Giáo án Ngữ văn 7 - Học kỳ II (Theo chuẩn kiến thức kỹ năng)

duứng tửứ ủửụùc, 1 caõu duứng tửứ bũ vaứ nhaọn xeựt veà saộc thaựi yự nghúa cuỷa moói caõu.
Hoạt động 4: Hệ thống kiến thức đó tỡm hiểu qua bài học.
GV treo baỷng phuù.
* Trong caực caõu sau, caõu naứo khoõng phaỷi laứ caõu bi ủoọng?
(A). Naờm nay, noõng daõn caỷ nửụực ủửụùc 1 vuù muứa boọi thu.
B. Ngoõi nhaứ naứy ủửụùc oõng toõi xaõy tửứ 30 mửụi naờm trửụực ủaõy.
C. Saỷn phaồm naứy raỏt ủửụùc khaựch haứng ửa chuoọng.
D. Lan bũ thaày giaựo pheõ bỡnh vỡ khoõng laứm BT veà nhaứ.
* Caõu bũ ủoọng coự tửứ “ủửụùc” coự haứm yự ủaựnh giaự veà sửù vieọc trong caõu nhử theỏ naứo?
	(A). Tớch cửùc.	B. Tieõu cửùc.
	C. Khen ngụùi.	D. Pheõ bỡnh.
I. Caựch chuyeồn ủoồi caõu chuỷ ủoọng thaứnh caõu bũ ủoọng:
1. Vớ duù: ( sgk)
2. Nhaọn xeựt:
a. Gioỏng nhau: cuứng thoõng baựo chung moọt noọi dung, cuứng laứ caõu bũ ủoọng 
Khaực: caõu a: coự theõm tửứ ủửụùc sau CN
 Caõu b: khoõng coự tửứ ủửụùc 
b.Chuyeồn tửứ ( cuùm tửứ) chổ ủoỏi tửụùng hoaùt ủoọng leõn ủaàu caõu.
- Coự theồ theõm vaứ khoõng theõm caực tửứ bũ ủửụùc sau chuỷ ủeà ( CN) cuỷa caõu.
Vd: - Thaày giaựo khen baùn Lan
Baùn Lan ủửụùc thaày giaựo khen 
- Con choự caộn con meứo
Con meứo bũ con choự caộn
3. Cho vớ duù ( sgk)
- Caỷ hai caõu khoõng phaỷi laứ caõu bũ ủoọng vỡ chuựng khoõng coự caõu chuỷ ủoọng tửụng ửựng .
Lửu yự: Coự trửụứng hụùp caõu coự chửựa tửứ bũ, ủửụùc nhửng khoõng phaỷi laứ caõu bũ ủoọng 
- Khoõng phaỷi trửụứng hụùp naứo cuừng bieỏn ủoồi ủửụùc caõu chuỷ ủoọng thaứnh caõu bũ ủoọng
VD: Noự rụứi lụựp hoùc
 Xe naứy bũ hoỷng 
* Ghi nhụự : ( sgk trang 64)
II. Luyeọn taọp: 
Baứi 1: Chuyeồn ủoồi caõu chuỷ ủoọng thaứnh bũ ủoọng theo hai kieồu khaực nhau .
a. Moọt nhaứ sử voõ danh ủaừ xaõy ngoõi chuứa aỏy tửứ TK XIII.
-> Ngoõi chuứa aỏy ủaừ ủửụùc xaõy tửứ TK XIII 
 Ngoõi chuứa aỏy ủaừ xaõy tửứ TK XIII
b. -> Taỏt caỷ caựnh cửỷa chuứa ủửụùc laứm baống goó lim 
 Taỏt caỷ caựnh cửỷa chuứa laứm baống goó lim
c. -> Con ngửùa baùch ủửụùc buoọc beõn goỏc ủaứo 
 Con ngửùa baùch buoọc beõn goỏc ủaứo
d. -> Moọt laự cụứ ủaùi ủửụùc dửùng ụỷ giửừa saõn 
 Moọt laự cụứ ủaùi dửùng ụỷ giửừa saõn
Baứi 2: Duứng tửứ ủửụùc, bũ vaứ giaỷi thớch
a. -> Em ủửụùc thaày giaựo pheõ bỡnh 
Saộc thaựi yự nghúa tớch cửùc tieỏp nhaọn sửù pheõ bỡnh cuỷa thaày 1 caựch chuỷ ủoọng, tửù giaực.
