Giáo án Sinh học 8 - Tiết 60, Bài 54: Vệ sinh hệ thần kinh

GIÁO ÁN SINH HỌC
Tiết PPCT: 60 BÀI 54:VỆ SINH HỆ THẦN KINH
I .M ỤC TIÊU : 
1. Kiến thức: 
- Phân tích được ý nghĩa của giấc ngủ , lao động và nghỉ ngơi hợp lí đối với sức khỏe của con người . 
- Nêu rõ được tác hại của ma túy và các chất gây nghiện đối với sức khỏe nói chung và hệ thần kinh nói riêng . 
- Xây dựng cho bản thân một kế hoạch học tập và nghỉ ngơi hợp lí để đảm bảo sức khỏe .
- Có thái độ cương quyết tránh xa ma túy.
2. Kỹ năng : 
- Rèn kỹ năng tư duy , khả năng liên hệ thực tế .
- Rèn kỹ năng hoạt động nhóm .
3. Thái độ :
 Gíao dục ý thức vệ sinh , giữ gìn sức khỏe , kiên quyết tránh xa ma túy .
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC :
 1. Chuẩn bị của giáo viên : Tranh ảnh về tác hại của rượu , thuốc lá , ma túy . Bảng phụ ghi nội dung bảng 54 .
 2 . Chuẩn bị của học sinh : ôn toàn bộ kiến thức chương thần kinh.
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP : 
Ổn định lớp :1 phút
Các hoạt động dạy và học :
Vào bài: (2 phút )Chức năng của hệ thần kinh là điều khiển , điều hòa , phối hợp hoạt động của các cơ quan ,hệ cơ quan , các phản xạ giúp cơ thể phản ứng kịp thời trước những tác động của môi trường. Để hệ thần kinh luôn khỏe mạnh giúp ta học tập và làm việc ta cần phải làm gì ? Để trả lời câu hỏi này cô và các em cùng tìm hiểu bài 54 : VỆ SINH HỆ THẦN KINH 
Phát triển bài :
Hoạt động 1: Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
10
Phút
-GV đặt câu hỏi:
+Mất ngủ , cơ thể cảm thấy như thế nào ?
-GV cung cấp thông tin:
Thời gian ngủ chiếm 1/3 đời sống con người. Nếu mất ngủ hoặc thức nhiều ngày liên tiếp thì sinh mệt mỏi, thần kinh suy nhược - > bệnh.
Ví dụ: Cho chó nhịn ăn 20 ngày, giảm 50% trọng lượng cơ thể vẫn có thể nuôi béo trở lại. Nhưng làm nó mất ngủ 10 – 12 ngày thì nó chết mặc dù trọng lượng chỉ giảm 5-13%. 
+Theo em hiểu giấc ngủ là gì ?
+Vì sao nói ngủ là một nhu cầu sinh lý của cơ thể ?
+Trạng thái hoạt động của các hệ cơ quan khi đang ngủ?
-GV phân tích: Trạng thái hoạt động của các hệ cơ quan khi đang ngủ chậm , đủ để duy trì sự sống. Đồng nghĩa với các tế bào thần kinh hoạt động chậm để phục hồi.
+ Giấc ngủ sâu và giấc ngủ chập chờn nhiều mộng ( cho dù là mộng đẹp ) giấc ngủ nào là tốt ?
+ Điều này chứng tỏ bản chất của giấc ngủ là gì ?
+Muốn có giấc ngủ tốt cần điều kiện gì ?
+Nêu những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp hoạt gián tiếp đến giấc ngủ ?
-GV chốt lại những biện pháp để có giấc ngủ tốt.
-HS liên hệ thực tế trả lời:
+Mất ngủ cơ thể cảm thấy mệt mõi.
+ Giấc ngủ là một nhu cầu sinh lý của cơ thể.
+Ngủ là 1 đòi hỏi tự nhiên của cơ thể “ cần hơn là ăn”
+Hoạt động của các hệ cơ quan khi đang ngủ chậm
-HS lắng nghe và tiếp thu.
+Giấc ngủ sâu là tốt nên sáng ra thấy người khỏe , sảng khoái .
+ Bản chất của giấc ngủ là quá trình ức chế tự nhiên có tác dụng bảo vệ , phục hồi khả năng hoạt động của hệ thần kinh.
+Ngủ đúng giờ. Đảm bảo không gian yên tĩnh.
+ Tránh các yếu tố ảnh hưởng đến giấc ngủ : Chất kích thích ,áo quần , phòng ngủ
I.Ý nghĩa của giấc ngủ đối với sức khỏe:
-Ngủ là một nhu cầu sinh lí của cơ thể .
-Bản chất của giấc ngủ là một quá trình ức chế tự nhiên có tác dụng bảo vệ , phục hồi khả năng hoạt động của hệ thần kinh .
Hoạt động 2: Lao động và nghỉ ngơi hợp lí
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
12 Phút
-GV nêu câu hỏi:
+Tại sao không nên làm việc quá sức ? thức quá khuya ?
-GV gọi học sinh đọc thông tin sách giáo khoa trang 172.
+Thế nào được xem là giấc ngủ đủ ? 
-Giấc ngủ đủ phụ thuộc vào lứa tuổi nào ? giáo viên cung cấp thông tin.
