Giáo án Lịch sử 8 - Tiết 5, Bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới

Tuần: 03
Tiết: 05 
Bài 3: CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐƯỢC XÁC LẬP TRÊN PHẠM VI THẾ GIỚI
Ngày soạn: 28/08/2013
Ngày dạy: 02/09/2013 
I/ Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức: HS biết và hiểu:
- Cách mạng công nghiệp và hệ quả của nó.
- TLMT: Sự biến đổi môi trường lao động trước và sau cách mạng công nghiệp. 
2. Tư tưởng: 
- Nhân dân lao thực sự là người sáng tạo, chủ nhân của các thành tựu kĩ thuật, sản xuất.
- Sự áp bức bóc lột của CNTB đã gây nên bao đau khổ cho nhân dân lao động trên thế giới.
3. Kĩ năng: Khai thác nội dung và sử dụng kênh hình trong SGK
- Phân tích sự kiện để rút ra kết luận, nhận định, liên hệ thực tế.
II/ Chuẩn bị:
1. Đồ dùng dạy-học:
* Giáo viên:
- Hình 12 chủ bao mua và những người thợ kéo sợi. ; Hình 13 Máy kéo sợi Gien-ni
; Hình 14 G. Oát ; Hình 15 Xe lửa Xti-phen-xơn ; Hình 17 Lược đồ nước Anh giữa thế kỉ XVIII ; Hình 18 Lược đồ nước Anh nữa đầu thế kỉ XIX
* Học sinh:
- SGK, vở.
2. Phương pháp:
- Vấn đáp, trực quan….
III/ Hoạt động dạy và học:
1. Ổn định &KTBC:(15') 
Kiểm tra 15 phút
Câu 1: Nêu ý nghĩa lịch sử, tính chất và hạn chế của cách mạng tư sản Pháp của cách mạng tư sản Pháp? (10đ)
Đáp án:
 Ý nghĩa lịch sử của cách mạng tư sản Pháp (5đ).
+Cách mạng tư sản Pháp đã lật đổ được chế độ phong kiến, đưa giai cấp tư sản lên cầm quyền, xóa bỏ nhiều trở ngại trên con đường phát triển của chủ nghĩa tư bản 
+ Quần chúng nhân dân là lực lượng chủ yếu đua cách mạng đạt tới đỉnh cao với nền chuyên chính dân chủ Gia cô banh
- Tính chất, hạn chế của cách mạng tư sản Pháp (5đ). 
+ Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII được coi là cuộc cách mạng tư sản triệt để nhất. 
+ Tuy nhiên, nó vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ quyền lợi cho nhân dân, vẫn không hoàn toàn xóa bỏ được chế độ phong kiến, chỉ có giai cấp tư sản là được hưởng lợi.
Hết
2. Bài mới: CMTS lần lượt nổ ra ở nhiều nước Âu – Mỹ đánh đổ chế độ PK, g/c TS cầm quyền cần phát triển sản xuất nên đã sáng chế và sử dụng máy móc. Cách mạng công nghiệp đã giải quyết vấn đề đó như thế nào ta tìm hiểu qua bài học hôm nay :
TG
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung ghi bảng
14’
? Nêu một số phát minh trong cách mạng công nghiệp ở Anh.
- Từ những năm 60 của thế kỉ XVIII, Anh là nước đầu tiên trên thế giới tiến hành cách mạng công nghiệp với việc phát minh ra máy móc trong ngành dệt:
	+ Năm 1764, Giêm-ha-gri-vơ sáng chế ra máy kéo sợi Gien-ni, nâng cao năng suất gấp 8 lần. 
+ Năm 1769, Ác-crai-tơ phát minh ra máy kéo sợi chạy bằng sức nước.
+ Năm 1785, Ét-mơn Các-rai chế tạo thành công máy dệt, nâng năng suất dệt lên gấp 40 lần so với dệt vải bằng tay, nhưng có hạn chế là phải xây dựng nhà máy gần những khúc sông chảy xiết, về mùa đông, nước đóng băng nên không hoạt động được.
