Giáo án môn Vật lý Lớp 6 - Tiết 21 đến 25
I. MỤC TIÊU
*KiÕn thøc:- Nhận biết được sự co giãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra một lực rất lớn. Tìm được ví dụ về hiện tượng này.
-Mô tả được cấu tạo và hoạt động của băng kép.
*KÜ n¨ng: - Giải thích một số ứng dụng đơn giản về sự nở vì nhiệt.
- Mô tả và giải thích được các hình vẽ 52,53 và 55.
*Th¸i ®«: -TÝnh cÈn thËn,chÝnh x¸c an toµn khi sö dông ®Ìn cån.
II. CHUẨN BỊ
1.Häc sinh : Häc bµi vµ lµm bµi tËp , chuÈn bÞ giÊy kiÓm tra 15 phót.
2. Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n .
*C¸c nhãm:Một băng kép và giá để lắp băng kép, một đèn cồn.Bộ dụng cụ thí nghiệm về lực xuất hiện do sự co dãn vì nhiệt.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ: Hãy so sánh sự nở vì nhiệt của chất rắn, chất lỏng và chất khí?
3. Bài mới
khi qu¶ cÇu l¹nh ®i. - Chó ý: Sù në v× nhiÖt theo chiÒu dµi gäi lµ sù në dµi cã nhiÒu øng dông trong ®êi sèng vµ kü thuËt. - HS ®äc c¸c sè liÖu trong b¶ng (SGK/59) vµ rót ra nhËn xÐt vÒ sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt r¾n kh¸c nhau (C4). * NhËn xÐt: C¸c chÊt r¾n kh¸c nhau në v× nhiÖt kh¸c nhau. VD:Më c¸c nót chai lä khi bÞ kÑt,chç ghÐp c¸c thanh ray, lîp nhµ b»ng m¸i t«n chØ ®ãng ®inh mét ®Çu 4- VËn dông - HS ho¹t ®éng c¸ nh©n: ®äc vµ tr¶ lêi c©u C5, C6, C7. - Th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. a.Bµi C5: Ph¶i nung nãng kh©u dao, liÒm ®Ó kh©u në ra, dÔ l¾p vµo c¸n. Khi nguéi ®i, kh©u co l¹i sÏ xiÕt chÆt vµo c¸n. b.Bµi C6: Nung nãng vßng kim lo¹i. c.Bµi C7: Vµo mïa hÌ nhiÖt ®é t¨ng lªn lµm th¸p nãng lªn, në ra nªn th¸p dµi ra. Do ®ã th¸p cao lªn. d.Ghi nhí: SGK(T59). Hai HS ®äc néi dung ghi nhí. 4- Cñng cè - Nªu kÕt luËn vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt r¾n? - Tæ chøc cho HS lµm bµi tËp 18.1 (SBT) - Giíi thiÖu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt. 5- Híng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc néi dung ghi nhí vµ lµm bµi tËp 18.1,18.2,18.3.(SBT) - Gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt r¾n trong thùc tÕ. - §äc phÇn em cha biÕt . - §äc tríc bµi 19: Sù në v× nhiÖt cña chÊt láng. HD: Bµi 18.1 D. 18.2 B. 18.3 1.C v× cã ®é në dµi gÇn b»ng ®é në dµi cña thuû tinh. 2.V× thuû tinh chÞu löa në v× nhiÖt Ýt h¬n thuû tinh thêng tíi 3 lÇn. * Bổ sung : ....................