 1 và thông tin mục 2, các nhóm thảo luận -> nêu được :
 +Biểu hiện kiểu hình là tương tác kiểu gen và môi trường.
-Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung.
 +Đúng qui trình -> năng xuất tăng.
 +Sai qui trình-> năng xuất giảm.
 +CÇn ph¶i t¹o ra m«i tr­êng thuËn lîi nhÊt cho c©y tr«ng ph¸t triÓn, trång cÊy ®óng quy tr×nh kÜ thuËt 
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình.
-Kiểu hình là kết quả tương tác giữa kiều gen và môi t

File đính kèm:

  • docsinh 9 1415.doc