Giáo án Ngữ văn Lớp 8 - Tuần 1 - Năm học 2015-2016

III. Các hoạt động dạy- học:

1. ổn định trật tự( 1 phỳt ):

2. KTBC( 5 phút ):

- Qua tiết 1 đã học, em hãy nêu cảm xúc của nhân vật tôi khi nhớ về ngày khai trường đầu tiên.

3. Bài mới:

Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản.

 - Thời gian: 25’

 

doc9 trang | Chia sẻ: hatranv1 | Lượt xem: 463 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Giáo án Ngữ văn Lớp 8 - Tuần 1 - Năm học 2015-2016, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tuần 1:	 Ngày soạn: 18/8/2014
Tiết 1:	 Ngày dạy : 25/8/2014
Văn bản: T«i ®i häc
 (Thanh TÞnh)
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc: Giúp học sinh nắm được cèt truyÖn, nh©n vËt, sù kiÖn trong ®o¹n trÝch “ T«i ®i häc” và nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ trÎ nhá ë tuæi ®Õn tr­êng trong mét v¨n b¶n tù sù qua ngßi bót Thanh TÞnh
2. KÜ n¨ng: Rèn kĩ năng đäc- hiÓu ®o¹n trÝch tù sù cã yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m, giúp học sinh biết cách tr×nh bµy nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m vÒ mét sù viÖc trong cuéc sèng cña b¶n th©n
3. Th¸i ®é:Bồi dưỡng thái độ tr©n träng, n©ng niu nh÷ng kØ nÞªm ®Ñp cña tuæi häc trß ®Ó häc tËp tèt h¬n, kÝnh träng vµ biÕt ¬n h¬n c«ng lao cña thÇy c« , cha mÑ.
4. Phát triển năng lực: Ở bài học này, ngoài những năng lực chung, giáo viên cần hình thành cho HS những năng lực như:n nng lực đọc- hiểu văn bản, năng lực thưởng thức văn học/cảm thụ thẩm mĩ, năng lực giao tiếp Tiếng Việt và năng lực giải quyết vấn đề.
II. ChuÈn bÞ:
1. Giáo viên: Tham khảo SGV và các TLTK vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm.
2. Học sinh:T×m ®äc nh÷ng t¸c phÈm cïng ®Ò tµi vµ nh÷ng t¸c phẩm cña nhµ v¨n.
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y- häc:
1. æn ®Þnh trËt tù(1 phút):
2. KTBC( 5 phút ):
-HS nªu c¶m nghÜ vÒ ngµy ®Çu tiªn ®i häc cña m×nh vµ kÓ tªn mét sè bµi th¬, bµi h¸t, truyÖn ng¾n... vÒ ®Ò tµi nµy.
3. Bµi míi:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài:
- Thời gian: 1 phút
Ho¹t ®éng cña gv- hs
KiÕn thøc cÇn ®¹t
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về văn bản.
- Thời gian: 5 phút
Cho häc sinh ®äc chó thÝch * SGK tr8
? Qua phÇn chó thÝch * em h·y tãm t¾t vÒ nhµ v¨n Thanh TÞnh.
? V¨n b¶n “T«i ®i häc” cña Thanh TÞnh ®­îc viÕt theo thÓ lo¹i g×.
? Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña v¨n b¶m nµy lµ g×.
Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản.
 - Thời gian: 30’
- H­íng dÉn häc sinh ®äc v¨n b¶n
+ §o¹n v¨n diÔn t¶ dßng t©m tr¹ng cña nh©n vËt “t«i” nªn cÇn ®äc víi giäng thay ®æi theo dßng t©m tr¹ng cña nh©n vËt.
Cho - Häc sinh t×m hiÓu chó thÝch 2,3,7
? Bµi v¨n ®­îc viÕt theo dßng håi t­ëng cña nhµ v¨n vÒ nh÷ng ngµy ®Çu tùu tr­êng.
? Em h·y chØ ra qu¸ tr×nh håi t­ëng cña t¸c gi¶ vÒ buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn thÓ hiÖn trong bµi.
- Hs t×m nh÷ng chi tiÕt gîi nçi nhí vÒ kØ niÖm cò cña nh©n vËt T«i
- Gv bæ sung
? T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi nhí vÒ nh÷ng kØ niÖm buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn nh­ thÕ nµo.
