Giáo án Hướng dẫn học luyện phát âm và viết đúng hai phụ âm đầu l – n

Hướng dẫn học 
LUYỆN PHÁT ÂM VÀ VIẾT ĐÚNG HAI PHỤ ÂM ĐẦU L – N 
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Tìm được những tiếng có phụ âm l – n trong đoạn văn đã cho.
2. Kĩ năng
- Đọc đúng những tiếng có phụ âm đầu l – n .
3. Thái độ
- Tự giác đọc và luyện viết đúng hai phụ âm đầu l – n.
II. Đồ dùng dạy học
- Giáo viên: SGK Tiếng Việt.
- Học sinh: Vở Hướng dẫn học Tiếng Việt.
III. Các hoạt động dạy học
Thời gian
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
2’
30'
2’
28’
10’
9’
9’
3’
1. KIỂM TRA BÀI CŨ
- Gọi HS lên bảng đọc câu sau:
“Đi Hà Nội, mua cái niêu về thổi nồi cơm nếp nát”.
- Gọi HS nhận xét.
- GV nhận xét, cho điểm.
2. BÀI MỚI
2. 1. Giới thiệu bài
- GV nói: Bác Hồ muôn vàn kính yêu của chúng ta đã từng căn dặn: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm cho nó phổ biến ngày càng rộng khắp”. Thực tế, nhân dân Huyện Thường Tín nói chung và xã Nguyễn Trãi của chúng ta nói riêng còn nhiều người nói, viết chưa chuẩn hai phụ âm đầu l – n . Trong giờ Hướng dẫn học hôm nay, cô sẽ tiếp tục hướng dẫn các em cách phát âm và viết đúng hai phụ âm này.
- GV ghi bảng.
2.2. Hướng dẫn HS luyện tập
a) Luyện đọc
- Gọi HS đọc đoạn trích sau trong bài “Cây gạo”:
“ Từ xa nhìn lại, cây gạo sừng sững như một tháp đèn khổng lồ. Hàng ngàn bông hoa là hàng ngàn ngọn lửa hồng tươi. Hàng ngàn búp nõn là hàng ngàn ánh nến trong xanh. Tất cả đều lóng lánh lung linh trong nắng. Chào mào, sáo sậu, sáo đen, đàn đàn lũ lũ bay đi bay về lượn lên lượn xuống.” 
( Theo Vũ Tú Nam )
- Yêu cầu HS trao đổi cặp đôi, thảo luận tìm những tiếng bắt đầu bằng phụ âm đầu l – n.
- Gọi HS đọc những tiếng bắt đầu bằng phụ âm l.
- Nêu cách phát âm phụ âm đầu l.
- GV giới thiệu cách phát âm phụ âm đầu l: l là phụ âm xát, vang bên, đầu lưỡi quặt. Trước khi phát âm, đầu lưỡi đặt ở vị trí lợi hàm trên làm điểm cản một phần luồng hơi đi ra từ phổi qua khoang miệng thoát ra hai bên cạnh của lưỡi, đầu lưỡi cong lên, lưỡi chuyển động theo chiều đi xuống tạo thành âm: lờ.
- GV làm mẫu, yêu cầu 1 – 2 HS làm theo.
- Gọi HS đọc những tiếng bắt đầu bằng phụ âm n.
- Nêu cách phát âm phụ âm đầu n.
- GV giới thiệu cách phát âm phụ âm đầu n: n là phụ âm tắc, vang, đầu lưỡi răng. Trước khi phát âm, đầu lưỡi đặt ở mặt sau của răng làm điểm cản hoàn toàn luồng hơi đi ra từ phổi qua khoang miệng, sau bật ra, lưỡi thẳng, đầu lưỡi hơi tụt lại, tạo thành âm: nờ.
- GV làm mẫu, yêu cầu 1 – 2 HS làm theo.
- Gọi HS nối tiếp đọc lại toàn bộ những tiếng có phụ âm đầu l – n trên màn hình.
