Giáo án môn Ngữ văn 8 - Tiết 108 đến 111 - Trường THCS Lê Lợi

h vµ sau chiÕn tranh.
? Giäng ®iÖu trµo phóng, tõ ng÷ mØa mai, nghÖ thuËt t­¬ng ph¶n cã t¸c dông g× ?
=> næi bËt thñ ®o¹n lõa bÞp, th¸i ®é lËt läng, x¶o tr¸, b¶n chÊt ®ª tiÖn, d· man cña bän thd Ph¸p. 
 GV Liên hệ : Về bản chất của chủ nghĩa thực dân, Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Chủ nghĩa tư bản là một con đỉa có một cái vòi bám vào giai cấp vô sản ở chính quốc và một cái vòi khác bám vào giai cấp vô sản ở các thuộc địa. Nếu người ta muốn giết con vật ấy, người ta phải đồng thời cắt cả hai vòi. Nếu người ta chỉ cắt một vòi thôi, thì cái vòi kia vẫn tiếp tục hút máu của giai cấp vô sản; con vật vẫn tiếp tục sống và cái vòi bị cắt đứt lại sẽ mọc ra”.
Sè phËn nh÷ng ng­êi d©n thuéc ®Þa ntn?-> môc ( b)
? §Ó lµm râ c¸i gi¸ ph¶i tr¶ cho sù vinh quang ®ét ngét Êy cña ng­êi d©n thuéc ®Þa, NAQ ®· ®­a ra nh÷ng dÉn chøng vµ lêi b×nh nµo vÒ sè phËn cña họ ?
? Sè phËn cña nh÷ng ng­êi d©n thuéc ®Þa bÞ ®Èy ra chiÕn tr­êng nh­ thÕ nµo ?
H: - LÊy bót ch× g¹ch dÉn chøng + lêi b×nh- L­u ý g¹ch ch©n nh÷ng tõ ng÷ ®Æc t¶:
 +Xa l×a vî con rêi bá m¶nh ruéng, ®i ph¬i th©y trªn c¸c b·i chiÕn tr­êng Ch©u ¢u.
 + Xuèng tËn ®¸y biÓn ®Ó b¶o vÖ tæ quèc cña c¸c loµi thñy qu¸i.
 + Bá x¸c t¹i c¸c miÒn hoang vu, th¬ méng vïng Ban C¨ng .
 + §­a th©n cho ng­êi ta tµn s¸t trªn bê s«ng M¸c-n¬ ,trong b·i lÇy S¨m-pa-nh¬.
 + LÊy m¸u m×nh t­íi lªn vßng nguyÖt quÕ cña cÊp chØ huy , lÊy x­¬ng m×nh ch¹m lªn chiÕc gËy cña c¸c ngµi thèng chÕ. 
? Vïng Ban C¨ng, bê s«ng M¸c-n¬, b·i lÇy S¨m-pa-nh¬ lµ chiÕn tr­êng nh­ thÕ nµo?
H; ChiÕn tr­êng xa x«i ¸c liÖt cña n­íc Ph¸p trong cuéc giao tranh gi÷a qu©n Ph¸p vµ qu©n Anh, §øc ,Thæ.
? Sè phËn nh÷ng ng­êi ë hËu ph­¬ng th× ra sao ?
 - ë hËu ph­¬ng: kiÖt søc, nhiÔm khÝ ®éc, kh¹c ra tõng miÕng phæi 
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng con sè mµ t¸c gi¶ ®­a ra ë ®©y ?
§­a ra sè liÖu chÝnh x¸c vÒ sè ng­êi chÕt:
 ? NhËn xÐt vÒ c¸ch lËp luËn cña tg khi nãi vÒ sè phËn cña ng­êi d©n b¶n xø ( PTB§ trong ®o¹n v¨n, phÐp tu tõ, tõ ng÷, h/¶)
- NT lËp luËn:
 + KÕt hîp NL+MT+ TS	
 + Tõ ng÷ gîi t¶; nhiều động từ mạnh : xa lìa, phơi thây, bỏ xác, đưa thân, tàn sát.
? lấy máu, lấy xương chạm em có nhận xét gì về những cụm từ này ?
h/¶ giÇu ý nghÜa biÓu t­îng, gîi c¶m . 
GV: nói đến vòng nguyệt quế, gậy của ngài thống chế là nói đến vinh quang và quyền lực. Thế nhưng những vinh quang và quyền lực mà bọn cầm quyền thực dân có được không phải bằng mồ hôi công sức của chúng mà chính là nhờ xương máu của người dân thuộc địa.
 + Giäng ®iÖu võa giÔu cît võa xãt xa .
 + PhÐp liÖt kª, sè liÖu chÝnh x¸c, ®Çy Ên t­îng
? C¸ch lËp luËn Êy gióp em h×nh dung ntn vÒ sè phËn cña hä?
