Giáo án môn Đại số 9 - Chương IV - Tiết 47 đến tiết 54

4,5 
b) Cã 2 ®iÓm cã tung ®é b»ng -5 lµ E vµ E’ gia trÞ hoµnh ®é cña E kho¶ng -3,2; E’ kho¶ng 3,2. 
d) Chó ý: sgk/35 
1. C¸ch vÏ ®å thÞ hµm sè y = ax2 (a ≠ 0) 
2. Sù liªn hÖ gi÷a ®å thÞ víi tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 (a ≠ 0)
4) H­íng dÉn vÒ nhµ: (2’) 
N¾m ch¾c c¸ch vÏ, d¹ng ®å thÞ hµm sè y = ax2 (a ≠ 0).
Häc thuéc nhËn xÐt vÒ ®å thÞ hµm sè.
Lµm bµi tËp 4; 5; 6 (sgk.38 – 39). §äc vµ t×m hiÓu bµi ®äc thªm.
---------------------------------------------
Ngµy so¹n: 8/3/08
Ngµy gi¶ng: 
TiÕt 50: LuyÖn tËp 
 I – Môc tiªu:
- HS ®­îc cñng cè nhËn xÐt vÒ ®å thÞ hµm sè y = ax2 (a ≠ 0) qua viÖc vÏ ®å thÞ hµm sè. 
- RÌn kü n¨ng vÏ ®å thÞ hµm sè y = ax2 (a ≠ 0) 
- HS thÊy ®­îc mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a hµm sè bËc nhÊt vµ bËc hai. T×m ®­îc nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh bËc hai qua ®å thÞ. T×m GTNN vµ GTLN qua ®å thÞ. 
II – ChuÈn bÞ: GV: th­íc, phÊn mµu
 HS «n l¹i c¸ch vÏ ®å thÞ hµm sè y = f(x), giÊy kÎ « vu«ng. 
III – TiÕn tr×nh bµi d¹y:
æn ®Þnh: Líp 9A2: …………… Líp 9A3: ……………Líp 9A4: …………….
KiÓm tra: (5’) ? Nªu nhËn xÐt cña ®å thÞ hµm sè y = ax2 (a ≠ 0)
Bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña GV
H/ ®éng cña HS
Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1: Ch÷a bµi tËp ( 18’) 
? VÏ ®å thÞ thùc hiÖn qua nh÷ng b­íc nµo ? 
GV yªu cÇu HS lËp b¶ng gi¸ trÞ vµ 1 HS thùc hiÖn vÏ ®å thÞ 
? TÝnh f(-8); f(-1,3) ; … lµm ntn ? 
GV yªu cÇu HS lªn tÝnh 
GV h­íng dÉn c©u c: dïng th­íc lÊy ®iÓm 0,5 trªn 0x dãng lªn c¾t ®å thÞ t¹i 1 ®iÓm ­íc l­îng gi¸ trÞ.
GV c¸c phÇn cßn l¹i lµm t­îng tù 
? C¸c sè ; thuéc trôc hoµnh cho ta biÕt ®iÒu g× ? 
? Víi x = th× gi¸ trÞ t­¬ng øng cña y b»ng bao nhiªu ? 
? T­¬ng tù c©u c lµm c©u d ? 
? Qua bµi tËp ta ®· sö dông nh÷ng kiÕn thøc nµo ? 
HS ®äc ®Ò bµi 
HS lËp b¶ng gi¸ trÞ vµ vÏ ®å thÞ 
HS thùc hiÖn - c¶ líp cïng lµm vµ nhËn xÐt 
HS thay c¸c gi¸ trÞ – 8 ; - 1,3 vµo hµm sè t×m y 
HS lµm trªn b¶ng
HS thùc hiÖn theo h­íng dÉn 
HS gi¸ trÞ cña 
x =; x = 
HS y = ()2 = 3 
HS nªu c¸ch lµm 
HS T/c hµm sè bËc hai; C¸ch vÏ; t×m gi¸ trÞ hµm sè
Bµi tËp 6: (Sgk/38) 
a) VÏ ®å thÞ hµm sè y = x2 
* B¶ng gi¸ trÞ 
x
-2
-1
0
1
2
y = 2x2 
4
1
0
1
4
* VÏ ®å thÞ 
b) f(-8) = (- 8)2 = 64
 f(- 1,3) = (- 1,3)2 = 1,69 
 f(- 0,75) = (- 0,75)2 = 0,5625
 f(1,5) = (1,5)2 = 2,25
c) LÊy ®iÓm 0,5 trªm trôc 0x dãng lªn c¾t ®å thÞ t¹i ®iÓm M, dãng ®/t qua M vu«ng gãc víi 0y c¾t 0y t¹i ®iÓm kho¶ng 0,25 
d) BiÓu diÔn trªn trôc hoµnh; 
víi x = Þ y = ()2 = 3. Tõ ®iÓm 3 trªn trôc tung dãng ®­êng th¼ng vu«ng gãc c¾t ®å thÞ y = x2 t¹i ®iÓm N. Tõ N dãng ®/t vu«ng gãc víi trôc 0x c¾t 0x t¹i ®iÓm 
Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp (20’) 
GV ®­a h×nh 10 lªn b¶ng 
? Theo ®Çu bµi M thuéc ®å thÞ vËy täa ®é M = ? 
