Giáo án Ngữ văn 8 - Phạm Thị Bích Liên - Tuần 8
+ Giống như thật – khiến Giôn xi là họa sĩ mà tưởng là lá thật
( Tuy nhiên không phải vẽ giống thật đã là kiệt tác)
+ Chiếc lá đem lại sự sống cho Giôn-xi ( Gợi lòng ham sống, nghị lực vươn lên trong cuộc sống, chiến thắng bệnh tật)
+ Vẽ bằng tài năng NT, bằng tình thương yêu bao la, bằng lòng hi sinh thầm lặng mà cao thượng của người nghệ sĩ trong hoàn cảnh đặc biệt.
=> Ca ngợi nghệ thuật chân chính : nghệ thuật vì con người được tạo ra từ tình yêu thương con người.
của Xiu? Hay từ chiếc lá cuối cùng không rụng) ? Việc Giôn-xi khỏi bệnh có ý nghĩa gì? ? Tại sao tác giả kết thúc truyện bằng lời kể của Xiu mà không để Giôn-xi phản ứng gì thêm? -> Học tập cách kết thúc truyện của tác giả khi viết văn tự sự. I.Tiếp xúc văn bản: 1. Đoc- kể: - Đọc chú ý phân biêt lời kể, tả của tác giả với những câu, đoạn đặt trong dấu ngoặc kép, lời nói trực tiếp của các nhân vật. - Đoạn cuối, lời kể của Xiu về cái chết của ông cụ Bơ- men cần đọc với giọng cảm động nghẹn ngào. 2. Tìm hiểu chú thích: a. Tác giả, tác phẩm - O.Hen- ri (1862- 1910) - Nhà văn Mỹ chuyên viết truyện ngắn. - Cha là thầy thuốc, mẹ qua đời khi ông 3 tuổi. - Không được học hành nhiều, 15 tuổi thôi học làm việc tại hiệu thuốc của chú ruột -> Sau đó phải làm nhiều nghề khác để kiếm ăn: kế toán, vẽ tranh, kế toán ngân hàng. - Chuyên viết truyện ngắn, gần 600 truyện. Những truyện ngắn đặc sắc: “Căn gác xép”, “Tên cảnh sát và gã lang thang”, “Quà tặng cho các đạo sĩ”, “Cái cửa xanh”, “Chiếc lá cuối cùng”, “Khi người ta yêu”, “Sương mù ở Xen- tôn” - Đặc điểm: + Truyện của ông phong phú đa dạng về đề tài nhưng phần lớn hướng vào cuộc sống nghèo khổ bất hạnh của người dân Mĩ. + Truyện của O. Hen- ri thường nhẹ nhàng nhưng toát lên tinh thần nhân đạo cao cả, tình yêu thương người nghèo khổ rất cảm động . - Văn bản được học là phần cuối truyện ngắn “Chiếc lá cuối cùng”. b. chú thích: sgk 3. Bố cục : Đoạn trích có thể chia làm 3 đoạn - Đoạn 1: từ đầu …tảng đá. Cụ Bơ-men và Xiu lên gác thăm Giôn-xi -> lo lắng nhìn những chiếc lá cuối cùng. - Đoạn 2: Tiếp … thế thôi: Chiếc lá cuối cùng không rụng và Giôn- xi qua được cơn nguy hiểm. Đoạn 3: Còn lại: Bí mật của chiếc lá. II. Phân tích văn bản: 1. Diễn biến tâm trạng của Giôn- xi: - Tình trạng: Bị bệnh sưng phổi nặng -> tuyệt vọng không muốn sống đếm từng chiếc lá rơi, nghĩ chiếc lá cuối cùng rơi thì mình cũng lìa đời. - Lúc đầu: + Thẫn thờ nhìn tấm mành, thều thào -> Vì cô muốn nhìn xem chiếc lá cuối cùng đã rụng chưa. + Nói “tưởng là nhất định trong đêm qua nó đã rụng”… Hôm nay nó sẽ rụng… em sẽ chết. -> không còn tin vào sự sống của mình tâm trạng hoàn toàn chán nản, chỉ còn chờ đợi phút chia tay với cuộc đời. - Cô đơn, tuyệt vọng, chán sống. - Hôm sau: + Ra lệnh kéo mành lên- chiếc lá vẫn còn -> ngạc nhiên chiếc lá vẫn hiên ngang bám trụ mặc dù gió bão, cô cảm thấy có một cái gì