-> Em bũ thaày giaựo pheõ bỡnh 
saộc thaựi yự nghúa tieõu cửùc, khoõng baống loứng 
b. -> Ngoõi nhaứ aỏy ủaừ ủửụùc ngửụứi ta phaự ủi
-> Saộc thaựi tớch cửùc, vieọc phaự nhaứ laứ hụùp lớ 
-> Ngoõi nhaứ aỏy ủaừ ủửụùc phaự ủi 
saộc thaựi tieõu cửùc, vieọc phaự nhaứ laứ khoõng hụùp lớ 
c. -> Sửù khaực bieọt giửừa thaứnh thũ vụựi noõng thoõn 
ủaừ ủửụùc traứo lửu ủoõ thũ hoaự thu heùp 
-> Tớch cửùc 
-> Sửù khaực bieọt giửừa thaứnh thũ vụựi noõng thoõn ủaừ bũ traứo lửu ủoõ thũ hoaự thu heùp .
-> Tieõu cửùc 
Hoạt động 5:Hướng dẫn học sinh học ở nhà và chuẩn bị bài mới:
 1/Bài vừa học
Viết một đoạn văn ngắn theo chủ đề nhất định trong đú cú sử dụng ớt nhất một cõu bị động.
2/ Chuẩn bị bài mới: LUYEÄN TAÄP VIEÁT ẹOAẽN VAấN CHệÙNG MINH
HS vieỏt theo nhoựm 
1 + 2 vieỏt ủoaùn MB
3 + 4 vieỏt ủoaùn TB
5 + 6 vieỏt ủoaùn KB
Sau khi vieỏt -> caực nhoựm trỡnh baứy – gv vaứ caực nhoựm khaực laộng nghe nhaọn xeựt – sửỷa chửừa boồ sung 
Để viết được đoạn văn này, điều đầu tiờn chỳng ta phải làm gỡ ? (Xđ luận điểm cho đv).
-Vậy luận điểm của đv này là gỡ ?
-Em dự định sẽ triển khai đv theo cỏch nào ? (Triển khai theo cỏch diễn dịch).
-Thế nào là diễn dịch ? (Nờu luận điểm trước rồi mới dựng d.c và lớ lẽ để chứng minh)
-Để chứng minh cho luận điểm trờn, em cần bao nhiờu lụõn cứ giải thớch, bao nhiờu luận cứ thực tế ? (Cần 2 luận cứ giải thớch và 4 luận cứ thực tế). 
-Đú là những luận cứ nào ?
***********************************
Ngaứy daùy: 
 Lớp Tiết 99:Tập làm văn:
LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN CHỨNG MINH
A.MỨC ĐỘ CẤN ĐẠT:
1. Kiến thức:
 - Phương phỏp lập luận chứng minh.
 - Yờu cầu đối với một đoạn văn chứng minh.
 2. Kĩ năng:Rốn kĩ năng viết đoạn văn chứng minh.
3. Thỏi độ: Giaựo duùc tớnh saựng taùo khi vieỏt vaờn.
B. CHUẨN BỊ: : 
 GV: Soaùn giaựo aựn + laọp daứn yự moọt soỏ ủeà 
 HS: Nghieõn cửựu baứi ụỷ nhaứ
C. PHƯƠNG PHÁP:
Phửụng phaựp gụùi mụỷ, phửụng phaựp neõu vaỏn ủeà..
D.TIẾN TRèNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 1. Kieồm tra baứi cuừ: ( Kieồm tra sửù chuaồn bũ ụỷ nhaứ cuỷa HS)
 2-Bài mới:
Hoạt động của giỏo viờn và học sinh
Nội dung
Hoaùt ủoọng 1: Nhửừng yeõu caàu ủoỏi vụựi 1 ủoaùn vaờn CM.
Cho HS nhaộc laùi nhửừng yeõu caàu ủoỏi vụựi ủoaùn vaờn CM trửụực khi luyeọn taọp
-> GV nhaọn xeựt vaứ nhaộc HS lửu yự 1 soỏ ủieồm khi laứm baứi 
Hoaùt ủoọng 2: Vieỏt ủoaùn vaờn.
HS laàn lửụùc ủoùc caực ủeà SGK
GV hửụựng daón HS vieỏt ủoaùn vaờn.
HS thaỷo luaọn nhoựm: moói caự nhaõn trong nhoựm phaỷi vieỏt vaứ ủoùc cho caực baùn trong nhoựm mỡnh nghe ủoaùn vaờn ủeồ xem xeựt, gụựp yự.
