Giáo án Lịch sử 12 - Bài 1: Sự hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh thế giới thứ hai (1945-1949)

Ngày soạn: Phần I: LỊCH SỬ TG HIỆN ĐẠI TỪ NĂM 1945 ĐẾN NĂM 2000
Tiết: 1	Chương I - Bài 1
SỰ HÌNH THÀNH TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI (1945-1949)
I. Mục tiêu:
Kiến thức
Khái quát toàn cảnh TG sau CTTG II là chia thành 2 phe, TBCN và XHCN do 2 siêu cường Mĩ và LX đứng đầu mỗi phe
Đặc trưng trên đây là nhân tố chủ yếu chi phối nền chính trị TG và các quan hệ q/tế nửa sau TK XX
Kỹ năng
Rèn luyện tư duy khái quát, bước đầu nhận định, đánh giá những vấn đề lớn của LS TG.
Thái độ
Nhận thức rõ nguyên nhân mối quan hệ căng thẳng, dẫn đến đối đầu giữa các nước TBCN & XHCN.
Hiểu được cuộc đ/tr CM của ND ta có lên quan mật thiết với cuộc đ/tr giữa phe trong thời kì c/tr lạnh
II . Chuẩn bị:
Chuẩn bị của giáo viên:
Bản đồ châu Âu và bản đồ châu Á; Tranh ảnh các nhân vật LS liên quan bài học.
Chuẩn bị của học sinh:
Đọc bài trước trong SGK.
III . Hoạt động dạy học:
Ổn định tình hình lớp: Kiểm tra sĩ số, tác phong HS.
2.	Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra
3.	Giảng bài mới:
TG
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
18’
17’
9’
Hoạt động 1: 
GV:Giới thiệu nét chính giai đoạn cuối CTTGII
GV: hướng dẫn quan sát hình.
Hình 1 trang 5
- Nguyên thủ các quốc gia LX, Anh, Mĩ
 Cụ thể:
- LX th/gia t/diệt FX Đ tại sào huyệt
- 2-3 tháng sau khi diệt Đ, LX t/gia chống NB
Kết hợp mô tả bản đồ châu Âu và bản đồ châu Á
Hoạt động 1: 
GV: mở rộng
- 24 – 10 bản Hiến chương chính thức có hiệu lực→24 – 10 “ ngày LHQ”
Kết hợp ghi
GV: mở rộng
- ĐH đồng: ĐH hàng năm của đại diện các nước thành viên bàn các vấn đề thuộc phạm vi Hiến chương qui định: Nhân quyền, môi trường, lương thực, luật LĐ, giải trừ quân bị...
- HĐ Bảo an: Cơ quan trọng yếu duy trì HB, an ninh TG. Mọi q’/định phải bảo đảm nhất trí 5 nước thường trực. Ngoài ra còn có 10 nước không th/ trực( 16-10-07 VN là ủy viên nhiệm kì 2008 – 2009 )
- Ban thư kí: cơ quan hành chính của LHQ, đứng đầu là tổng thư kí: Pa-ki-mun
GV: mở rộng
Là diễn đàn q/tế vừa hợp tác vừa đ/tr giữa các q/gia, DT, ở đó các q/gia bày tỏ t/độ & c/sách của mình đ/v các vấn đề q/tế quan trọng
GV: mở rộng
- Hạn chế: HĐ Bảo an không g/quyết được xung đột kéo dài ở Trung Đông, Mĩ gây c/tr Irắc(2003)
- Đến 2006 có 192 q/ gia , 9-77 VN là thành viên 149 
GV: Đặt câu hỏi
- Trái với thỏa thuận Pôtxđam: 
 bằng “viện trợ”
Hoạt động 1: cả lớp và cá nhân
HĐLớp: Từ trong bối cảnh đó, nội bộ phe đồng minh nổi lên vấn đề gì cần giải quyết?
- Nhanh chóng đánh bại các nước phát xít.
- Tổ chức lại TG sau c/tranh.
- Phân chia thành quả cho các nước thắng trận.
Hoạt động cá nhân: Đọc chữ nhỏ trag 5-6
- C/Âu:
 + LX: chiếm đóng Đ Đức, Đ Béclin, các nước Đ Âu, có a/hưởng ở Đ Âu
 + M, A, P đóng T Đức, T BLin, T Âu; T Âu a/hưởng của Mĩ
- C/Á:
 + LX : lấy nam đảo Xakhalin, 4 đảo ở Curin; đóng quân B TTiên
 + M: đóng NB, N TT
 + Trả lại TQ vùng Mãn Châu, Đài Loan, quần đảo Bành Hồ
K: Nhận xét của em về TTTG sau h/nghị Ianta?
- Phạm vi a/hưởng TG chủ yếu thuộc LX & M, 2 nước có c/độ CT đối lập nhau
- Sau h/nghị Ianta, TTTG mới hình thành: TT hai cực Ianta
Hoạt động1: cá nhân và cả lớp
HĐLớp: Tìm hiểu mục đích của LHQ.
- Duy trì HB, an ninh TG...
HS:trả lời
TB: Theo em, để bảo đảm m/đích trên, hoạt động của LHQ phải bảo đảm n/tắc nào?
- 5 nguyên tắc
+ bình đẳng chủ quyền giưã các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc.
+ tôn trọng toàn vẹn l/thổ và đ/lập ch/trị của tất cả các nước
+ khồn can thiệp vào c/việc nội bộ của bất cứ nước nào.