- T¸c dông : Næi bËt sè phËn th¶m th­¬ng cña ng­êi d©n thuéc ®Þa, hä bÞ biÕn thµnh vËt hi sinh trong c¸c cuéc chiÕn tranh phi nghÜa.
?ThÓ hiÖn th¸i ®é g× cña t¸c gi¶ ? 
 => c¸ch viÕt ®Çy h×nh ¶nh víi giäng ®iÖu mØa mai, giÔu cît nh­ng thÓ hiÖn th¸i ®é ®Çy xãt xa, h/¶ giµu tÝnh biÓu t­îng vµ giµu søc gîi c¶m , cã søc tè c¸c m¹nh mÏ s©u s¾c téi ¸c tµy trêi cña thùc d©n Ph¸p chóng s½n sµng ,chµ ®¹p ®¸nh ®æi x­¬ng m¸u cña ®ång lo¹i ®Ó dµnh lÊy vinh quang vµ quyÒn lîi cho riªng m×nh .
G b×nh: Ngßi bót trµo phóng s©u cay cña NAQ ®· lËt trÇn bé mÆt tµn b¹o gi¶ nh©n ,gi¶ nghÜa cña CN thd©n: kh«ng chØ lµ sù mØa mai mµ cßn lµ sù ng¹c nhiªn tr­íc th¸i ®é quay ngo¾t 1800 cña chóng. ThËt lµ ghª tëm tr­íc nh÷ng lêi lÏ ngät ngµo, ®­êng mËt, nh÷ng tõ ng÷ rÊt kªu , rÊt hµo nho¸ng, ®Ñp ®Ï nh­ng còng ko thÓ che ®Ëy ®­îc sù thËt bªn trong nã lµ c¸i gi¸ treo cæ, lµ c¸i chÕt, lµ m¸u vµ n­íc m¾t. Hoµn toµn kh¸c víi sù hi sinh cho cuäc chiÕn tranh vÖ quèc vÜ ®¹i. Ng­êi d©n n« lÖ bÞ lîi dông, bÞ bãc lét, ph¶i nép thuÕ m¸u cho chÝnh quyÒn thd P.
 Cuéc chiÕn tranh vui t­¬i Êy ®· ®Èy ng­êi d©n b¶n xø vµo c¶nh chÕt chãc ®au th­¬ng, v« nghÜa. Thd Ph¸p ®· bãc lét ,®Ó ®¸nh thuÕ m¸u vµ lµm giµu trªn sù bãc lét Êy.
? Víi nh÷ng luËn cø s¾c bÐn, hïng hån, ko thÓ chèi c·i, l® thø nhÊt cã ý nghÜa s©u s¾c g×?
H: ý nghÜa tè c¸o s©u s¾c, m¹nh mÏ téi ¸c cña bän thd, g©y lßng c¨m thï, phÉn lé trong nhd c¸c DT thuéc ®Þa. MÆt n¹ cña nhµ cÇm quyÒn thd trong cuéc chtranh ®Õ quèc ®· bÞ lËt tÈy. 
? Qua luận điểm 1 của văn bản “Thuế máu” em học tập được gì khi viết văn nghị luận ?
- C¸ch lËp luËn chÆt chÏ.
- C¸ch tr×nh bµy luËn ®iÓm s¸ng râ, chøng cø x¸c thùc.
-Khi viÕt ph¶i kÕt hîp víi t×nh c¶m, c¶m xóc
A/ Giíi thiÖu chung 
1. T¸c gi¶:
- NguyÔn AÝ Quèc lµ tªn gäi cña chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõ 1919 -> tr­íc CM th¸ng 8/1945.
2. T¸c phÈm:
- V¨n b¶n n»m trong ch­¬ng I (ThuÕ m¸u) của “B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p” xuÊt b¶n n¨m 1925
B/ §äc- hiÓu v¨n b¶n
1. §äc- hiÓu chó thÝch:
2. ThÓ lo¹i - bè côc
- TL : Phãng sù chÝnh luËn.
* PTB§: NghÞ luËn.
* 
* Bè côc: 3 phÇn 
 (3 luËn ®iÓm)
3/ Ph©n tÝch
a/ ChiÕn tranh vµ “ng­êi b¶n xø”
* Th¸i ®é cña quan cai trÞ Ph¸p ®èi víi ng­êi d©n thuéc ®Þa.
- Tr­íc chiÕn tranh:
Khinh bØ, miÖt thÞ, bÞ ®èi xö vµ ®¸nh ®Ëp nh­ sóc vËt.
* Khi chiÕn tranh bïng næ:
 - T©ng bèc, vç vÒ, quan t©m, phong cho nh÷ng danh hiÖu cao quÝ.
=> Thñ ®o¹n lõa bÞp bØ æi, d· man ®¸ng ghª tëm.