- GV đọc mẫu các cụm từ sau: Hàng ngàn búp nõn, lung linh trong nắng, lượn lên lượn xuống.
- Yêu cầu HS đọc lại.
- GV đọc cả đoạn trích.
- Yêu cầu HS nối tiếp đọc câu (GV kết hợp sửa lỗi).
- GV hỏi: Đoạn trích nói về điều gì?
- GV nói: Phụ âm l – n là hai phụ âm được sử dụng khá nhiều trong kho tàng ngôn ngữ Tiếng Việt. Sự kết hợp của hai phụ âm này với cùng một vần và thanh điệu sẽ tạo thành những tiếng mang nhiều nghĩa khác nhau. Vì vậy, khi viết chúng ta phải hết sức chú ý để tránh nhầm lẫn. Cô trò chúng ta sẽ chuyển sang phần Luyện viết.
b) Luyện viết
* Gọi HS đọc yêu cầu và nội dung bài tập sau: Điền l hay n vào chỗ chấm:
...úa ...ếp...à...úa...ếp...àng
...úa...ên...ớp...ớp...òng...àng...âng...âng.
- GV hướng dẫn: Với bài tập này, các em tự suy nghĩ điền l hay n vào chỗ chấm. Các em chú ý:
+ Phụ âm l thường kết hợp với âm đệm o hoặc u.
+ Chữ cái đầu trong từ láy vần thì phải là l chứ không phải n.
- GV mời 2 HS lên bảng thi điền l hay n vào chỗ chấm. Sau 10 giây, bạn nào điền đúng và nhanh nhất sẽ là người chiến thắng. Các bạn ở dưới theo dõi và cổ vũ cho 2 bạn trên bảng.
- Gọi lần lượt 2 HS vừa lên bảng đọc phần bài tập vừa làm hoàn chỉnh trên bảng.
- Gọi HS nhận xét.
- GV nhận xét, tuyên dương.
* Trò chơi: Ô chữ.
- GV phổ biến: Chia lớp thành 3 đội ứng với 3 tổ trong lớp. Ô chữ có 6 hàng ngang để gợi ý cho từ khóa. Cô sẽ lần lượt mở từng câu hỏi từ ô số 1 đến ô số 6, HS dưới lớp giơ tay xung phong trả lời. Trả lời đúng sẽ giành được 1 bông hoa về cho đội mình và tìm được một chữ cái trong từ khóa. Đội nào đọc đúng từ khóa sẽ giành về cho đội mình 2 bông hoa. Kết thúc trò chơi, đội nào giành được nhiều hoa nhất là đội chiến thắng.
+ Ô hàng ngang số 1: gồm 5 chữ cái: Tên con vật thường sống ở sa mạc.
- GV giới thiệu hình ảnh trên màn hình.
+ Ô hàng ngang số 2: sồm 6 chữ cái. Mời các em theo dõi hình ảnh trên màn hình (Chú ý vào mũi tên, đây là hình ảnh diễn tả sự phát triển của con người từ lúc ấu thơ đến khi trưởng thành).
+ Ô hàng ngang số 3: gồm 6 chữ cái: Việc này được thực hiện sau khi làm bài kiểm tra xong.
+ Ô hàng ngàn số 4: gồm 4 chữ cái: Khi gặp tuyết rơi chúng ta có cảm giác này.
- GV giới thiệu hình ảnh trên màn hình.
+ Ô hàng ngang số 5: gồm 6 chữ cái. Hoàn chỉnh câu đố sau:
“Da cóc mà bọc ......
......mà bọc hòn than”
- Yêu cầu HS giải câu đố.
+ Ô hàng ngang số 6: gồm 3 chữ cái: Loại thịt nào dùng để làm ruốc?
- GV chiếu hình ảnh lên màn hình.
+ Từ khóa của ô chữ là gì?