? Tõ M (2 ;1) h·y t×m hÖ sè a ? 
GV yªu cÇu HS lªn tÝnh 
? Muèn biÕt A(4; 4) cã thuéc ®å thÞ kh«ng lµm ntn ? 
GV yªu cÇu HS thay sè tÝnh 
? T×m thªm 2 ®iÓm kh¸c ®iÓm 0 mµ ®· biÕt M(2; 1) ; A(4; 4) ta nªn t×m ntn ? 
GV yªu cÇu HS th¶o luËn 
GV – HS nhËn xÐt qua b¶ng nhãm 
? Dùa vµo hµm sè y = x2 h·y t×m tung ®é cña ®iÓm thuéc Parabol cã hoµnh ®é b»ng – 3 ? 
? Nh×n ®å thÞ cho biÕt khi x t¨ng tõ – 2 ®Õn 4 gi¸ trÞ lín nhÊt vµ gi¸ trÞ nhá nhÊt cña y lµ bao nhiªu ? 
GV kh¸i qu¸t toµn bµi 
C¸ch t×m hÖ sè a cña hµm sè y = ax2; c¸ch vÏ ®å thÞ hµm sè; c¸ch c/m c¸c ®iÓm thuéc ®å thÞ ; t×m GTNN; GTLN…
HS ®äc bµi tËp 7 
HS M(2;1) 
HS nªu c¸ch t×m 
HS tr×nh bµy trªn b¶ng 
HS thay täa ®é ®iÓm A vµo hµm sè y = x2 
HS thùc hiÖn 
HS lÊy ®iÓm M’ ®èi xøng víi M ;A ®èi xøng víi A’ qua 0y 
HS ho¹t ®éng nhãm thùc hiÖn c©u c- ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy 
HS nªu c¸ch t×m : dïng ®å thÞ vµ c¸ch tÝnh to¸n 
HS khi x t¨ng tõ
 – 2 ®Õn 4 GTLN y = 4 khi x = 4 ; GTNN y = 0 khi x = 0
Bµi tËp 7: sgk/38
a) y = ax2 cã M(2; 1) thuéc ®å thÞ Þ x = 2 ; y =1 thay vµo hµm sè ta cã 
1 = a. 22 Þ a = 
b) Thay x = 4 ; y = 4 vµo hµm sè y = x2 ta cã y = . 42 = 4 VËy A(4; 4) thuéc ®å thÞ hµm sè y = x2 
c) LÊy 2 ®iÓm (kh«ng kÓ ®iÓm 0) thuéc ®å thÞ lµ A’(- 4; 4) vµ M’(- 2; 1) 
* C¸ch 1 dïng ®å thÞ 
Tõ ®iÓm – 3 thuéc trôc hoµnh dùng ®­êng vu«ng gãc c¾t ®å thÞ t¹i 1 ®iÓm. Tõ ®iÓm ®ã kÎ ®­êng vu«ng gãc c¾t trôc tung t¹i 1 ®iÓm ®ã lµ ®iÓm ph¶i t×m. 
* C¸ch 2 tÝnh to¸n 
 x = - 3 Þ y = .(-3)2 = 2,25 
4) H­íng dÉn vÒ nhµ: (2’) 
N¾m ch¾c c¸ch vÏ ®å thÞ hµm sè bËc hai, t×m hÖ sè a cña hµm sè 
Lµm bµi tËp 8; 9; 10 sgk/39. §äc tr­íc bµi 3.
---------------------------------------------
Ngµy so¹n: 12/3/08
Ngµy gi¶ng: 
TiÕt 51: ph­¬ng tr×nh bËc hai mét Èn 
 I – Môc tiªu:
- HS n¾m ®­îc ®/n ph­¬ng tr×nh bËc hai mét Èn; d¹ng tæng qu¸t, d¹ng ®Æc biÖt.
- HS biÕt ph­¬ng ph¸p gi¶i riªng c¸c ph­¬ng tr×nh ®Æc biÖt vµ gi¶i thµnh th¹o c¸c PT ®ã.
- HS biÕt biÕn ®æi PT tæng qu¸t ax2 + bx + c = 0 (a ≠ 0) vÒ d¹ng (x + )2 = trong tr­êng hîp cô thÓ cña a, b, c ®Ó gi¶i PT.
II – ChuÈn bÞ: GV: th­íc, phÊn mµu
 HS ®äc vµ t×m hiÓu tr­íc bµi. 
III – TiÕn tr×nh bµi d¹y:
æn ®Þnh: Líp 9A2: …………… Líp 9A3: ……………Líp 9A4: …………….
KiÓm tra: (6’) ? Nh¾c l¹i d¹ng tæng qu¸t cña PT bËc nhÊt mét Èn ? 
Bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña GV
H/ ®éng cña HS
Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1: Bµi to¸n më ®Çu (6’) 
? Bµi to¸n cho biÕt g× ? yªu cÇu g× ? 
? T×m bÒ réng cña con ®­êng ta lµm ntn ? 
? ChiÒu dµi phÇn ®Êt cßn l¹i lµ ? 
? ChiÒu réng phÇn ®Êt cßn l¹i ? 
? DiÖn tÝch cßn l¹i ? 
? Ph­¬ng tr×nh cña bµi to¸n ? 
GV giíi thiÖu ph­¬ng tr×nh bËc hai mét Èn 
HS ®äc bµi to¸n 
HS tr¶ lêi 
HS gäi bÒ réng lµ x 
HS 32 – 2x (m) 
HS 24 – 2x(m) 
(32 – 2x)(24 – 2x) 
(32 – 2x)(24 – 2x) = 560 
Þ x2 – 28x + 52 = 0 
* Bµi to¸n : sgk/ 40 
Ho¹t ®éng 2: §Þnh nghÜa (7’) 
GV giíi thiÖu tæng qu¸t nhÊn m¹nh a kh¸c 0, hÖ sè a, b, c cÇn kÌm theo dÊu 
? Tõ ®Þnh nghÜa lÊy VD vÒ ph­¬ng tr×nh bËc hai mét Èn, chØ râ hÖ sè a, b, c ? 
GV yªu cÇu HS lµm ?1 
GV nhÊn m¹nh l¹i d¹ng TQ PT bËc hai mét Èn. 
HS ®äc ®Þnh nghÜa 
HS lÊy VD 
HS thùc hiÖn c¸ nh©n lµm ?1 vµ tr¶ lêi t¹i chç 
* §Þnh nghÜa: sgk/40 
 ax2 + bx + c = 0 (a kh¸c 0) 
 a, b, c c¸c sè ®· biÕt
* VÝ dô: sgk/40 
Ho¹t ®éng 3: Mét sè vÝ dô vÒ gi¶i PT bËc hai mét Èn 
? Nªu l¹i c¸ch gi¶i ? 
? ¸p dông gi¶i PT 2x2 + 5x = 0 ? 
GV kh¸i qu¸t l¹i c¸ch gi¶i PT khuyÕt hÖ sè c: ®­a vÒ PT tÝch 
? Cho biÕt c¸ch gi¶i PT trªn ? 
? ¸p dông gi¶i PT 3x2 – 2 = 0 vµ
(x – 2)2 = ? 
? Kh¸i qu¸t c¸ch gi¶i PT bËc hai khuyÕt hª sè b ? 
GV yªu cÇu HS lµm ?5 
? Cã nhËn xÐt g× vÒ PT 
x2 – 4x + 4 = ? 
GV yªu cÇu HS th¶o luËn ?6; ?7 ? 
GV nhËn xÐt bæ xung 
GV l­u ý HS sù liªn hÖ gi÷a ?4; ?5; ?6; ?7 
GV giíi thiÖu PT ®Çy ®ñ h­íng dÉn HS c¸ch gi¶i theo tr×nh tù c¸c b­íc th«ng qua c¸c ? ®· lµm ë trªn. 
GV nh¾c l¹i 2x2 – 8x + 1 = 0 lµ PT ®Çy ®ñ hÖ sè a, b, c khi gi¶i biÕn ®æi vÕ tr¸i thµnh b×nh ph­¬ng mét sè hoÆc mét biÓu thøc chøa Èn cßn vÕ ph¶i lµ mét h»ng sè ®Ó gi¶i PT.
GV chèt l¹i c¸c c¸ch gi¶i PT bËc hai mét Èn víi tõng d¹ng ®Æc biÖt.
HS ®äc VD1 
HS nªu c¸ch gi¶i 
HS thùc hiÖn gi¶i 
HS ®äc VD2 
HS nªu c¸ch gi¶i 
HS lªn b¶ng lµm 
HS tr¶ lêi 
HS lµ PT ?4 
HS ho¹t ®éng nhãm 
®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy 
HS nhËn xÐt 
HS ®äc vµ t×m hiÓu thªm VD3 sgk/42
HS nghe hiÓu 
* VÝ dô 1: sgk/41 
?2 
2x2 + 5x = 0 Û x (2x +5) = 0 
Û x = 0 hoÆc x = - 2,5 
* VÝ dô 2: sgk/41 
?3 3x2 – 2 = 0 Û x2 = 
Û x = ± 
?4 (x – 2)2 = Û x – 2 = 
Û x = 2 ± Û x = 
?5 x2 – 4x + 4 = 
?6 x2 – 4x = - 
Û x2 – 4x + 4 = - + 4 
Û (x – 2)2 = 
theo kÕt qu¶ ?4 PT cã nghiÖm 
 x = 
?7 2x2 – 8x = -1 Û x2 – 4x = -
Lµm nh­ ?6 PT cã nghiÖm 
 x = 
* VÝ dô 3: sgk/ 42
4) H­íng dÉn vÒ nhµ: (2’) 
Häc thuéc ®Þnh nghÜa PT bËc hai mét Èn.