? §Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng ®ã t¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng tõ ng÷ nh­ thÕ nµo? Em h·y ph©n tÝch gi¸ trÞ biÓu c¶m cña nh÷ng tõ ng÷ ®ã
- HS nªu c¶m nghÜ: KØ niÖm vÒ buæi ®Çu ®i häc cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo trong lßng nh©n vËt? Víi riªng em, kØ niÖm Êy ®· gîi l¹i trong em c¶m xóc g×?
- Hs ph¸t biÓu- Gv chèt
I. Giíi thiÖu chung.
1-T¸c gi¶.
- Thanh TÞnh(1911-1988) SGK tr8
2-T¸c phÈm.
- TruyÖn ng¾n mang ®Ëm tÝnh tù truyÖn.
- In trong tËp “Quª mÑ-1941”
-KÕt hîp hµi hoµ gi÷a kÓ, miªu t¶ víi biÓu c¶m.
II.§äc -HiÓu v¨n b¶n.
1-§äc.
2-Chó thÝch. 2,5,7
3-Bè côc.
- Nh÷ng c¶nh cuèi thu ®· khiÕn t¸c gi¶ nhí vÒ buæi tùu tr­êng.
+ T©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt “T«i” trªn con ®­êng cïng mÑ tíi tr­êng.
+ T©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt “T«i” khi nh×n ng«i tr­êng, c¸c b¹n, mäi ng­êi,lóc nghe tªn m×nh, khi ph¶i rêi tay mÑ vµo líp.
+ T©m tr¹ng, c¶m gi¸c cña nh©n vËt “T«i”lóc ngåi vµo chç cña m×nh vµ ®ãn nhËn giê häc ®Çu tiªn.
4-Ph©n tÝch.
a-Kh¬i nguån nçi nhí.
- Thêi ®iÓm: Cuèi thu
- C¶nh thiªn nhiªn: L¸ ngoµi ®­êng rông nhiÒu, m©y bµng b¹c.
- C¶nh sinh ho¹t: MÊy em nhá cïng mÑ tíi tr­êng.
 Thêi ®iÓm khai gi¶ng hµng n¨m.
-T©m tr¹ng: N¸o nøc; m¬n man; t­ng bõng; rén r·.
 C¶m xóc ch©n thùc, cô thÓ gãp phÇn rót ng¾n kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a qu¸ khø vµ hiÖn t¹i.
* KØ niÖm s©u s¾c, in s©u trong tr¸i tim nh©n vËt , cã kh¶ n¨ng gîi lªn nh­ng c¶m xóc rÊt trong s¸ng ®Ñp ®Ï.
4. Cñng cè : Hoạt động 4: Hệ thống, khắc sâu kiến thức
- Thời gian: 2 phút 
? H·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ nhµ v¨n Thanh TÞnh vµ v¨n b¶n “T«i ®i häc” cña «ng.
? Em h·y kÓ mét kØ niÖm ®Ñp vÒ buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn cña b¶n th©n.
5. H­íng dÉn häc bµi( 2 phút ):
- Đọc kĩ bài, kÓ tãm t¾t l¹i v¨n b¶n.
- So¹n tiÕp phÇn cßn l¹i cña v¨n b¶n ( T©m tr¹ng cña nh©n vËt T«i theo nh÷ng dßng håi t­ëng vÒ buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn).
- Tìm,chép lại một số đoạn thơ văn hay nói về ngày khai trường.
 Kí duyệt, ngày tháng năm
 Ngày soạn: 20/8/2015
 Ngày dạy : 27/8/2015
CHUYỂN TIẾT 2: VĂN BẢN
T«i ®i häc
 (Thanh TÞnh)
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y- häc:
1. æn ®Þnh trËt tù( 1 phút ):
2. KTBC( 5 phút ):
- Qua tiết 1 đã học, em hãy nêu cảm xúc của nhân vật tôi khi nhớ về ngày khai trường đầu tiên.
3. Bµi míi:
Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản.
 - Thời gian: 25’
Ho¹t ®éng cña gv- hs
KiÕn thøc cÇn ®¹t
GV đọc mẫu đoạn văn từ đầu đến
 “ trên ngọn núi”
HS theo dõi, nắm bắt các chi tiết.
