Giáo án Lịch sử 12 - Bài 5: Các nước Châu Phi và Mĩ La Tinh

Ngày soạn: 
Tiết: 7	
Bài 5
CÁC NƯỚC CHÂU PHI VÀ MĨ LA TINH 
I .Mục tiêu:
Kiến thức: HS nắm được
 Sau CTTG II PT đ/tr giành và bảo vệ ĐL của ND châu Phi và khu vực MLT sôi nổi và các nước lần lượt giành và bảo vệ được nền ĐL của mình.
 Quá trình phát triển KT – XH của những nước này, những thành tựu và khó khăn. 
Kỹ năng
Biết lựa chọn những sự kiện tiêu biểu, qua đó khái quát, tổng hợp các vấn đề trên cơ sở các sự kiện LS đơn lẻ.
 Biết sử dụng lược đồ, đánh giá rút ra những kết luận cần thiết
Thái độ
 Bồi dưỡng tinh thần đoàn kết quốc tế, ủng hộ PT đ/tr của ND châu Phi và MLT 
Chia sẻ những khó khăn mà ND hai khu vực đang đối mặt 
II . Chuẩn bị:
Chuẩn bị của giáo viên:
Lược đồ châu Phi và khu vực MLT 
Tranh, ảnh châu Phi và khu vực MLT 
Chuẩn bị của học sinh:
Đọc bài trước trong SGK.
III . Hoạt động dạy học:
Ổn định tình hình lớp:
Kiểm tra sĩ số, tác phong HS.
 2. Kiểm tra bài cũ: 4’
 1.Niên biểu thời gian giành ĐL của các nước ĐNÁ
 2. Những thành nổi bật của Ấn Độ trong sự nghiệp XD đất nước từ 1950 – 2000 ? 
 3. Giảng bài mới
	Sau CTTG II phong trào giải phóng dân tộc và bảo vệ độc lập của ND châu Phi và Mĩ la tinh bùng nổ, giành được những thắng lợi to lớn. Bản đồ chính trị ở hai khu vực này có sự thay đổi căn bản : Một loạt các quốc gia độc lập ra đời, tình hình KT-CT- XH từng bước có sự thay đồi nhưng còn không ít khó khăn và nhiều nơi không ổn định. 
TG
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Lược đồ châu Phi
- 54 nước; S: 30,3 tr Km2 ; 800tr dân, chiếc nôi văn minh & tổ tiên loài người
- Kim cương 90,2%, Crôm 74% dầu, Cu, nhiều nông sản
- Trước CTTG II thuộc địa của A, , Bỉ, TBN, BĐN
Kết hợp ghi
- Ở Tây, Đông, Trung Phi
Mađêla: Là người đ/tr không mệt mỏi, góp phần làm nên t/lợi của cuộc đ/tr chống Apácthai. 1993 ông nhận giải thưởng Nôben HB
- Nhưng chưa thay đổi về căn bản bộ mặt châu lục
- Viết tắt: OAU
- Viết tắt AU
- Tuy nhiên còn phải lâu dài, khó khăn & gian khổ
Lược đồ Khu vực MLT sau CTTGII
- 33 nước, 20,5tr Km2 , 517tr dân
- Nông sản (kacao, chuối, mía, cafe), Nitơrát bạc, Cu....
- Đầu TK XIX giành ĐL, nhưng lệ thuộc vào Mĩ
- Phiđen và Cuba đã đóng góp nhiều cho PTGPDT và tiến bộ XH trên toàn TG
Bằng nhiều hình thức: 
- Bãi công (Chi lê),
- Nổi dậy của nông dân (Pêru, Êcuađo), 
- KNVT (Panama), 
- Nghị viện (Goatêmala )
→ “Đại lục núi lửa” 
- Áchentina, Braxin, Mêhicô
- CNg đơn nhất → CNg đa dạng , cơ cấu hợp lí
- N2 độc canh → N2 có SPhẩm đa dạng
- Y tế: Miễn phí, 62000 bác sĩ/ 11tr dân
- Duy nhất có văcxin màng não & văcxin chủng ngừa
- Nợ hơn 400 tỉ USD
- Để giải quyết K2: 1/1/1995 các nước liên kết KT, thành lập Thị trường chung “Chóp nón” nam Mĩ
- Lạm phát từ 4 số còn dưới 30%, có nước trên 4% (Mêhicô, Chilê…)
- Đầu tư nước ngoài tăng nhanh: 68 tỉ (1993) → >70 tỉ USD (1994)
Từ 1991 - 2000:
- Tăng trưởng bình quân 3 %
- Nợ nước ngoài: 607 tỉ USD
- >40 người là tỉ phú
K: Vì sao?
- CNFX bị đánh bại
- CNTD châu Âu suy yếu
- CNXH hình thành và ủng hộ PTGPDT
- PTGPDT châu Á ↑ và thắng lợi( TQ, VN...) cổ vũ PT
HĐ Lớp: Đọc SGK, nêu những nét chính của PT.