*)Sè ph©n cña ng­êi d©n ë thuéc ®Þa:
- Lập luận chặt chẽ, từ ngữ mỉa mai, giọng điệu châm biếm.
- Sè phËn th¶m th­¬ng cña ng­êi d©n thuéc ®Þa, hä bÞ biÕn thµnh vËt hi sinh trong c¸c cuéc chiÕn tranh phi nghÜa.
 => ý nghÜa tè c¸o, gîi lßng c¨m thï s©u s¾c.
4.4. Cñng cè 
- §äc diÔn c¶m ®o¹n v¨n hay? Nªu c¶m nhËn.
- VÏ s¬ ®å lËp luËn cña v¨n b¶n.
4.5. H­íng dÉn häc bµi
* H­íng dÉn tù häc:
- §äc chó thÝch; thuéc ghi nhí.
- §äc diÔn c¶m v¨n b¶n( chó ý giäng ®iÖu mØa mai, ®anh thÐp trong bót ph¸p trµo phóng cña t¸c gi¶.
* HSG: “B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p” cña NguyÔn ¸i Quèc lµ mét ¸ng v¨n chÝnh luËn xuÊt s¾c, ®­îc t¹o nªn bëi ngßi bót ch©m biÕm, ®¶ kÝch s¾c s¶o, tµi t×nh, rÊt giµu chÊt biÓu c¶m. 
 Qua ch­¬ng “ThuÕ m¸u” em h·y lµm s¸ng tá ®Æc ®iÓm nghÖ thuËt trªn.
*ChuÈn bÞ: tiÕt 2
- T×m mét sè ®o¹n v¨n ®èi tho¹i gi÷a c¸c nh©n vËt.
- §äc, tr¶ lêi c©u hái SGK.
5. Rót kinh nghiÖm:
Ngày so¹n: 
Ngày gi¶ng: 	 TiÕt 109 
 ThuÕ m¸u
 (TrÝch “B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p” )
 ------Nguyễn Ái Quốc---- 
1. Môc tiªu bµi d¹y: ( Nh­ tiÕt 108)
2. ChuÈn bÞ:
- GV: SGK,SGV, tµi liÖu tham kh¶o, tranh ¶nh (nÕu cã)
- HS: + T×m hiÓu hoµn c¶nh lÞch sö, t×nh h×nh thÕ giíi nh÷ng n¨m 20 cña TK XX (cuéc chiÕn tranh thÕ giíi lÇn thø nhÊt)
 + T×m hiÓu “B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p”
3. Ph­¬ng ph¸p: §äc, gîi më ,ph©n tÝch, b×nh, vÊn ®¸p, trao ®æi, h® nhãm, c¸ nh©n.
4. TiÕn tr×nh bµi d¹y:
 4.1. æn ®Þnh: 
 4.2. KiÓm tra: (5’)
? Thñ ®o¹n lõa bÞp, d· man ®¸ng ghª tëm cña bän thùc d©n Ph¸p ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo qua phÇn “ ChiÕn tranh vµ ng­êi b¶n xø”? Sè phËn cña ng­êi d©n thuéc ®Þa nh­ thÕ nµo ?
*Tr­íc chiÕn tranh:
Khinh bØ, miÖt thÞ, bÞ ®èi xö vµ ®¸nh ®Ëp nh­ sóc vËt.
* Khi chiÕn tranh bïng næ:
 T©ng bèc, vç vÒ, quan t©m, phong cho nh÷ng danh hiÖu cao quÝ.
* Sè phËn th¶m th­¬ng cña ng­êi d©n thuéc ®Þa, hä bÞ biÕn thµnh vËt hi sinh trong c¸c cuéc chiÕn tranh phi nghÜa.
4.3. Bµi míi
DÉn vµo bµi :
 ë tiÕt 1 cña v¨n b¶n c¸c em ®· thÊy ®­îc th¸i ®é, thñ ®än lõa bÞp bØ æi cña chÝnh quyÒn thùc d©n vµ sè phËn bi th¶m cña nh÷ng ng­êi thuéc ®Þa. C¸c thñ ®o¹n vµ m¸nh khoÐ lõa bÞp cña thùc d©n ph¸p, téi ¸c cña chóng tiÕp tôc ®­îc lµm râ trong b¶n ¸n ntn? Chóng ta tiÕp tôc t×m hiÓu bµi häc h«m nay.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Ghi b¶ng
H: §äc phÇn v¨n b¶n “ChÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn”
? PhÇn v¨n b¶n nµy cã tùa ®Ò lµ “chÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn”. Em hiÓu nghÜa cña “t×nh nguyÖn lµ g×?
-T×nh nguyÖn: Tù m×nh muèn lµm hoÆc nhËn lÊy tr¸ch nhiÖm kh«ng ph¶i bÞ thóc Ðp b¾t buéc .