? Khi nhí vÒ nh÷ng kØ niÖm buæØ tùu tr­êng ®Çu tiªn nh÷ng c¶m xóc cña m×nh ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ nh­ thÕ nµo.
? Nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt nµo trong v¨n b¶n cho ta biÕt ®­îc t©m tr¹ng cña chó bÐ khi cïng mÑ tíi tr­êng.
? khi kÓ truyÖn trong ®o¹n v¨n nµy t¸c gi¶ sö dông nghÖ thuËt g×? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt nµy?
* T©m tr¹ng cña cËu bÐ lÇn ®Çu tiªn ®Õn tr­êng. Cã sù thay ®æi lín.
HS theo dõi đoan văn tiếp theo.
? Khi ®· cïng mÑ ®Õn tr­íc tr­êng lµng MÜ LÝ nh©n vËt t«i ®· nh×n thÊy c¶nh t­îng g×.T©m tr¹ng ra sao.
? Khi nghe thÊy tiÕng trèng vµ khi nghe ®Õn tªn m×nh nh©n vËt t«i ®· cã t©m tr¹ng g×.
? V× sao nh©n vËt t«i l¹i bÊt gi¸c dói ®Çu vµo lßng mÑ nøc në khãc khi s¾p vµo líp.
? Qua t×m hiÓu trªn em thÊy nh©n vËt t«i lµ mét cËu bÐ nh­ thÕ nµo. CËu cã ph¶i lµ ng­êi yÕu ®uèi kh«ng.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ t©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i.
HS theo dõi đoạn cuối
? Nh©n vËt t«i khi b­íc vµo chç ngåi cã t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo. 
? H×nh ¶nh mét con chim liÖng ®Õn ®øng trªn bËc cöa sæ hãt mÊy tiÕng rôt rÌ råi vç c¸nh bay ®i cã ph¶i ®¬n thuÇn chØ cã nghÜa thùc hay kh«ng.V× sao.
? Dßng ch÷ t«i ®i häc kÕt thóc truyÖn cã ý nghÜa g×.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ th¸i ®é cö chØ cña nh÷ng ng­êi lín (¤ng ®èc;thÇy gi¸o;phô huynh )®èi víi c¸c em lÇn ®Çu tiªn ®i häc.
? Qua h×nh ¶nh,cö chØ vµ tÊm lßng cña ng­êi lín ®èi víi c¸c em nhá em c¶m nhËn ®­îc g×.
Cho häc sinh ®äc ghi nhí 
G/v nhÊn m¹nh ghi nhí.
*Hoạt động 2: Luyện tập
 - Thời gian: 5’
- Häc sinh kÓ nh÷ng kØ niÖm tiªu biÓu nhÊt.
- Häc sinh nªu c¶m xóc, GV nhấn mạnh, uốn nắn.
4.Ph©n tÝch
b-T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi cïng mÑ trªn ®­êng tíi tr­êng.
- “Nh÷ng c¶m gi¸c trong s¸ng Êy l¹i n¶y nëbÇu trêi quang ®·ng”.
- “Buæi mai h«m Êy MÑ t«i l¾m tay t«i Con ®­êng nµy t«i ®· quen ®i l¹i l¾m lÇncã sù thay ®æi lín: h«m nay t«i ®i häc”
- “T«i cã ý nghÜ l­ít ngang trªn ngän nói ”
 C¸ch kÓ truyªn nhÑ nhµng , miªu t¶ nh÷ng c¶m gi¸c b»ng nh÷ng lêi v¨n giµu chÊt th¬ , h×nh ¶nh so s¸nh ®Çy th¬ méng 
=> cho thÊy sù thay ®æi lín trong “t«i”: ý thøc ®­îc m×nh ®· lín .
c-T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt t«i khi trªn s©n tr­êng vµ khi nghe thÊy tªn m×nh.
- S©n tr­êng dµy ®Æc nh÷ng ng­êi . Ng­êi nµo quÇn ¸o còng s¹ch sÏ g­¬ng mÆt vui t­¬i s¸ng sña n¶y sinh c¶m gi¸c míi “®©m ra lo sî vÈn v¬ bì ngì ®øng nÐp bªn ng­êi th©n thªm vông vµ ­íc ao thÇm ®­îc nh­ nh÷ng ng­êi häc trß cò ”
- TiÕng trèng tr­êng vang lªn ®· lµm “vang déi c¶ lßng”c¶m thÊy m×nh ch¬ v¬ , vông vÒ lóng tóng .