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. Tuần: - TiÕt : 22 Ngµy so¹n: ................... Ngày dạy: ...................... Bµi 19 Sù në v× nhiÖt cña chÊt láng ************************** I- Môc tiªu * KiÕn thøc:- NhËn biÕt ®îc thÓ tÝch cña mét chÊt láng t¨ng khi nãng lªn, gi¶m khi l¹nh ®i, c¸c chÊt láng kh¸c nhau në v× nhiÖt kh¸c nhau. - Gi¶i thÝch ®îc mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt láng. * KÜ n¨ng:- Lµm ®îc thÝ nghiÖm, m« t¶ ®îc hiÖn tîng x¶y ra ®Ó rót ra kÕt luËn. *Th¸i ®é: - RÌn tÝnh cÈn thËn, trung thùc, ý thøc tËp thÓ trong viÖc thu thËp th«ng tin trong ho¹t ®éng nhãm. II- ChuÈn bÞ 1. Häc sinh: Häc bµi lµm bµi tËp 2.Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n. * Mçi nhãm: Mét b×nh thuû tinh ®¸y b»ng, mét èng thuû tinh, mét nót cao su, mét chËu nhùa, níc pha mµu.Ba b×nh thuû tinh ®¸y b»ng, ba èng thuû tinh, ba nót cao su, mét chËu nhùa, níc pha mµu, rîu, dÇu, mét phÝch níc nãng, H19.3(SGK). III- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc 1- Tæ chøc 2-KiÓm tra HS1: Nªu kÕt luËn vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt r¾n? Ch÷a bµi tËp 18.1(SBT). *Gîi ý: KL SGK. Bµi 18.1 D. HS2: LÊy vÝ dô øng dông sù në v× nhiÖt cña chÊt r¾n .Ch÷a bµi tËp 18.3 (SBT). *Gîi ý: HS tù lÊy VD. Bµi 18.3 ( cã trong phÇn HD giê tríc). 3- Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp - GV yªu cÇu HS ®äc phÇn ®èi tho¹i trong phÇn më bµi. - Yªu cÇu HS ®a ra dù ®o¸n . §Ó biÕt ®iÒu dù ®o¸n ë trªn ®óng kh«ng ng/cøu bµi míi. H§2:Lµm thÝ nghiÖm xem n¬c cã në ra khi nãng lªn kh«ng - GV híng dÉn HS lµm thÝ nghiÖm (Chó ý: cÈn thËn víi níc nãng) - Yªu cÇu HS quan s¸t kü hiÖn tîng x¶y ra. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u C1, C2. - Víi C2, yªu cÇu HS tr×nh bµy dù ®o¸n sau ®ã tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm chøng, tr×nh bµy thÝ nghiÖm ®Ó rót ra nhËn xÐt. - Tæ chøc, ®iÒu khiÓn HS th¶o luËn. ?Cã kÕt luËn g× vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt láng? H§3: Chøng minh c¸c chÊt láng kh¸c nhau, në v× nhiÖt kh¸c nhau - GV ®iÒu khiÓn líp th¶o luËn ph¬ng ¸n lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra. - GV lµm thÝ nghiÖm víi níc, rîu, dÇu. Yªu cÇu HS quan s¸t ®Ó tr¶ lêi C3 (kÕt hîp quan s¸t H19.3) ? T¹i sao ph¶i dïng c¸c b×nh gièng nhau vµ cïng ®Ó vµo mét chËu níc nãng? - Yªu cÇu HS nªu kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vµ rót ra nhËn xÐt. H§4: Rót ra kÕt luËn - GV yªu cÇu HS tr¶ lêi C4. Gäi mét HS tr¶ lêi, HS kh¸c nhËn xÐt. - GV chèt l¹i kÕt luËn chung. ?LÊy VD øng dông sù në v× nhiÖt cña chÊt láng trong thùc tÕ? H§5: VËn dông vµ ghi nhí. - GV nªu tõng c©u hái, yªu cÇu HS lÇn lît tr¶ lêi. - Tæ chøc cho HS th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. - HS ®äc phÇn ®èi tho¹i trong SGK - HS ®a ra dù ®o¸n.vµ ghi ®Çu bµi. 1- Lµm