N¾m ch¾c c¸c c¸ch gi¶i PT bËc hai d¹ng ®Æc biÖt. Lµm bµi tËp 11; 12; 14 sgk/ 43.
----------------------------------------------
Ngµy so¹n: 16/3/08
Ngµy gi¶ng: /3/08
TiÕt 52: luyÖn tËp 
 I – Môc tiªu:
- HS ®­îc cñng cè l¹i ®/n PT bËc hai mét Èn, x¸c ®Þnh ®­îc c¸c hÖ sè a, b, c; ®Æc biÖt chó ý lµ a kh¸c 0.
- Gi¶i thµnh th¹o c¸c PT khuyÕt b: ax2 + c = 0 ,vµ khuyÕt c: ax2 + bx = 0.
- BiÕt vµ hiÓu c¸ch biÕn ®æi 1 sè PT cã d¹ng tæng qu¸t ax2 + bx + c = 0 (a kh¸c 0) vÒ PT cã vÕ tr¸i lµ b×nh ph­¬ng cña mét biÓu thøc, vÕ ph¶i lµ h»ng sè.
II – ChuÈn bÞ: GV: th­íc, phÊn mµu
 HS «n l¹i ®/n PT bËc hai, lµm bµi tËp ®­îc giao. 
III – TiÕn tr×nh bµi d¹y:
æn ®Þnh: Líp 9A2: …………… Líp 9A3: ……………Líp 9A4: …………….
KiÓm tra: (6’) 
 ? §Þnh nghÜa PT bËc nhÊt mét Èn ? ¸p dông gi¶i PT 3x2 – 27 = 0 ?
Bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña GV
H/ ®éng cña HS
Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1: Ch÷a bµi tËp 
? H·y nªu yªu cÇu cña bµi ? 
? §Ó ®­a c¸c PT ®· häc vÒ PT 
ax2 + bx + c = 0 lµm ntn ? 
GV yªu cÇu HS lªn thùc hiÖn 
GV söa sai bæ xung- l­u ý HS khi x¸c ®Þnh hÖ sè a, b, c ph¶i kÌm theo dÊu. 
HS ®äc ®Ò bµi 
HS nªu yªu cÇu cña bµi 
HS chuyÓn vÕ hoÆc thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh 
HS thùc hiÖn trªn b¶ng 
HS c¶ líp theo dâi nhËn xÐt
Bµi tËp 11: sgk/42
a) 5x2 + 2x = 4 Û 5x2 + 2x – 4 = 0 
 a = 5; b = 2 ; c = - 4 
b) x2 + 2x – 7 = 3x + 
Û x2 + x – = 0 
a = ; b = 1; c = -
c) 2x2 – 2(m – 1) x + m2 = 0 (m lµ h»ng sè) 
a = 2; b = -2(m – 1) ; c = m2 
Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp
? PT ®· cho cã d¹ng khuyÕt hÖ sè nµo ? 
? Nªu c¸ch gi¶i PT khuyÕt b ? 
GV gäi HS lªn thùc hiÖn 
GV chèt l¹i c¸ch lµm 
? PT c lµ d¹ng PT nµo ? 
? H·y nªu c¸ch gi¶i ? 
? Gi¶i PTd lµm ntn ? 
GV gîi ý c¸ch gi¶i PTd : h·y céng vµo hai vÕ cña PT víi cïng 1 biÓu thøc ®Ó vÕ tr¸i lµ b×nh ph­¬ng cña mét sè. 
? Víi PT ®Çy ®ñ gi¶i ntn ? 
GV yªu cÇu HS th¶o luËn 
GV – HS nhËn xÐt qua b¶ng nhãm 
? Thùc hiÖn t­¬ng tù víi c©u b ? 
GV l­u ý HS lµm t­¬ng tù bµi 12d
GV kh¸i qu¸t l¹i toµn bµi 
C¸ch gi¶i PT bËc hai
D¹ng khuyÕt b; khuyÕt c; d¹ng ®Çy ®ñ: ®­a vÒ PT tÝch , biÕn ®æi vÕ tr¸i vÒ b×nh ph­¬ng 1 biÓu thøc vÕ ph¶i lµ h»ng sè tõ ®ã tiÕp tôc gi¶i PT.