đấy làm chiếc lá vẫn còn… cho rằng “mình là một cô bé hư” ->Trong chiếc lá mỏng manh chứa đựng một sức sống mãnh liệt, bền bỉ. - Xin cháo, sữa, đòi gương soi, muốn ngồi dậy…hi vọng sẽ vẽ vịnh Na-plơ. Dường như trong Giôn- xi trỗi dậy một sức sống mới, 1 nghị lực mới, nhu cầu sống trở lại trong Giôn- xi, có những ước mơ, hi vọng sáng tác. - Hôm sau nữa: Giôn xi đã thoát khỏi nguy hiểm. Chiến thắng thần chết, chiến thắng những giây phút bi quan mềm yếu. => Nguyên nhân: Sự gan góc của chiếc lá chiếc lá nhỏ mong manh chống chọi kiên cường với thiên nhiên khắc nghiệt bám lấy cuộc sống, không chịu rụng trái với nghị lực yếu đuối, ý định buông xuôi, chán sống, muốn chết của cô. Chiếc lá mong manh nhỏ nhoi vẫn là một sự sống, dẻo dai, bền bỉ của chiếc lá có thể kích thích tình yêu sự sống của con người. Xét về phương diện nào đó chiếc lá là phương thuốc diệu kì đối với Giôn- xi. Nhưng ở một phương diện khác nó chỉ đóng vai như một lực đẩy cần thiết kịp thời, còn nghị lực tự hồi sinh phải chính là từ con người. -> Con người có thể tự chữa bệnh bằng nghị lực, bằng tình yêu cuộc sống, bằng sự đấu tranh và chiến thắng bệnh tật (tất nhiên phải kết hợp với thuốc men) - Kết thúc như vậy là vừa đủ, truyện có dư âm để lại trong lòng người đọc nhiều suy nghĩ và dự đoán. Truyện sẽ kém hay nếu nhà văn cho chúng ta biết Giôn- xi nghĩ, nói, hành động gì khi nghe kể lại cái chết và việc làm của ông cụ Bơ-men 4. Củng cố: - Cảm nhận chung của em về nhân vật Giôn-xi? 5. Hướng dẫn về nhà: - Học bài - Soạn tiếp bài - Làm các bài tập trong SBTNV8 - Đọc: Bình giảng NV 8 Tiết 30 Soạn: 4 / 10 / 2010 Giảng: 13 / 10 / 2010 Chiếc lá cuối cùng. O- hen- ri ( Ngô Vĩnh Viễn dịch ) A. Mục tiêu cần đạt: Gúp học sinh: - Khám phá vài nét cơ bản về nghệ thuật truyện ngắn của nhà văn Mĩ O. Hen-ri, rung động trước cái hay, cái đẹp và lòng cảm thông của tác giả đối với những nỗi bất hạnh của người nghèo. - Hiểu rõ sức mạnh của tình yêu thương con người đặc biệt là người nghèo khổ, sức mạnh của cá đẹp của tình yêu cuộc sống đã kết thành một tác phẩm hội họa kiệt tác. - Giáo dục tình yêu thương, lòng cảm thông, biết giúp đỡ những người nghèo khổ. B.Chuẩn bị: - Giáo viên: Giáo án, SGK, SGV. - Học sinh: Soạn bài, SGK. C. Tiến trình dạy học: 1. Tổ chức lớp: Lớp Ngày dạy sĩ số Ghi chú 8A1 /32 8A2 /29 2. Kiểm tra: - Phân tích diễn biến tâm trạng của Giôn-xi? 3. Bài mới: Giôn-xi từ chỗ tuyệt vọng, chán sống đến hoàn toàn khỏi bệnh, thoát khỏi cơn nguy hiểm. Vậy nguyên nhân nào quyết định sự hồi sinh của Giôn-xi? ? Khi cùng cụ Bơ-men lên gác thăm Giôn-xi thì xiu có thái độ ntn? Vì sao Xiu lại có thái độ như vậy? ? Khi Xiu ra lệnh kéo mành lên để xem những chiếc lá thường xuân cuối cùng đã rụng chưa thì thái độ của Xiu ra sao? ( Cô làm theo một cách chán nản -> Cô cũng thất vọng khi Giôn –xi đòi kéo mành lên để nhìn xem còn chiếc lá thường xuân nào không? ? Trước sự tuyệt