Giáo án Sinh học 6 - Tiết 52, Bài 41: Hạt kín - Đặc điểm chung của thực vật hạt kín - Năm học 2015-2016 - Lương Thị Oanh

Ngày soạn : 24-02-2016
Ngày dạy : 02-03-2016
Giáo viên : Lương Thị Oanh
Đơn vị : Trường THCS Ngọc Mỹ- Quốc Oai- Hà Nội
TIẾT 52 – BÀI 41 :
 HẠT KÍN – ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA THỰC VẬT HẠT KÍN
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
Kiến thức :
Học sinh phát hiện được tính chất đặc trưng của cây hạt kín là có hoa và quả, với hạt được giấu kín trong quả. Từ đó phân biệt được sự khác nhau cơ bản giữa cây hạt kín với cây hạt trần.
Học sinh nêu được sự đa dạng của cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản của cây hạt kín.
Học sinh biết cách quan sát một cây hạt kín.
Kĩ năng:
Rèn cho học sinh kĩ năng tự học, tự nghiên cứu, quan sát mẫu vật thật, tranh ảnh để nhận biết các bộ phận, tính chất của các bộ phận của cây có hoa
Rèn kĩ năng sử dụng kính lúp, kĩ năng thực hành.
Kĩ năng tìm kiếm, xử lí thông tin, kĩ năng trình bày, kĩ năng hoạt động nhóm, kĩ năng phân tích, so sánh.
Kĩ năng vận dụng kiến thức đã học để giải thích các hiện tượng thực tế
Thái độ :
Giáo dục ý thức bảo vệ cây xanh, bảo vệ quả và hạt
Bảo vệ sự đa dạng của thực vật
Năng lực: Qua bài học, hình thành cho học sinh các năng lực sau
Năng lực tự học
Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo.
Năng lực giao tiếp
Năng lực hợp tác
Năng lực thuyết trình
Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông
II/ CHUẨN BỊ :
HS : Xem lại các kiến thức về : Các loại rễ, các loại thân, lá, cách mọc lá, kiểu gân lá. Cấu tạo hoa và các loại hoa. Hạt và các bộ phận của hạt. Hạt trần- Cây thông...Tìm hiểu trước bài mới, dự đoán đặc điểm chung của thực vật hạt kín, điểm khác biệt giữa cây hạt kín và cây hạt trần
Mỗi nhóm học sinh chuẩn bị các cây có hoa như : Cây cải, cành bưởi có hoa, cành khế, cây hành, cây bí đỏ, bèo tây. Một số hoa : hoa dâm bụt, hoa cải, hoa hành, hoa hồng, hoa bưởi
Một số quả : quả cải, quả hành, quả thóc, cà chua, chanh, quất. Táo
Lúp cầm tay, kim nhọn, dao con
- Phiếu học tập giao trước ở nhà
III/ PHƯƠNG PHÁP:
Áp dụng phương pháp dạy học theo dự án
Nghiên cứu trước đặc điểm cơ quan sinh dưỡng, cơ quan sinh sản cây có hoa. Hoàn thành phiếu học tập
Báo cáo trước lớp kết quả nghiên cứu và kiểm chứng bằng các mẫu vật thật mang đến
Hoạt động nhóm, thảo luận
Thuyết trình báo cáo
Hỏi đáp
Trò chơi
IV/ TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
Ổn định tổ chức
Kiểm tra bài cũ (3 p): Em hãy nêu đặc điểm của cây thông – hạt trần
HS : - Cây hạt trần có :
+ thân lá rễ thật
+ có mạch dẫn
+ sinh sản bằng hạt. Hạt nằm lộ trên các lá noãn hở (vì thế mới có tên là hạt trần). Hạt trần chưa có hoa và quả.
+ các cây hạt trần đều có giá trị thực tiễn
Bài mới : Gv cầm 1 quả (ví dụ quả bưởi) đặt câu hỏi:
Em hãy cho biết đây là quả gì ? Hạt của nó nằm ở đâu ?
HS trả lời
GV : Với cây Hạt trần, hạt nằm lộ trên lá noãn hở. Với quả bưởi này, hạt được nằm kín trong quả. Hạt nằm kín trong quả người ta gọi là cây Hạt kín. Vậy gì cây hạt kín có đặc điểm chung nào và khác cây Hạt trần ở điểm nào ?
à GV giới thiệu và ghi bài : Tiết 52- Bài 41 : 
Hoạt động 1 : Tìm hiểu cây có hoa
Áp dụng phương pháp dự án
Yêu cầu nhóm học sinh lần lượt báo cáo kết quả nghiên cứu cây có hoa ở nhà bằng mẫu vật thật mang đến lớp
Học sinh các nhóm khác nhận xét bổ sung
Giáo viên chốt lại kiến thức
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
GV :
? Cây có hoa gồm mấy nhóm cơ quan chính ? Kể tên các cơ quan trong mỗi nhóm ?
GV : Yêu cầu học sinh nhắc lại nhiệm vụ được giao.
