Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 75,76: Tìm hiểu chung về văn nghị luận

TUẦN 19	Ngày soạn:31/12/2010
Tiết 75-76	Ngày dạy :1 /1/2011
TÌM HIỂU CHUNG
VỀ VĂN NGHỊ LUẬN
A. MỤC ĐỘ CẦN ĐẠT 
 - Hiểu nhu cầu nghị luận trong đờ sống và đặc điểm chung của bản nghị luận.
 - Bước đầu biết cách vận dụng những kiến thức ve văn nghị luận vào đọc - hiểu văn bản.
B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG
 1. Kiến thức
 - khía niệm văn nghị luận.
 - Nhu cầu nghị luận trong đời sống.
 - Những đặc điểm chung cảu văn bản nghị luận.
2. Kĩ năng 
 Nhận biết văn bản nghị luận khi đọc sách báo, chuẩn bị để tiếp tục tìm hiểu sâu, kĩ hơn về kiểu văn bản quan trọng này.
C/ Phương Pháp : Thuyết giảng: Vấn đáp, nêu vấn đề ,
D/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định 
2.Kiểm tra 
3.Bài mới : 
Giới thiệu bài : Văn nghị luận là 1 trong những kiểu vb quan trọng trong đời sống xh của con người , có vai trò rèn luyện tư duy , năng lực biểu đạt những quan niệm , tư tưởng sâu sắc trước đời sống . Vậy văn nghị luận là gì ? khi nào chúng ta có nhu cầu nghị luận ? Tiết học này , sẽ trả lời cho câu hỏi đó . 
? Trong cuộc sống hàng ngày , em có thường gặp các vấn đề và câu hỏi kiểu như : Vì sao em đi học hoặc vì sao con người cần phải có bạn bè không ?
Rất thường gặp 
? Em hãy nêu một số câu hỏi khác về những vấn đề tương tự ?
Vì sao em thích đọc sách ?
Vì sao em thích xem phim?
Làm thế nào để học giỏi môn ngữ văn ?
? Gặp các vấn đề và câu hỏi loại đó , em có thể trả lời bằng các kiểu vb đã học như kể chuyện , miêu tả , biểu cảm hay không ? Vì sao ? ( HSTL)
Không thể vì Tự sự là thuật lại , kể câu chuyện dù đời thường hay tưởng tượng , dù hấp dẫn, sinh động đến đâu cũng mang tính cụ thể – hình ảnh , vẫn chưa có sức thuyết phục 
Miêu tả là dựng chân dung cảnh , người , vật , sự vật , sinh hoạt .. cũng tương tự như tự sự 
Biểu cảm đánh giá đã ít nhiều cần dùng lí lẽ , lập luận nhưng chủ yếu vẫn là cảm xúc , tình cảm , tâm trạng mang nặng tính chủ quan và cảm tính chi nên cũng không có khả năng giải quyết các vấn đề trên 1 cách thấu đáo 
? Để trả lời những câu hỏi như thế , hằng ngày trên báo chí , qua đài phát thanh , truyền hình , em thưởnh gặp những kiểu vb nào ? Hãy kể tên một vài kiểu vb mà em biết ?
bình luận , xã luận , bình luận thời sự , bình luận thể thao , các mục nghiên cứu , phê bình , hội thảo khoa học …
 HS đọc VB “ Chống nạn thất học “ của Hồ Chí Minh
? Bác viết bài này nhằm mục đích gì ? Bác viết cho ai đọc , ai thực hiện ? để thực hiện mục đích ấy , bài viết nêu những ý kiến như thế nào ? Những ý kiến ấy diễn đạt thành những luận điểm nào ? Tìm những câu văn mang luận điểm đó ? ( HSTLN)
Mục đích Bác viết bài này là chống giặc dốt , đối tượng Bác hướng tới là quốc dân VN – toàn thể nhân dân VN 
 Luận điểm : Một trong những công việc phải thực hiện cấp tốc lúc này là : nâng cao dân trí 
? Để ù ý kiến có sức thuyết phục , bài viết đã nêu lên lí lẽ nào ? Hãy liệt kê các lí lẽ ấy ?
Những câu mang luận điểm đó 
Chính sách ngu dân của thực dân pháp đã làm cho hầu hết người VN mù chữ 
 Phải biết đọc , biết viết chữ quố ngữ thì mới có kiến thức để tham gia xd tổ quốc 
? Làm cách nào để nhanh chóng biết chữ quốc ngữ ? những điều kịên tiến hành công việc
? Tác giả có thể thực hiện mục đích của mình bắng văn kể chuyện , miêu tả , biểu cảm hay không ? 