+Tại sao phải đảm bảo giấc ngủ hằng ngày ?
-GV cho học sinh quan sát tình huống trả lời câu hỏi:
+Qua tình huống em hãy chọn chế độ làm việc , nghỉ ngơi của bạn nào mà em cho là hợp lí ? em có thể đóng góp chia sẻ thêm cùng bạn ?
- > GV qua tình huống giáo dục tác hại của việc nghiện game cho học sinh.
- GV đưa ra tình huống nếu các em làm việc gì sai, không đúng thì liệu các em có ngủ ngon hay không ? để có giấc ngủ tốt các em cần có biện pháp gì ?
+Để tâm hông thanh thản tránh lo âu phiền muộn các em cần phải xây dựng nếp sống như thế nào ?
- > GV chốt để cho tâm hồn thanh thản. chỉ nói điều hay , làm điều phải ,sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật..
+Ở trường giờ ra chơi có ý nghĩa gì đối với học sinh
-GV liên hệ chế độ làm việc của tim .Các pha trong chu kì hoạt động nhờ đó mà tim hoạt động suốt đời không mệt mõi.
+Để hệ thần kinh khỏe mạnh ta cần làm gì ?
-GV chốt lại
-HS nêu được :
+để tránh gây căng thẳng và mệt mỏi cho hệ thần kinh .
-HS ghi nhớ thông tin.
+ Sáng ra thấy thoải mái.
-HS đọc thông tin do giáo viên cung cấp.
+Phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh .
-HS quan sát tình huống và trả lời được : Làm việc , nghỉ ngơi ,vui chơi giải trí xen kẽ.
+HS theo dõi tiếp thu.
-HS dựa và thực tế trả lời.hs nêu được : để có giấc ngủ tốt thì tâm hồn phải thanh thản , tránh lo âu phiền muộn.
+HS có thể nêu được ,giúp đỡ bạn bè,yêu thương cha mẹ , có lối sống lành mạnh 
+HS nêu được phục hồi hệ thần kinh, cung cấp năng lượng..
+Lao động và nghỉ ngơi hợp lí.
II. Lao động và nghỉ ngơi hợp lí:
-Đảm bảo giấc ngủ hàng ngày để phục hồi khả năng làm việc của hệ thần kinh sau một ngày làm việc căng thẳng.
-Xây dựng một chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lí.
-Giữ cho tâm hồn thanh thản ,tranh suy nghỉ lo âu.
Hoạt động 3: Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh.
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
15
phút
-GV yêu cầu học sinh quan sát tranh kết hợp hiểu biết thảo luận nhóm hoàn thành bảng 54.
-GV cho nhóm trình bày tên các chất kích thích và tác hại của nó ? chất gây nghiện và tác hại của nó ? 
 -> GV hoàn thiện kiến thức
-GV mở rộng kiến thức về tác hại của rượu , thuốc lá , ma túy ,nêu tác hại và hậu quả của các chất bằng cách cung cấp số liệu cụ thể cho hs thấy.
-GV đặt tình huống : Nếu 1 người bạn thân mời em hút thuốc lá , hay tim chít ma túy em sẽ xử lí như thế nào?
-GV chốt: trong vệ sinh đối với hệ thần kinh cần quan tâm đến những vấn đề gì ?
+Để hệ thần kinh khỏe mạnh giúp học tập và làm việc ta cần phải làm gì ?
-HS quan sát tranh vận dụng hiểu biết thông qua sách báo trao đổi nhóm thống nhất ý kiến.
-Đại diện nhóm trình bày - > các nhóm khác nhận xét , bổ sung .
- HS tự điều chỉnh.
-HS lắng nghe và tiếp thu.
-HS dựa vào thực tế đưa ra thái độ xử lí..
-HS trả lời được tránh lạm dụng các chất kích thích và không sử dụng matúy .
+Phải có giấc ngủ tốt ,lao động và nghỉ ngơi hợp lí, tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh.
III. Tránh lạm dụng các chất kích thích và ức chế đối với hệ thần kinh.
-Cần tránh lạm dụng các chất kích thích (rượu, bia,), các chất gây nghiện (thuốc lá , ma túy). để tránh gây hại cho hệ thần kinh.
- Có thái độ cương quyết tránh xa ma túy.
IV : Cũng cố -dặn dò :
1.Cũng cố : 4 phút
Bài tập : Điền các cụm từ “...” vào chỗ trống thích hợp
Ngủ là nhu cầu  của cơ thể. Bản chất của giấc ngủ là một quá trình  tự nhiên có tác dụng .,  , khả năng làm việc của
Bài tập: Hãy chọn câu đúng nhất
Câu 1: Chất gây hại cho hệ thần kinh là?
Rượu
Thuốc lá
Các loại thuốc gây hưng phấn hệ thần kinh
 Cả 3 câu đều đúng
Câu 2: Sử dụng ma túy với liều lượng nhỏ và lâu dài sẽ không gây nghiện?
 a. Đúng	b. Sai
2. Dặn dò : 1 phút
-Trả lời câu hỏi SGK.
-Xây dựng cho mình một thời gian biểu hợp lí.
-Tìm hiểu bài 55: GIỚI THIỆU CHUNG HỆ NỘI TIẾT