	- Năm 1784, Giêm Oát đã phát minh ra máy hơi nước, khắc phục được tất cả những nhược điểm của các máy móc trước đây, thúc đẩy nhiều ngành kinh tế khác ra đời và phát triển như ngành dệt, luyện kim, khai thác mỏ, tiêu biểu là ngành giao thông vận tải có tàu thủy, tàu hỏa sử dụng đầu máy chạy bằng hơi nước.
? Kết quả của cách mạng công nghiệp ở Anh như thế nào?
- Nhờ cách mạng công nghiệp, Anh sớm diễn ra quá trình chuyển biến từ sản xuất nhỏ, thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc, là nước đầu tiên tiến hành công nghiệp hóa. Từ một nước nông nghiệp, Anh đã trở thành nước công nghiệp phát triển nhất thế giới, là “công xưởng” của thế giới.
? Vì sao cách mạng công nghiệp diễn ra đầu tiên ở Anh?
- Cách mạng tư sản thế kỉ XVII đã gạt bỏ những trở ngại về chính trị và xã hội, tạo điều kiện cho cách mạng trong sản xuất.
- Cách mạng công nghiệp Anh phát triển mạnh, có nhiều tiến bộ về kĩ thuật.
- Sự tích lũy tư bản ở Anh diễn ra sớm và vẫn dựa vào sự bóc lột trong nước kết hợp với việc buôn bán, cướp bóc ở các thuộc địa. 
→ Như vậy, ở Anh đã xuất hiện những điều kiện để tiến hành cách mạng công nghiệp: Vốn, nhân công và phát minh kĩ thuật.
- Liên hệ công cuộc công nghiệp hóa hiện đại hóa ở nước ta.
I/ CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP:
1.Cách mạng công nghiệp ở Anh:
*Nội dung: chế tạo máy móc sử dụng trong sản xuất và giao thông vận tải.
* Thành tựu: 
- Ngành dệt: 
+ 1764: sáng chế máy kéo sợi.
+ 1784: sáng chế máy hơi nước
+ 1785: sáng chế máy dệt
- Ngành giao thông vận tải: tàu thủy, xe lửa...
=> từ SX nhỏ, thủ công ->SX lớn = máy móc, Anh trở thành nước công nghiệp phát triển nhất thế giới.
1'
HĐ2: Cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức: (không dạy)
2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức: (không dạy)
11'
HĐ3: 
? Hệ quả của cách mạng công nghiệp là gì?	
+ Cách mạng công nghiệp đã làm thay đổi bộ mặt các nước tư bản, như nâng cao năng suất lao động, hình thành các trung tâm kinh tế, các thành phố lớn,...
+ Về xã hội, hình thành hai giai cấp cơ bản là tư sản và vô sản mâu thuẫn với nhau, dẫn đến cuộc đấu tranh giai cấp trong xã hội tư bản.
? Vì sao có mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản?
- Nhân dân lao động là người sáng tạo, là chủ nhân của các thành tựu kĩ thuật nhưng giai cấp tư sản lại nắm kinh tế, thống trị xã hội.
- Vô sản là người lao động làm thuê, bị áp bức bóc lột.
→ Dẫn đến mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản.
3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp:
- Làm thay đổi bộ mặt của các nước tư bản.
- Hình thành 2 giai cấp cơ bản trong XHTB: TS><VS
3. Củng cố: (4')
Lập bảng thống kê các cải tiến phát minh quan trọng trong ngành công nghiệp dệt ở nước Anh:
Thời gian
Phát minh
Người phát minh
 1764
Máy kéo sợi Gien ni
Giêm-ha-gri-vơ
1769
Máy kéo sợi chạy bằng sức nước
Ác-crai-tơ
1784
Máy hơi nước
Giêm Oát
1785
Máy dệt
Ét-mơn Các-rai
4. Dặn dò: (1') Học bài theo nội dung câu hỏi mục I /SGK
Soạn phần II: CNTB các lập trên phạm vi thế giới. Chuẩn bị lược đồ thế gới, đánh dấu các nước Âu, Phi đã trở thành thuộc địa của các đế quốc nào? Quan sát kênh hình trang 23,24,25/SGK. Trả lời câu hỏi cuối các mục.
5. Rút kinh nghiệm.
..................................................................................................................................................................................................................................................................................