HS khuyÕt hÖ sè b 
HS nh¾c l¹i c¸ch gi¶i 
HS lµm trªn b¶ng 
HS c¶ líp cïng lµm vµ nhËn xÐt
HS khuyÕt hÖ sè c 
HS nªu c¸ch gi¶i vµ thùc hiÖn gi¶i 
HS thùc hiÖn gi¶i PT d
HS nªu c¸ch gi¶i 
B®æi VT b×nh ph­¬ng… 
VP h»ng sè
HS ho¹t ®éng nhãm - ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy 
HS thùc hiÖn 
Bµi tËp 12: sgk/42 
a) x2 – 8 = 0 Û x2 = 8 Û x = 
PT cã 2 nghiÖm 
x1 = 2; x2 = - 2
b) 5x2 – 20 = 0 Û 5x2 = 20 
Û x2 = 4 Û x = ± 2 
PT cã 2 nghiÖm x1= 2 vµ x2 = -2 
c) 2x2 + .x = 0 
x(2x + ) = 0 
Û x = 0 hoÆc 2x + = 0 
Û x = 0 hoÆc x = - 
PT cã 2 nghiÖm x1 = 0 ; x2= - 
d) x2 + 8x = -2 
Û x2 + 8x + 16 = - 2 + 16 
Û (x+ 4)2 = 14 Û x + 4 = ± 
PT cã 2 nghiÖm x1 = - - 4 
x2 = - 4 
Bµi tËp 18: sbt/40
a) x2 – 6x + 5 = 0 
Û x2 – 6x + 9 – 4 = 0 
Û x2 – 6x + 9 = 4 
Û (x – 3)2 = 4 Û x – 3 = ± 2 
 x – 3 = 2 Þ x = 5 
 x – 3 = -2 Þ x = 1 
PT cã 2 nghiÖm x1= 1 vµ x2 = 5 
b) 3x2 – 6x + 5 = 0 
Û x2 - 2x + = 0 Û x2 – 2x = -
Û x2 – 2x + 1 = - + 1 
Û (x – 1)2 = - 
PT v« nghiÖm v× vÕ ph¶i lµ sè ©m
4) H­íng dÉn vÒ nhµ: (2;) 
N¾m ch¾c c¸ch gi¶i PT bËc hai 1 Èn ë c¸c tr­êng hîp khuyÕt, ®Çy ®ñ. 
Lµm bµi tËp 15; 16 (sbt/40). §äc vµ t×m hiÓu tr­íc bµi 4.
-----------------------------------------------
Ngµy so¹n: 16/3/08
Ngµy gi¶ng: 
TiÕt 53: C«ng thøc nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh bËc hai 
 I – Môc tiªu:
- HS nhí biÖt thøc D = b2 – 4ac vµ c¸c ®iÒu kiÖn cña D ®Ó PT bËc hai 1 Èn cã 1nghiÖm kÐp, hai nghiÖm ph©n biÖt vµ kh«ng cã nghiÖm.
- HS vËn dông thµnh th¹o c«ng thøc nghiÖm ®Ó gi¶i PT bËc hai mét Èn.
II – ChuÈn bÞ: GV: th­íc, phÊn mµu
 HS ®äc vµ t×m hiÓu tr­íc bµi. 
III – TiÕn tr×nh bµi d¹y:
æn ®Þnh: Líp 9A2: …………… Líp 9A3: ……………Líp 9A4: …………….
KiÓm tra: (6’) 
 ? Tr×nh bµy c¸c b­íc gi¶i PT x2 – 8x + 1 = 0 ? 
Bµi míi: GV nªu vÊn ®Ò: chóng ta ®· biÕt c¸ch gi¶i PT bËc hai 1 Èn qua bµi häc tr­íc. §Ó gi¶i PT bËc hai 1 Èn mét c¸ch dÔ dµng h¬n b»ng c¸ch dïng c«ng thøc. VËy c«ng thøc ®ã ntn ?
Ho¹t ®éng cña GV
H/ ®éng cña HS
Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1: C«ng thøc nghiÖm(15’) 
? H·y thùc hiÖn biÕn ®æi PT tæng qu¸t theo c¸c b­íc cña PT (kiÓm tra bµi cò) ? 
GV ghi c¸ch biÕn ®æi cña HS
? - biÕn ®æi b»ng c¸ch nµo ? 
? NÕu ®Æt D = b2 – 4ac th× biÓu thøc trªn ®­îc viÕt ntn ? 
GV vÕ tr¸i cña biÓu thøc > 0 (kh«ng ©m) ; vÕ ph¶i cã mÉu b»ng 4a2 > 0 v× a kh¸c 0. VËy D cã thÓ d­¬ng, ©m hoÆc = 0. 
? NghiÖm cña PT phô thuéc vµo ®©u? 
GV h·y thùc hiÖn ?1; ?2 ®Ó chØ ra sù phô thuéc ®ã ? 
GV yªu cÇu HS th¶o luËn
GV bæ xung söa sai 
? Gi¶i thÝch v× sao D < 0 PT v« nghiÖm ? 
? Qua ?1; ?2 ta cã c«ng thøc tæng qu¸t nµo ? 
GV nhÊn m¹nh c«ng thøc tæng qu¸t chØ râ c¸ch ¸p dông ®Ó HS nhËn biÕt.