GV: VËy ng­êi d©n ë c¸c xø thuéc ®Þa cã tù nguyÖn ®i lÝnh ®óng theo nghÜa cña nã kh«ng? Chóng ta t×m hiÓu phÇn 2: ChÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn
? §äc phÇn VB: Mét b¹n ®ång nghiÖp bÖnh lËu” Nªu ND ®o¹n v¨n?
H: Nªu nh­ môc 2a.
? Em hiÓu côm tõ “ c¸i v¹ mé lÝnh”, vËt liÖu biÕt nãi” ntn? 
- V¹ mé lÝnh: tai v¹ ®em ®Õn xho ng­êi d©n b¶n xø.
- VËt liÖu biÕt nãi: thÓ hiÖn ý nghÜa mØa mai, trµo phóng s©u s¾c. Bän thd coi nh÷ng ng­êi b¶n xø chØ lµ nh÷ng ®å vËt biÕt nãi, thø hµng ho¸ ®Æc biÖt cã thÓ sinh lêi mµ th«i.
? Thñ ®o¹n m¸nh khãe b¾t lÝnh cña bän thùc d©n ®­îc t¸c gi¶ kÓ l¹i nh­ thÕ nµo?
H: T×m vµ g¹ch ch©n vµo sgk.
? T¹i sao viÖc b¾t lÝnh l¹i g©y ra nh÷ng vô nhòng l¹m hÕt søc tr¾ng trîn?
G kh¸i qu¸t: 
 - C¸c quan cai trÞ nhµ ta ®· l¹m dông quyÒn hµnh, g©y phiÒn hµ vµ ¨n tiÒn mét c¸ch c«ng khai tõ viÖc tuyÓn qu©n bÊt chÊp luËt lÖ .Khi vÞ chóa tØnh chØ cÇn ph¸t mét c¸ lÖnh, trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh ph¶i nép cho ®ñ sè ng­êi nhÊt ®Þnh vµ b»ng c¸ch nµo ®ã kh«ng quan träng c¸c quan cø liÖu mµ xoay së .ThÕ lµ nh­ mét ph¶n øng d©y chuyÒn ,®Ìn xanh tÝn hiÖu bËt lªn, c¸c quan d­íi quyÒn tha hå mµ vµo cuéc, mét kho kinh nghiÖm ®­îc më ra v× kho¶n nµy chóng th¹o hÕt chç .
 Nh­ vËy chÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn lµ c¬ héi lµm giµu cña c¸c quan cai tri thùc d©n trªn tÝnh m¹ng cña ng­êi d©n b¶n xø, lµ c¬ héi bµy tá lßng trung thµnh, cñng cè ®Þa vÞ, th¨ng tiÕn quan chøc.
? Thùc chÊt cña chÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn lµ g×?
H: pb nh­ b¶ng chÝnh. 
? Tr­íc nh÷ng thñ ®äan m¸nh khãe Êy cña chÝnh quyÒn thùc d©n, ng­êi d©n bÞ b¾ lÝnh cã th¸i ®é nh­ thÕ nµo ?
H: nh­ b¶ng chÝnh.
G: Nh­ vËy chÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn ko dùa trªn sù t×nh nguyÖn mµ cµng lµm cho ng­êi d©n thªm ®au khæ, bÖnh tËt.
? ThÕ nh­ng nhµ cÇm quyÒn l¹i cã giäng ®iÖu ntn tr­íc sv nµy? NX giäng ®iÖu Êy?
- C¸c b¹n ®· tÊp nËpnh­ lÝnh thî ->Sù thËt trong viÖc b¾t lÝnh ®· bÞ nhµ cÇm quyÒn xuyªn t¹c ®æi tr¾ng thay ®en mét c¸ch ®¸ng hæ thÑn. Ng­êi d©n ko hÒ cã sù t×nh nguyÖn hiÕn d©ng x­¬ng m¸u nh­ lêi lÏ cña nhµ cÇm quyÒn. §ã lµ mét sù gian dèi, kh«ng cã l­¬ng t©m nh»m lõa bÞp d­ luËn. Cã thÓ nãi ®©y lµ sù xóc ph¹m ghª gím kh«ng chØ ®Õn tÝnh m¹ng mµ cßn ®Õn danh dù cña ng­êi d©n ë c¸c n­íc thuéc ®Þa.
? Th¸i ®é cña tg ®­îc thÓ hiÖn ë nh÷ng c©u v¨n nµo? HiÖu qu¶ cña c¸ch sdông Êy?