- V× xa l¹ sî h·i cña mét cËu bÐ n«ng th«n rôt rÌ Ýt tiÕp xóc víi ®¸m ®«ng kh«ng ph¶i lµ mét cËu bÐ yÕu ®uèi (C¶m gi¸c nhÊt thêi)
 Dïng lèi so s¸nh , tõ ng÷ miªu t¶ t©m tr¹ng chÝnh x¸c c¶m xóc cña nh©n vËt.
d-T©m tr¹ng cña nh©n vËt t«i khi ngåi vµo trong líp häc.
- Nh×n c¸i g× còng thÊy míi,thÊy hay hay, c¶m gi¸c l¹m nhËn (NhËn bõa)-Chç ngåi kia lµ cña riªng m×nh, nh×n b¹n míi quen mµ thÊy quyÕn luyÕn 
- H×nh ¶nh cã ý nghÜa t­îng tr­ng gîi sù luèi tiÕc nh÷ng ngµy trÎ th¬ ch¬i bêi tù do ®· chÊm døt ®Ó b­íc vµo giai ®o¹n míi cña cuéc ®êi-Lµm häc sinh
- C¸ch kÕt thóc truyÖn tù nhiªn bÊt ngê. Dßng ch÷ “T«i ®i häc” võa khÐp l¹i bµi v¨n vµ më ra mét thÕ giíi míi. Dßng ch÷ gîi cho ta håi nhí l¹i buæi thiÕu thêi, thÓ hiÖn chñ ®Ò truyÖn.
* Những nhân vật khác:
- ¤ng ®èc: Tõ tèn, bao dung.
- Thµy gi¸o trÎ: Vui tÝnh, giµu t×nh yªu th­¬ng.
- Phô huynh: Chu ®¸o, tr©n träng ngµy khai tr­êng.
 Tr¸ch nhiÖm, tÊm lßng cña gia ®×nh nhµ tr­êng ®èi víi thÕ hÖ trÎ t­¬ng lai.
5.Tæng kÕt(Ghi nhí.SGK tr9)
III.LuyÖn tËp.
? Em h·y kÓ l¹i nh÷ng kØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng cña b¶n th©n? 
? H·y nªu nh÷ng c¶m xóc cña em khi ®i tíi tr­êng trong ngµy ®Çu tiªn ®ã?
4.Cñng cè. Hoạt động 3: Hệ thống, khắc sâu kiến thức
- Thời gian: 7 phút 
- GV nhấn mạnh đặc điểm truyện ngắn trữ tình, nªu nh÷ng nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt .5.H­íng dÉn häc bµi(2 phút):
- Lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp .
- Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về nhân vật tôi trong đoạn trích ( HSG)
- ChuÈn bÞ CÊp ®é KQ cña nghÜa tõ ng÷: Tìm hiểu trước khái niệm tõ ng÷ nghÜa réng- tõ ng÷ nghÜa hÑp, tìm thêm một số ví dụ ngoài SGK. Làm trước một số bài tập 
 Kí duyệt, ngày tháng năm
Tuần 1:	 Ngày soạn: 22/8/2014
Tiết 3:	 Ngày dạy : 29/8/2014
Tự học có hướng dẫn:
CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:Giúp học sinh hiểu c¸c cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷.
2. KÜ n¨ng:Rèn cho học sinh kĩ năng thùc h×nh so s¸nh, ph©n tÝch c¸c cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa cña tõ ng÷.
3. Th¸i ®é:Giáo dục ý thøc sö dông tõ ng÷ chÝnh x¸c, hiÖu qu¶.
4. Phát triển năng lực: Ở bài học này, ngoài những năng lực chung, giáo viên cần hình thành cho HS những năng lực như: năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp Tiếng Việt, năng lực hợp tác.
II. ChuÈn bÞ:
1. Giáo viên: c¸c t­ liÖu tham kh¶o, sách giáo viên.
2. Học sinh: so¹n bµi theo h­íng dÉn.
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y- häc:
1. æn ®Þnh trËt tù(1 phút):
2. KTBC(4 phút):
? ThÕ nµo lµ tõ ®ång nghÜa? ThÕ nµo lµ tõ tr¸i nghÜa? LÊy vÝ dô cô thÓ?
