Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 58, Bài 26: Quang Trung xây dựng đất nước

Tuần dạy: 30 Tiết 58 Bài 26: QUANG TRUNG XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Ngày dạy: 
 1. Mục tiêu:
1.1 Kiến thức:
 -Hiểu được việc làm của Quang Trung (về chính trị, kinh tế, văn hóa) đã góp phần tích cực ổn định trật tự xã hội, bảo vệ Tổ quốc.
-Biết được tình hình của đất nước với những thành tựu đã đạt được.
1.2 Kĩ năng:
	-HS thực hiện được:kỹ năng đánh giá nhân vật lịch sử.
	-Hs thực hiện thành thạo:Kỹ năng phân tích.
1.3 Thái độ:
-Thói quen:Biết ơn người anh hùng áo vải Quang Trung.
-Tính cách:Bồi dưỡng ý thức ủng hộ cái mới.
2.Nội dung bài học:
	-Phục hồi kinh tế,xây dựng văn hóa dân tộc.
	-Chính sách quốc phòng và ngoại giao.
3. Chuẩn bị: 
- Giáo viên: Ảnh tượng đài Quang Trung
	- Học sinh: Chuẩn bị bài theo câu hỏi.
4.Tổ chức các hoạt động học tập:
4.1/ Ổn định tổ chức và kiểm diện lớp: 72..7374,..
4.2/ Kiểm tra miệng: 
Câu hỏi bài cũ: Trình bày trên bản đồ “Chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa” của Quang Trung? 
-Hs trình bày.
-Gv gọi hs khác nhận xét và cho điểm.
? Vì sao Quang Trung đánh tan được quân Thanh?
- Có sự ủng hộ của các tầng lớp nhân dân, kể cả dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên, Nam Trung Bộ, sự tham gia chiến đấu nhiệt tình của nhân dân Nghệ An – Thanh Hóa.
- Sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt cùng thiên tài quân sự của Quang trung và các tướng lĩnh.
	Giáo viên nhận xét và cho điểm.	
 Câu hỏi bài mới:Sau khi giành được độc lập cho dân tộc Quang Trung đã làm gì?
	-Hs trả lời,gv nhận xét và cho điểm.
4.3/ Tiến trình bài học:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
Giới thiệu bài: Tên tuổi và công lao anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ không chỉ gắn liền với những chiến công lừng lẫy về quân sự mà còn rất tài ba trong việc xây dựng đất nước.
Hoạt động 1: Phục hồi kinh tế ,xây dựng văn hóa dân tộc (thời gian: 13’)
*Mục tiêu:+Biết trình bày những việc làm chính của Quang Trung về kinh tế, chính trị, văn hóa.
 +Hiểu được tác dụng của những chính sách.
+Kĩ năng: phân tích
? Vì sao khi đánh đuổi quân xâm lược ngoại xâm, lật đổ chính quyền phong kiến trong nước, Quang Trung lại chăm lo xây dựng kinh tế, văn hóa?
1 Hs : Do chiến tranh liên miên, đất nước bị tàn phá.
Nhân dân đói khổ, cần xây dựng kinh tế để nhân dân sống ấm no, đất nước giàu mạnh.
? Vì sao Quang Trung lại chú ý đến phát triển nông nghiệp? (Nhóm đôi, 2 phút)
1 Hs : Nông nghiệp là bộ phận chủ yếu và quan trọng nhất của nền kinh tế nước nhà lúc đó.
? Để phát triển nông nghiệp, Quang Trung đã có những biện pháp gì và kết quả ra sao?
1 Hs : Ban hành Chiếu khuyến nông, bãi bỏ hoặc giảm nhẹ tô thuế dẫn đến mùa màng bội thu, đất nước thái bình.
? Nhận xét về chính sách phát triển nông nghiệp của Quang Trung?
1 Hs : Chăm lo quyền lợi nông dân, khuyến khích họ trở về quê lo làm ăn, chia công bằng.
? Vua Quang Trung đã làm gì để phát triển công thương nghiệp ?
1 Hs : Buôn bán trao đổi với người nước ngoài.
? Tại sao mở cửa ải, thông thương chợ búa thì công thương nghiệp lại phát triển ?
1 Hs : Lưu thông hàng hóa trong nước, đáp ứng được nhu cầu của người dân.
? Quang trung đã thi hành những biện pháp gì để phát triển giáo dục ?
1 Hs : Ban Chiếu lập học, chữ Nôm được đề cao, là chữ viết chính thức của nhà nước, lập Viện sùng chính.
? Chiếu lập học nói lên hoài bão gì của Quang Trung ?
1 Hs : Bồi dưỡng nhân lực, đào tạo nhân tài, đóng góp xây dựng đất nước.
? Viện sùng chính đảm nhận vai trò gì?
1 Hs : Dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm dùng làm tài liệu học tập.
? Việc sử dụng chữ Nôm có ý nghĩa như thế nào? (Nhóm đôi, 2 phút)
1 Hs : Ý thức tinh thần dân tộc sâu sắc của Quang Trung.
? Những việc làm của Quang Trung có tác dụng gì?
1 Hs : Kinh tế phục hồi nhanh chóng, xã hội dần ổn định.
Hoạt động 2:Chính sách quốc phòng,ngoại giao(thời gian: 14’)
*Mục tiêu:+Kiến thức: Biết trình bày chính sách quốc phòng và ngoại giao.
+Kĩ năng: Đánh giá nhân vật lịch sử
? Nước nhà thống nhất nhưng vua Quang Trung gặp phải những khó khăn gì?