HĐCN: Liệt kê các nước ĐL
- Aicập (1953), Libi (1952), Angiêri (1962), Tuynidi, Marốc, Xuđăng (1956), Gana (1957), Ghinê (19 58)
TB: Với sự thắng lợi của ai?
- 4/1980: Nam Rôđêdia → CH Dimbabuê
- 3/1990: Tây nam Phi → Namibia
- 4/1994 CH Nam Phi – 
Nenxơn Mađêla (chữ nhỏ trg 37)
HĐ lớp: Thảo luận rút ra những K2, triển vọng của châu Phi
(chữ nhỏ “Từ 1952... 25 tỉ $”)
- Nghèo, lạc hậu, nợ, bùng nổ dân số, mù chữ, >< sắc tộc, tôn giáo, nội chiến liên miên
- OAU → AU ra đời có những chương trình cho sự phát triển của châu Phi
HĐ Lớp: Quan sát lược đồ, kết hợp SGK, nêu những sự kiện tiêu biểu PT đ/tr giành & bảo vệ ĐL ở MLT.
- Cu ba: 1953 – 1959
- Những năm 1960 - 1970: Panama, các nước vùng Caribê, Chilê, Vênêxuêla, Côlômbia, Pêru, Goatêmala, Nicaragoa, ... giành ĐL
Đọc chữ nhỏ trang 39 “Phiđen... CH Cuba”
HĐ lớp: Nêu những thành tựu, K2 của MLT trong XD & phát triển KT-XH.
- Trở thành NIC
- Cuba: Y tế, GD, TDTThao
- K2: Suy thoái, lạm phát, nợ, biến động CT ...
Đọc chữ nhỏ trang 40 “Sự tăng …1989”
I. Các nước châu Phi
 1/ Vài nét về cuộc đấu tranh giành độc lập
 Sau CTTG II PTGPDT bùng nổ và phát triển
- Từ những năm 50 – 1975: 
 + PT mở đầu ở Bắc Phi → lan rộng khu vực khác với hàng loạt các nước giành ĐL
 + 1960: “Năm châu Phi” với 17 nước giành ĐL
 + 1975 với thắng lợi của Môdămbích, Ănggôla, đánh dấu sự sụp đổ về cơ bản của CNTD cũ
- Sau 1975: Các nước hoàn thành cuộc đ/tr lật đổ CNTD cũ, giành ĐL & quyền sống cho con người
 2/ Tình hình phát triển kinh tế - xã hội
- Sau khi giành ĐL, các nước châu Phi tiến hành XD đất nước và đạt được những thành tựu bước đầu
- Châu Phi vẫn là châu lục: nghèo, lạc hâu, bất ổn và nhiều khó khăn
- 5 – 1963 Tổ chức TN châu Phi ra đời, đến 2000 đổi thành Liên minh châu Phi đang triển khai nhiều chương trình phát triển châu lục
II. Các nước Mĩ La tinh
 1/ Vài nét về quá trình giành và bảo vệ độc lập
 Sau CTTG II Mĩ âm mưu biến MLT thành “sân sau” và XD các chế độ độc tài thân Mĩ → PT chống chế độ độc tài thân Mĩ bùng nổ
- 1/1/1959 Dưới sự lãnh đạo của Phiđen Cátxtơrô, ND Cuba lật đổ c/độ độc tài Batixta, nước CH Cuba thành lập do Phiđen làm chủ tịch
- Những năm 60 -70 PT chống Mĩ và chế độ độc tài thân Mĩ phát triển 
và nhiều nước giành thắng lợi, thiết lập chính phủ DTDC: Panama, 13 nước vùng Caribê, Nicaragoa, Pêru, Vênêxuêla...
 2/ Tình hình phát triển kinh tế - xã hội
- Sau khi giành ĐL, các nước MLT đạt được nhiều thành tựu trong XD và phát triển KT-XH
 + Một số nước trở thành NIC
 + Cuba có nền CN2 đa dạng, đạt thành tựu cao trong Y tế, TDTT, GD...
- Thập kỉ 80, MLT gặp nhiều K2: KT suy giảm, lạm phát tăng, nợ, biến động CT...
- Thập kỉ 90, KT chuyển biến tích cực.
- Tuy nhiên các nước MLT vẫn còn đối mặt với những K2 như: tham nhũng, >< XH...
 Củng cố: 1’ Trước CTTG II: S thuộc địa 91tr Km2 (= 3/5 S TG) và 1,5 tỉ người
 Năm 1967: ” ” ” 5,2tr Km2 và 350 triệu người
 Năm 1997 Hồng kông, 2001 Macao trở về TQ, S thuộc địa gần là số không
 Bài tập: Trả lời câu hỏi SGK.
Dặn dò: Đọc trước phần tiếp theo bài “ Nước Mĩ ”
Rút kinh nghiệm: