Giáo án môn Ngữ văn 8 - Tiết 42: Ôn dịch thuốc lá - Năm học 2018-2019 - Hồ Thanh Tâm

Tiết 42 	Ngày soạn : 06/11/2018
 ÔN DỊCH THUỐC LÁ
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức: Giúp HS thấy được: 
- Mối nguy hại ghê gớm toàn diện của tệ nghiện thuốc lá đối với sức khoẻ con người và tệ nạn xã hội.
- Tác dụng của việc kết hợp các phương thức biểu đạt lập luận và thuyết minh trong văn bản. 
2. Kĩ năng:
- Đọc – hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết.
- Tích hợp với phần Tập làm văn để tập viết bài văn thuyết minh một vấn đề của đời sống xã hội.
 3. Thái độ:
 - Phòng tránh tệ nạn hút thuốc lá, khuyến cáo mọi người cùng tránh.
II. CHUẨN BỊ
1. Chuẩn bị của thầy: 
- Nghiên cứu tài liệu. Soạn bài
 	- Tranh, vi deo : Tác hại của thuốc lá 
 	- Những bài báo có liên quan đến thuốc lá 
2. Chuẩn bị của trò: 
- Học bài cũ 	
- Soạn bài, tìm đọc thêm tài liệu về tác hại của thuốc lá.
III. PHƯƠNG PHÁP&KTDH
 - Đàm thoại 
- Vấn đáp 
- Bình giảng 
- Gợi tìm, 
- Nêu vấn đề
 - Động não 
IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 
1. Kiểm tra bài cũ: 
GV: Sau khi học xong văn bản “Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000”, bản thân em đã nhận thức được về vấn đề gì?
2. Triển khai bài mới:
a. Đặt vấn đề:
	GV cho học sinh xem video về tình trạnh sử dụng thuốc lá hiện nay, từ đó đẫn dắt vào bài mới “Ôn dịch, thuốc la”
b. Bài mới
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG BÀI GIẢNG
GV: Em hãy nêu xuất xứ của VB? Tác giả là ai?
GV: Giới thiệu cho HS đôi điều về tác giả Nguyễn Khắc Viện bắng Slide trên Powerpoint
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm
- Tác giả: Bác sĩ, giáo sư Nguyễn Khắc Viện
- VB trích trong TP “Từ thuốc lá đến ma túy, bệnh nghiện” của NXBGD, Hà Nội năm 1992
GV: Hướng dẫn cách đọc: rõ ràng, mạch lạc, chú ý những dòng in nghiêng cần đọc chậm.
GV hướng dẫn tìm hiểu một số chú thích Sgk. 
2. Đọc - tìm hiểu chú thích
3. Bố cục: 3 đoạn
Gv: Văn bản này được chia làm mấy đoạn? Nội dung mỗi đoạn là gì?
HS nêu
GV nhận xét- bổ sung
- Đoạn 1: Từ đầu -> còn nặng hơn cả AIDS
=> Giới thiệu về nạn dịch thuốc lá
- Đoạn 2: Tiếp -> con đường phạm pháp => Tác hại của thuốc lá
- Đoạn 3: Còn lại.
=> Kiến nghị chống thuốc lá
Hoạt động 2: Đọc- hiểu văn bản
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG BÀI GIẢNG
GV: Những tin tức nào được thông báo trong phần mở bài văn bản Ôn dịch thuốc lá?
II. Đọc- hiểu văn bản 
1. Nhan đề văn bản
2. Giới thiệu về nạn dịch thuốc lá
- Có những ôn dịch mới xuất hiện vào cuối thế kỉ này, đặc biệt là nạn AIDS và ôn dịch thuốc lá.
GV: Trong đó, thông tin nào được nêu thành chủ đề cho văn bản này?
- Ôn dịch thuốc lá đang đe doạ về sức khoẻ và tính mạng loài người.
GV: Nhận xét về đặc điểm lời văn thuyết minh trong các thông tin này?
GV: Em đón nhận thông tin này với thái độ như thế nào?