thÝ nghiÖm (Ho¹t ®éng nhãm) HS ®äc ND SGK ®Ó n¾m ®îc c¸ch lµm TN,nhËn dông cô thÝ nghiÖm theo nhãm. - C¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nghiÖm, quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra. 2- Tr¶ lêi c©u hái - HS tr¶ lêi vµ th¶o luËn tr¶ lêi C1,C2. C1: Mùc níc d©ng lªn v× níc nãng lªn, në ra. - HS ®äc C2, tiÕn hµnh thÝ nghiÖm kiÓm chøng, quan s¸t ®Ó so s¸nh kÕt qu¶ víi dù ®o¸n. C2: Mùc níc h¹ xuèng v× l¹nh ®i, co l¹i. * KÕt luËn: ChÊt láng në ra khi nãng lªn, co l¹i khi l¹nh ®i. - HS th¶o luËn ®Ò ra ph¬ng ¸n thÝ nghiÖm kiÓm tra. - HS quan s¸t GV lµm TN vµ nhËn xÐt hiÖn tîng x¶y ra. * NhËn xÐt: C¸c chÊt láng kh¸c nhau, në v× nhiÖt kh¸c nhau. 3- KÕt luËn - HS ®iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng trong c©u C4. .C4: a) ThÓ tÝch cña níc trong b×nh t¨ng khi nãng lªn, co l¹i khi l¹nh ®i. b) C¸c chÊt láng kh¸c nhau në v× nhiÖt kh«ng gièng nhau. *VD: Khi ®ãng níc ngät kh«ng ®îc ®æ ®Çy chai, . 4- VËn dông - HS ho¹t ®éng c¸ nh©n: ®äc vµ tr¶ lêi c©u C5, C6, C7. - Th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. aBµiC5: Khi ®un níc nãng lªn, në ra. NÕu ®æ ®Çy Êm níc sÏ trµn ra ngoµi. b.BµiC6: §Ó tr¸nh ®îc t×nh tr¹ng bËt n¾p khi níc ®ùng trong chai në v× nhiÖt. c.BµiC7: ThÓ tÝch chÊt láng ë hai b×nh t¨ng lªn nh nhau nªn èng cã tiÕt diÖn nhá h¬n th× chiÒu cao cña cét chÊt láng lín h¬n. d. Ghi nhí:SGK (T61). 4- Cñng cè - Nªu kÕt luËn vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt láng? - Giíi thiÖu néi dung phÇn: Cã thÓ em cha biÕt:+ Kim c¬ng b¾t ®Çu gi·n në khi ë nhiÖt ®é nhá h¬n – 420C + Níc co l¹i khi nhiÖt ®é t¨ng tõ 00C ®Õn 40C. 5- Híng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc néi dung ghi nhí vµ lµm bµi tËp 19.1,19.2,19.3.(SBT) - Gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt láng trong thùc tÕ. - §äc tríc bµi 20: Sù në v× nhiÖt cña chÊt khÝ. HD:Bµi 19.1C. 19.2B. 19.3Khi míi ®un mùc níc tôt xuèng mét Ýt sau ®ã d©ng cao h¬n møc ban ®Çu v× b×nh tiÕp xóc víi ngän löa tríc nªn ®· në tríc sau ®ã níc trong b×nh míi nãng lªn vµ d©ng cao. Bổ sung : .......................................................................................................... .................................................................................................................................................................................................................................................... Tuần: - TiÕt : 23 Ngµy so¹n: ................. Ngày dạy: ...................... Bµi 20 Sù në v× nhiÖt cña chÊt khÝ ********************** I- Môc tiªu *KiÕn