- Sö dông c©u hái tu tõ víi giäng ®iÖu ch©m biÕm s¾c s¶o: “ NÕu qu¶ thËt” ,nh¾c l¹i mét c¸ch giÔu cît lêi tuyªn bè cña chÝnh quyÒn thùc d©n b»ng nh÷ng tõ hoa mÜ “tÊp nËp” “kh«ng ngÇn ng¹i”
=>Víi c¸ch diÔn ®¹t Êy t¸c gi¶ ®· v¹ch trÇn bé mÆt gian dèi, nham hiÓm, v¹ch trÇn dông ý tèi t¨m cña bän thùc d©n ®»ng sau nh÷ng tõ hoa mÜ kÖch cìm. Lêi lÏ tuy nhÑ nhµng nh­ng sù thËt ®­a ra nh­ mét c¸i t¸t vµo mÆt kÎ ¨n kh«ng nãi cã kia.
G kh¸i qu¸t: VËy côm tõ chÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn “lµ mét c¸ch gäi giÔu cît, mØa mai nh»m che ®Ëy mét sù thËt ®¸ng ghª tëm ®ã lµ ng­êi d©n b¶n xø bÞ nép thuÕ m¸u mét c¸ch d· man, ghª tëm nhÊt, hä ®· bÞ n­íng tÝnh m¹ng 1 c¸ch v« nghÜa nhÊt.
 KÕt qu¶ cña sù hi sinh ®ã lµ g×?
? NX kqu¶ sù hi sinh cña nh÷ng ng­êi d©n thuéc ®Þa ®­îc MTtrong ®o¹n v¨n cuèi? 
- KÕt qu¶ hi sinh cña ng­êi d©n thuéc ®Þa thËt bi th¶m (Khi ®¹i b¸cmÆc nhiªn l¹i gièng ng­êi bÈn thØu.) nghÜa lµ tr­íc ®ã ra sao th× giê ®©y vÉn vËy kh«ng cã g× kh¸c. Hä kh«ng chØ bÞ bãc lét hÕt cña c¶i, bÞ ®¸nh ®Ëp v« cí, bÞ ®èi xö tµn nhÉn nh­ nh÷ng con vËt. Cã nghi· lµ m¸u cña hä, sù hi sinh cña hä lµ hoµn toµn v« Ých, bÞ phñ nhËn mét c¸ch tµn nhÉn, bØ æi .
? Cßn th¸i ®é cña chÝnh quyÒn thùc d©n ®èi víi hä ntn? Nx vÒ c¸ch ®èi xö cña chÝnh quyÒn thd ®èi víi hä sau khi ®· b lét hÕt thuÕ m¸u cña hä?
- Hä nhËn ®­îc mét c¸i phñi tay tr¾ng trîn vµ mét lêi ®uæi ®i kh«ng th­¬ng tiÕc : “C¸c anh ®· b¶o vÖ tæ quèc cót ®i”.
- §èi víi th­¬ng binh vµ vî con tö sÜ ng­êi Ph¸p ®Òu ®­îc cÊp m«n bµi b¸n lÎ thuèc phiÖn-> bÞ ®Çu ®éc ph¹m téi ¸c.
 => Sù bØ æi, t¸n tËn l­¬ng t©m, b¶n chÊt lõa dèi, nham hiÓm, tµn b¹o cña bän cÇm quyÒn thùc d©n mét lÇn n÷a bÞ ph¬i bµy.
? §Ó ph¬i bµy bé mÆt tµn b¹o, ®ª tiÖn cña bän thùc d©n t¸c gi¶ ®· sö dông c¸ch d ®¹t n t n? Td?
- DiÔn ®¹t b»ng lêi lÏ ch©m biÕm mØa mai : “§Ó ghi nhí c«ng lao... ch¼ng ph¶i hä ®· ®­îc mét quan cai trÞ... ”
- B»ng nh÷ng c©u nghi vÊn liªn tiÕp, ®iÖp cÊu tróc c©u gãp phÇn nhÊn m¹nh ý, t¨ng søc tè c¸o, béc lé niÒm xãt th­¬ng tr­íc sè phËn bi ®¸t th¶m th­¬ng cña ng­êi d©n thuéc ®Þa ®· bÞ bãc lét mét c¸ch cïng kiÖt, l¹i bÞ ®èi xö thËm tÖ.
? NX c¸ch kÕt thóc cña tg?
- kÕt thóc thÓ hiÖn niÒm tin, niÒm mong mái s©u s¾c, chÝnh ®¸ng vµo th¸i ®é cña nhd l® b¶n xø vµ b­íc ®Çu nªu ra con ®­êng ®Êu tranh CM trªn c¬ së tè c¸o téi ¸c, sù d· man, v« nh©n ®¹o cña thd Ph¸p.
?VB gióp em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g×?
? Kh¸i qu¸t nh÷ng biÖn ph¸p NT ®Æc s¾c ®­îc tg sdông trong VB qua phÇn võa ph©n tÝch?
