Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 1+2: Khái quát văn học Việt Nam từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX
4. Những đặc điểm cơ bản
- VH phục vụ CM, cổ vũ chiến đấu: chủ yếu vận động theo hướng CM hóa, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của ĐN.
- Nền VH hướng về đại chúng: đại chúng vừa là đối tượng phản ánh, vừa là đối tượng phục vụ, vừa là nguồn cung cấp, bổ sung lực lượng sáng tác cho VH.
- Nền VH chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn:
+ Khuynh hướng sử thi: thể hiện qua 3 phương diện:
* Đề tài: đề cập tới số phận chung của cả cộng đồng, của toàn dân tộc, phản ánh những vđ cơ bản, có ý nghĩa sống còn của đất nước.
* Nhân vật: tiêu biểu cho lí tưởng chung của dt, gắn bó số phận mình với số phận ĐN, thể hiện và kết tinh những phẩm chất cao đẹp của cả cộng đồng.
* Lời văn: thiên về ca ngợi, trang trọng và đẹp một cách tráng lệ, hào húng.
+ Cảm hứng lãng mạn: thể hiện qua việc khẳng định phương diện lí tưởng của cs mới và vẻ đẹp của con người mới, ca ngợi CNAHCM và tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dt.
Tiết 1-2 Ngày dạy: ...//.. tại lớp Tuần 1 ...//.. tại lớp ...//.. tại lớp KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945 ĐẾN HẾT THẾ KỈ XX A. MỤC TIÊU 1/ Về kiến thức Những đặc điểm cơ bản, những thành tựu lớn của VHVN từ CMTT năm 1945 đến năm 1975. Những đổi mới bước đầu của VHVN từ năm 1975 đến hết TK XX. 2/ Về kĩ năng Nhìn nhận, đánh giá một giai đoạn VH trong một hoàn cảnh LS đặc biệt của ĐN. 3/ Về thái độ Biết trân trọng những giá trị mà giai đoạn VH này đã tạo ra. B. CHUẨN BỊ 1/ GV: Bảng phụ củng cố (sơ đồ bài học) 2/ HS: Đọc bài trước, tóm tắt nd chính, trl các câu hỏi HDHB. C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1/ Kiểm tra bài cũ – đặt vấn đề vào bài mới O: Tiếp tục với dòng chảy của VHHĐVN 2/ Dạy nội dung bài mới ?Nêu mục tiêu cần đạt của bài học? HOẠT ĐỘNG CHUNG YÊU CẦU CẦN ĐẠT Hoạt động 1 (60’): Tìm hiểu nền VHVN từ CMTT năm 1945 đến năm 1975. ?Nền VH trong giai đoạn này đã phát triển trong một hoàn cảnh LS, XH, VH ntn? ? Điều đó có ảnh hưởng thế nào đến sự phát triển của nền VH gđ này? ? VH gđ này đã phát triển qua mấy chặng? Những nét cơ bản của nền VH mỗi chặng? - Gv phân tích thêm những nét cơ bản về nền VH của mỗi chặng, những tg – tp tiêu biểu. ? Nền VH thời kì này có những thành tựu lớn nào? - Gv pt thêm cho Hs về những thành tựu này bằng các VD. ? VH thời kì này có hạn chế gì không? ? Nền VH gđ này có những đặc điểm cơ bản nào? Giải thích cách hiểu của em về những đặc điểm đó? - Gv pt thêm những đặc điểm này cho Hs nghe, pt VD để làm sáng tỏ các đặc điểm. Hoạt động 2 (15’): Tìm hiểu nền VHVN từ năm 1975 đến hết TK XX. ? VHVN trong gđ này đã phát triển trong một hoàn cảnh ntn? ? VH gđ này đã có những chuyển biến nào so với VH gđ trước? ? Thành tựu cb nhất của VH thời kì này là gì? - Gv pt thêm VD cho Hs hiểu. Họat động 3 (3’): Tổng kết. - GV dựa vào SGK đưa ra những kết luận về nền VH gđ này. - HS dựa vào dàn bài để tổng kết lại bài học. I. VHVN TỪ CMTT NĂM 1945 ĐẾN NĂM 1975 Vài nét về hoàn cảnh lịch sử, XH, văn hóa - VH vận động và phát triển dưới sự lãnh đạo của Đảng. - VH hình thành và phát triển trong hoàn cảnh chiến tranh lâu dài và vô cùng ác liệt, hoàn cảnh ấy đã hình thành nên một kiểu nhà văn mới: nhà văn – chiến sĩ. - Nền KT còn nghèo nàn và chậm phát triển, văn hóa ít có điều kiện giao lưu với nước ngoài (chủ yếu tiếp xúc và chịu ảnh hưởng của văn hóa các nước XHCN). 