ẹaùi dieọn nhoựm trỡnh baứy ủoaùn vaờn cuỷa caực em, caực nhoựm khaực nhaọn xeựt.
GV nhaọn xeựt, sửỷa chửừa.
GV treo baỷng phuù, ghi ủoaùn vaờn maóu cho HS tham khaỷo, ruựt kinh nghieọm veà phửụng phaựp vieỏt ủoaùn vaờn CM vaứ hửụựng daón caựch thửực tieỏp tuùc luyeọn taọp ụỷ nhaứ cho HS.
I. Kieồm tra kieỏn thửực: 
Moọt soỏ ủieồmlửu yự khi laứm baứi 
- Yeõu caàu ủoỏi vụựi moọt ủoaùn vaờn chửựng minh 
+ ẹoaùn vaờn khoõng toàn taùi ủoọc laọp, rieõng bieọt maứ chổ laứ moọt boọ phaọn cuỷa baứi vaờn. Vỡ vaọy khi taọp vieỏt 1 ủoaùn vaờn caàn coỏ hỡnh dung ủoaùn ủoự naốm ụỷ vũ trớ naứo cuỷa baứi vaờn, coự theồ mụựi vieỏt ủửụùc thaứnh phaàn chuyeồn ủoaùn.
+ Caàn coự caõu chuỷ ủeà neõu roừ luaọn ủieồm cuỷa ủoaùn vaờn, caực yự, caực caõu khaực trong ủoaùn phaỷi taọp trung laứm saựng toỷ cho luaọn ủieồm.
+ Caực lớ leừ vaứ daón chửựng phaỷi ủửụùc saộp xeỏp hụùp lớ ủeồ quaự trỡnh laọp luaọn CM ủửụùc thửùc sửù roừ raứng maùch laùc.
II. Thửùc haứnh treõn lụựp: ( noựi)
- HS tửù trỡnh baứy baứi laứm cuỷa mỡnh ( choùn 1 trong 8 ủeà sgk ủaừ chuaồn bũ ụỷ nhaứ ủeồ trỡnh baứy )
III. Thửùc haứnh vieỏt ủoaùn vaờn:
ẹeà : “ Vaờn chửụng gaõy cho ta nhửừng tỡnh caỷm ta khoõng coự, luyeọn cho ta nhửừng tỡnh caỷm ta saỹn coự” Haừy chửựng minh yự kieỏn treõn cuỷa Hoaứi Thanh trong baứi “ YÙ nghúa vaờn chửụng”
* Daứn yự:
1. MB: ( Neõu vaỏn ủeà)
- Nhaọn ủũnh khaựi quaựt giaự trũ vaứ tớnh ủuựng ủaộn cuỷa yự kieỏn ủoự.
2. TB: ( Giaỷi quyeỏt vaỏn ủeà)
+ CM luaọn ủieồm 1: vaờn chửụng gaõy cho ta t/c ta khoõng coự.
- Ta laứ ai ? nhửừng t/c ta khoõng coự laứ gỡ?
- Vaờn chửụng hỡnh thaứnh cho ta nhửừng t/c nhử theỏ naứo?
+ CM luaọn ủieồm 2
Nhửừng t/c ta ủang coự laứ gỡ?
Reứn luyeọn nhửừng t/c ủang coự nhử theỏ naứo? Daón chửựng 
3. KB: Caỷm xuực taõm traùng cuỷa em
Hoạt động 3:Hướng dẫn học sinh học ở nhà và chuẩn bị bài mới:
 1/Bài vừa học
- Nắm chắc cỏch viết đoạn văn chứng minh.
- Luyện viết đoạn văn chứng minh theo đề bài tự chọn.
 2/ Chuẩn bị bài mới: OÂN TAÄP VAấN NGHề LUAÄN
- Laọp baỷng heọ thoỏng ( caõu hoỷi 1 + 2 sgk
- So saựnh ủoỏi chieỏu caực yeỏu toỏ giửừa vaờn tửù sửù, vaờn trửừ tỡnh vaứ vaờn nghũ luaọn :
Ngaứy daùy: 
 Lớp: 
Tiết 100:
OÂN TAÄP VAấN NGHề LUAÄN
A.MỨC ĐỘ CẤN ĐẠT:
1. Kiến thức:
. - Hệ thống cỏc văn bản nghị luận đó học ,nội dung cơ bản , đặc trưng thể loại , hiểu được giỏ trị tư tưởng và nghệ thuật của từng văn bản .