vọng của Giôn-xi Xiu đã làm gì? Em hiểu ntn về lời đông viên an ủi đó? ? Qua đó em hiểu gì về tình cảm của Xiu đối với Giôn-xi? ? Hơn thế nữa Xiu còn có những hành động cử chỉ ntn để chăm sóc Giôn-xi khi ốm? Em nhận xét gì về sự chăm sóc của Xiu đối với Giôn-xi? ? Sự tận tình chu đáo của Xiu đối với Giôn-xi còn được thể hiện qua lời nhận xét của nhân vật nào trong truyện? ? Vậy qua phân tích thái độ, cử chỉ và những việc làm của Xiu, em thấy Xiu là người ntn? ? Trong truyện, Xiu có được cụ Bơ-men cho biết ý định sẽ vẽ chiếc lá cuối cùng không? Tìm bằng chứng để khẳng định điều đó? ? Theo em, Xiu biết rõ sự thật vào lúc nào? ? Nếu tác giả để Xiu được biết trước thì truyện có bớt sức hấp dẫn không? Vì sao? ? ở phần cuối truyện, tại sao tác giả để cho Xiu kể về cái chết và nguyên nhân dẫn đến cái chết của cụ Bơ-men? ? Qua lời kể của Xiu thì Giôn-xi và cả bạn đọc chúng ta biết rõ về bí mật của chiếc lá cuối cùng bám ở trên tường. Đó chính là kiệt tác của cụ Bơ-men -> Tìm hiểu phần 3? ? Qua phần tóm tắt, ở đầu văn bản, em hiểu gì về cụ Bơ-men? ? Cụ Bơ-men có tâm trạng ntn khi sang thăm Giôn-xi? ? Theo em ngoài tâm trạng lo lắng, thương yêu cô gái trẻ, cụ Bơ-men còn có ý gì khác không? GV: Ngay sau đó tác giả không kể gì về cụ Bơ-men nữa mà lại kể về Xiu và Giôn-xi. Tại sao nhà văn bỏ qua không kể tiếp sự việc cụ Bơ-men vẽ chiếc lá trên tường ntn, cụ bị bệnh ra sao mà lại kể về 2 chị em Xiu và Giôn-xi để đợi đến những dòng cuối cùng của truyện mới cho bạn đọc biết qua lời kể của Xiu? ? Qua lời kể của Xiu ta được biết cụ Bơ-men vẽ chiếc lá trên tường trong hoàn cảnh nào? Cụ làm việc ra sao? Những việc làm ấy chứng tỏ cụ là người ntn? ? Tại sao Xiu gọi chiếc lá cụ vẽ là một kiệt tác? ? Bức tranh cụ Bơ-men vẽ không phải là thần dược, nó là tác phẩm nghệ thuật được tạo nên bởi tình yêu thương con người. Từ đây em hiểu thêm ý nghĩa nào của truyện? ? Truyện được kết thúc trên cơ sở 2 sự kiện viết về 2 nhân vật Giôn-xi và cụ Bơ-men ntn? Đó là nghệ thuật gì? ? Nhưng thú vị hơn khi 2 lần đảo ngược tình huống trái chiều nhau đều liên quan đến chi tiết gì trong truyện? ? Nhận xét về tình tiết? ? Học xong văn bản, em hiểu tác giả muốn gửi tới bạn đọc bức thông điệp gì? II. Phân tích văn bản: 1. Diễn biến tâm trạng của Giôn- xi: 2. Tình yêu thương của Xiu: * Thái độ: - Sợ sệt, ngó ra ngoài cửa sổ, nhìn cây thường xuân - Chẳng nói năng gì. -> Cô lo lắng cho bệnh tật và số phận của Giôn-xi - Làm theo một cách chán nản - An ủi động viên Giôn-xi. -> Xiu bày tỏ cho Giôn-xi biết Giôn-xi quan trọng và có ý nghĩa nthư thế nào đối với cuộc đời cô. -> Yêu thương Giôn-xi, luôn luôn lo lắng cho bệnh tật và tính mệnh của Giôn-xi khi nhìn vào lá thường xuân ít ỏi còn bám trên tường * Hành động: - Mời bác sĩ thăm bệnh. - Luôn luôn thường trực bên cạnh Giôn-xi. - Nấu cháo, pha sữa… -> Chăm sóc tận tình chu đáo Sự tận tình chu đáo của Xiu đối với Giôn-xi