3. Bµi míi:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài:
- Thời gian: 1 phút
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung bài học
- Thời gian: 15 phút
Ho¹t ®éng cña gv- hs
KiÕn thøc cÇn ®¹t
 -HS quan s¸t s¬ ®å SGK tr 10 vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái.
-GV bæ sung
? Tõ bµi tËp, em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ cña nghÜa tõ ng÷ ë cÊp ®é kh¸i qu¸t?
-HS tr¶ lêi-GV vÏ s¬ ®å vag chèt nh÷ng nÐt c¬ b¶n.
? Qua phÇn t×m hiÓu trªn em hiÓu thÕ nµo lµ mét tõ cã nghÜa réng vµ mét tõ cã nghÜa hÑp.
? Mèi quan hÖ réng- hÑp gi÷a c¸c tõ ng÷ cã tÝnh chÊt nh­ thÕ nµo?
- HS tr¶ lêi
- G/v chèt néi dung cÇn ghi nhí.
Hoạt động 3 : Luyện tập
- Thời gian: 20’
 - Gi¸o viªn cho häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp.
- Cho häc sinh nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.
- Gi¸o viªn nhËn xÐt, cho ®iÓm.
- Gi¸o viªn cho häc sinh th¶o luËn theo bµn 
- Gäi häc sinh tr¶ lêi sau khi ®· th¶o luËn
- G/vnhËn xÐt, cho ®iÓm.
- Gi¸o viªn cho häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp.
- Cho häc sinh nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.
- Gi¸o viªn nhËn xÐt, cho ®iÓm.
- Gi¸o viªn cho häc sinh lªn b¶ng lµm bµi tËp.
- Cho häc sinh nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n.
Hs viÕt ®o¹n v¨n theo chñ ®Ò thiªn nhiªn( cã tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa hÑp
I.Tõ ng÷ nghÜa réng,tõ ng÷ nghÜa hÑp.
1.Bµi tËp
- NghÜa cña tõ “®éng vËt” réng h¬n nghÜa cña c¸c tõ “thó chim c¸” v×: Tõ “®éng vËt” chØ chung cho tÊt c¶ c¸c sinh vËt cã c¶m gi¸c vµ tù vËn ®éng ®­îc: ng­êi, thó,chim, s©u
- NghÜa cña tõ “thó” réng h¬n nghÜa cña c¸c tõ “voi, h­¬u” v× tõ “thó” cã nghÜa kh¸i qu¸t , bao hµm tÊt c¶ c¸c ®éng vÊt cã x­¬ng sèng bËc cao , cã l«ng mao,tuyÕn vó, nu«i con b»ng s÷a 
- Réng h¬n v× : Ph¹m vi nghÜa cña tõ “c¸” bao hµm nghÜa c¸c tõ “c¸ r«,c¸ thu”.
- Réng h¬n v× : Ph¹m vi nghÜa cña tõ “chim” bao hµm nghÜa c¸c tõ “tu hó, s¸o”.
- NghÜa cña tõ “thó, chim, c¸” réng h¬n nghÜa cña c¸c tõ “voi, h­¬u, tu hó,s¸o, c¸ r«,c¸ thu” ®ång thêi hÑp h¬n nghÜa tõ “®éng vËt”.
2.Ghi nhí.( SGK tr10)-Häc sinh ®äc ghi nhí 
II.LuyÖn tËp.
Bµi tËp 1
a. Y phôc
 quÇn ¸o
quÇn ®ïi; q dµi ¸o dµi; s¬ mi
b. Vò khÝ 
 sóng bom
s.tr­êng; ®¹i b¸c b.ba cµng; b.bi
Bµi tËp 2.
a. chÊt ®èt d.nh×n
b.nghÖ thuËt c.thøc ¨n. e.®¸nh 
-Bµi tËp 3.
a. xe cé: xe ®¹p; xe m¸y; «t«
b. kim lo¹i: ®ång; s¾t; vµng
c. hoa qu¶: cam; xoµi; nh·n
d. hä hµng: hä néi; hä ngo¹i
e. mang: x¸ch; ®eo; g¸nh
-Bµi tËp 4.
a. thuèc lµo. c. bót ®iÖn.
b. thñ quü d. hoa tai.
-Bµi tËp 5.
+ §éng tõ cã nghÜa réng: khãc.
+§éng tõ cã nghÜa hÑp: nøc në; sôt sïi.