GV : Yêu cầu từng nhóm đại diện báo cáo kết quả. Các nhóm khác lắng nghe, theo dõi, nhận xét, bổ sung.
Gv : Yêu cầu 
Nhận xét chi tiết các đặc điểm theo phiếu học tập bằng mẫu vật thật cụ thể .
Nhóm 1,2 : Báo cáo kết quả nghiên cứu cơ quan sinh dưỡng (dạng thân, kiểu rễ, kiểu lá, gân lá) và môi trường sống của các cây có hoa GV : yêu cầu đại diện nhóm 3 nhận xét, bổ sung
GV : chốt lại kiến thức
Cơ quan sinh dưỡng 
+ Thân : gỗ, cỏ
+Rễ : cọc, chùm 
+ Lá : đơn, kép., gân mạng, song song, hình cung
Nhóm 3. Báo cáo về cơ quan sinh sản: Các đặc điểm về hoa, các loại quả, vị trí của hạt (cấu tạo hoa, màu sắc, cách mọc, đặc điểm cánh hoa.)
Gv : Yêu cầu nhóm khác nhận xét, bổ sung, gv chốt lại kiến thức.
Cơ quan sinh sản : 
+ Hoa : mọc đơn độc hoặc thành cụm
+đài : màu xanh
+tràng: nhiều màu sắc, cánh rời hoặc dính
Nhị : có chỉ nhị
Nhụy: có bầu chứa noãn
Quả : khô, mọng, hạch.
+ Hạt nằm trong quả
Gv : Ở hoa, các lá noãn khép kín thành bầu mang noãn bên trong. Do đó khi tạo thành quả thì hạt (do noãn biến đổi thành) cũng được nằm trong quả. Hạt như vậy được gọi là Hạt kín 
à Hạt kín là nhóm thực vật có hoa
? Nêu các môi trường sống của cây có hoa ?
HS : Cây có hoa gồm 2 nhóm cơ quan chính : cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản
Cơ quan sinh dưỡng : Rễ, thân, lá
Cơ quan sinh sản : Hoa, quả, hạt 
HS : Nghiên cứu đặc điểm hình thái rễ, thân, lá, hoa, quả, hạt của các loại cây có hoa. Điền vào phiếu học tập và báo cáo kết quả bằng mẫu vật thật trước lớp.
HS : Đại diện nhóm báo cáo kết quả
Nhóm 1,2 : Báo cáo các đặc điểm của cơ quan sinh dưỡng các cây có hoa.
Báo cáo chi tiết các đặc điểm của dạng thân, kiểu rễ, kiểu lá, gân lávà minh chứng bằng các mẫu vật cụ thể.
HS trình bày đến đâu giơ mẫu vật ra đến đó.
HS : Nhóm khác nhận xét bổ sung
- 
HS : nhóm 2 báo cáo kết quả về các đặc điểm của hoa
Màu sắc :vd:
Cách mọc : vd:
Cánh hoa : vd :
HS : Nhóm khác nhận xét bổ sung
HS nhóm khác nhận xét, bổ sung
HS : Cắt ngang bầu nhụy và quan sát noãn
HS :Trả lời
HS : Lấy một quả bổ minh chứng
HS : Môi trường sống : ở nước, ở cạn
Tiểu kết : 1. Quan sát cây có hoa 
Cơ quan sinh dưỡng : Rễ cọc, rễ chùm, thân gỗ, thân cỏ, thân leo, lá đơn, lá kép..
- Cơ quan sinh sản : -Hoa : mọc đơn độc hoặc thành cụm
 +đài : màu xanh
 +tràng: nhiều màu sắc, cánh rời hoặc dính
 +Nhị : có chỉ nhị
 +Nhụy: có bầu chứa noãn
 - Quả : khô, mọng, hạch.
 - Hạt nằm trong quả(Hạt kín)
Môi trường sống đa dạng
Hạt kín là nhóm thực vật có hoa 
Hoạt động 2 : Đặc điểm chung của thực vật hạt kín
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
GV : Từ kết quả của bảng nghiên cứu, em hãy rút ra đặc điểm chung của thực vật hạt kín ?
GV : Hạt nằm trong quả ( vì trước đó là noãn nằm trong bầu). Đây là một ưu thế của các cây hạt kín vì nó được bảo vệ tốt hơn. Là nhóm thực vật tiến hóa hơn cả
Gv bổ sung thêm các kiến thức về sự đa dạng của các cây hạt kín về các loại biến dạng của rễ, thân, lá, các loại hoa, quả. Sự phát tán của quả và hạt, môi trường sống....và tổng kết lại toàn kiến thức bằng 1 đoạn vi deo
- HS : trả lời
- Cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng(rễ cọc, rễ chùm, thân gỗ, thân cỏ, lá đơn, lá kép...). Trong thân có mạch dẫn hoàn thiện.
Cơ quan sinh sản là hoa, quả, hạt. Hạt nằm trong quả là ưu thế của các cây Hạt kín vì nó được bảo vệ tốt hơn. Hoa và quả có nhiều dạng khác nhau
Môi trường sống đa dạng. Hạt kín là nhóm thực vật tiến hóa hơn cả
Tiểu kết : 2. Đặc điểm chung của thực vật hạt kín
Cơ quan sinh dưỡng phát triển đa dạng. Trong thân có mạch dẫn hoàn thiện.
Cơ quan sinh sản là hoa, quả, hạt. Hạt nằm trong quả, được bảo vệ tốt . Hoa và quả có nhiều dạng khác nhau.
Môi trường sống đa dạng. 
Hoạt động 3 : Tìm hiểu điểm khác biệt giữa cây hạt kín với cây hạt trần
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
? Cây hạt kín khác cây hạt trần ở điểm nào ?
Gv yêu cầu học sinh thảo luận nhóm trả lời kết quả vào phiếu học tập
Hạt trần
- Rễ, thân, lá 
- Có mạch dẫn
- Sinh sản bằng hạt. Cơ quan sinh sản là nón. Chưa có hoa, quả
- Hạt nằm trên lá noãn hở
- ? Trong các đặc điểm trên, đặc điểm nào là quan trọng nhất để phân biệt cây Hạt kín với cây Hạt trần?
GV :Nêu thêm các giá trị của cây Hạt kín : cung cấp cho con người hoa thơm trái ngọt, lương thực thực phẩm, gỗ tốt, làm thuốc, cung cấp oxi cho con người, động vật, thức vật trên trái đất. 
HS : Thảo luận nhóm trả lời 
Hạt kín
- Rễ, thân, lá phát triển đa dạng
- Có mạch dẫn hoàn thiện
- Sinh sản bằng hạt. Cơ quan sinh sản là hoa, quả, hạt.
- Hạt nằm kín trong quả 
Hoạt động 4 : Củng cố - trò chơi
(Kiến thức có liên môn với môn văn học, công nghệ trong việc chăm sóc cây , bảo vệ quả hạt...)
TRÒ CHƠI - ĐÓNG VAI
Dựa vào đặc điểm của cây Hạt kín và cây Hạt trần
Đội 1 : Em hãy đóng vai là các cây Hạt trần, dựa vào phiếu học tập,em hãy thuyết trình về các đặc điểm của cây Hạt trần, vai trò của cây Hạt trần
Đội 2 : Em hãy đóng vai là các cây Hạt Kín, dựa vào phiếu học tập,em hãy thuyết trình về các đặc điểm của cây Hạt kín, vai trò của cây Hạt kín
Thời gian hội ý là 2 phút, cử đại diện nhóm lên trình bày
GV : Nhận xét trình bày của 2 đội về : 
+ mặt kiến thức
+mặt diễn đạt ngôn ngữ, biểu cảm
V . Củng cố- dặn dò- hướng dẫn về nhà
Bài tập 1 Khoanh tròn đáp án đúng nhất
Đặc điểm chung của các cây Hạt kín ?
-Tính chất đặc trưng của các cây Hạt kín :
Có rễ, thân, lá
Sinh sản bằng hạt
Có hoa, quả. Hạt nằm trong quả.
Các cây Hạt kín rất khác nhau, thể hiện ở :
Đặc điểm hình thái cơ quan sinh dưỡng
Đặc điểm hình thái cơ quan sinh sản
Cả D và E
Bài tập 2 :Quan sát hình cây trong hình và cho biết :
? Cây trong hình có thuộc nghành hạt kín không ? vì sao em biết ?
? Em hãy nhận xét đặc điểm của rễ, thân, lá ?
	 Em có biết : Thực vật hạt kín có số loài rất lớn khoảng 300.000 loài. (chiếm 4/7 tổng số loài thực vật hiện biết. Việt Nam có trên 10.000 loài
Đọc em có biết và cho biết Cây Hạt kín nhỏ nhất và cây hạt kín lớn nhất là cây gì ?
Em có biết :
Vì sao TV hạt kín lại phát triển da dạng và phong phú như ngày nay ?
- Cơ quan sinh dưỡng đa dạng, mạch dẫn hoàn thiện
- Quả và hạt đa dạng, có nhiều cách phát tán khác nhau nên hạt kín phân bố khắp nơi
- Hạt được giấu kín trong quả là 1 ưu thế giúp hạt được bảo vệ tốt hơn trước các điều kiện bất lợi của môi trường
- Có khả năng thích nghi với các điều kiện môi trường sống khác nhau.
- GV yêu cầu hs nhắc lại kiến thức toàn bài 
- Yêu cầu học sinh về nhà học bài, đọc trước bài mới, nghiên cứu các đặc điểm của cây rẻ quạt và cây dừa cạn theo bảng sgk và báo cáo kết quả vào buổi học sau.
dặn dò học sinh chuẩn bị 
nhóm 1 : cây lúa – cây cải
nhóm 2 : cà chua – hành
nhóm 3 : rau rền – bí đỏ