còn được thể hiện qua lời nhận xét của bác sĩ: ( Bác sĩ dặn dò, nhận xét: “ Chăm sóc chu đáo thì chị sẽ thắng…Cô ấy khỏi nguy hiểm rồi, chị đã thắng”) -> Xiu không phải là chị ruột của Giôn-xi nhưng đã yêu thương chăm sóc Giôn –xi bằng tình cảm yêu thương của người ruột thịt -> Xiu là người giàu lòng nhân ái, vị tha. Chính lòng nhân ái, vị tha của Xiu đã giúp Giôn-xi chiến thắng bệnh tật. - Không hề biết nên Giôn xi yêu cầu kéo mành lên lần thứ nhất, cô đã kéo một cách chán nản và ngạc nhiên khi nhì thấy chiếc lá, cô cúi xuống an ủi Giôn-xi và bất lực không biết mình phải làm gì. - Tác giả không nói rõ Xiu biết đó là lá giả lúc nào( không cần kể) chỉ biết hửng sáng hôm sau khi Giôn-xi ngạc nhiên trước sự gan lì của chiếc lá thì Xiu lại bình tĩnh không có thái độ gì ->lúc này cô đã biết nhưng giấu để cứu bạn. - Nếu Xiu biết trước -> truyện kém hay vì Xiu không bị bất ngờ, người đọc không bị bất ngờ, không được thưởng thức đoạn văn nói lên tâm trạng lo lắng thấm đượm tình người của Xiu. - Tác giả không trực tiếp kể cái chết của cụ Bơ-men mà gián tiếp kể qua lời kể của Xiu làm cho câu chuyện diễn ra một cách tự nhiên bộc lộ sự kính phục, thương tiếc của Xiu đối với cụ Bơ-men. ( Đây cũng là một cách thể hiện thái độ, sự đánh giá về nhân vật của người kể chuyện trong văn tự sự? 3. Bí mật về chiếc lá : Kiệt tác của cụ Bơ-men * Cụ Bơ-men: - Họa sĩ già, nghèo, không thành đạt, ước mơ vẽ một kiệt tác, nhưng 40 năm chưa thực hiện dược, cụ kiếm sống bằng cách ngồi làm mẫu vẽ cho các họa sĩ. - Sang chơi, sợ sệt nhìn cây thường xuân còn vài chiếc lá, không nói năng gì. -> Tấm lòng yêu thương, lo lắng cho số mệnh của Giôn-xi. ( Cụ Bơ-men và Xiu nhìn nhau không nói năng gì có lẽ trong thâm tâm cụ đang nghĩ đến một cách làm ntn để cứu sống Gôi-xi. Có thể cụ đã có ý định vẽ bức tranh từ lúc đó) - Tác giả giấu kín sự việc, ngắt đoạn -> Tạo bất ngờ cho Giôn-xi và gây hứng thú bất ngờ cho bạn đọc : Giây phút quan trọng của cuộc đời Giôn-xi - chiến thắng cái chết trở về với sự sống; Giôn-xi và bạn đọc mới biết rõ việc làm của cụ Bơ-men -> Khiến cho Giô-xi và bạn đọc càng cảm phục tấm lòng của cụ Bơ-men. - Cụ Bơ-men vẽ chiếc lá: Trong đêm tối, rét buốt, bức tường cao cheo leo, cụ đã đội gió, mưa, bão tuyết , bắc thang vẽ chiếc lá vĩnh viễ không rơI thay cho chếc lá vừa lìa cành mà không hề báo trước cho ai -> mắc bệnh sưng phổi nặng và qua đời -> Cụ Bơ-men là người giàu lòng nhân ái, cao thượng, quên mình vì người khác * Bức tranh chiếc lá là một kiệt tác vì: + Giống như thật – khiến Giôn xi là họa sĩ mà tưởng là lá thật ( Tuy nhiên không phải vẽ giống thật đã là kiệt tác) + Chiếc lá đem lại sự sống cho Giôn-xi ( Gợi lòng ham sống, nghị lực vươn lên trong cuộc sống, chiến thắng bệnh tật) + Vẽ bằng tài năng NT, bằng tình thương yêu bao la, bằng lòng hi sinh thầm lặng mà cao thượng của người nghệ sĩ trong hoàn cảnh đặc biệt. => Ca ngợi