? Trong văn bản này Bác đưa ra một vấn đề để bàn bạc thảo luận bằng cách đưa ra một tư tưởng , một ý kiến , dùng những lí lẽ để lập luận thuyết phục người nghe . Một văn bản như thế là văn nhgị luận . Vậy em hiểu thế nào là văn nghị luận ? 
I, Tìm hiểu chung 
1, Nhu cầu nghị luận 
Văn nghị luận chúng tồn tại khắp nơi trong cuộc sống dưới các dạng ý kiến , các bài xã luận , bình luận …
2, Thế nào là văn nghị luận 
 Là văn được viết và nhằm xác lập cho người đọc , người nghe 1 tư tưởng , quan điểm nào đó . Muốn thế , văn nghị luận phải có luận điểm rõ ráng , có lí lẽ , dẫn 
chứng có sức thuyết phụ 
3/ Ghi nhớ : sgk/9
II/ Luyện tập 
 Bài tập 1 
- Đây là 1 bài văn nghị luận vì nhan đề là 1 ý kiến , một luận điểm . Mở bài là nghị luận kết bài là nghị luận , Thân bài trình bày những thói quen xấu cần loại bỏ . Bài viết gọn 
+ Ý kiến đề xuất của tác giả : cần chống lại những thói quen xấu và tạo ra những thói quen tốt trong đời sống xh 
+ ý kiến đó được thể hiện bằng những câu sau : có thói quen tốt và thói quen xấu ..có người biết phân biệt tốt xấu… nhưng đã thành thói quen …xã hội 
+ Tác giả đưa ra những lí lẽ dẫn chứng 
 thói quen tốt : luôn dậy sớm , luôn đúng hẹn , giữ lời hứa , luôn đọc sách 
 Thói quen xấu : hút thuốc là , hay cáu giận , mất trật tự , gạt tàn thuốc bừa bãi ra cả nhà , vứt rác bừa bãi ( ăn chuối xong là vứt toẹt cái vỏ ra cữa , ra đường …) những nơi khuất , nơi công cộng , rác ừa lên ném chai , cốc vở ra đường rất nguy hiểm 
+ Bìài viết này nhằm giải quyết vấn đề có trong thực tế khắp cả nước ta . Chúng ta tán thành với ý kiến trong bài viết vì những kiến giải của tác giả nêu đều đúng đắn , cụ thể 
 Bài tập 2 : bố cục của vb trên 
Bài văn này chỉ có bố cục 2 phần 
+ Phần 1 : từ đầu đến nguy hiểm 
+ Phần hai phần còn lại 
 Bài tập 4 : đây là bài văn nghị luận viết theo lối qui nạp mà phần tự sự ở cầu đoạn chính là dẫn chứng được đưa ra trước để rối từ đó rút ra 1 suy nghĩ , một định lí trong cuộc sống con người 
I
Tiết:2
III. Luyện tập (Tiết - 76 )
Bài tập 1 
- Đây là 1 bài văn nghị luận vì nhan đề là 1 ý kiến , một luận điểm . Mở bài là nghị luận kết bài là nghị luận , Thân bài trình bày những thói quen xấu cần loại bỏ . Bài viết gọn 
+ Ý kiến đề xuất của tác giả : cần chống lại những thói quen xấu và tạo ra những thói quen tốt trong đời sống xh 
+ ý kiến đó được thể hiện bằng những câu sau : có thói quen tốt và thói quen xấu ..có người biết phân biệt tốt xấu… nhưng đã thành thói quen …xã hội 
+ Tác giả đưa ra những lí lẽ dẫn chứng 
 thói quen tốt : luôn dậy sớm , luôn đúng hẹn , giữ lời hứa , luôn đọc sách 
 Thói quen xấu : hút thuốc là , hay cáu giận , mất trật tự , gạt tàn thuốc bừa bãi ra cả nhà , vứt rác bừa bãi ( ăn chuối xong là vứt toẹt cái vỏ ra cữa , ra đường …) những nơi khuất , nơi công cộng , rác ừa lên ném chai , cốc vở ra đường rất nguy hiểm 
+ Bìài viết này nhằm giải quyết vấn đề có trong thực tế khắp cả nước ta . Chúng ta tán thành với ý kiến trong bài viết vì những kiến giải của tác giả nêu đều đúng đắn , cụ thể 
 Bài tập 2 : bố cục của vb trên 
Bài văn này chỉ có bố cục 2 phần 
+ Phần 1 : từ đầu đến nguy hiểm 
+ Phần hai phần còn lại 
 Bài tập 4 : đây là bài văn nghị luận viết theo lối qui nạp mà phần tự sự ở cầu đoạn chính là dẫn chứng được đưa ra trước để rối từ đó rút ra 1 suy nghĩ , một định lí trong cuộc sống con người
IV/ Hướng dẫn học bài ở nhà 
 E /.RÚT KINH NGHIỆM:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..