- Bµi tËp 6: 
4.Cñng cè: Hoạt động 5: Hệ thống, khắc sâu kiến thức
- Thời gian: 3 phút 
GV nhấn mạnh mối quan hệ giữa các từ trong TV, từ đó khái quát đặc trưng cấp đọ khái quát của nghĩa từ ngữ.
5.H­íng dÉn häc bµi(1 phút):
- HS lÊy mét nhãm tõ vµ lËp s¬ ®å thÓ hiÖn cÊp ®é kh¸i qu¸t vÒ nghÜa, s¬ ®å biÓu thÞ mèi quan hÖ bao hµm vÒ nghÜa.
- ChuÈn bÞ bµi: TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n:
+Tr¶ lêi c¸c c©u hái, t×m hiÓu t×nh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña 1 sè VB ®· häc.
 Kí duyệt, ngày tháng năm
Tuần 1:	 Ngày soạn: 22/8/2014
Tiết 4:	 Ngày dạy : 29/8/2014
tÝnh thèng nhÊt 
vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n
I. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:Giúp học sinh hiểu về chñ ®Ò v¨n b¶n và nắm được h÷ng thÓ hiÖn cña chñ ®Ò trong mét v¨n b¶n.
2. KÜ n¨ng:
Rèn kĩ năng đäc- hiÓu vµ cã kh¶ n¨ng bao qu¸t toµn bé v¨n b¶n, kĩ năng trình bày mét v¨n b¶n (nãi, viÕt ) thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò.
3. Th¸i ®é:Giáo dục ý thức t¹o lËp v¨n b¶n cã hiÖu qu¶ trong giao tiÕp.
4. Phát triển năng lực: Ở bài học này, ngoài những năng lực chung, giáo viên cần hình thành cho HS những năng lực như: năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp Tiếng Việt, năng lực hợp tác.
II. ChuÈn bÞ:
1.Giáo viên: c¸c t­ liÖu tham kh¶o, sách giáo viên.
2. Học sinh: so¹n bµi theo h­íng dÉn.
III. C¸c ho¹t ®éng d¹y- häc:
1. æn ®Þnh trËt tù(1 phút):
2. KTBC(4 phút):
? ThÕ nµo lµ liªn kÕt trong VB? Nh÷ng ph­¬ng diÖn liªn kÕt?
3. Bµi míi:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài:
- Thời gian: 1 phút
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung bài học
- Thời gian: 20 phút
Ho¹t ®éng cña gv- hs
KiÕn thøc cÇn ®¹t
- HS xem l¹i v¨n b¶n “ T«i ®i häc”
? Bµi v¨n viÕt vÒ kØ niÖm nµo trong thêi th¬ Êu cña t¸c gi¶?
? Sù håi t­ëng Êy gîi lªn nh÷ng Ên t­îng g× trong lßng t¸c gi¶.
- HS kh¸i qu¸t vÊn ®Ò chñ yÕu trong VB
- GV ®Þnh h­íng ®ã lµ chñ ®Ò cña VB “T«i ®i häc”.
? Tõ c¸c nhËn thøc trªn, em h·y cho biÕt chñ ®Ò cña v¨n b¶n lµ g×.
- HS tr¶ lêi-GV chèt
? Em thÊy chñ ®Ò cña VB T«i ®i häc ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng khÝa c¹nh nµo?
- HS tr¶ lêi 2 c©u hái bµi tËp 2 SGK
- G/v cho häc sinh th¶o luËn c¸c c©u hái sau.
+ ThÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt cña v¨n b¶n?
+ TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng ph­¬ng diÖn nµo cña v¨n b¶n?
+ Lµm thÕ nµo ®Ó cã thÓ viÕt mét v¨n b¶n ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò?
+H/s nªu
- Cho häc sinh ®äc ghi nhí
- G/v nhÊn m¹nh ghi nhí.
Hoạt động 3: Luyện tập 
– Thời gian: 15’
H/s ®äc v¨n b¶n “Rõng cä quª t«i”.
G/v h­íng dÉn häc sinh ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
?H·y cho biÕt v¨n b¶n trªn viÕt vÒ ®èi t­îng nµo vµ vÊn ®Ò g×.
? C¸c ®o¹n v¨n ®· tr×nh bµy ®èi t­îng vµ vÊn ®Ò theo mét thø tù nh­ thÕ nµo.