- Sử dụng các thông dụng của ngành y tế (ôn dịch, dịch hạch, thổ tả, AIDS).
- Dùng phép so sánh (ôn dịch... nặng hơn AIDS).
3. Tác hại của thuốc lá
GV: Tác hại của thuốc lá được thuyết minh trên những phương diện nào?
- Phương diện sức khoẻ, đạo đức cá nhân và cộng đồng.
GV: Xác định các đoạn văn thuyết minh cho từng phương diện đó?
- Đoạn văn từ: ngày trước đến quả là một tội ác: thuyết minh cho nội dung Thuốc lá có hại cho sức khoẻ.
- Đoạn văn từ: bố và anh đến vào con đường phạm pháp thuyết minh cho thuốc lá có hại cho lối sống đạo đức của con người.
- Khói thuốc lá chứa nhiều chất độc thấm vào cơ thể người hút.
? Tác hại của chất hắc ín?
? Tác hại của chất ô-xit các-bon?
 + Chất hắc ín làm tê liệt các lông mao ở vòm họng, phế quản, nang phổi, tích tụ lại gây ho hen, viêm phế quản, ung thư vòm họng và phổi.
 + Chất ô-xít các-bon thấm vào máu không cho tiếp nhận ôxy khiến sức khoẻ giảm sút.
? Tác hại của chất ni-cô- tin?
 + Chất ni-cô-tin làm co thắt các động mạch, gây bệnh huyết áp cao, tắc động mạch, nhồi máu cơ tim, có thể tử vong.
- Khói thuốc lá còn đầu độc những người xung quanh (cũng đau tim mạch, ung thư, đẻ non, thai nhi yếu).
GV: Nhận xét các chứng cớ mà tác giả dùng để thuyết minh trong đoạn này?
- Đó là các chứng cớ khoa học, được phân tích và minh hoạ bằng các số liệu thống kê nên có sức thuyết phục bạn đọc.
GV: Các tư liệu thuyết minh này cho thấy mức độ tác hại của thuốc lá đối với sức khoẻ con người như thế nào?
- Huỷ hoại nghiêm trọng sức khoẻ con người.
- Là nguyên nhân của nhiều cái chết bệnh.
GV: Trong những hiểm hoạ của thuốc lá đối với sức khoẻ con người được thuyết minh ở đây, những tri thức nào em đã biết trước, những tri thức nào hoàn toàn mới mẻ đối với em?
- Tỉ lệ thanh niên hút thuốc ở các thành phố lớn ở nước ta ngang với các thành phố Âu- Mĩ.
- Để có tiền hút thuốc sang, thanh thiếu niên ta sinh ra trộm cắp.
GV: Nêu những thông tin nổi bật của đoạn văn này?
Gv: ở đoạn văn này tác giả đã sử dụng phương pháp so sánh như thế nào?
- Từ nghiện thuốc dẫn đến ma tuý.
- So sánh tỉ lệ hút thuốc của thanh thiếu niên ta với vớ thành phố lớn Âu- Mĩ.
Gv: Dụng ý?
- So sánh số tiền nhỏ (1 đô la để mua một bào 555 của thanh niên Mĩ) và số tiền lớn (15.000đ để mua một bao thuốc đó ở VN).
- Dụng ý: cảnh báo nạn đua đòi hút thuốc ở nước nghèo đánh vào túi tiền ít ỏi của người VN như thế nào, từ đó nảy sinh ra các tệ nạn khác ở thanh niên nước ta.
Gv: Điều đó cho thấy mức độ tác hại của thuốc lá đến cuộc sống đạo đức của con người như thế nào?
Giáo viên cho học sinh xem tranh : Tác hại của thuốc lá 
- Huỷ hoại lối sống, nhân cách của người VN, nhất là thanh thiếu niên.
- Là một thứ độc hại ghê gớm đối với sức khoẻ cá nhân và cộng đồng.
- Có thể huỷ hoại nhân cách tuổi trẻ.