thøc:- Häc sinh nhËn biÕt ®îc vÒ hiÖn tîng thÓ tÝch cña mét khèi khÝ t¨ng khi nãng lªn, gi¶m khi l¹nh ®i. - Gi¶i thÝch ®îc mét sè hiÖn tîng ®¬n gi¶n vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt khÝ. *KÜ n¨ng: - Lµm ®îc thÝ nghiÖm, m« t¶ ®îc hiÖn tîng x¶y ra ®Ó rót ra kÕt luËn. - BiÕt c¸ch ®äc biÓu b¶ng ®Ó rót ra kÕt luËn cÇn thiÕt, sö dông thuËt ng÷ ‘në v× nhiÖt”trong c¸c trêng hîp thÝch hîp. *Th¸i ®é: - RÌn tÝnh cÈn thËn, trung thùc, ý thøc tËp thÓ trong viÖc thu thËp th«ng tin trong nhãm. II- ChuÈn bÞ 1. Häc sinh: Häc bµi vµ ®äc tríc bµi, qu¶ bãng bµn bÞ bÑp ,qu¶ bãng bay. 2. Gi¸o viªn:- Gi¸o ¸n. *Mçi nhãm: Mét b×nh thuû tinh ®¸y b»ng, mét èng thuû tinh, mét nót cao su, mét cèc níc pha mµu, phÝch níc nãng. III- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc 1- Tæ chøc 2- KiÓm tra HS1: Nªu kÕt luËn vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt láng? Ch÷a bµi tËp 19.1 (SBT). *Gîi ý: KÕt luËn SGK, bµi 19.1C. HS2:- Ch÷a bµi tËp 19.2 vµ 19.3 (SBT). *Gîi ý ( ®· cã trong phÇn HD bµi 19). 3- Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp - GV nªu vÊn ®Ò nh phÇn më ®Çu SGK. Lµm thÝ nghiÖm víi qu¶ bãng bµn bÞ bÑp - Yªu cÇu HS quan s¸t,®a ra dù ®o¸n nguyªn nh©n lµm qu¶ bãng phång lªn, ng/cøu bµi míi. H§2:Lµm thÝ nghiÖm kiÓm tra chÊt khÝ nãng lªn th× në ra - GV híng dÉn HS c¸chlÊy giät níc vµ tiÕn hµnh thÝ nghiÖm . - Ph¸t dông cô cho c¸c nhãm. - GV theo dâi vµ uèn n¾n HS (lu ý HS c¸ch lÊy giät níc) *- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK C1, C2, C3, C4. - Tæ chøc, ®iÒu khiÓn HS th¶o luËn. - §iÒu khiÓn viÖc ®¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn c¸c c©u C1, C2, C3, C4. *- Yªu cÇu HS thu thËp th«ng tin tõ b¶ng 20.1 ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt r¾n, láng, khÝ. - Yªu cÇu HS chän tõ trong khung ®Ó hoµn thiÖn c©u C6. - Híng dÉn HS th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt kÕt luËn. *LÊy VD trong thùc tÕ øng dông sù në v× nhiÖt. H§3: VËn dông vµ ghi nhí - Víi c©u C7: GV nªu c©u hái, yªu cÇu HS th¶o luËn. - HS quan¬sats TN vµ nhËn xÐt hiÖn tîng x¶y ra. - HS ®a ra dù ®o¸n vÒ nguyªn nh©n lµm qu¶ bãng phång lªn, ghi ®Çu bµi. 1- ThÝ nghiÖm(H/® nhãm) - HS ®äc néi dung th«ng tin SGK, nhËn dông cô thÝ nghiÖm theo nhãm. - C¸c nhãm tiÕn hµnh TN20.1,20.2, quan s¸t hiÖn tîng x¶y ra. 2- Tr¶ lêi c©u hái - C¸ nh©n HS tr¶ lêi tr¶ lêi c¸c c©u hái C1, C2, C3, C4. - Th¶o luËn nhãm vÒ c¸c c©u tr¶ lêi C1: Giät níc ®i lªn, chøng tá thÓ tÝch kh«ng khÝ trong b×nh t¨ng, kh«ng khÝ në ra. C2: Giät níc ®i xuèng, chøng tá thÓ tÝch kh«ng khÝ trong b×nh gi¶m, kh«ng