Giáo án Lịch sử 8 - Tiết 6, Bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới (Tiếp theo)

 Tuần: 03
Tiết: 06 
Bài 3: CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐƯỢC XÁC LẬP TRÊN PHẠM VI THẾ GIỚI (tt)
Ngày soạn: 02/09/2013
Ngày dạy: 04/09/2013 
I/ Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức: HS biết và hiểu:
- Sự xâm lược của tư bản phương Tây đối với các nước Á, Phi.
2. Tư tưởng: 
- Sự áp bức bóc lột của CNTB đã gây nên bao đau khổ cho nhân dân lao động trên thế giới.
3. Kĩ năng: Khai thác nội dung và sử dụng kênh hình trong SGK
- Phân tích sự kiện để rút ra kết luận, nhận định, liên hệ thực tế.
II/ Chuẩn bị:
1. Đồ dùng dạy-học:
* Giáo viên:
- Bản đồ thế giới.
* Học sinh:
- SGK, vở.
2. Phương pháp:
- Vấn đáp, trực quan….
III/ Hoạt động dạy và học:
1. Ổn định & KTBC:(5')
Câu 1: Hệ quả của cách mạng công nghiệp là gì?	
+ Cách mạng công nghiệp đã làm thay đổi bộ mặt các nước tư bản, như nâng cao năng suất lao động, hình thành các trung tâm kinh tế, các thành phố lớn,...
+ Về xã hội, hình thành hai giai cấp cơ bản là tư sản và vô sản mâu thuẫn với nhau, dẫn đến cuộc đấu tranh giai cấp trong xã hội tư bản.
2. Bài mới: Sau CM công nghiệp ở Anh, Pháp, Đức CNTB phát triển mạnh mẽ lan rộng nhiều nước trên thế giới. Với nhiều hình thức phong phú các cuộc CMTS đã thắng lợi và đã xác lập sự thống trị của CNTB trên phạm vi thế giới, tạo điều kiện cho CNTB mở rộng xâm chiếm thuộc địa như thế nào chúng ta tìm hiểu qua bài học hôm nay.
HĐ: 1 Sự xâm lược của tư bản P.Tây đối với các nước Á, Phi:
TG
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung ghi bảng
1’
 - Các cuộc CMTS thế kỉ XIX :(không dạy)
II/ CNTB ĐƯỢC XÁC LẬP TRÊN PHẠM VI THẾ GIỚI 
1. Các cuộc CMTS thế kỉ XIX :(không dạy)
34'
? Vì sao các nước phương Tây đẩy mạnh xâm chiếm thuộc địa?
- Từ khi tiến hành cách mạng công nghiệp, nhu cầu về nguyên liệu, thị trường của các nước tư bản (nhất là Anh và Pháp) trở nên cấp thiết, khiến chính phủ tư sản các nước này đẩy mạnh việc xâm lược thuộc địa. 
? Đối tượng xâm lược của các nước tư bản Phương Tây là nơi nào?
- Các nước châu Á (đặc biệt là Ấn Độ, Trung Quốc và khu vực Đông Nam Á), các nước châu Phi.
? Thống kê các nước châu Á, châu Phi trở thành thuộc địa của thực dân Phương Tây:
a. Ở châu Á.
- Ấn Độ từ lâu là nơi tranh chấp giữa Anh và Pháp. Cuối thế kỉ XVIII, Anh độc chiếm Ấn Độ.
- Trung Quốc bị Anh, Mĩ, Pháp, Đức…
- Ở Đông Nam Á.
+ Phi-líp-pin là thuộc địa của Tây Ban Nha từ thế kỉ XVI.
+ In-đô-nê-xi-a bị Hà lan xâm lược từ thế kỉ XVI-XVII.
+ Miến Điện (Mi-an-ma) bị Anh xâm lược năm 1824 đến cuối XIX, hoàn thành công cuộc chinh phục nước này.
+ Mã Lai (Ma-lai-xi-a và Xin-ga-po) rơi vào tay Anh.
+ Xiêm (Thái Lan) là nơi tranh chấp giữa Anh và Pháp.
+ Việt Nam, Cam-pu-chia, Lào lần lượt bị Pháp đô hộ.
b. Ở châu Phi.
- Anh có thuộc địa kếp ở Nam Phi.
- Pháp có thuộc địa An-giê-ri ở Bắc Phi.
? Kết quả sự xâm lược của tư bản phương Tây đối với các nước Á, Phi như thế nào ?
- Kết quả, cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX, hầu hết các nước Á, Phi đều trở thành thuộc địa hoặc phụ thuộc của chủ nghĩa thực dân phương Tây.
? Thế nào là nước thuộc địa, nước phụ thuộc, nước thuộc địa-nửa phong kiến ?
- Thuộc địa: Nước bị thực dân xâm lược và thống trị, mất hoàn toàn quyền độc lập.
- Nước phụ thuộc: là nước cần được giúp đỡ mới tồn tại nhưng đồng thời lại bị ràng buộc bằng những điều kiện thiệt cho mình.
- Nước thuộc địa-nửa phong kiến : Thực chất là nước thuộc địa, nhưng chế độ phong kiến được duy trì để làm tay sai cho thực dân trong việc đàn áp, bóc lột nhân dân.
2. Sự xâm lược của tư bản phương Tây đối với các nước Á, Phi:
Nguyên nhân: CNTB phát triển, nhu cầu về nguyên liệu và thị trường tang nhanh-> chiếm thuộc địa.
Châu Á:
- Ấn độ: thuộc địa Anh.
- TQ: ½ thuộc địa A,M,P.
- Nhật: bị đe dọa
- VN, Lào, CPC: Pháp
Châu Phi:Thuộc địa Anh
=>Kết quả: hầu hết các nước Á, Phi trở thành thuộc địa hoặc phụ thuộc thực dân Phương Tây.
3. Củng cố: (4')
Lập bảng thống kê các nước thuộc điạ của thực dân phương Tây ở châu Á.
Niên đại
Thực dân
Nước thuộc địa, phụ thuộc
4. Dặn dò: (1') Soạn “Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác” theo nội dung các câu hỏi cuối mục, cuối bài, quan sát kênh hình.
5. Rút kinh nghiệm.
..................................................................................................................................................................................................................................................................................