nghệ thuật chân chính : nghệ thuật vì con người được tạo ra từ tình yêu thương con người. III. Tổng kết : 1. Nghệ thuật: - Truyện kết thúc trên cơ sở 2 sự kiện bất ngờ đối lập nhau tạo nên hiện tượng đảo ngược tình huống 2 lần : + Giôn-xi : bị ốm nặng, thất vọng, ngày càng tiến dần đến cái chết -> vui vẻ, yêu đời, thoát khỏi nguy hiểm. ( Từ chết -> sống => Đảo ngược tình huống lần 1) + Cụ Bơ-men: đang khỏe mạnh, cảm lạnh, sưng phổi -> qua đời. ( Từ sống -> chết => Đảo ngược tình huống lần 2) - Hai tình huống đều liên quan đến bệnh sưng phổi và chiếc lá cuối cùng( Giôn-xi bị bệnh sưng phổi gắn cuộc đời với chiếc lá cuối cùng; cụ Bơ-men vẽ chiếc lá cuối cùng trong đêm mưa tuyết bị bệnh sưng phổi) đều gắn kết với những vẻ đẹp của 3 nhân vật. - Tình tiết hấp dẫn, sắp xếp chặt chẽ, khéo léo. 2. Nội dung: - Tình yêu thương cao cả giữa những con người nghèo khổ. - Nghệ thuật chân chính là nghệ thuật của tình yêu thương, vì sự sống của con người. - Sức mạnh của tình yêu cuộc sống, chiến thắng bệnh tật 4. Củng cố: - Em học tập được gì về cách sống, lẽ sống sau khi học xong văn bản? - Nhận xét về cách kể chuyện của nhà văn? - Nhận xét điểm chung của các tác phẩm văn học trong và ngoài nước? 5. Hướng dẫn về nhà: - Học bài. - Đọc : Bình giảng Ngữ văn 8. - Chuẩn bị bài: Chương trình địa phương phần Tiếng Việt. Tiết 31 Soạn: 6 / 10 / 2010 Giảng: 14 / 10 / 2010 Chương trình địa phương - phần tiếng việt. A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh: - Hiểu được từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt, thân thích được dùng ở điạ phương các em sinh sống. - Bước đầu so sánh các từ ngữ địa phương với các từ ngữ tương ứng trong ngôn ngữ toàn dân để thấy rõ những từ ngữ này trùng với từ ngữ toàn dân, những từ ngữ nào không trùng với từ ngữ toàn dân. B.Chuẩn bị: - Giáo viên: Soạn giáo án, sưu tầm tư liệu địa phương. - Học sinh: chuẩn bị bài, sưu tầm từ ngữ địa phương C. Tiến trình dạy học: 1. Tổ chức: Lớp Ngày dạy sĩ số Ghi chú 8A1 /32 8A2 /29 2. Kiểm tra: - Thế nào là từ ngữ địa phương? Cho ví dụ? - Làm bài tập 5( tr 83) : Tìm một số tình thái từ trong địa phương em hoặc địa phương khác mà em biết? 3. Bài mới: Làm thế nào để phân biệt được từ ngữ toàn dân và từ ngữ địa phương. ở địa phương em dùng những từ ngữ địa phương như thế nào để chỉ những người thân thích ruột thịt… ? Thế nào là từ toàn dân? Từ địa phương? ? Từ địa phương khác từ toàn dân ở chỗ nào? - GV giao nhiệm vụ cho học sinh theo nhóm: làm bản điều tra chung. I. Phân biệt sự khác nhau giữa từ ngữ địa phương với từ toàn dân. - Từ toàn dân: Từ ngữ có tính chuẩn mực, sử dụng rộng rãi trong toàn xã hội - Từ địa phương: Sử dụng trong một địa phương hoặc một số địa phương nhất định. - Từ địa phương và từ toàn dân có sự khác biệt về ngữ âm: + Phụ âm đầu, thanh điệu . VD : Trăng, giăng. Trời, giời. Sữa, sửa… + Hình thức ngữ âm của cả từ- - Khác biệt về