HS thùc hiÖn biÕn ®æi
HS nªu c¸ch biÕn ®æi 
HS tr¶ lêi 
HS vµo biÖt sè D
HS ho¹t ®éng nhãm 
®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy 
HS c¶ líp cïng lµm vµ nhËn xÐt
HS gi¶i thÝch 
D 0 
VP < 0 suy ra PT v« nghiÖm 
HS ®äc c«ng thøc tæng qu¸t 
* XÐt PT ax2 + bx + c = 0 (1) 
Thùc hiÖn biÕn ®æi ta ®­îc 
(x + )2 = 
§Æt D = b2 – 4ac suy ra 
(x + )2 = 
?1 
a) NÕu D > 0 Þ x + = PT cã 2 nghiÖm ph©n biÖt
x1= ; x2 = 
b) NÕu D = 0 Þ x + = 0 
PT cã nghiÖm kÐp x = 
c) NÕu D < 0 Þ PT v« nghiÖm
* C«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t:
Sgk/44
Ho¹t ®éng 2: ¸p dông 
? X¸c ®Þnh hÖ sè a, b, c ?
? TÝnh D vµ tÝnh nghiÖm theo D ? 
? Qua VD cho biÕt c¸c b­íc gi¶i PT bËc hai 1 Èn ? 
GV l­u ý HS gi¶i PT khuyÕt b, c nªn gi¶i theo c¸ch ®­a vÒ PT tÝch.
GV cho HS lµm ?3
GV gäi 3 HS lªn lµm ®ång thêi 
GV nhËn xÐt bæ xung 
GV l­u ý HS: nÕu chØ yªu cÇu gi¶i PT kh«ng cã c©u ¸p dông c«ng thøc nghiÖm ta cã thÓ chän c¸ch gi¶i nhanh nhÊt. VDb cã thÓ gi¶i nh­ sau
4x2 – 4x + 1 = 0 Û (2x – 1)2 = 0 
Û 2x – 1 = 0 Û x = -1/2
? Trong VD c nhËn xÐt g× vÒ hÖ sè a vµ c ? 
? V× sao a vµ c tr¸i dÊu PT cã 2 nghiÖm ph©n biÖt ? 
GV giíi thiÖu chó ý 
GV l­u ý HS nÕu PT cã hÖ sè a ©m ta nh©n c¶ 2 vÕ víi (- 1) ®Ó a > 0 ®Ó gi¶i PT thuËn lîi.
HS nªu hÖ sè 
HS tr¶ lêi 
HS x¸c ®Þnh hÖ sè 
tÝnh D
tÝnh nghiÖm theo D
HS ®äc yªu cÇu ?3
HS lªn b¶ng thùc hiÖn 
HS c¶ líp cïng lµm vµ nhËn xÐt
HS nghe hiÓu 
HS a vµ c tr¸i dÊu 
HS a.c 0 
HS ®äc chó ý 
*VÝ dô: Gi¶i PT 3x2 + 5x – 1 = 0 
a = 3; b = 5 ; c = - 1
D = 52 – 4.3.(- 1) 
 = 25 + 12 = 37 > 0 
PT cã 2 nghiÖm ph©n biÖt 
x1= ; x2 = 
?3 
a) 5x2 – x + 2 = 0 
a = 5; b = - 1 ; c = 2 
D = (-1)2 – 4.5.2 = - 39 < 0 
PT v« nghiÖm
b) 4x2 – 4x + 1 = 0 
a = 4; b = - 4 ; c = 1 
D = 16 – 4.4.1 = 0 
PT cã nghiÖm kÐp x = 4/8 = 1/2
c) – 3x2 + x + 5 = 0 
a = -3 ; b = 1 ; c = 5 
D = 1 – 4.(- 3).5 = 1 + 60 = 61 > 0 
PT cã 2 nghiÖm ph©n biÖt
x1= ; x2 = 
* Chó ý : sgk
4) H­íng dÉn vÒ nhµ: (2’) 
 Häc thuéc vµ n¾m v÷ng c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t. §äc phÇn cã thÓ em ch­a biÕt.
Lµm bµi tËp 15; 16 (sgk/45) 
--------------------------------------------------
Ngµy so¹n: 16/3/08
Ngµy gi¶ng: 
TiÕt 54: LuyÖn tËp 
 I – Môc tiªu:
- HS nhí kü c¸c ®iÒu kiÖn cña D ®Ó PT bËc hai cã 1 nghiÖm, 2nghiÖm vµ v« nghiÖm.
- HS vËn dông c«ng thøc nghiÖm TQ vµo gi¶i PT bËc hai mét Èn mét c¸ch thµnh th¹o.
- HS sö dông linh ho¹t víi c¸c tr­êng hîp PT bËc hai ®Æc biÖt kh«ng cÇn dïng ®Õn c«ng thøc nghiªm TQ.
II – ChuÈn bÞ: GV: th­íc, phÊn mµu
 HS häc vµ lµm bµi tËp ®­îc giao. 
III – TiÕn tr×nh bµi d¹y:
æn ®Þnh: Líp 9A2: …………… Líp 9A3: ……………Líp 9A4: …………….
KiÓm tra: (5’) §iÒn vµo chç … ®Ó ®­îc kÕt luËn ®óng: 
 §èi víi PT ax2 + bx + c = 0 ( a kh¸c 0) vµ biÖt thøc D = ……… 
 * NÕu D …… th× PT cã 2 nghiÖm ph©n biÖt x1 = … ; x2 = … . 
