Giáo án Sinh 7 bài 37: Đa dạng và đặc điểm chung của lưỡng cư

Tuần 21 	Ngày soạn: 4/ 1/ 2013
Tiết 39	Ngày dạy: 7/ 1/ 2013
	Bài 37	ĐA DẠNG VÀ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA LƯỠNG CƯ 	
I – Mục tiêu: 
Kiến thức: 
Trình bày được sự đa dạng của lưỡng cư về thành phần loài, môi trường sống và tập tính của chúng.
Hiểu rõ được vai trò của lưỡng cư với đời sống và tự nhiên.
Trình bày được đặc điểm chung của lưỡng cư.
Kỹ năng: 
Rèn kỹ năng quan sát hình nhận biết kiến thức.
Rèn kỹ năng hoạt động nhóm.
Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ động vật có ích.
II – Phương pháp: trực quan, vấn đáp, thuyết trình
III – Thiết bị – Đồ dùng dạy học:
Tranh 1 số loài lưỡng cư.
Bảng phụ ghi nội dung bảng SGK trang 121.
Các mảnh giấy rời ghi câu trả lời lựa chọn.
IV – Tiến trình lên lớp:
Oån định
Bài cũ:
? Trình bày đặc điểm cấu tạo và chức năng của bộ xương ếch?
? Trình bày những đặc điểm cấu tạo trong của ếch thích nghi với đời sống mới lên cạn?
Bài mới:
Hoạt động 1: Tìm hiểu đa dạng về thành phần loài
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Yêu cầu HS quan sát hình 37.1 SGK, đọc thông tin trong SGK, làm bài tập bảng sau:
Tên bộ lưỡng cư
Đặc điểm phân biệt
Hình dạng
Đuôi
Kích thước chi sau
- Thông qua bảng → GV phân tích mức độ gắn bó với môi trường nước khác nhau → ảnh hưởng đến cấu tạo ngoài từng bộ phận → HS tự rút ra kết luận.
- Cá nhân tự thu nhận thông tin về đặc điểm 3 bộ lưỡng cư → thảo luận nhóm để hoàn thành bảng.
- Đại diện nhóm trình bày → nhóm khác nhận xét và bổ sung.
 Yêu cầu nêu được các đặc điểm đặc trưng nhất phân biệt 3 bộ: căn cứ vào đuôi và chân.
* Kết luận: Lưỡng cư có 4000 loài chia thành 3 bộ:
- Bộ lưỡng cư có đuôi.
- Bộ lưỡng cư không đuôi.
- Bộ lưỡng cư không chân.
Hoạt động 2: Tìm hiểu đa dạng về môi trường sống và tập tính
	Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Yêu cầu HS quan sát hình 37 (1 → 5) đọc chú thích → lựa chọn câu trả lời điền vào bảng trang 121 SGK.
- Treo bảng phụ → HS các nhóm chữa bài bằng cách dán các mảnh giấy ghi câu trả lời.
- Thông báo kết quả đúng để HS theo dõi.
- Cá nhân tự thu nhận thông tin qua hình vẽ.
- Thảo luận nhóm → hoàn thành bảng.
- Đại diện các nhóm lên chọn câu trả lời dán vào bảng phụ.
- Nhóm khác theo dõi, nhận xét và bổ sung.
- Các nhóm quan sát → tự sửa chữa nếu cần.
* Kết luận: Nội dung bảng.
Bảng: Một số đặc điểm sinh học của lưỡng cư
Tên loài
Đặc điểm nơi sống
Hoạt động 
Tập tính tự vệ
Cá cóc Tam Đảo
Sống chủ yếu trong nước
Chủ yếu vào ban đêm
Trốn chạy, ẩn nấp
Eãnh ương lớn
Ưa sống ở nước hơn
Ban đêm
Doạ nạt 
Cóc nhà
Chủ yếu sống trên cạn.
Buổi chiều và ban đêm
Tiết nhựa độc
Eách cây
Sống chủ yếu trên cây, bụi cây.
Ban đêm
Trốn chạy, ẩn nấp
Eách giun
Chui luồn trong hang đất
Cả ngày lẫn đêm
Trốn chạy, ẩn nấp
Hoạt động 3: Đặc điểm chung của lưỡng cư
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Yêu cầu các nhóm trao đổi trả lời câu hỏi:
? Nêu đặc điểm chung của lưỡng cư về môi trường sống, da, cơ quan di chuyển, đặc điểm các hệ cơ quan: hô hấp, tuần hoàn, sinh sản, phát triển, nhiệt độ cơ thể?
- Cá nhân tự nhớ lại kiến thức → thảo luận nhóm → rút ra đặc điểm chung nhất của lưỡng cư.
* Kết luận: Lưỡng cư là động vật có xương sống thích nghi với đời sống vừa ở cạn vừa ở nước.
- Da trần và ẩm.
- Di chuyển bằng 4 chi.
- Hô hấp bằng da và phổi.
- Tim 3 ngăn, 2 vòng tuần hoàn, máu pha đi nuôi cơ thể.
- Thụ tinh ngoài.
- Phát triển qua biến thái (nòng nọc)
- Là động vật biến nhiệt.
Hoạt động 4: Vai trò của lưỡng cư
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
- Yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK, trả lời câu hỏi:
 ? Lưỡng cư có vai trò gì đối với con người? Cho ví dụ minh hoạ.
 ? Vì sao nói vai trò tiêu diệt sâu bọ của lưỡng cư bổ sung cho hoạt động của chim về ban ngày?
 ? Muốn bảo vệ những loài lưỡng cư có ích ta cần làm gì?
→ GV cho HS tự rút ra kết luận.
- Cá nhân tự nghiên cứu thông tin trong SGK trang 122, trả lời các câu hỏi.
 Yêu cầu nêu được:
 + Cung cấp thực phẩm.
 + Giúp tiêu diệt sâu bọ gây hại cho cây trồng.
- Vì lưỡng cư tiêu diệt sâu bọ có hại vào ban đêm.
 - Cấm săn bắt, bảo vệ, nuôi dưỡng
- 1 vài HS trả lời → HS khác bổ sung.
* Kết luận:
- Làm thức ăn cho người.
- 1 số lưỡng cư làm thuốc. VD: bột cóc, nhựa cóc,
- Làm vật thí nghiệm sinh học. VD: ếch đồng
- Diệt sâu bọ và động vật trung gian gây bệnh. VD: ruồi, muỗi, sâu
Củng cố:
Hãy đánh dấu (X) vào những câu trả lời đúng trong các câu sau về đặc điểm chung của lưỡng cư:
Là động vật biến nhiệt.
Thích nghi với đời sống ở cạn.
Tim 3 ngăn, 2 vòng tuần hoàn, máu pha đi nuôi cơ thể.
Thích nghi với đời sống vừa ở cạn vừa ở nước.
Máu trong tim là máu đỏ tươi.
Di chuyển bằng 4 chi.
Da trần, ẩm ướt.
Eách phát triển có biến thái.
Dặn dò:
Học bài, trả lời câu hỏi trong SGK.
Đọc mục “Em có biết”.
Kẻ bảng trang 125 SGK vào vở bài tập.