? Chñ ®Ò cña v¨n b¶n trªn lµ g×.
G/v h­íng dÉn häc sinh phát hiÖn vµ lo¹i bá ý l¹c hoÆc qu¸ xa chñ ®Ò.
H/s th¶o luËn trong bµn ®iÒu chØnh l¹i c¸c tõ, c¸c ý cho s¸t víi yªu cÇu cña ®Ò bµi.
G/v l­u ý: c;g –l¹c ®Ò.
Söa l¹i: b; e; h
I.Chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
- Nh÷ng kØ niÖm vÒ buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn.
- T©m tr¹ng, c¶m xóc cña nh©n vËt T«i trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn.
- Chñ ®Ò lµ ®èi t­îng lµ vÊn ®Ò chÝnh (Chñ yÕu) ®­îc t¸c gi¶ nªu lªn, ®Æt ra trong toµn bé v¨n b¶n.
II. TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
- Nhan ®Ò v¨n b¶n “ T«i ®i häc” cho phÐp dù ®o¸n v¨n b¶n nãi vÒ chuyÖn “T«i” ®i häc.
- §ã lµ nh÷ng kØ niÖm vÒ buæi ®Çu ®i häc cña “t«i” nªn ®¹i tõ “T«i”, c¸c tõ ng÷ biÓu thÞ ý nghÜa ®i häc ®­îc lÆp ®i l¾p l¹i nhiÒu lÇn.
- C¸c c©u ®Òu nh¾c tíi kØ niÖm cña buæi tùu tr­êng
=>TÊt c¶ ®Òu tËp trung thÓ hiÖn chñ ®Ò, lµm næi bËt chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
- TÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò:
+ Lµ sù nhÊt qu¸n vÒ ý ®Þnh, ý ®å, c¶m xóc cña t¸c gi¶®­îc thÓ hiÖn trong v¨n b¶n.
+ ThÓ hiÖn ë hai ph­¬ng diÖn
 H×nh thøc.
 Néi dung
* Ghi nhí. (SGK tr12.)
III.LuyÖn tËp .
Bµi tËp 1.
- ViÕt vÒ : Rõng cä quª t«i (Nhan ®Ò)
- VÊn ®Ò: T×nh c¶m cña ng­êi s«ng Thao víi rõng cä.
- Theo thø tù 3 phÇn:
+ Më bµi: NiÒm tù hµo cña ng­êi s«ng Thao vÒ rõng cä.
+ Th©n bµi: Nãi vÒ ®Ñp cña rõng cä.
+ KÕt bµi: T×nh c¶m g¾n bã cña ng­êi d©n s«ng Thao víi rõng cä.
Bµi tËp 2.
- ý (b); (d).
Bµi tËp 3.
-Cã thÓ ®iÒu chØnh, bæ sung vµo dµn ý cña b¹n.
a-Cø vµo mïa thu vÒ, mçi lÇn thÊy c¸c em nhá.
b-C¶m thÊy con ®­êng th­êng ®i l¹i l¾m lÇn tù nhiªn thÊy l¹.
c-l¹c ®Ò.
d-Mét ýthô.
e-§Õn s©n tr­êng.
g-Rêi bµn tay sî h·i , ch¬ v¬.
h-C¶m thÊy gÇn gòi, th©n yªu ®èi víi líp häc, thÇy vµ nh÷ng ng­êi b¹n míi.
4.Cñng cè: Hoạt động 4: Hệ thống, khắc sâu kiến thức
- Thời gian: 3 phút
? Em hiÓu g× vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n vµ tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n.
? Khi viÕt v¨n cÇn chó ý nh÷ng g× ®Ó v¨n b¶n cã tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò.
5.H­íng dÉn häc bµi(1 phút):
- Lµm l¹i cho hoµn chØnh c¸c bµi tËp SGK.
- §äc vµ t×m ra tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò trong c¸c v¨n b¶n ®· häc.
- ChuÈn bÞ “Trong lßng mÑ”: T×m ®äc t­ liÖu vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm; chØ ra tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ ®Ò cña v¨n b¶n; tr¶ lêi c¸c c©u hái.
 Kí duyệt, ngày tháng năm

File đính kèm:

  • doctuan 1.doc
Giáo án liên quan