 * NÕu D …. … th× PT cã nghiÖm kÐp : x1 = x2 = …..
 * NÕu D < 0 th× PT ………….. 
Bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña GV
H/ ®éng cña HS
Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng1: Ch÷a bµi tËp (10’)
GV yªu cÇu HS ®äc ®Ò bµi 
GV gäi 2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn 
GV nhËn xÐt bæ xung 
? Gi¶i PT b»ng c«ng thøc nghiÖm TQ thùc hiÖn qua nh÷ng b­íc nµo ? 
GV chèt l¹i: khi gi¶i PT bËc hai 1 Èn cÇn chØ râ hÖ sè a, b, c thay vµo c«ng thøc ®Ó tÝnh D . Sau ®ã so s¸nh D víi 0 ®Ó tÝnh nghiÖm cña PT 
HS ®äc yªu cÇu cña bµi 
2 HS lªn ch÷a 
HS c¶ líp theo dâi nhËn xÐt 
HS x¸c ®Þnh hÖ sè a,b,c vµ tÝnh D - x¸c ®Þnh sè nghiÖm 
 Bµi tËp 16: Sgk/45
a) 2x2 – 7x + 3 = 0 
 a = 2; b = - 7; c = 3 
D = (- 7)2 – 4.2.3 = 49 – 24 
 = 25 > 0 PT cã 2 nghiÖm ph©n biÖt x1 = 3 ; x2 = 0,5
b) 6x2 + x + 5 = 0 
a = 6; b = 1; c = 5 
D = 12 – 4.6.5 = 1 – 120 = - 119 < 0 
PT v« nghiÖm 
Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp (28’)
? Gi¶i PT trªn b»ng c«ng thøc nghiÖm lµm ntn ? 
GV yªu cÇu 1 HS x¸c ®Þnh hÖ sè ? 
GV gäi 1 HS lªn tÝnh D
GV nhËn xÐt bæ xung 
GV cho HS thùc hiÖn t­¬ng tù c©u b), c©u c) 
GV nhËn xÐt bæ xung
? Khi gi¶i PT bËc hai theo c«ng thøc nghiÖm ta thùc hiÖn theo nh÷ng b­íc nµo ? 
GV l­u ý HS c¸c hÖ sè lµ sè h÷u tû, sè v« tû, sè thËp ph©n cã thÓ biÕn ®æi ®­a vÒ PT cã hÖ sè nguyªn ®Ó viÖc gi¶i PT ®Ó dµng h¬n. vµ nÕu hÖ sè a ©m nªn biÕn ®æi vÒ hÖ sè a d­¬ng.
GV ®èi víi c¸c PT d¹ng ®Æc biÖt th× gi¶i ntn 
GV yªu cÇu HS th¶o luËn
GV – HS nhËn xÐt 
? C¸c PT trªn cã g× ®Æc biÖt ? 
? Khi gi¶i PT ®Æc biÖt vËn dông c¸c gi¶i nµo ? 
GV nhÊn m¹nh cÇn nhËn d¹ng PT bËc hai ®Ó ¸p dông gi¶i nhanh, phï hîp. Trong thùc tÕ khi lµm c«ng viÖc g× ®ã chØ cÇn c¸c em quan s¸t mét chót ®Ó lùa chän c¸ch lµm phï hîp th× viÖc lµm ®ã sÏ nhanh h¬n vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. 
GV ®­a ®Ò bµi 
? XÐt xem PT trªn cã nghiÖm, v« nghiÖm khi nµo ta lµm ntn ? 
? H·y tÝnh D ? 
? PT cã nghiÖm khi nµo ? V« nghiÖm khi nµo ? 
GV yªu cÇu 2 HS lªn b¶ng lµm thi xem ai lµm nhanh h¬n
GV chèt l¹i qua bµi häc h«m nay cã 2 d¹ng bµi tËp gi¶i PT bËc hai vµ t×m ®iÒu kiÖn cña tham sè trong PT 
- Khi gi¶i PT bËc 2 cÇn l­u ý PT ®Æc biÖt. PT cã hÖ sè h÷u tû, v« tû.
- T×m §K cña tham sè trong PT cÇn tÝnh D vµ dùa vµo dÊu cña D ®Ó thùc hiÖn yªu cÇu cña bµi.
HS ®äc yªu cÇu cña bµi 
HS nªu c¸ch thùc hiÖn
HS tr¶ lêi t¹i chç
HS lªn b¶ng lµm 
HS c¶ líp cïng lµm vµ nhËn xÐt 
HS thùc hiÖn c©u b); c)
HS x¸c ®Þnh hÖ sè;tÝnh D ; tÝnh nghiÖm theo c«ng thøc nÕu D ³ 0
HS nghe hiÓu 
HS ho¹t ®éng nhãm
§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy râ c¸ch lµm
HS khuyÕt hÖ sè c, b 
HS c¸ch gi¶i ®­a vÒ PT tÝch, B§ vÕ tr¸i thµnh b×nh ph­¬ng….