- Một số kiến thức liờn quan đến đọc- hiểu văn bản như nghị luận văn học ,nghị luận xó hội.
- Sự khỏc nhau căn bản giữa kiểu văn bản nghị luận và kiểu văn bản tự sự , trữ tỡnh .
2. Kĩ năng:
- Khỏi quỏt , hệ thống húa, so sỏnh , đối chiếu và nhận xột về tỏc phẩm nghị luận văn học và nghị luận xó hội .
- Nhận diện và phõn tớch được luận điểm ,phương phỏp luận trong cỏc văn bản đó học.
- Trỡnh bày, lập luận cú lớ, cú tỡnh .
3. Thỏi độ: Giaựo duùc yự thửực tửù giaực hoùc taọp cho HS.
B. CHUẨN BỊ: : 
GV: Soaùn baứi 
 HS: Chuaồn bũ heọ thoỏng oõn taọp
C. PHƯƠNG PHÁP: Phửụng phaựp taựi taùo, phửụng phaựp gụùi mụỷ, phửụng phaựp neõu vaỏn ủeà.
D.TIẾN TRèNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 1. Kieồm tra baứi cuừ: kieồm tra sửù chuaồn bũ baứi cuỷa hs.
 2-Bài mới:
 Hoạt động 1: Giới thiệu bài: Em đó được học những văn bản nghị luận nào ? (Tinh thần yờu nước của n.dõn ta, Sự giàu đẹp của TV, Đức tớnh giản dị của Bỏc Hồ, ý nghĩa văn chương). Hụm nay, chỳng ta sẽ củng cố, hệ thống hoỏ lại những k.thức đó học về 4 văn bản nghị luận trờn.
Hẹ2:( 25’) GV cho HS oõn taọp baống caựch laọp baỷng heọ thoỏng ( caõu hoỷi 1 + 2 sgk) HS leõn baỷng ủieàn - > GV chửừa neỏu sai.
I. Heọ thoỏng caực vaờn baỷn ủaừ hoùc + ủaởc saộc ngheọ thuaọt nghũ luaọn:
STT
Teõn vaờn baỷn + taực giaỷ
ẹeà taứi nghũ luaọn
Luaọn ủieồm chớnh
Phửụng phaựp luaọn
ẹụứi soỏng ngheọ thuaọt
1
Tinh thaàn yeõu nửụực cuỷa nhaõn daõn ta ( HCM)
Baứn veà loứng yeõu nửụực cuỷa nhaõn daõn ta.
Truyeàn thoỏng yeõu nửụực noàng naứn cuỷa daõn toọc VN .
Duứng laọp luaọn keứm hỡnh aỷnh so saựnh ủeồ neõu vaỏn ủeà vaứ toồng keỏt vaỏn ủeà
Boỏ cuùc chaởt cheừ maùch laùc .Daón chửựng choùn loùc tieõu bieồu saộp xeỏp k/h vaứ hụùp lớ.
2
Sửù giaứu ủeùp cuỷa TV ( ẹTM)
Baứn veà sửù giaứu vaứ ủeùp cuỷa TV
TV coự nhửừng ủaởc saộc cuỷa thửự tieỏng ủeùp vaứ hay
Duứng laọp luaọn daón chửựng ủeồ khaỳng ủũnh vaỏn ủeà
k/h CM vụựi gt vaứ bỡnh luaọn ngaộn goùn. Daón chửựng cuù theồ ủaày sửực thuyeỏt phuùc, lụứi vaờn giaỷn dũ giaứu caỷm xuực.
3
ẹửực tớnh giaỷn dũ cuỷa BH ( PVẹ)
Baứn veà ủửực tớnh giaỷn dũ cuỷa Baực
Sửù gủ theồ hieọn trong moùi pd cuỷa ủụứi soỏng trong qh vụựi moùi ngửụứi , trong lụứi vaờn tieỏng noựi baứi vieỏt.
Neõu vaỏn ủeà duứng daón chửựng ủeồ CM
k/h CM – giaỷi thớch vaứ bỡnh luaọn ngaộn goùn lụứi vaờn giaứu caỷm xuực.