khÝ co l¹i. C3: Do kh«ng khÝ trong b×nh nãng lªn C4: Do kh«ng khÝ trong b×nh l¹nh ®I. * So s¸nh sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt : - Tõ b¶ng 20.1 HS rót ra ®îc nhËn xÐt vÒ sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt. C5: C¸c chÊt khÝ kh¸c nhau në v× nhiÖt gièng nhau. C¸c chÊt láng, r¾n kh¸c nhau në v× nhiÖt kh¸c nhau. ChÊt khÝ në v× nhiÖt nhiÒu h¬n chÊt láng, chÊt láng në v× nhiÖt nhiÒu h¬n chÊt r¾n. 3- KÕt luËn - HS ®iÒn tõ thÝch hîp vµo chç trèng trong c©u C6. - Th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt phÇn kÕt luËn. C6: a) ThÓ tÝch khÝ trong b×nh t¨ng khi khÝ nãng lªn. b) ThÓ tÝch khÝ trong b×nh gi¶m khi khÝ l¹nh ®i. c) ChÊt r¾n në v× nhiÖt Ýt nhÊt, chÊt khÝ në v× nhiÖt nhiÒu nhÊt. *VD:VËn chuyÓn chÊt khÝ ga, « xi,Hi®r« ph¶i ®ùng trong b×nh dµy, . 4- VËn dông - HS ho¹t ®éng c¸ nh©n: ®äc vµ tr¶ lêi c©u C7 - Th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt c©u tr¶ lêi. a.BµiC7: Kh«ng khÝ trong qu¶ bãng nãng lªn, në ra. b.Ghi nhí: SGK (T64). Hai häc sinh ®äc néi dung ghi nhí. 4- Cñng cè - Nªu kÕt luËn vÒ sù në v× nhiÖt cña chÊt khÝ? So s¸nh sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt? - §äc phÇn em cha biÕt. 5- Híng dÉn vÒ nhµ - Häc thuéc ghi nhí vµ lµm bµi tËp 20.1,20.2, 20.3(SBT). - Gi¶i thÝch c¸c hiÖn tîng vÒ sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt trong thùc tÕ. - §äc tríc bµi 21: Mét sè øng dông cña sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt. HD: Bµi20.1C. 20.2C. 20.3 lµm kh«ng khÝ trong b×nh nãng në ra giät níc mµu di chuûªn vÒ bªn ph¶i(H20.1).H20.2) cã mét lîng khÝ tho¸t ë ®Çu èng thuû tinh t¹o ra bät khÝ næi lªn mÆt níc. * Bổ sung : ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Tuần: - TiÕt : 24 Ngµy so¹n: ................. Ngày dạy:........................ Bµi 21 MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA Sù në v× nhiÖt ********************** I. MỤC TIÊU *KiÕn thøc:- Nhận biết được sự co giãn vì nhiệt khi bị ngăn cản có thể gây ra một lực rất lớn. Tìm được ví dụ về hiện tượng này. -Mô tả được cấu tạo và hoạt động của băng kép. *KÜ n¨ng: - Giải thích một số ứng dụng đơn giản về sự nở vì nhiệt. - Mô tả và giải thích được các hình vẽ 52,53 và 55. *Th¸i ®«: -TÝnh cÈn thËn,chÝnh x¸c an toµn khi sö dông ®Ìn cån. II. CHUẨN BỊ 1.Häc sinh : Häc bµi vµ lµm bµi tËp , chuÈn bÞ giÊy kiÓm tra 15 phót. 2. Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n . *C¸c nhãm:Một băng kép và giá để lắp băng kép, một đèn cồn.Bộ dụng cụ thí nghiệm về lực xuất hiện do sự co dãn vì nhiệt. III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC 1. Tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ: Hãy so sánh sự nở vì nhiệt của chất rắn, chất lỏng và chất khí? 3. Bài mới CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC NỘI DUNG Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học Qua một số hình vẽ trong SGK ta thấy sự nở vì nhiệt có rất nhiều ứng dụng trong thực tế. Trong bài học này sẽ giới thiệu một số ứng dụng thường gặp của sự nở vì nhiệt của chất rắn. Hình 52 Hoạt động 2: Quan sát lực xuất hiện trong sự co dãn vì nhiệt Giáo viên làm thí nghiệm theo SGK: Dùng bông tẩm cồn đốt nóng thanh thép đã được lắp trên giá và chặn chốt ngang. I. LỰC XUẤT HIỆN TRONG SỰ CO DÃN VÌ NHIỆT 1. Quan sát thí nghiệm: Học sinh quan sát giáo viên làm thí nghiệm: * Thí nghiệm 1: Sau khi thanh thép đốt nóng, thép nở ra bẻ gãy chốt ngang (hình 21.1a). Sau khi cho học sinh quan sát các thí nghiệm, giáo viên yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi: ? Có hiện tượng gì khi thanh thép nóng lên? - Hiện tượng xảy ra với chốt ngang chứng tỏ điều gì? 2. Trêi c©u hái: HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái C1,C2,C3. C1: Thanh thép nở dài ra khi nóng lên. C2: Hiện tượng xảy ra chứng tỏ khi dãn nở vì nhiệt, nếu bị ngăn cản thanh thép có thể sinh ra một lực rất lớn. Hình 21.1b: Lắp chốt ngang sang bên phải gờ chặn, dùng khăn lạnh làm nguội thanh thép. Yêu cầu học sinh dự đoán kết quả. Sau đó giáo viên làm thí nghiệm kiểm chứng. Thí nghiệm 2: Chặn chốt ngang khi thanh thép còn nóng như hình 21.1b và cho thanh thép nguội. HS quan s¸t TN tr¶ lêi C3. C3: Khi co l¹i v× nhiÖt nÕu bÞ ng¨n c¶n thanh thÐp cã thÓ g©y ra mét lùc rÊt lín do ®ã chốt ngang cũng bị bẻ gãy. Qua thí nghiệm minh họa trên, giáo viên yêu cầu rút ra kết luận: điền từ thích hợp vào chỗ trống trong câu C4. 3. Rút ra kết luận: HS th¶o luËn vµ trän tõ thÝch hîp vµo c©u C4: C4: a. Khi thanh thép nở ra vì nhiệt nó gây ra lực rất lớn. b. Khi thanh thép co lại vì nhiệt nó cũng gây ra lực rất lớn. Hoạt động 3: Vận dụng 4. Vận dụng: Giáo viên nêu câu hỏi và chỉ định học sinh trả lời. Hình 21.2 Củng cố cho học sinh nội dung: khi co dãn vì nhiệt chất rắn sinh ra một lực rất lớn, điều này có nhiều ứng dụng trong thực tế, hai ví dụ đưa ra xoáy vào nội dung an toàn giao thông. C5:Giữa hai thanh ray luôn để một khe hở, khi trời nóng, đường ray dài ra do đó, nếu không có khe này đường ray bị ngăn cản, gây ra lực rất lớn làm cong đường ray (hình 21.2). Hình21.3 Hai mố cầu ở hai đầu không giống nhau, một đầu gối trên các con lăn, tạo điều kiện cho cầu dài ra khi nóng lên mà