2. Những chặng đường phát triển - 1945 – 1954: VH thời kỳ kháng chiến chống td Pháp; - 1955 – 1964: VH trong những năm xd CNXH ở miền Bắc và đấu tranh thống nhất đất nước ở miền Nam; - 1965 – 1975: VH thời kì chống Mĩ cứu nước. 3. Những thành tựu và hạn chế - Thành tựu: + Thực hiện xuất sắc nhiệm vụ LS giao phó, thể hiện hình ảnh con người VN trong chiến đấu và lao động. + Tiếp nối và phát huy những truyền thống tư tưởng lớn của dân tộc: truyền thống yêu nước, truyền thống nhân đạo và chủ nghĩa anh hùng. + Những thành tựu nghệ thuật lớn về thể loại, về khuynh hướng thẩm mĩ, về đội ngũ sáng tác, đặc biệt là sự xuất hiện những tác phẩm lớn mang tầm thời đại. - Hạn chế: nền VH còn giản đơn, phiến diện, công thức, 4. Những đặc điểm cơ bản - VH phục vụ CM, cổ vũ chiến đấu: chủ yếu vận động theo hướng CM hóa, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của ĐN. - Nền VH hướng về đại chúng: đại chúng vừa là đối tượng phản ánh, vừa là đối tượng phục vụ, vừa là nguồn cung cấp, bổ sung lực lượng sáng tác cho VH. - Nền VH chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn: + Khuynh hướng sử thi: thể hiện qua 3 phương diện: * Đề tài: đề cập tới số phận chung của cả cộng đồng, của toàn dân tộc, phản ánh những vđ cơ bản, có ý nghĩa sống còn của đất nước. * Nhân vật: tiêu biểu cho lí tưởng chung của dt, gắn bó số phận mình với số phận ĐN, thể hiện và kết tinh những phẩm chất cao đẹp của cả cộng đồng. * Lời văn: thiên về ca ngợi, trang trọng và đẹp một cách tráng lệ, hào húng. + Cảm hứng lãng mạn: thể hiện qua việc khẳng định phương diện lí tưởng của cs mới và vẻ đẹp của con người mới, ca ngợi CNAHCM và tin tưởng vào tương lai tươi sáng của dt. II. VHVN TỪ NĂM 1975 ĐẾN HẾT TK XX 1. Hoàn cảnh LS, XH và văn hóa - ĐN giành đl, tự do và thống nhất. - Từ năm 1975 – 1985: ĐN gặp nhiều khó khăn do hậu quả nặng nề của chiến tranh => ĐN phải đổi mới, VH cũng phải đổi mới. - Từ năm 1986: ĐN thực sự đổi mới về nhiều mặt, VH có đk tiếp xúc rộng rãi với VH nhiều nước trên TG và đổi mới về nhiều mặt. 2. Những chuyển biến và thành tựu ban đầu - Những chuyển biến ban đầu: hai cuộc kháng chiến kết thúc, VH của cái ta cộng đồng bắt đầu chuyển hướng về với cái tôi muôn thuở. - Thành tựu cơ bản nhất của VH thời kì này chính là ý thức về sự đổi mới, sáng tạo trong hc mới của đs. III. KẾT LUẬN: SGK. 3/ Củng cố - Luyện tập (5’) - GV dán sơ đồ bài học, HS dựa vào đó củng cố kiến thức. - GV cho HS thảo luận phần Luyện tập. 4/ Hướng dẫn HS tự học ở nhà (5’) - Bài cũ: + Học bài (theo các câu hỏi gợi ý trong phần HDHB – SGK). + Trả lời câu hỏi: Suy nghĩ của anh (chị) về những thành tựu và đặc điểm của văn học Việt Nam từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX. - Chuẩn bị bài mới: Đọc bài NLVMTTĐL, làm theo các yêu cầu trong bài, làm BT1, phác thảo dàn ý của kiểu bài NLVMTTĐL. ** Giới thiệu: Mình là Giáo viên giỏi cấp tỉnh năm 2014. Năm rồi (2014-2015) mình dạy 2 lớp 12 (một lớp yếu, một lớp trung bình), tỉ lệ từ 5 điểm trở lên là 90% (tỉ lệ của tỉnh là 85.86%). Mình vừa có giáo án, vừa có tài liệu ôn thi. Giáo án của mình soạn ngắn gọn, cô đọng nhưng đủ ý, dễ dạy, đảm bảo chuẩn kiến thức – kĩ năng và có các nội dung tích hợp. Nếu bạn nào có nhu cầu thì liên hệ với mình qua số điện thoại: 0995.071658. Ngoài ra, mình còn có cả giáo án 10, 11 nữa, cả giáo án phụ đạo, tự chọn, các đề bài đọc – hiểu, văn mẫu do mình tự làm nữa, Mình cũng có sáng kiến kinh nghiệm đạt giải B cấp tỉnh năm 2014 và nhiều SKKN đạt giải cấp trường khác, bạn nào có nhu cầu tham khảo có thể liên hệ với mình nhé. Mình báo giá luôn để các bạn khỏi thắc mắc: giáo án 10 và 11 (chính khóa, cả năm) mỗi khối 300k, giáo án 12 (chính khóa, cả năm) là 400k (nếu thêm luôn giáo án và tài liệu ôn tập thì 500k). Giáo án mình soạn rất cực khổ, đảm bảo là của mình tự soạn nên các bạn yên tâm. Nếu các bạn còn phân vân thì có thể yêu cầu mình gửi một số tiết bất kì để kiểm tra, thấy đúng ý mình thì hãy mua, không sao cả. Chúc vui khỏe!
File đính kèm:
- tiet 1_2 (2014).doc