Giáo án môn Lịch sử 6 - Bài 13: Đời sống vật chất và tinh thần của cư dân Văn Lang

Ngày soạn :15/11/2015 Tuần :14
Tiết thứ :14
BÀI 13 :ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN CỦA CƯ DÂN VĂN LANG
I – Mục tiêu :
1.Kiến thức: Làm cho HS hiểu thời Văn Lang, người dân Việt Nam đã xây dựng được cho mình một cuộc sống vật chất và tinh thần riêng, vừa đầy đủ, vừa phong phú tuy còn sơ khai.
2.Kỹ năng: rèn luyện thêm những kỹ năng liên hệ thực tế, quan sát hình ảnh và nhận xét.
3.Thái độ : bước đầu giáo dục lòng yêu nước và ý thức về văn hoá dân tộc.
II – Chuẩn bị :
- Tranh ảnh: lưỡi cày, trống đồng và hoa văn trang trí trên mặt trống đồng.
- Một số câu chuyện cổ tích về thời Hùng Vương.
III – Các bước lên lớp :
1.Ổn định lớp
2.Kiểm tra bài cũ:
- Nêu những lý do ra đời của nhà nước Văn Lang.
- Nhà nước Văn Lang được thành lập và được tổ chức như thế nào ?
- Em có nhận xét gì về tổ chức của nhà nước đầu tiên này ?
3. Nội dung bài mới:
- Hoạt động 1: Nông nghiệp và các nghề thủ công:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung ghi bảng
GV: Văn Lang là một nước nông nghiệp, tuỳ theo đất đai mà họ có cách gieo cấy trên ruộng hay trên nương rẫy của mình.
- Người Văn Lang xới đất để gieo, cấy bằng công cụ gì ?
- Trong nông nghiệp, cư dân Văn Lang biết làm những nghề gì?
- Trong nông nghiệp, cây nào là cây lương thực chính?
- Họ còn trồng thêm những cây gì? Chăn nuôi gì 
- Cư dân Văn Lang đã biết làm những nghề thủ công gì ?
- Qua hình 36, 37, 38 em nhận thấy nghề thủ công nào phát triển nhất thời bấy giờ ?
- Biểu hiện nào cho thấy nghề luyện kim được chuyên môn hoá cao ?
- Nghề luyện kim ra đời có ý nghĩa gì ?
- Việc tìm thấy trống đồng ở nhiều nơi trên đất nước ta và ở cả nước ngoài đã thể hiện điều gì ?
-Công cụ xới đất của họ là các lưỡi cày bằng đồng.
-Biết trồng trọt và chăn nuôi.
-Lúa là cây lương thực chính.
-Khoai, đậu, cà, bầu, bí
-Trồng dâu, chăn tằm.
-Làm gốm, dệt vải, lụa, xây nhà, đóng thuyền.
-Nghề luyện kim được chuyên môn hoá cao.
-Làm được lưỡi cày đồng, trống đồng, vũ khí, thạp đồng, rèn sắt.
-Nó tạo ra công cụ sản xuất cho các nghề khác.
-Chứng tỏ đây là thời kỳ đồ đồng và nghề luyện kim rất phát triển.
-Họ có cuộc sống văn hoá đồng nhất.
1.Nông nghiệp và các nghề thủ công:
a. Nông nghiệp:
-Trồng lúa, khoai, đậu, cà, bầu, bí
-Trồng dâu, chăn tằm.
-Đánh cá, nuôi gia súc.
b. Nghề thủ công :
-Làm đồ gốm, dệt vải, lụa, xây nhà, đóng thuyền phát triển
-Nghề luyện kim được chuyên môn hoá.
-Biết rèn sắt.
-Hoạt động 2: Đời sống vật chất của cư dân Văn Lang ra sao ?
- Những nội dung cơ bản của đời sống vật chất là gì ?
- Người dân Văn Lang ở như thế nào ?
- Tại sao người dân Văn Lang lại ở nhà sàn ?
- Họ đi lại chủ yếu bằng phương tiện gì ?
- Thức ăn chủ yếu của người Văn Lang là gì ?
-Người Văn Lang mặc những gì?
- Tại sao nhân dân lại cởi trần, đóng khố, mặc váy ?
-Ở, đi lại, ăn uống, mặc.
-Nhà sàn làm bằng gỗ, tre, nứa, lá
-Chống thú dữ, tránh ẩm thấp.
-Chủ yếu bằng thuyền.
-Cơm nếp, cơm tẻ, rau, cà, thịt, cá.
-Đàn ông đóng khố, đàn bà mặc váy.
-Thời tiết nóng nực, ẩm thấp, phải lao động trên đồng ruộng.
2.Đời sống vật chất của cư dân Văn Lang ra sao ?
-Về ở: nhà sàn mái cong và mái tròn.
-Đi lại: chủ yếu bằng thuyền
-Về ăn: cơm, rau, thịt, cá
-Về mặc: nam đóng khố, nữ mặc váy.
- Hoạt động 3: Đời sống tinh thần của cư dân Văn Lang có gì mới ?
- Xã hội Văn Lang chia thành mấy tầng lớp ? Địa vị của mỗi tầng lớp trong xã hội ra sao ?
- Sau những ngày lao động mệt nhọc, cư dân Văn Lang đã làm gì ?
- Nhạc cụ điển hình của cư dân Văn Lang là gì ?
- Ngày Tết chúng ta thường làm bánh gì ? Điều đó nói lên điều gì ?
- Người Văn Lang đã có tín ngưỡng gì ?
- Cho biết phong tục của người dân?
- Hãy cho biết những điểm mới trong đời sống tinh thần của cư dân Văn Lang ?
-Quý tộc:có thế lực, giàu có trong xã hội.
-Nông dân tự do:lực lượng chủ yếu nuôi sống xã hội.
-Nô tì: hầu hạ quý tộc.
-Tổ chức lễ hội, vui chơi, ca hát, nhảy múa, đua thuyền.
-Trống đồng, chiêng, khèn.
-Bánh chưng, bánh giầyà tượng trưng cho ý nghĩa mặt đất và bầu trời.
-Thờ cúng các lực lượng tự nhiên: Mặt trời, Mặt trăng, đất, nước chôn người chết.
-Xã hội chia thành nhiều tầng lớp.
-Biết tổ chức lễ hội.
-Có khiếu thẩm mỹ cao.
3.Đời sống tinh thần của cư dân Văn Lang có gì mới ?
-Tổ chức lễ hội, vui chơi:
 + Nhảy múa, hát ca
 +Đua thuyền, giã gạo
-Tín ngưỡng:
 +Thờ cúng các lực lượng tự nhiên.
 +Chôn người chết cùng công cụ, đồ trang sức.
-Có khiếu thẩm mỹ cao.
àTạo nên tình cảm cộng đồng sâu sắc.
4. Củng cố:
- Điểm lại những nét chính trong đời sống vật chất và tinh thần của cư dân Văn Lang qua nơi ở, ăn mặc, phong tục, lễ hội, tín ngưỡng.
- Em hãy mô tả trống đồng thời kỳ Văn Lang.
- Những yếu tố tạo nên tình cảm cộng đồng của cư dân Văn Lang ?
5. Hướng dẫn cho HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà:
- Học bài kỹ, làm bài tập trong sách thực hành.
- Xem trườc bài “Nước Âu Lạc”
IV/Rút kinh nghiệm :
................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ký duyệt tuần 14
Ngày 16 tháng 11 năm 2015
Tổ trưởng
 Lê Thị Gái