 H: kh¸i qu¸t.( tr×nh tù bè côc; PTB§; lêi lÏ, giäng ®iÖu; tõ ng÷, h/¶; b ph¸p tu tõ; c¸ch ®­a luËn cø)
 Víi c¸ch s¾p xÕp Êy bé mÆt gi¶ nh©n gi¶ nghÜa tr¬ trÏn, b¶n chÊt tµn b¹o cña chÝnh quyÒn thùc d©n xung quanh viÖc bãc lét thuÕ m¸u ®­îc ph¬i bµy toµn diÖn, triÖt ®Ó. MÆt kh¸c sè phËn th¶m th­¬ng cña ng­êi d©n n« lÖ ë c¸c xø thuéc ®Þa ®­îc miªu t¶ cô thÓ sinh ®éng => Vb ®· t¹o ®­îc søc tè c¸o, kh¬i gîi lßng c¨m thï s©u s¾c cña nh÷ng ng­êi d©n thuéc ®Þa ®èi víi chq thd.
? H·y nhËn xÐt yÕu tè biÓu c¶m trong ®o¹n trÝch ®· ®­îc häc ?Tõ ®ã rót ra vat trß cña yÕu tè BC trong v¨n NL?
H: - §o¹n trÝch mang yÕu tè biÓu c¶m kh¸ ®Ëm, ®­îc béc lé trªn hai yÕu tè c¨m thï vµ ®au xãt. C¨m thï bän thùc d©n d· man v« nh©n ®¹o, ®au xãt tr­íc sè phËn bi th¶m cña ng­êi d©n thuéc ®Þa ®· bÞ bãc lét b»ng thuÕ m¸u.
 - YÕu tè biÓu c¶m ®­îc biÓu hiÖn s©u s¾c vµ thÊm thÝa qua nhiÒu h×nh ¶nh, qua giäng ®iÖu qua nh÷ng c©u chuyÖn ®­îc kÓ, qua nh÷ng b»ng chøng râ rµng ®Ó t¨ng tÝnh x¸c thùc .
 - YÕu tè biÓu c¶m ®­îc kh¾c häa b»ng ngßi bót trµo phóng s¾c s¶o trªn nh÷ng t­ liÖu phong phó ,x¸c thùc ®Ó lµm nªn s¾c th¸i riªng cña nã :S¾c th¸i tr÷ t×nh-chÝnh luËn-trµo phóng.
 => quan träng, ko thÓ thiÕu, gãp phÇn t¹o lªn søc thuyÕt phôc choVBNL.
? Qua ®o¹n trÝch “ThuÕ m¸u”em hiÓu thªm g× vÒ t¸c gi¶ NguyÔn ¸i Quèc ?
H: - Lßng c¨m thï, t/y th­¬ng, t¸m lßng nh©n ¸i...
 - Dïng v¨n ch­¬ng ®Ó v¹ch mÆt kÎ thï, ®Ó c¶ thgiíi biÕt sù thËt vÒ chóng 
 - Dïng v¨n ch­¬ng ®Ó bªnh vùc quyÒn lîi cña nhd c¸c n­íc thuéc ®Þa .
 - Dïng v¨n ch­¬ng ®Ó bµy tá q®iÓm chÝnh trÞ râ rµng.
 => V¨n ch­¬ng mang tÝnh chiÕn ®Êu râ rÖt nh­ nhµ th¬ N§C ®· viÕt: “ Chë bao nhiªu ®¹o... tµ”
H: Tr×nh bµy ghi nhí SGK
? §äc diÔn c¶m vb theo y/c cña phÇn LT?
H: thùc hiÖn
G: ch÷a c¸ch ®äc cho H.
b/ ChÕ ®é lÝnh t×nh nguyÖn:
 *) Thñ ®o¹n b¾t lÝnh cña chÝnh quyÒn thùc d©n:
- Lïng r¸p, v©y b¾t. c­ìng bøc mét c¸ch d· man, tµn b¹o.
- Lîi dông ®Ó lµm tiÒn mét c¸ch tr¾ng trîn.
*) Ph¶n øng cña ng­êi bÞ b¾t lÝnh:
- t×m mäi c¬ héi ®Ó chèn tho¸t.
- tù lµm nhiÔm nh÷ng bÖnh nÆng 
*) Giäng ®iÖu cña bän cÇm quyÒn:
- Gian dèi, bÞp bîm , tr¬ trÏn, bØ «Ø.
-> Th¸i ®é mØa mai, c¨m phÉn cña tg.
c/ KÕt qu¶ cña sù hi sinh
- BÞ coi th­êng, khinh miÖt; bÞ t­íc ®o¹t hÕt cña c¶i, bÞ ®èi xö, bÞ ®¸nh ®Ëp tµn nhÉn , bÞ ®Çu ®éc.
=> sù nham hiÓm, tµn b¹o, t¸ng tËn l­¬ng t©m cña chq thd.
4. Tæng kÕt
 4.1/ Néi dung
 -V¹ch trÇn bé mÆt cña chÝnh quyÒn thùc d©n
4.2/ NghÖ thuËt
 - Bè côc chÆt chÏ, hîp lÝ, ®éc ®¸o, g©y Ên t­îng.
