Giáo án Sinh học 8 năm 2009 - Tiết 16: Tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết

TIẾT 16: TUẦN HOÀN MÁU VÀ LƯU THÔNG
 BẠCH HUYẾT
Ngày soạn : 18 /10/2009
Ngày dạy : 23/10/2009(8B,A) (8C)
A/ Mục tiêu:
1.Kiến thức :
- HS trình bày được thành phần cấu tạo của hệ thống tuần hoàn máu và vai trò của chúng . Nắm được các thành phần cấu tạo của hệ bạch huyết và vai trò của chúng .
2. Rèn luyện kĩ năng: 
Quan sát tranh hình phát hiện kiến thức , kĩ năng hoạt động nhóm .
3. Giáo dục: 
Ý thức tự bảo vệ tim, tránh tác động mạnh vào tim. 
B/ Phương pháp: Trực quan + vấn đáp + tìm tòi.
C/ Chuẩn bị: 
1.GV: Tranh phóng to H 16.1 ,16.2, tranh hệ tuần hoàn có thêm phần bạch huyết.
2. HS : Phần V tiết 15.
D/ Tiến trình lên lớp:
 I- Ổn định lớp :
 II- Kiểm tra bài cũ : Tiểu cầu tham gia bảo vệ cơ thể chống mất máu như thế nào?
 III- Bài mới:
* ĐVĐ: Hệ tuần hoàn và hệ bạch huyết được cấu tạo ntn? Lưu thông máu và bạch huyết ra sao?
Hoạt động 1: Tìm hiểu về hệ tuần hoàn máu: 
Hoạt động của GV và HS
Nội dung ghi bảng
GV yêu cầu HS QS H16.1 : 
+Hệ tuần hoàn gồm những thành phần nào? Cấu tạo mỗi thành phần đó ra sao?
HS: Tự N/C H16.1, SGK Trang 51 ghi nhớ kiến thức, trao đổi nhóm thống nhất trả lời câu hỏi . 
Đại diện nhóm trình bày kết quả bằng cách chỉ và thuyết minh trên tranh phóng to. 
GV: Đánh giá kết quả của cả nhóm. 
HS: Các nhóm theo dõi nhận xét, bổ sung và tự rút ra kết luận .
GV: Yêu cầu học sinh tiếp tục nghiên cứu H16.1 trả lời câu hỏi: 
+Mô tả đường đi của máu trong vòng tuần hoàn nhỏ và trong vòng tuần hoàn lớn ? ( Chỉ trên tranh)
+Phân biệt vai trò của tim và hệ mạch tuần hoàn máu?( Tim co bóp; Hệ mạch dẫn máu)
+Nhận xét về vai trò của hệ tuần hoàn máu?(SGK)
HS: Trao đổi nhóm thống nhất câu trả lời.
I. Hệ tuần hoàn máu: 
 1) Cấu tạo hệ tuần hoàn:
 Gồm tim và hệ mạch 
+ Tim có 4 ngăn : - 2 tâm thất.
 - 2 tâm nhĩ.
 Nửa phải chứa máu đỏ thẫm , nửa trái chứa máu đỏ tươi .
 + Hệ mạch:
 - Động mạch xuất phát từ tâm thất.
 - Tĩnh mạch trở về tâm nhĩ.
 - Mao mạch nối động mạch & tĩnh mạch.
 2) Vai trò của hệ tuần hoàn: 
+ Vòng tuần hoàn lớn : Từ tâm thất trái đến cơ quan trao đổi chất đến tâm nhĩ phải. 
 + Vòng tuần hoàn nhỏ : Từ tâm thất phải đến phổi trao đổi khí đến tâm nhỉ trái.
- Tim co bóp tạo lực đẩy máu đi.
- Hệ mạch : Dẫn máu từ tim đến tế bào & từ các tế bào đến tim.
- Máu lưu thông trong toàn bộ cơ thể là nhờ hệ tuần hoàn.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về hệ bạch huyết
Hoạt động của GV và HS
Nội dung ghi bảng
GV: Yêu cầu học sinh quan sát tranh trả lời câu hỏi :
+ Hệ bạch huyết gồm những thành phần cấu tạo nào ?(H16.2)
+Mô tả đường đi của Bạch huyết trong phân hệ lớn và nhỏ ?(SGK) 
+Nhận xét về vai trò của hệ bạch huyết? (SGK)
HS: N/C SGK trao đổi nhóm hoàn thành câu hỏi chỉ ra được điểm thu bạch huyết đàu tiên và nơi để cuối cùng.
* Kết luận chung : HS đọc kết luận SGK.
II. Tìm hiểu về hệ bạch huyết: 
1) Cấu tạo hệ bạch huyết: 
Gồm Mao mạch bạch huyết ; Mạch bạch huyết , hạch bạch huyết ,ống bạch huyết => 2 phân hệ lớn và nhỏ .
2) Vai trò của hệ bạch huyết: 
- Phân hệ nhỏ : Thu bạch huyết ở nửa trên bên phải cơ thể => TM máu .
- Phân hệ lớn : thu bạch huyết ở phần còn lại của cơ thể.
- Vai trò : Hệ bạch huyết cùng phân hệ tuần hoàn máu, thực hiện chu trình luân chuyển môi trường trong cơ thể .
IV- Kiểm tra đánh giá: 
 - GV treo tranh sơ đồ hệ tuần hoàn máu và bạch huyết và yêu cầu học sinh trình bày cấu tạo và vai trò của từng hệ.
 - Nêu tên các cơ quan bộ phận của cơ thể và cho biết sự luân chuyển bạch huyết nơi đó là nhờ bộ phận nào ?
V - Dặn dò: 
 - Học bài trả lời câu hỏi SGK, đọïc mục “Em có biết”, ôn tập lại cấu tạo tim và hệ mạch , kẻ bảng 17.1 trang 54 vào vở.
 - Ra về nhớ chấp hành luật lệ giao thông.
VI.Rút kinh nghiệm sau tiết dạy:
Duyệt
TTCM