+ g/quyết các tranh chấp q/tế bằng p/p HB .
+ chung sống HB đ/bảo sự nhất trí của 5 nước lớn.
HĐCN: Đọc chữ nhỏ trg 7→ rút ra các cơ quan của LHQ
- 6 cơ quan: ĐH đồng, HĐ Bảo an, HĐ KT& XH, HĐ Quản thác, Tòa án q/tế, Ban thư kí
HS: trả lời
HĐ lớp: Thảo luận các t/chức của LHQ mà các em biết.
- UNICEF, WHO, ILO( tổ chức LĐ q/tế), UNHCR, UNESCO, FAO...
K: Đánh giá vai trò của LHQ trong những năm qua?
- Cố gắng giải quyết các vụ tranh chấp, xung đột
- Thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, hợp tác q/tế.
- Giúp đỡ các DT về KT, VH, GD...
HĐ lớp: Bằng các phương tiện thông tin đại chúng, nêu ví dụ cụ thể mà em biết
- Hạn chế chạy đua VT, VKHN (Iran, TT)
- Các dự án trồng rừng, chống ô nhiễm môi trường, tiêm chủng...
- Đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng, cải cách cơ chế quản lí...
HS: trả lời
HĐ nhóm Thảo luận các nhân tố dẫn tới sự hình thành 2 hệ thống: 
Tổ 1, 3: Địa lí – CT 
Tổ 2, 4: KTế
K: Đánh giá tác động của TTTG đ/v cuộc đ/tr của NDVN ?
- Liên minh chặt chẽ với hệ thống XHCN, chống lại CNĐQ P, Mĩ
I. Hội nghị Ianta (2-1945) và những thỏa thuận của ba cường quốc
 Đầu 1945, CTTG II đi vào giai đoạn cuối, trong nội bộ phe đồng minh cần giải quyết. Từ 4 đến 11/2/1945 hội nghgị cấp cao 3 cường quốc tại Ianta (LXô)
Hội nghị đã thỏa thuận:
-Thống nhất mục tiêu chung là tiêu diệt trận gốc CNFX Đ& CNquân phiệt NB
- Thành lập LHQ để duy trì HB, an ninh TG
- Thỏa thuận về việc đóng quân tại các nước bại trận nhằm giải giáp q/đội FX, phân chia phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu, Á
=> Sau h/nghị Ianta, TTTG mới hình thành – TT hai cực Ianta
II. Sự thành lập Liên hiệp quốc.
 1. Sự thành lập:
- Từ 25 – 4 → 26 – 6 hội nghị quốc tế tại Xan Phranxixcô đã thông qua bản Hiến chương và tuyên bố t/lập LHQ
- Mục đích:
 + Duy trì HB & an ninh TG
 + Phát triển các mối q/hệ hữu nghị & hợp tác q/tế giữa các nước trên cơ sở tôn trọng n/tắc bình đẳng & quyền tự quyết của các DT
 2. Nguyên tắc hoạt động:
- Bình đẳng chủ quyền giữa các q/gia & quyền tự quyết của các DT
- Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và ĐL CT của tất cả các nước
- Không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước
- Giải quyết tranh chấp quốc tế = biện pháp HB
- Chung sống HB & sự nhất trí giữa 5 nước lớn ( LX, A, P, M, TQ)
3. Bộ máy hoạt động của LHQ:
- Có 6 cơ quan quan trọng: ĐH đồng, HĐ Bảo an, HĐ KT& XH, HĐ Quản thác, Tòa án q/tế, Ban thư kí
- Các tổ chức chuyên môn khác
4. Vai trò:
- Giải quyết HB các vụ tranh chấp và xung đột ở nhiều khu vực, duy trì HB, an ninh TG
- Thúc đẩy mối q/hệ hữu nghị, hợp tác q/tế
- Giúp đỡ các nước về KT, VH, GD...
III. Sự hình thành hai hệ thống XH đối lập:
 Ngay sau CTTG II, TG hình thành hai hệ thống XH đối lập nhau – TBCN và XHCN
 1. Về địa lí – chính trị:
- 9 – 1949A, P, M đã t/lập ở Tây Đức, n/nước CHLB Đức 
 10 – 1949 LX giúp các L2 DC ở Đ Đức, lập n/nước CHDC Đ 
- Các nước DCND Đông Âu t/lập, quan hệ chặt chẽ với LX.
 Ở T Âu Mĩ giúp đỡ L2 TS, khôi phục và t/lập n/n TS
 2. Về KT:
- LX thiết lập q/hệ KT chặt chẽ với các nước DCND Đ Âu → 1 – 1949 t/lập “HĐ tương trợ KT” 
- Mĩ ra “k/hoạch Mácsan”, khôi phục KT các nước T Âu , tăng cường a/hưởng của Mĩ tại đây
Củng cố: 
- Sau CTTG II một TTTG mới hình thành, thay cho TT Vecxai – Oasinhtơn, với đặc trưng lớn nhất là TG chia thành 2 phe, 2 cực. Đời sống của CT & các q/hệ q/tế đều bị chi phối TT 2 cực
 - Cuộc đ/tr của ND ta gằn liền với bối cảnh LS đó của TG
Bài tập: Trả lời câu hỏi SGK.
Dặn dò: Đọc trước bài mới “LX và các nước Đ ÂU (1945 – 1991 )...”.
Rút kinh nghiệm:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………................................................................................................................................................................................