 - KÕt hîp hiÖu qu¶ c¸c ptb®: NL, TS, BC,MT.
 - NT trµo phóng,ch©m biÕm s¾c s¶o, tµi t×nh.
 - Tõ ng÷, h/¶ sinh ®éng, gîi t¶, gîi c¶m.
- phÐp liÖt kª, t­¬ng ph¶n, c©u hái tu tõ ®­îc sdông thµnh c«ng.
- LuËn cø phong phó, x¸c thùc, hïng hån.
=> LËp luËn s¾c bÐn, giµu søc thuyÕt phôc.
4.3/ Ghi nhí: SGK/
C. LuyÖn tËp:
4.4. Cñng cè 
- §äc diÔn c¶m ®o¹n v¨n hay? Nªu c¶m nhËn.
- VÏ s¬ ®å lËp luËn cña v¨n b¶n.
4.5. H­íng dÉn häc bµi
* H­íng dÉn tù häc:
- §äc chó thÝch; thuéc ghi nhí.
- T×m hiÓu t¸c dông cña c¸c tù tr¸I nghÜa ®­îc dïng trong v¨n b¶n;
- S­u tÇm mét sè tranh ¶nh lÞch sö minh häa cho néi dung bµi häc;
- §äc diÔn c¶m v¨n b¶n( chó ý giäng ®iÖu mØa mai, ®anh thÐp trong bót ph¸p trµo phóng cña t¸c gi¶.
* HSG: “B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p” cña NguyÔn ¸I Quèc lµ mét ¸ng v¨n chÝnh luËn xuÊt s¾c, ®­îc t¹o nªn bëi ngßi bót ch©m biÕm, ®¶ kÝch s¾c s¶o, tµi t×nh, rÊt giµu chÊt biÓu c¶m. 
 Qua ch­¬ng “ThuÕ m¸u” em h·y lµm s¸ng tá ®Æc ®iÓm nghÖ thuËt trªn.
* ChuÈn bÞ: “Héi tho¹i”.
- T×m mét sè ®o¹n v¨n ®èi tho¹i gi÷a c¸c nh©n vËt.
- §äc, tr¶ lêi c©u hái SGK.
5. Rót kinh nghiÖm:
 ------------------------------------------------
Ngày soạn:
 Ngày giảng:	 TiÕt 110
 Héi tho¹i
1. Môc tiªu bµi d¹y:
 1.1/ KiÕn thøc:	
- Vai x· héi trong héi tho¹i.
1.2/ KÜ n¨ng:
- X¸c ®Þnh ®­îc c¸c vai x· héi trong cuéc tho¹i
- RÌn kÜ n¨ng ra quyÕt ®Þnh lùa chän , tr×nh bµy suy nghÜ ý t­ëng, th¶o luËn vµ chia sÎ kinh nghiÖm c¸ nh©n vÓ lùa chän vai x· héi trong héi tho¹i.
- GD KNS: 
+ KN giao tiếp: trao đổi, chia sẻ suy nghĩ, ý kiến khi tìm hiểu về hội thoại; 
+ KN tư duy sáng tạo: tạo ra các cuộc hội thoại phù hợp trong giao tiếp. 
1.3. Th¸i ®é :
- RÌn ý thøc tù gi¸c trong häc tËp bé m«n.
- GD đạo đức: giáo dục tình yêu tiếng Việt, yêu tiếng nói của dân tộc. Giáo dục lòng khiêm tốn khi xác định vai xã hội, thực hiện mỗi hành động nói bằng các kiểu câu phù hợp với đối tượng và tình huống khi tham gia hội thoại. Giáo dục tôn trọng lượt lời người khác, biết dùng lượt lời hợp lí khi tham gia hội thoại. 
=> giáo dục về các giá trị: TRÁCH NHIỆM, YÊU THƯƠNG, GIẢN DỊ, TÔN TRỌNG...
1.4. Phát triển năng lực: năng lực giao tiếp tiếng Việt,hợp tác và tư duy sáng tạo.
2. ChuÈn bÞ: 
 SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o, b¶ng phô, b¶ng nhãm.
3. Ph­¬ng ph¸p: Qui n¹p, trao ®æi, vÊn ®¸p, h® nhãm, thùc hµnh
4.Tiến trình 
4.1. æn ®Þnh: 
4.2. KiÓm tra: (5’)
? Nªu c¸c c¸ch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi ? X¸c ®Þnh hµnh ®éng nãi cña c¸c c©u trong ®o¹n trÝch sau ®©y ?
 ¤ng l·o chµo con c¸ vµ nãi :(1)
- Mô vî t«i l¹i næi c¬n ®iªn råi. (2) Nã kh«ng muèn lµm nhÊt phÈm phu nh©n n÷a, nã muèn lµm n÷ hoµng.(3)
 Con c¸ tr¶ lêi: (4)
- Th«i dõng lo l¾ng. (5) Cø vÒ ®i. (6)Trêi phï hé l·o. (7) Mô giµ sÏ lµm n÷ hoµng. (8)
 - TrÝch ¤ng L·o ®¸nh c¸ vµ con c¸ vµng, Ng÷ v¨n 6 - 
HS : nªu c¸c c¸ch thùc hiÖn hµnh ®éng nãi.
X¸c ®Þnh hµnh ®éng nãi cña c¸c c©u trong ®o¹n trÝch :
Hµnh ®éng nãi
KÓ , tr×nh bµy
Khuyªn nhñ
§iÒu khiÓn
Høa hÑn
 C©u
1,2,3,4
 5,7
 6
 8
- GV nhËn xÐt cho ®iÓm :
- Dẫn vào bài : Trong ®o¹n trÝch trªn ta thÊy cã hai nh©n vËt ®èi tho¹i víi nhau. Sù ®èi tho¹i Êy bªn c¹nh vai trß thÓ hiÖn néi dung cña hµnh ®éng nãi cßn mang nh÷ng ®Æc ®iÓm cña héi tho¹i. VËy héi tho¹i lµ g×, héi tho¹i cã nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt nh­ thÕ nµo? Chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu trong bµi häc ngµy h«m nay. 
4.3. Bµi míi
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Ghi b¶ng
Hoạt động 1 : Hình thành khái niệm hội thoại
? B»ng hiÓu biÕt cña em h·y ®¸nh dÊu (x) vµo nh÷ng t×nh huèng mµ em cho ®ã lµ héi tho¹i :
a. Khi ®äc mét bµi diÔn v¨n.
b. Khi ph¸t thanh viªn ®äc b¶n tin thêi sù. 
c. Khi nhãm häc sinh th¶o luËn bµi häc. (x)
d. Khi hai ng­êi nãi chuyÖn víi nhau vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã. (x)
? NÕu em cho t×nh huèng c, d lµ héi tho¹i th× t×nh huèng a, b lµ h×nh thøc g× ?t¹i sao? 
+ T×nh huèng a, b lµ ®éc tho¹i v× kh«ng cã sù ®¸p lêi cña nh÷ng ng­êi kh¸c. 
? VËy tõ t×nh huèng c, d em h·y cho biÕt khi nµo th× héi tho¹i ®­îc diÔn ra ?
+ Khi cã hai ng­êi trë lªn trß chuyÖn víi nhau vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã.
Hoạt động 2 : Hình thành khái niệm vai xã hội
GV: Yêu cầu hs đọc đoạn trích trong SGK
? §o¹n trÝch trªn ®­îc trÝch dÉn tõ v¨n b¶n nµo ?T¸c gi¶ lµ ai?
- TrÝch v¨n b¶n “ Trong lßng mÑ” trÝch “ Nh÷ng ngµy th¬ Êu” cña Nguyªn Hång ?
? Néi dung cña ®o¹n trÝch SGK ?
- ThuËt l¹i cuéc trß truyÖn cña bÐ H víi ng­êi c«.
? Đoạn trích trên có phải là hội thoại không ? Vì sao ?
- Lµ héi tho¹i v× cã c¸c nh©n vËt trß chuyÖn víi nhau.
? Trong hội thoại này có những nhân vật nào ?
- 2 nhân vật : bà cô và bé Hồng. 
? Quan hÖ gi÷a hai nh©n vËt lµ g× ? Ai ë vai trªn ? Ai ë vai d­íi ?
- Trong cuéc tho¹i nµy, mçi nh©n vËt ®Òu cã mét vÞ trÝ ®èi víi ng­êi ®èi tho¹i:
- Quan hÖ gi÷a hai nh©n vËt lµ quan hÖ gia ®×nh dßng téc:
 + Ng­êi c«-vai trªn
 + BÐ Hång –vai d­íi.	
? Theo em c¸ch c­ xö cña ng­êi c« ®èi víi bÐ Hång trong cuéc tho¹i nµy cã g× ®¸ng tr¸ch kh«ng ? §­îc thÓ hiÖn qua chi tiÕt nµo?
H: - C¸ch c­ xö cña ng­êi c« kh«ng phï hîp víi quan hÖ ruét thÞt, ko phï hîp víi vai x· héi cña m×nh. C¸ch c­ xö Êy ®­îc thÓ hiÖn qua giäng nãi cay ®éc nÐt mÆt rÊt kÞchcè ý gieo vµo ®Çu ®øa bÐ nh÷ng ý nghÜ hoµi nghi, khinh miÖt, ruång rÉy ng­êi mÑ.
=>TËp trung thÓ hiÖn sù cay ®éc tµn nhÉn th¸i ®é thiÕu sù ®ång c¶m, c