1 Hs : Phía Bắc: Lê Duy Chỉ lén lút hoạt động ở biên giới Việt Trung, phía Nam: Nguyễn Ánh cầu viện Pháp.
? Trước âm mưu của kẻ thù, Quang Trung đã có những chính sách gì?
1 Hs : 
- Quân sự: thi hành chế độ quân dịch.
- Củng cố quân đội về mọi mặt.
- Ngoại giao: quan hệ mềm dẻo nhưng cương quyết với nhà Thanh.
? Để củng cố nền độc lập trong nước, Quang Trung đã làm gì?
1 Hs : Dẹp bọn Lê Duy Chỉ ở Cao Bằng, tiêu diệt Nguyễn Ánh lấy lại Gia Định.
? Kế hoạch đánh Gia Định có thực hiện được không? Vì sao?
1 Hs : Ngày 16/09/1792, Quang Trung đột ngột qua đời.
&GV nhấn mạnh: Đây là tổn thất lớn cho triều đại Tây Sơn và cho cả đất nước, Quang Toản kế vị, bất lực không đập tan âm mưu của Nguyễn Ánh. 
? Mặc dù chính ngôi được 5 năm (1788 – 1792) nhưng công lao của người anh hùng Nguyễn Huệ đối với nước ta như thế nào?
1 Hs : Có công thống nhất đất nước, đánh đuổi quân xâm lược Xiêm, Thanh, giành độc lập. Củng cố ổn định chính trị, kinh tế, văn hóa.
&GV : cho học sinh quan sát hình 60: Tượng đài Quang Trung nằm trên khu gò Đống Đa, đường Tây Sơn (Hà Nội). Hình ảnh người anh hùng áo vài hiên ngang, dũng cảm đứng sừng sững giữa đất trời, tiêu biểu cho khí thế đấu tranh anh dũng của dân tộc Việt Nam.
1. Phục hồi kinh tế, xây dựng văn hóa dân tộc:
 Quang Trung bắt tay xây dựng chính quyền mới đóng đô ở Phú Xuân.
a. Nông nghiệp:
-Ra chiếu khuyến nông để giải quyết tình trạng ruộng đất bỏ hoang và nạn lưu vong 
->nhờ đó sản xuất nông nghiệp được phụ hồi và phát triển nhanh chóng.
-Bãi bỏ hoặc giảm nhẹ nhiều loại thuế nhờ đó nghề thủ công và buôn bán được phục hồi dần.
b.Văn hóa
-Ban bố “chiếu lập học”.
-Các huyện xã được nhà nước khuyến khích mở trường học,dùng chữ nôm là chữ viết chính thức của nhà nước.
2. Chính sách quốc phòng, ngoại giao:
a.Chính sách quốc phòng.
-Sau chiến thắng Đống Đa nền an ninh và toàn vẹn lãnh thổ vẫn bị đe dọa.
+Phía Bắc Lê Duy Chỉ vẫn lén lút hoạt động ở biên giới.
+Phía Nam Nguyễn Ánh cầu viện Pháp và chiếm lại Gia Định.
-Tiếp tục thi hành chế độ quân dịch.Tổ chức quân đội bao gồm bộ binh, thủy binh,tượng binh, kỵ binh.Có chiến thuyền lớn chở được voi chiến hoặc 500-600 lính.
b.Chính sách ngoại giao
-Đối với nhà Thanh mềm dẻo, nhưng kiên quyết bảo vệ từng tấc đất của tổ quốc.
-Đối với Nguyễn Ánh quyết định mở cuộc tấn công lớn để tiêu diệt.Kế hoạch đang tiến hành thì Quang Trung đột ngột từ Trần (16/9/1792).
-Quang Toản lên kế nghiệp nhưng từ đó nội bộ triều đình Phú Xuân suy yếu dần.
4.4/ Tổng kết: 
Giáo viên cho học sinh làm các bài tập sau:
Bài tập 1: ? Nêu những biện pháp chủ yếu của Quang Trung để phục hồi nền kinh tế, văn hóa, giáo dục sau chiến tranh?
- Về kinh tế: 
	+ Nông nghiệp: Ban hành chiếu khuyến nông, giảm nhẹ tô thuế .
	+ Công thương nghiệp: Giảm thuế, mở cửa ải thông thương chợ búa.
- Về văn hóa, giáo dục: Ban Chiếu lập học, đề cao chữ Nôm, lập “Viện sùng chính”
? Việc vua Quang Trung quyết định lấy chữ Nôm làm chữ viết chính thức của nhà nước có ý nghĩa gì?
	Bài tập 2: 
	? Cuối thế kỉ XVIII, những nguy cơ nào đe dọa nền độc lập của dân tộc?
? Vua Quang Trung có những chủ trương gì về quốc phòng và ngoại giao để giữ vững an ninh quốc gia?
Bài tập 3: Quang Trung – vị anh hùng áo vài dân tộc qua đời lúc 39 tuổi, nhưng sự nghiệp của Người vô cùng to lớn.
? Em hãy nêu những nét chính về sự nghiệp của vua Quang Trung?
? Nơi em sống và học tập có những công trình nào như trường học, đường phố . . mang tên anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ – Quang Trung?
	4.5/ Hướng dẫn học tập:
 *Đối với bài học ở tiết này:
- Về nhà học bài nắm được các chính sách của Quang Trung trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa,quốc phòng và ngoại giao.
-Làm bài tập ở SGK và SBT. 
*Đối với bài học ở tiết sau:
- Xem lại toàn bộ chương V để tiết 58 làm Bài tập Lịch sử phần này.
- Xem kĩ phần: Phong trào Tây Sơn để làm các bài tập trong tiết sau.
5. Phụ lục:
Sách giáo khoa,sách giáo viên.