HS nghe hiÓu 
HS ®äc yªu cÇu cña bµi 
HS tÝnh D 
HS thùc hiÖn tÝnh 
HS D ³ 0 ; D < 0 
HS thùc hiÖn tÝnh 
Bµi tËp 1: Dïng c«ng thøc nghiÖm gi¶i c¸c PT sau
a) 2x2 – 2x + 1 = 0 
 a = 2; b = - 2; c = 1 
D = (-2)2 – 4.2.1 = 8 – 8 = 0
PT cã nghiÖm kÐp 
 x1 = x2 = 
b) x2 - 2x - = 0 
Û x2 - 6x - 2 = 0 
a =1 ; b = - 6 ; c = - 2 
D = 62 – 4.1.2 = 36 + 8 = 44 
PT cã 2 nghiÖm ph©n biÖt
x1 = 
x2 = 3 - 
c) - 1,7x2 + 1,2x - 2,1= 0 
Û 1,7x2 – 1,2x +2,1 = 0
 a = 1,7; b = -1,2; c = 2,1 
D = (-1,2)2 – 4.1,7. 2,1 
= 1,44 – 14,28 = - 12,84 < 0 
PT v« nghiÖm
Bµi tËp 2: gi¶i PT
a) - x2 + x = 0 Û x(x – ) = 0 
Û x = 0 hoÆc x – = 0 
Û x = 0 hoÆc x = 
b) 0,4x2 + 1 = 0 Û 0,4x2 = - 1 
Û x2 = - 10/4 = - 2,5 
VËy PT v« nghiÖm
Bµi tËp 3: T×m ®iÒu kiÖn cña tham sè m ®Ó PT x2 - 2x + m = 0 
a) Cã nghiÖm
b) V« nghiÖm
Gi¶i
 a = 1; b = - 2; c = m 
D = 4 – 4m 
 = 4(1 – m ) 
a) PT (1) cã nghiÖm Û D ³ 0
hay 1 – m ³ 0 Û 1 ³ m 
 b) PT (1) v« nghiÖm Û D < 0 
hay 1 – m 1 
4) H­íng dÉn vÒ nhµ: (2’) 
N¾m ch¾c c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t cña PT bËc hai ®Ó vËn dông lµm bµi tËp. 
Lµm bµi tËp 21; 23; 24 (SBT/41). §äc thªm bµi gi¶i PT b»ng m¸y tÝnh bá tói.
§äc vµ t×m hiÓu tr­íc bµi c«ng thøc nghiÖm thu gän.
---------------------------------------------
Ngµy so¹n: 20/3/08
Ngµy gi¶ng: 
TiÕt 55: c«ng thøc nghiÖm thu gän 
 I – Môc tiªu:
- HS thÊy ®­îc lîi Ých cña c«ng thøc nghiÖm thu gän.
- HS biÕt t×m b’ vµ biÕt tÝnh D’; x1; x2 theo c«ng thøc nghiÖm thu gän. 
- HS nhí vµ vËn dông tèt c«ng thøc nghiÖm thu gän.
II – ChuÈn bÞ: GV: th­íc, phÊn mµu
 HS häc vµ lµm bµi tËp ®­îc giao. T×m hiÓu tr­íc bµi míi 
III – TiÕn tr×nh bµi d¹y:
æn ®Þnh: Líp 9A2: …………… Líp 9A3: ……………Líp 9A4: …………….
KiÓm tra: (6’) 
 ? ViÕt c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t cña PT bËc hai ? 
 ? Gi¶i PT 3x2 + 8x + 4 = 0 ? 
Bµi míi: GV nªu vÊn ®Ò: NÕu PT ax2 + bx + c = 0 (a ≠ 0) trong nhiÒu tr­êng hîp ®Æt b = 2b’ råi ¸p dông c«ng thøc nghiÖm thu gän th× viÖc gi¶i PT sÏ ®¬n gi¶n h¬n. VËy c«ng thøc nghiÖm thu gän ®­¬c x©y dùng ntn ?
Ho¹t ®éng cña GV
H/ ®éng cña HS
Ghi b¶ng
Ho¹t ®éng 1: C«ng thøc nghiÖm thu gän (13’)
? H·y tÝnh D theo b’ ? 
? §Æt D’ = b’2 – ac Þ D = ? D’ = ? 
GV yªu cÇu HS lµm ?1 sgk 
? H·y thay ®¼ng thøc b = 2b’; 
D = 4D’ vµ c«ng thøc nghiÖm 
Þ D’ = ? tõ ®ã tÝnh x1; x2 ? 
GV cho HS th¶o luËn 5’ 
GV nhËn xÐt bæ xung sau ®ã giíi thiÖu c«ng thøc nghiÖm thu gän 
? Tõ c«ng thøc trªn cho biÕt víi PT ntn th× sö dông ®­îc c«ng thøc nghiÖm thu gän ? 
? H·y so s¸nh c«ng thøc nghiÖm thu gän