3. Kiến nghị chống thuốc lá
Gf: Phần cuối văn bản cung cấp thông tin về vấn đề này?
- Chiến dịch chống thuốc lá.
Gv: Em hiểu thế nào là chiến dịch và chiến dịch chống thuốc lá?
? Thế nào là chiến dịch?
? Thế nào là chiến dịch chống thuốc lá?
- Chiến dịch là toàn bộ nói chung các việc làm tập trung và khẩn trương, huy động nhiều lực lượng trong một thời gian, nhằm thực hiện một mục đích nhất định.
- Chiến dịch chống thuốc lá là các hoạt động thống nhất rộng khắp nhằm chống lại một cách hiệu quả ôn dịch thuốc lá.
Gv: Trong số thông tin về chiến dịch chống thuốc lá, em chú ý nhiều hơn đến thông tin nào? Vì sao?
- Học sinh tự bộc lộ.
Gv: Cách thuyết minh ở đây là dùng các ví dụ, số liệu thống kê và so sánh. Em hãy chỉ ra các biểu hiện cụ thể?
Gv: Tác dụng của phương pháp thuyết minh này?
Gv: Khi nêu kiến nghị chống thuốc lá, tác giả bày tỏ thái độ như thế nào trong phần văn bản này?
- ở Bỉ, từ năm 1987, vi phạm... phạt 500 đô la.
- Chỉ trong vài năm, chiến dịch chống thuốc lá..."Một Châu âu không có thuốc lá".
- Nước ta nghèo hơn Châu âu nay lại theo đòi... do thuốc lá...
- Thuyết minh bạn đọc tin ở tính khách quan của chiến dịch chống thuốc lá.
- Cổ vũ chiến dịch chống thuốc lá.
- Tin ở sự chiến thắng ở chiến dịch này.
4. ý nghĩa văn bản
Gv: Em hiểu gì về thuốc lá sau khi đọc văn bản Ôn dịch thuốc lá?
- Thuốc lá là một ôn dịch gây tác hại nghiêm trọng đến sức khoẻ, lối sống cá nhân và cộng đồng.
- Vì thế, chúng ta phải quyết tâm chống lại nạn dịch này.
Thảo luận: Khi nói về hiểm hoạ thuốc lá, tác giả dẫn lời của Trần Hưng Đạo: "Nếu giặc đánh như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu". Lời dẫn này được dùng với dụng ý gì?
- Cảnh báo thuốc lá như một kẻ thù nguy hiểm.
- Muốn thắng nó cần hành động bền bỉ, lâu dài.
Gv: Tác giả Ôn dịch thuốc lá là bác sỉ Nguyễn Khắc Viện - một nhà khoa học nổi tiếng ở nước ta. Điều này cho thấy nhà khoa học cần có vài trò gì trong đời sống hiện đại?
Gv: Em có dự định sẽ làm gì trong chiến dịch chống thuốc lá rộng khắp hiện nay?
- Trong đời sống hiện đại, khi xuất hiện dịch bệnh, các nhà khoa học cần thông tin kịp thời, chính xác đến cộng đồng để có biện pháp phòng ngừa thích đáng.
* . Ghi nhớ: SGK
3. Củng cố phần KT- KN:
 	- Tác giả thông báo về nạn dịch thuốc lá như thế nào ?
 	- Nêu những tác hại của thuốc lá
 	- Nêu những kiến nghị về công tác phòng chống thuốc lá
 	 	- Em thấy hút thuốc lá có tác hại như thế nào?
 	- GV nhắc lại toàn bộ nội dung bài học
 	4. Dặn dò : 
. 	- Học bài cũ: 
+ Tác hại của thuốc lá, kiểu cách thuốc lá phá hoại SK con người
+ Ý nghĩa của văn bản
 	- Soạn bài: Bài toán dân số
	+ Đọc văn bản
+ Tình trạng gia tăng dân số thế giới hiên nay
	+ Lời kêu gọi han chế gia tăng dân số
V. RÚT KINH NGHIỆM
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................