không bị ngăn cản (hình 21.3). Hoạt động 4: Nghiên cứu băng kép. II. BĂNG KÉP 1. Quan sát thí nghiệm: Giáo viên giới thiệu cấu tạo của băng kép. và tiến hành hơ nóng mặt dưới của băng kép như thí nghiệm hình 21.4. H×nh214.4 Sau đó đổi mặt băng kép và hơ lại. Nhận xét thí nghiệm trong hai trường hợp. Băng kép gồm hai thanh kim loại khác nhau (VD: đồng và thép), được tán chặt vào nhau theo chiều dài của thanh tạo thành băng kép. Giả sử hơ nóng băng kép trong trường hợp mặt đồng ở phía dưới. Sau đó đổi cho mặt thép ở phía dưới, hơ nóng lại băng kép. ?. Đồng và thép nở vì nhiệt như nhau hay khác nhau? ? Khi hơ nóng, băng kép cong về phía nào? Tại sao? ?. Băng kép đang thẳng, nếu làm nó lạnh đi thì nó có bị cong không? Nếu có thì nó cong về thanh thép hay thanh đồng? Tại sao? 2. Trả lời câu hỏi HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi c©u C7,C8,C9. C7: Đồng và thép nở vì nhiệt khác nhau. C8: Khi hơ nóng, băng kép cong về phía thanh đồng.V× ®ồng dãn nở vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng dài hơn nằm phía ngoài vòng cung. C9:Băng kép đang thẳng, nếu làm nó lạnh đi thì nó có bị cong về phía thanh thép.V× ®ồng co lại vì nhiệt nhiều hơn thép nên thanh đồng ngắn hơn, thanh thép dài hơn sẽ nằm ngoài vòng cung. Hoạt động 5: Vận dụng vµ ghi nhí 3. Vận dụng: Giáo viên yêu cầu vận dụng nguyên tắc hoạt động của băng kép trả lời câu hỏi C10 phần Vận dụng (SGK). Băng kép được sử dụng rất rộng rãi trong các thiết bị đóng cắt mạch điện tự động như bàn là điện. 1.C10: Khi đủ nóng, băng kép sẽ cong lại về phía thanh đồng làm ngắt mạch điện. 2.Ghi nhí: SGK (T67). 4. Củng cố -Để củng cố bài, giáo viên cho học sinh nêu tóm tắt về các đặc điểm của sự co dãn vì nhiệt của chất rắn theo các ý trong phần Ghi nhớ SGK. -§äc phÇn em cha biÕt. 5. Dặn dò Häc thuéc néi dung ghi nhí ,lµm bài 21.1, 21.2, 21.3, SBT. §äc tríc bµi :NhiÖt kÕ nhiÖt giai. HD: 21.1 Khi rãt níc mét lîng kh«ng khÝ ®· lät vµo phÝch khi ®Ëy n¾p l¹i kh«ng khÝ në ra g©y ra mét lùc lín ®Èy n¾p bËt lªn. 21.2 Líp thuû tinh bªn trong tiÕp xóc víi níc nãng tríc nªn d·n në cßn líp thuû tinh bªn ngoµi cha kÞp nãng lªn vµ kh«ng d·n në nªn líp thuû tinh bªn ngoµi ®· chÞu mét lùc lín cña líp thuû tinh trong nªn bÞ vì. 21.3 Khi nguéi thanh rive co l¹i gi÷ cho chÆt thanh kim lo¹i. * Bổ sung : ....................................................................................................... .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. Tuần: - TiÕt : 25 Ngµy so¹n: ................. Ngày dạy: ...................... Bµi 22 NhiÖt kÕ - NhiÖt giai ***************************** I- Môc tiªu * KiÕn thøc:- HiÓu ®îc nhiÖt kÕ lµ dông cô sö dông dùa trªn nguyªn t¾c sù në v× nhiÖt cña chÊt láng. - NhËn biÕt ®îc cÊu t¹o vµ c«ng dông cña c¸c lo¹i nhiÖt kÕ kh¸c nhau. - BiÕt ®îc cã hai lo¹i nhÞªt giai ®oa lµ nhiÖt giai Xenxiut vµ nhiÖt giai Farenhai. *KÜ n¨ng: - Ph©n biÖt ®îc nhiÖt giai Xenxiut vµ nhiÖt giai Farenhai vµ cã thÓ chuyÓn nhiÖt ®é tõ nhiÖt giai nµy sang nhiÖt ®é t¬ng øng cña nhiÖt giai kia. *Th¸i ®é: RÌn tÝnh cÈn thËn, trung thùc, ý thøc tËp thÓ trong viÖc thu thËp th«ng tin trong nhãm. II- ChuÈn bÞ 1. Häc sinh: Häc bµi lµm bµi tËp., phÝch níc nãng, níc ®¸. 2.Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n. *- C¸c nhãm: Ba cèc thuû tinh, 10 nhiÖt kÕ dÇu, 5 nhiÖt kÕ y tÕ. III- Tæ chøc ho¹t ®éng d¹y häc 1.- Tæ chøc 2. KiÓm tra HS1: Nªu kÕt luËn vÒ sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt? Ch÷a bµi tËp 21.1 (SBT) * Gîi ý: C¸c chÊt ®Òu në ra khi nãng lªn vµ co l¹i khi l¹nh ®i, c¸c chÊt kh¸c nhau në v× nhiÖt kh¸c nhau, chÊt khÝ në v× nhiÖt gièng nhauBµi21.2(®· cã ë phÇnHDT24) HS2: LÊy vÝ dô øng dông sù në v× nhiÖt cña c¸c chÊt? Ch÷a bµi tËp 21.2 (SBT) *Gîi ý: HS tù lÊy VD. Bµi21.2( ®· cã ë phÇn HDT24) 3- Bµi míi Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS H§1: Tæ chøc t×nh huèng häc tËp - GV gäi mét HS ®äc phÇn ®èi tho¹i phÇn më ®Çu. - Ph¶i dïng dông cô nµo ®Ó biÕt chÝnh x¸c ngêi ®ã cã sèt kh«ng? - NhiÖt kÕ cã cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng dùa vµo hiÖn tîng vËt lÝ nµo? Chóng ta cïng t×m hiÓu ë bµi h«m nay. H§2: ThÝ nghiÖm vÒ c¶m gi¸c nãng l¹nh - GV híng dÉn HS chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn thÝ nghiÖm H22.1 vµ H22.2 (Chó ý pha níc nãng cÈn thËn vµ lµm lÇn lît c¸c bíc theo híng dÉn cña SGK) - Híng dÉn HS th¶o luËn trªn líp vÒ kÕt luËn rót ra tõ thÝ nghiÖm. H§3: T×m hiÓu vÒ nhiÖt kÕ - GV nªu c¸ch lµm thÝ nghiÖm H22.3 Vµ H22.4. Yªu cÇu HS tr¶ lêi C2. Sau ®ã GV chèt l¹i môc ®Ých cña thÝ nghiÖm nµy. - GV yªu cÇu HS quan s¸t H22.5 (phãng to) ®Ó tr¶ lêi C3 theo b¶ng 22.1. KÕt hîp cho HS quan s¸t nhiÖt kÕ dÇu vµ nhiÖt kÕ y tÕ. Gäi HS lªn b¶ng ®iÒn vµo b¶ng 22.1 (b¶ng phô) vµ mét hoÆc hai HS nhËn xÐt. - GV híng dÉn HS tr¶ lêi c©u hái C4. Gîi ý c©u tr¶ lêi cho HS vµ gi¶i thÝch cho HS hiÓu t¸c dông cña chç th¾t trong nhiÖt kÕ y tÕ. H§4: T×m hiÓu c¸c lo¹i nhiÖt giai - GV giíi thiÖu nhiÖt giai Xenxiut vµ nhiÖt giai Farenhai. - GV cho HS quan s¸t h×nh vÏ nhiÖt kÕ rîu trªn ®ã nhiÖt ®é ®îc ghi ë c¶ hai thang nhiÖt giai. - TÝnh xem 100C øng víi bao nhiª
File đính kèm:
- giao_an_mon_vat_ly_lop_6_tiet_21_den_25.doc