- GV chốt bằng hình ảnh: Đến với lớp học, các em sẽ được lắng nghe cô giáo giảng bài, thực hiện các bài kiểm tra, nộp bài đầy đủ, được tham gia tất cả các hoạt động của trường, lớp, được hiểu biết thêm về những kiến thức vô tận về tự nhiên, thiên nhiên trong cuộc sống và sống chan hòa, đoàn kết bên bạn bè.
- GV tổng kết, tuyên dương đội thắng cuộc.
- GV nói: Khi đọc một câu thơ, đoạn thơ, đoạn văn hay cả bài mà không bị lẫn, bị sai những âm này thì việc luyện đọc, luyện nói mới đạt yêu cầu. Nhờ những người xung quanh sửa cho mình sẽ nhanh thành công. Cô và các bạn sẽ chuyển sang phần Luyện nói.
c) Luyện nói
- Gọi 1 HS phát âm chưa thật đúng đọc câu sau: Lửa thử vàng, gian nan thử sức.
- Yêu cầu HS phát hiện bạn đọc đúng hay sai.
- GV đọc đúng, yêu cầu HS đọc lại.
- Yêu cầu HS luyện đọc theo cặp.
- Hỏi HS nghĩa của câu trên.
- GV chốt: Câu tục ngữ nói lên bài học sống, nhắc nhở mọi người phải nêu cao tinh thần kiên nhẫn, quyết tâm vượt qua khó khăn gian khổ, chiến thắng mọi thử thách trên đường đời; ca ngợi niềm tin và sức mạnh ý chí.
- Yêu cầu HS đọc câu sau: Chiếc thuyền nan lúng liếng trên mặt nước rồi lật úp.
- Yêu cầu HS luyện đọc theo cặp.
- Gọi từng cặp nối tiếp đọc.
3. Củng cố, dặn dò
- GV nói: Việc rèn luyện, học tập để phát âm, viết chuẩn hai phụ âm này là bổn phận và trách nhiệm của mỗi người dân Việt Nan nói chung và của cô trò lớp ta nói riêng nhằm làm cho Tiếng Việt của ta ngày càng giàu và đẹp. Cô mong các em sẽ tiếp tục rèn luyện cách phát âm hai phụ âm l – n hàng ngày.
- GV nhận xét tiết học.
- Yêu cầu HS về nhà đọc lại bài.
- 2 HS lên bảng đọc.
- Nhận xét về cách phát âm.
- Lắng nghe.
- Viết đầu bài vào vở.
- 1 HS đọc, cả lớp đọc thầm.
- Trao đổi, thảo luận và tìm.
- 1 HS đọc: lại, lồ, là, lửa, lóng lánh, lung linh, lũ lũ, lượn, lên.
- Nêu.
- Lắng nghe và ghi nhớ.
- Thực hiện.
- 1 HS đọc: nõn, nến, nắng.
- Nêu.
- Nghe và ghi nhớ.
- Thực hiện.
- Nối tiếp đọc.
- Theo dõi.
- Nối tiếp đọc.
- Theo dõi.
- Nối tiếp đọc câu.
- Tả vẻ đẹp của cây gạo.
- Đọc.
- Theo dõi và ghi nhớ.
- 2 HS lên bảng thi điền.
- Đọc: Lúa nếp là lúa nếp làng
Lúa lên lớp lớp lòng nàng lâng lâng.
- Nhận xét.
- Theo dõi.
+ Lạc đà.
+ Lớn lên.
+ Nộp bài.
+ Lạnh.
+ Bột lọc.
- Giải câu đố.
+ Thịt nạc.
+ Lớp học.
- Lắng nghe.
- Nghe.
- Đọc.
- Trả lời.
- Nghe và đọc lại.
- Luyện đọc theo cặp.
- Trả lời theo ý hiểu.
- Lắng nghe.
- 2 – 3 HS đọc (GV sửa lỗi sai).
- Luyện đọc theo cặp.
- Nối tiếp đọc cặp.
- Nghe.