nghĩa( từ vựng). Ví dụ: Mận ( Miền nam: doi) Mận: Toàn dân : loại quả chỉ có ở vùng có khí hậu lạnh, ra hoa vào mùa xuâ, cùng họ với mơ, đào. II. Lập bảng đối chiếu từ ngữ toàn dân - Địa phương: 1. Từng nhóm lập bảng điều tra theo mẫu SGK STT Từ toàn dân Từ địa phương em Từ đphương khác 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 Cha mẹ ông nội Ông ngoại Bà nội Bà ngoại Bác(anh trai của cha) Bác( vợ anh trai của cha) Chú (em trai của cha) Thím ( Vợ của chú) Bác( Chị gái của cha) Bác ( Chồng chị gái cha) Cô (em gái cha) Chú ( chồng em gái cha) Bác ( Anh trai mẹ) Bác ( Vợ anh trai mẹ) Cậu ( Em trai mẹ) Mợ ( Vợ của cậu) Bác ( Chị gái mẹ) Bác ( Chồng chị gái mẹ) Dì ( Em gái mẹ) Chú ( Chồng em gái mẹ) Anh trai Chị dâu ( Vợ anh trai) Em trai Em Dâu ( Vợ em trai) Chị gái Anh rể ( Chồng chị gái) Em gái Em rể ( chồng em gái) Con Con dâu ( Vợ của con trai) Con rể ( Chồng con gái) Cháu ( Con của con) Bố mẹ (bầm) Ông nội Ông ngoại, ông cậu… Bà nội Bà ngoại, bà cậu… Bác bá chú Thím Bá Bác Cô Chú Bác Bá Cậu Mợ Bá Bác Dì Chú Anh trai Chị dâu Em trai Em dâu Chị gái Anh rể Em gái Em rể Con Con dâu Con rể Cháu Cô ( Mnam) Dì ( Mnam) - Đại diện các nhóm trình bày kết quả điều tra sưu tầm. - Các nhóm khác nhận xét, bổ sung. - GV nhận xét chung về bài làm của học sinh. - Học sinh đọc. - GV bổ sung thêm. - Học sinh trình bày. - Giáo viên bổ sung. 2. Trình bày: III. Luyện tập: Bài 1: Tìm một số từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt thân thích được dùng ở địa phương khác Ví dụ: Anh hai. chị hai, tía, ba. Bài 2: Tìm những câu ca dao, tục ngữ có sử dụng từ ngữ chỉ quan hệ ruột thịt thân thích của địa phương em Ví dụ: - Bán anh em xa mua láng giềng gần - Bầm ơi có rét không bầm Heo heo…….. mưa phùn - Nó lú nhưng chú nó khôn. Bài 3: Giải thích ý nghĩa của một số câu: - Học sinh giải nghĩa - Giáo viên sửa lỗi. 4. Củng cố: Khi sử dụng từ ngữ địa phương cần lưu ý điều gì? 5. Hướng dẫn về nhà: - Chuẩn bị bài tiết 32. - Làm các bài tập trong Sách BTNV8. - Chuẩn bị bài soạn : Hai cây phong. Tiết 32 Soạn: 6 / 10 / 2010 Giảng: 14 / 10 / 2010 Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. A. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh : - Nhận diện được bố cục các phần mở bài, thân bài, kết bài của một văn bản tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm. - Biết cách tìm, lựa chọn và sắp xếp các ý trong bài văn ấy. B. Chuẩn bị - Giáo viên: Soạn Giáo án, sưu tầm văn bản mẫu - Học sinh: Chuẩn bị bài. C Tiến trình lên lớp: 1. Tổ chức: Lớp Ngày dạy sĩ số Ghi chú 8A1 /32 8A2 /29 2. Kiểm tra: - Yêu cầu học sinh trình bày bài tập về nhà 3. Bài mới: Giờ học trước các em đã thấy được vai trò của yếu tố miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự. Vậy để viết một bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm cần chuẩn bị dàn ý như thế nào? Ngữ liệu: Văn bản: Món quà sinh nhật ? Đọc văn