4
YÙ nghúa vaờn chửụng
Baứn veà nguoàn goỏc vaứ coõng duùng cuỷa vaờn chửụng trong ủụứi soỏng con ngửụứi
Nguoàn goỏc coỏt yeỏu cuỷa vaờn chửụng.Coõng duùng cuỷa vaờn chửụng.
Duứng lớ leừ, duứng lụứi vaờn giaứu caỷm xuực vaứ hỡnh aỷnh ủeồ khaỳng ủũnh vaỏn ủeà
k/h CM vụựi gt vaứ bỡnh luaọn ngaộn goùn.Trỡnh baứy vaỏn ủeà phửực taùp 1 caựch deồ hieồu, lụứi vaờn giaứu caỷm xuực, hỡnh aỷnh.
Hẹ3( 15’) 
II. Baỷng heọ thoỏng, so saựnh ủoỏi chieỏu caực yeỏu toỏ giửừa vaờn tửù sửù, vaờn trửừ tỡnh vaứ vaờn nghũ luaọn :
( GVhửụựng daón HS saộp xeỏp laùi vaứ CM ụỷ moọt soỏ vaờn baỷn cuù theồ, ủieàn vaứo baỷng thoỏng keõ 2)
TT
Theồ loaùi
Yeỏu toỏ chuỷ yeỏu 
Teõn baứi 
1
Truyeọn kớ
coỏt yeỏu 
nhaõn vaọt 
nhaõn vaọt keồ chuyeọn
Deỏ meứn phieõu lửử kớ 
Buoồi hoùc cuoỏi cuứng 
Caõy tre VN
2
Trửừ tỡnh
taõm traùng caỷm xuực
hỡnh aỷnh vaàn nhũp nhaõn vaọt trửừ tỡnh 
ca dao – daõn ca trửừ tỡnh 
Nam Quoỏc Sụn Haứ, Nguyeõn tieõu , túnh daù tửự , Mao oỏc vũ thu phong sụỷ phaự ca, Mửa, Lửụùm, ẹeõm nay Baực khoõng nguỷ .
3
Nghũ luaọn
luaọn ủeà 
luaọn ủieồm 
luaọn cửự - daón chửựng 
Tinh thaàn yeõu nửụực cuỷa nhaõn daõn ta, Sửù giaứu ủeùp cuỷa TV, ẹửực tớnh giaỷn dũ cuỷa Baực , YÙ nghúa vaờn chửụng .
? Dửùa vaứo sửù tỡm hieồu ụỷ treõn em haừy phaõn bieọt sửù khaực nhau caờn baỷn giửừa vaờn nghũ luaọn vaứ caực theồ loaùi tửù sửù, trửừ tỡnh ?
HS thaỷo luaọn nhoựm – sau ủoự trỡnh baứy – GV sửỷa 
? Caực caõu tuùc ngửừ ụỷ baứi 17 + 18 coự theồ coi laứ moọt vaờn baỷn nghũ luaọn khoõng? Vỡ sao?
? Vaọy nghũ luaọn laứ gỡ?
? Taàm quan troùng cuỷa nghũ luaọn trong gt, trong ủụứi soỏng con ngửụứi ?
? Meọnh ủeà cuỷa nghũ luaọn laứ gỡ?
HS khaựi quaựt ụỷ ghi nhụự ( sgk) 
* sửù khaực nhau caờn baỷn giửừa nghũ luaọn vaứ caực theồ loaùi tửù sửù vaứ trửừ tỡnh 
- Vaờn nghũ luaọn chuỷ yeỏu duứng lớ leừ daón chửựng vaứ caựch laọp luaọn ủeồ thuyeỏt phuùc ngửụứi ủoùc 
- Vaờn tửù sửù chuỷ yeỏu laứ keồ chuyeọn neõn thửụứng coự coỏt truyeọn nv – thụ tửù sửù coự theõm vaàn nhũp vaờn thụ trửừ tỡnh chuỷ yeỏu theồ hieọn caỷm xuực cuỷa ngửụứi vieỏt .
- Dửùa vaứo nhửừng ủieồm chuỷ yeỏu cuỷa vaờn baỷn nghũ luaọn thỡ cuừng coự theồ coi moói caõu TN laứ moọt vaờn baỷn nghũ luaọn vỡ: Moói caõu laứ moọt luaọn ủeà xuực tớch, khaựi quaựt moọt chaõn lớ ủửụùc ủuực keỏt bụỷi kinh nghieọm bao ủụứi cuỷa nhaõn daõn.
* Ghi nhụự: ( sgk trang 67)
Hoạt động 4:Hướng dẫn học sinh học ở nhà và chuẩn bị bài mới:
 1/Bài vừa học:
Xaực ủũnh heọ thoỏng luaọn ủieồm, tỡm caực daón chửựng, laọp daứn yự dửùa treõn moọt ủeà baứi vaờn nghũ luaọn, vieỏt thaứnh baứi vaờn hoaứn chổnh.
2/ Chuẩn bị bài mới: DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
Tỡm cỏc cụm danh từ cú trong cõu trờn ?
-Phõn tớch c.tạo của cỏc cụm danh từ vừa tỡm được và c.tạo của phụ ngữ trong mỗi cụm danh từ ?
-Thế nào là dựng cụm C-V để mở rộng cõu ?
Ngaứy daùy: TUẦN 27 
 Lớp: 
Tiết 101:
Tiếng Việt: DÙNG CỤM CHỦ – VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU
A.MỨC ĐỘ CẤN ĐẠT:
1. Kiến thức.
. - Mục đớch của việc dựng cụm chủ- vị để mở rộng cõu.
 - Nhận biết cỏc cụm chủ - vị làm thành phần trong cõu .
2. Kĩ năng: 
- Nhận biết cỏc cụm chủ - vị làm thành phần cõu.
- Nhận biết cỏc cụm chủ - vị làm thành phần của cụm từ . 
B. CHUẨN BỊ: : 
-Gv: Bảng phụ.
 -Hs:Bài soạn
C. PHƯƠNG PHÁP:
Phửụng phaựp gụùi mụỷ, phửụng phaựp neõu vaỏn ủeà..
D.TIẾN TRèNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 1. Kieồm tra baứi cuừ:
 Nờu cỏch chuyển đổi cõu chủ động thành cõu bị động ? Cho vớ dụ ?
 2-Bài mới:
 Hoạt động 1: 
Hoạt động của giỏo viờn và học sinh
Nội dung
Hoaùt ủoọng 1: (10 phuựt)Theỏ naứo laứ cuùm C – V ủeồ mụỷ roọng caõu?
+Hs đọc vớ dụ (bảng phụ).
-Tỡm cỏc cụm danh từ cú trong cõu trờn ?
-Phõn tớch c.tạo của cỏc cụm danh từ vừa tỡm được và c.tạo của phụ ngữ trong mỗi cụm danh từ ?
-Thế nào là dựng cụm C-V để mở rộng cõu ?
Hoạt động 2:( 10 phuựt) Caực trửụứng hụùp duứng cuùm C – V ủeồ mụỷ roọng caõu.
Hoaùt ủoọng 3: (20 phuựt) Luyeọn taọp
Tỡm cụm C-V làm thành phần cõu hoặc thành phần cụm từ trong cỏc cõu dưới đõy ?
-Cho biết trong mỗi cụm, cụm C-V làm thành phần gỡ ?
I-Thế nào là dựng cụm C-V để mở rộng cõu:
*Vớ dụ1: Văn chương / gõy cho ta những 
 pn
tỡnh cảm ta / khụng cú, luyện
dt(ttchớnh) C pn V
 cho ta những tỡnh cảm ta / sẵn cú.
 pn dt C pn V
*ghi nhớ 1: sgk (68 ).
II-Cỏc trường hợp dựng cụm C-V để mở rộng cõu:
*Vớ dụ 2:
a-Chị Ba đến / khiến tụi rất vui và vững tõm. -Làm CN, làm phụ ngữ cho ĐT.
b-Khi bắt đầu KC, nhõn dõn ta / tinh thần rất hăng hỏi. ->Làm VN
c-Chỳng ta / cú thể núi rằng trời sinh lỏ sen để bao bọc cốm, cũng như trời sinh cốm nằm ủ trong lỏ sen. ->Làm phụ ngữ cho cụm ĐT.
d-Núi cho đỳng thỡ phẩm giỏ của TV chỉ mới thật sự được xỏc định và đảm bảo từ ngày CM/8 thành cụng. ->Làm phụ ngữ trong cụm DT.
*Ghi nhớ 2: sgk (69 ).
III. Luyeọn taọp
a-Đợi đến lỳc vừa nhất, mà chỉ riờng những người chuyờn mụn mới định được, người ta gặt mang về.->Làm PN trong cụm DT
b-Trung đội trưởng Bớnh / Khuụn mặt đầy đặn.
 ->Làm VN.
c-Khi cỏc cụ gỏi Vũng đỗ gỏnh, giở từng lớp lỏ sen, chỳng ta thấy hiện ra từng lỏ cốm, sạch sẽ và tinh khiết, khụng cú mảy may một chỳt bụi nào.
->Làm PN trong cụm DT, PN trong cụm ĐT
d-Bỗng một bàn tay đập vào vai / khiến hắn giật mỡnh. ->Làm CN, làm PN của ĐT.
Hoạt động 4:Hướng dẫn học sinh học ở nhà và chuẩn bị bài mới:
 1/Bài vừa học:
Xaực ủũnh chửực naờng ngửừ phaựp cuỷa cuùm chuỷ – vũ trong caõu vaờn.
Học thuộc 2 ghi nhớ, làm tiếp cỏc phần cũn lại của bài tập.
 2/ Chuẩn bị bài mới:
-Tiết sau trả bài TLV số 5
Ngaứy daùy: 
Lớp : Tiết 102: Tập làm văn:
TèM HIỂU CHUNG VỀ PHẫP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH
A.MỨC ĐỘ CẤN ĐẠT:
1. Kiến thức.:Đặc diểm của một bài văn nghị luận giải thớch và yờu cõu cơ bản của phộp lập luận giải thớch
2. Kĩ năng: 
- Nhận diện và phõn tớch một văn bản nghị lập giải thớch để hiểu đặc điểm của kiểu văn bản này.
- Biết so sỏnh để phõn biệt lập luận giải thớch với lập luận chứng minh.
B. CHUẨN BỊ: : 
--Gv:Những điều cần lưu ý: Giải thớch là chỉ ra cỏc nội dung của hiện tượng cần được giải thớch, hay núi cỏch khỏc là phõn tớch nội dung ấy ra.
-Hs:Bài soạn 
C. PHƯƠNG PHÁP:
Phửụng phaựp gụùi mụỷ, phửụng phaựp neõu vaỏn ủeà..
D.TIẾN TRèNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
 1. Kieồm tra baứi cuừ:
 2-Bài mới:
 Hoạt động 1: Giới thiệu bài: Giải thớch là một nhu cầu rất phổ biến trong đời sống XH. Trong nhà trường, giải thớch là một kiểu bài nghị luận q.trong. Vậy nghị luận giải thớch là gỡ ? Nú liờn quan gỡ đến kiểu bài nghị luận chứng minh ? Chỳng ta đi tỡm hiểu ND bài hụm nay.
Hoạt động của giỏo viờn và học sinh
Nội dung
Hoạt động 2: Muùc dớch vaứ phửong phaựp giaỷi thớch.(25ph)
-Trong cuộc sống, khi nào thỡ người ta cần giải thớch ? (Khi gặp 1 h.tượng mới lạ, khú hiểu, con người cần cú 1 lời giải đỏp. Núi đơn giản hơn: khi nào khụng hiểu thỡ người ta cần giải thớch rừ).
-Hóy nờu một số cõu hỏi về nhu cầu giải thớch hằng ngày ?
-Vỡ sao cú lụt ? (Lụt là do mưa nhiều, ngập ỳng tạo nờn).
-Vỡ sao lại cú nguyệt thực ? (Mặt trăng khụng tự phỏt ra ỏnh sỏng mà chỉ phản quang lại ỏnh sỏng nhận từ mặt trời. Trong q.trỡnh vận hành, trỏi đất-mặt trăng-mặt trời cú lỳc cựng đứng trờn một đường thẳng. Trỏi đất ở giữa che mất nguồn ỏnh sỏng của mặt trời và làm cho mặt trăng bị tối.)
-Vỡ sao nc biển mặn ? (Nc sụng, nc suối cú hoà tan nhiều loại muối lấy từ cỏc lớp đất đỏ trong lục địa. Khi ra đến biển, mặt biển cú độ thoỏng rộng nờn nc thường bốc hơi, cũn cỏc muối ở lại. Lõu ngày muối tớch tụ lại làm cho nc biển mặn).
-Muốn giải thớch cỏc v.đề nờu trờn thỡ phải làm thế nào 
-Em hiểu thế nào là giải thớch trong đời sống ?
+Gv: trong văn nghi luận, người ta thường yờu cầu giải thớch cỏc v.đề tư tưởng, đạo lớ lớn nhỏ, cỏc chuẩn mực hành vi của con người. Vớ dụ như: Thế nào là hạnh phỳc ? Trung thực là gỡ ? ...
+Hs đọc bài văn.
-Bài văn giải thớch v.đề gỡ ? (Giải thớch về lũng khiờm tốn).
-Lũng khiờm tốn đó được giải thớch bằng cỏch nào ? (Giải thớch bằng lớ lẽ).
-Để hiểu ph.phỏp giải thớch, em hóy chọn và ghi ra vở những cõu định nghĩa như: Lũng khiờm tốn cú thể coi là một bản tớnh,... ?
-Theo em cỏch liệt kờ cỏc biểu hiện của khiờm tốn, cỏch đối lập người khiờm tốn và kẻ khụng khiờm tốn cú phải là cỏch giải thớch khụng ?
-Việc chỉ ra cỏi lợi của khiờm tốn, cỏi hại của khụng khiờm tốn cú phải là nội dung của giải thớch khụng ?
Hoạt động 3: Luyện tập(10 ph)
Hoạt động 4: Hệ thống kiến thức đó tỡm hiểu qua bài học.(5ph)
Heọ thoỏng noọi dung baứi 
HS ủoùc theõm 2 baứi vaờn sgk
I-Mục đớch và phương phỏp giải thớch:
1-Giải thớch trong đời sống:
-Vỡ sao cú lụt ? 
-Vỡ sao lại cú nguyệt thực ? 
-Vỡ sao nc biển mặn ? 
=>Muốn giải thớch được sự vật thỡ phải hiểu, phải học hỏi, phải cú k.thức về nhiều mặt.
*Ghi nhớ 1: sgk (71 ).
2-Giải thớch trong văn nghị luận:
*Bài văn: Lũng khiờm tốn
-Những cõu văn giải thớch cú tớnh chất định nghĩa: Khiờm tốn cú thể coi là 1 bản tớnh căn bản,Khiờm tốn là chớnh nú tự nõng cao g.trị cỏ nhõn của con người, Khiờm tốn là biểu hiện của con người đứng đắn, Khiờm tốn là tớnh nhó nhặn,...
-Cỏch liệt kờ cỏc biểu hiện của khiờm tốn, cỏch đối lập người khiờm tốn và kẻ khụng khiờm tốn là 1 cỏch giải thớch bằng h.tượng.
-Việc chỉ ra cỏi lợi của khiờm tốn, cỏi hại của khụng khiờm tốn cũng là cỏch giải thớch về lũng khiờm tốn.
*Ghi nhớ: sgk (71 ).
B-Luyện tập:
*Bài văn: Lũng nhõn đạo
-Bài văn giải thớch v.đề về lũng nhõn đạo.
-Ph.phỏp giải thớch: Định nghĩa, dựng thực tế, mở rộng v.đề bằng cỏch nờu khú khăn và tỏc dụng của v.đề.
Hoạt động 5:Hướng dẫn học sinh học ở nhà và chuẩn bị bài mới:
 1/Bài vừa học:
Naộm ủửụùc ủaởc ủieồm kieồu baứi nghũ luaọn giaỷi thớch.
Sửu taàm vaờn baỷn giaỷi thớch, ủeồ laứm tử lieọu hoùc taọp.
 2/ Chuẩn bị bài mới: Văn bản: SỐNG CHẾT MẶC BAY
- Dựa vào chỳ thớch*, em hóy nờu 1 vài nột về tỏc giả, tỏc phẩm?
Em hóy kể túm tắt truyện theo trỡnh tự của truyện, bỏ hết những lời đối thoại của nhõn vật, chuyển thành ngụi thứ 3.
- Chuyện kể về sự kiện gỡ ? (vỡ đờ). Nhõn vật chớnh là ai ? (quan phụ mẫu).
- Bố cục của truyện cú thể chia thành mấy phần ? Phần ND nào là chớnh ? Vỡ sao em xỏc định nh thế ?
- Cảnh đờ sắp vỡ đợc gợi tả bằng cỏc chi tiết nào về khụng gian, thời gian, địa điểm ?
- Cỏc chi tiết đú gợi một cảnh tuợng thế nào? 
Tờn sụng đợc núi cụ thể, nhưng tờn làng, tờn phủ chỉ được ghi bằng kớ hiệu. Điều đú thể hiện dụng ý gỡ của tỏc giả ?
- Cảnh được tả bằng những chi tiết hỡnh ảnh và õm thanh điển hỡnh nào ?
- Ngụn ngữ miờu tả