bản? ? Xác định bố cục của văn bản trên? ? Truyện kể về việc gì? ? Kể theo ngôi thứ mấy? ? Câu chuyện xảy ra ở đâu? Vào lúc nào? Trong hoàn cảnh nào? ? Chuyện xảy ra với ai? Có những nhân vật nào? ? Ai là nhân vật chính? Tính cách của mỗi nhân vật ra sao? ? Câu chuyện diễn ra như thế nào? ? Điều gì đã tạo ra sự bất ngờ? ? Các yếu tố miêu tả, biểu cảm thể hiện ở những chỗ nào? ? Các yếu tố miêu tả và biểu cảm ấy có tác dụng gì? ? Nhận xét về thứ tự kể? ? Từ việc tìm hiểu dàn ý của văn bản trên em hãy cho biết dàn ý của bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm gồm mấy phần? Đó là những phần nào? Nhiệm vụ chính của mỗi phần? ? ở phần thân bài người ta thường kết hợp yếu tố miêu tả và tự sự như thế nào? ? Bài học hôm nay em cần ghi nhớ những gì? Đọc ghi nhớ sgk? ? Đọc yêu cầu bài 1? ? Gợi ý: trả lời các câu hỏi trong SGK. ? Mở bài giới thiệu ai? Trong hoàn cảnh nào? ? Nêu các sự việc chính xảy ra với nhân vật theo trật tự thời gian? ? Chỉ ra các yếu tố miêu tả, biểu cảm trong đó? + Miêu tả: Ngọn lửa xanh lam..trắng ra.. rực hồng. Khi tuyết phủ… gió bấc thổi vun vút… diêm cháy sáng rực khăn trải bàn trắng tinh. - Hàng ngàn ngọn nến sáng rực lấp lánh. - Diêm nối nhau chiếu sáng… + Biểu cảm: Chà! Giá quẹt 1 que sưởi cho đỡ rét… Chà! ánh sáng kì diệu làm sao…Thật là dễ chịu…. Em bần thần…. Chưa bao giờ thấy bà to lớn đẹp lão… ? Đọc bài tập 2 - Lập dàn ý cho đề bài: Hãy kể về một kỉ niệm với người bạn tuổi thơ khiến em xúc động và nhớ mãi? I. Bài học. 1. Tìm hiểu dàn ý một bài văn tự sự. * Bố cục: - Mở bài: Từ đầu …bao nhiêu thứ bày la liệt trên bàn -> Kể, tả lại quang cảnh chung của buổi sinh nhật. - Thân bài: Tiếp …chỉ gật đầu không nói -> Kể về món quà sinh nhật độc đáo của người bạn. - Kết bài: Còn lại -> Cảm nghĩ về món quà sinh nhật. * Sự việc chính: Diễn biến buổi sinh nhật * Ngôi kể: thứ nhất * Thời gian: Buổi sáng, không gian: trong nhà Trang, hoàn cảnh: ngày sinh của Trang có các bạn đến chúc mừng. - Sự việc xoay quanh nhân vật Trang, ngoài ra có Trinh, Thanh và các bạn khác. Trang là nhân vật chính. + Trang: hồn nhiên vui vẻ. + Trinh : kín đáo, đằm thắm, chân thành. + Thanh: Nhanh nhẹn, tinh ý. * Diễn biến: - Mở đầu: Buổi sinh nhật vui vẻ sắp đến hồi kết, Trang sốt ruột vì người bạn thân nhất chưa đến. - Diễn biến: Trinh đến giải tỏa những nỗi băn khoăn của Trang, đỉnh điểm là món quà độc đáo: một chùm ổi được Trinh chăm sóc từ khi còn là những cái nụ, chùm hoa. - Kết thúc: Cảm nghĩ của Trang về món quà độc đáo * Tình huống truyện : Tác giả khéo léo đưa người đọc nhập vào tâm trạng chờ đợi, có ý chê trách của Trang vè sự chậm trễ của người bạn thân nhất trong ngày sinh nhật -> sau mới vỡ lẽ, suýt trách nhầm người bạn có tấm lòng thơm thảo thể hiện qua món quà sinh nhật đầy ý nghĩa. * Yếu tố miêu tả: Suốt cả buổi sáng, nhà tôi tấp nập kẻ ra người vào… các ban ngồi chật
File đính kèm:
- NV 8-Tuan 8.doc